08 / MAR
2022

Ender görülen erkek genital bölge kanserlerinden olan penis kanseri, 50 yaş üstü olan ve sünnet derisinin altında kalan bölgeyi temiz tutmayan erkeklerde görülür. Kanserin yaşandığı ilk evrelerde penis ucuna yakın olan bölgede siğil benzeri küçük oluşumlar görülür ve ağrısızdır. Ancak durum ilerledikçe ağrı ve kanama yaşanabilir.

PENİS KANSERİ NEDİR?

“Penis kanseri nedir?” sorusuna genellikle penis başının içinde ve sünnet derisi üzerinde nadir görülen bir kanser türüdür şeklinde yanıt verilebilir. Bu kanser türü penisteki cilt veya hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalması sonucu gelişir. Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri ve gelişmiş ülkelerde görülme oranı çok azdır. Afrika, Güney Amerika ve bazı Asya bölgelerinde görülme sıklığı daha yaygındır. Sigara kullanımı, kişisel hijyen eksikliği, fimozis (sünnet derisinin ucunun azalması), HPV enfeksiyonu, AIDS olan erkekler ve 60 yaş üstü gruplarda da daha sık görülür. Erken tanı konulması halinde tedavisi mümkündür.

Penis Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?

Risk faktörü kansere yakalanmanızı etkileyebilecek her şeydir ancak her kanser türünün ayrı risk faktörleri bulunur. Bunlardan bazıları alışkanlıklarınızda değişiklikler yaparak değiştirilebileceğiniz bazıları ise değiştirilmesi mümkün olmayan etkenlerdir. Örneğin kişinin yaşı ve aileden gelen kalıtsal özellikleri değiştirilemezken sigara kullanımı, güneşe maruz kalma gibi etkenler kişinin kontrol altına alabileceği risk faktörleri arasındadır. Bunun yanında bir ve birden fazla risk faktörüne sahip olmak her zaman hastalığa yakalanacağınız anlamına gelmez. Diğer yandan bazı penis kanserleri gözlemlendiğinde hiçbir risk faktörü göstermeyen erkeklerin de bu hastalığa yakalandığı görülmüştür. Bir erkeğin penis kanseri geliştirme olasılığını arttıran bazı risk faktörlerini aşağıdaki gibidir:

• HPV virüsü: Penis kanseri için en önemli risk faktörlerinin başında gelir. Human Papillomavirus 150’den fazla virüs tipinde oluşur ve her birinin kendine özgü özellikleri vardır. HPV deri ve mükoz membralarında çok farklı klinik lezyonlara sebep olur. Farklı HPV tipleri vücudun çeşitli bölgelerinde farklı siğil tiplerine neden olur. HPV cinsel temas yolu ile bulaşabilir. Vajinