Belirli sağlık sorunlarının giderilmesi cerrahi işlemi gerekli kılabiliyor. Ancak bu işlem sırasında hasta ağrı ve sızı hissi yaşayabiliyor. Bu ağrının hasta tarafından hissedilmemesi için cerrahi işlem öncesinde uyuşturma yani anestezi işlemi uygulanıyor. Anesteziyoloji ve reanimasyon işlemi için kullanılan ilaçlar alanında uzman doktorlar tarafından gerçekleştiriliyor. Çünkü anesteziyoloji sırasında hastaya uygulanan ilaçların vücutta yaratacağı etkinin bilinmesi bu uygulamanın en önemli noktalarından biri. Bu önemli noktanın yanı sıra kişinin fizyolojik işlevlerini anlayabilmek adına genel tıp bilgileri, nöroanatomi ve monitörler de işlemin doğru uygulanması açısından büyük önem taşıyor. Bu süreçte anestezi uzmanları ameliyatın durumuna ve hastanın fizyolojik şartlarına göre gerekli yöntemi belirliyor. Uzun sürecek karmaşık ameliyatlarda genel anestezi yöntemi tercih edilirken kısa sürecek operasyonlarda lokal anestezi uygulanıyor.
Anesteziyoloji ve Reanimasyon Nedir?
Hissizlik anlamına gelen anestezi işlemi reanimasyon ve anestezi uzmanları tarafından gerçekleştirilen bir dizi tıbbi uygulamayı içeriyor. Cerrahi işlem sırasında hastanın yaşamsal aktiviteleri sürerken hastanın bilinci, duyusu ve refleksinin ortadan kaldırılması operasyon sürecinin sağlığı açısından önem taşıyor. Hem hasta hem de doktorun konforunu sağlayan anestezi uygulaması ile hastanın refleksleri baskılanıyor ve gevşeyerek uygulanacak işlemi kolaylaştırıyor. Bu noktada önemli bir görevi yerine getiren anestezi uzmanları, cerrahi işlem boyunca hastanın hissiz kalmasının devamlılığını sağlıyor ve cerrahi işlemin ardından anestezi ilaçlarını sonlandırarak hastayı uyandırıyor.
Anestezi Çeşitleri Nelerdir?
Genel Anestezi: Bu işlem için anestezi uzmanları ameliyathanede hastayı karşılıyor ve ameliyat masasına alıyor. Ardından anestezi uzmanı kalp monitörünü işlem için gerekli olan cihazlara bağlıyor. Bu cihazlar yardımıyla hastanın yaşamsal fonksiyonları cerrahi işlem süreci boyunca gözetim altında tutuluyor. Ardından uzman damar yolundan uyku halini oluşturacak ve hastanın kaslarının gevşemesini sağlayacak özel ilaçları uyguluyor. Bu işlemi bitiren anestezi uzmanı solunum yolunu kullanarak hastaya farklı anestezik gazları oksijenle birlikte veriyor. Bu işlemle hastanın bilincinin kontrollü bir şekilde kapatılması sağlanıyor. Hastanın geçireceği operasyon süresi boyunca anestezi doktoru hastanın yanında bulunuyor. Bu süreçte de hastanın nabzını, vücut ısısını, solunumunu, dokularında bulunan oksijen yoğunluğunu ve kan basıncını takip ediyor ve hastanın tüm hayati fonksiyonlarının çalıştığından emin oluyor. Bu anestezinin süresi hastaya uygulanacak ameliyata göre farklılık gösteriyor. Ameliyatın tamamlanmasının ardından anestezi hekimi tüm anestezikleri kapatıyor ve solunum yolu tüpünü çekiyor. Ardından hasta kendine gelmesi için uyandırma odasına alınıyor ve genel durumu gözden geçiriliyor.
Bölgesel Anestezi: Doğum başta olmak üzere bazı ameliyatlarda kullanılan bir anestezi türüdür. Hem sezaryen hem de normal doğum için uygulanan epidural ve spinal anestezinin yanı sıra kombine epidural anestezi de uygulanabiliyor. Bu anestezi yöntemi ile hasta bilinç olarak uyanık kalıyor ve buna rağmen cerrahi işlem sırasında herhangi bir ağrı hissi yaşamıyor.
Spinal Anestezi: Bel seviyesi ya da bel bölgesinin altında olan bölgeler için uygulanan cerrahi işlemler ve hem normal doğum hem de sezaryen öncesinde uygulanıyor. Sezaryen doğumda anne hiçbir acı hissetmeden bebeğini kucağına alabiliyor. Uzman bu anesteziyi uygularken hasta oturtuluyor ve ardından bel bölgesi sterilize edilerek enjeksiyon yapılıyor. Bu işlemin ardından hastanın bacak ve ayaklarında uyuşma başlıyor. Spinal anestezi de epidural anesteziye göre daha düşük doz uygulanıyor. Uzman hastanın geçireceği operasyon boyunca ameliyathanede kalıyor ve hastanın yaşamsal fonksiyonlarını kontrol ediyor. İşlemin tamamlanmasının ardından hastanın yaşadığı uyuşukluk hissi 2-3 saat kadar devam ediyor. Bu anestezi türü hızlı etki sağlaması, hastanın bilincinin açık olmasına rağmen acı hissini engellemesi, mide bulantısı hissi ya da kusma yaratmaması bakımından oldukça avantaj yaratıyor.
Epidural Anestezi: Belirli bir bölgede ağrı iletimini durduran anestezi yöntemlerinden biri. Doğum başta olmak üzere pek çok cerrahi işlemde uygulanıyor. Spinal anestezi ile benzer bir uygulama yöntemine sahip olsa da enjekte işlemi beyin omurilik sıvısı içinde bulunan spinal kesenin dışına yapılıyor. Bu işlemi takip eden 15 dakikadan sonra ağrı hissi baskılanıyor. Doğum sancılarının giderilmesinde etkili olması, bilinci açık tutup operasyon anında acı hissini yaşatmaması, doğru zamanda uygulandığında doğumu hızlandırması gibi avantajları yaşatıyor.
Kombine Spinal Epidural Anestezi: Bu yöntemde epidural ve spinal anestezi birlikte uygulanıyor. Anestezi uzmanı ilk olarak spinal enjeksiyon yardımı ile anestezi uyguluyor ve ardından kateter ile epidural enjekte ediyor. Hasta ağrı hissini yaşamadan dokunma ve dokulardaki çekilmeyi hissedebiliyor. Verilen ilaçlar genel anesteziye göre bebeğe ulaşmıyor. Yine genel anesteziye göre iyileşme ve toparlanma süreci oldukça hızlı oluyor.
Lokal Anestezi: Sınırlı bölgelerdeki cerrahi işlemlerde uygulanıyor. Bu işlemler estetik işlemler, sünnet, ben alınması, abse, dermatolojik uygulama ve diş çekimi gibi işlemler olarak sırlanabilir. Bu anestezi enjeksiyon yolu, cilt üzerine sürülerek ya da spreyleme yöntemi ile uygulanabiliyor.
Anestezi ve Reanimasyon Hangi Hastalıklara Bakar?
“Anestezi ve reanimasyon yoğun bakım nedir?” sorusu kadar bu bölümün hangi hastalıklara baktığı da merak edilenler arasında. Anestezi lokal, genel ve bölgesel olmak üzere temelde üç yöntemi içinde barındırır. Bu nedenle farklı hastalıklar için farklı yöntemleri kullanır. Bunlar:
- Genel anestezi ile karın, bacak ve kol bölgesine uygulanan cerrahi işlemlerde hastanın kalp, akciğer hastalıkları olması durumunda
- Bölgesel anestezi ile bir bölgeyi ya da belden aşağısını kapsayan cerrahi işlemlerde
- Bölgesel anestezi ile kasık fıtığı, kalça- diz protezleri, idrar kesesi ameliyatı, doğumlarda
- Lokal anestezi ise daha küçük bölgenin ameliyatı öncesinde
Daha fazla bilgi için Büyük Anadolu Sağlık Grubu çağrı merkezine 444 3 703 numaralı telefondan ulaşabilirsiniz.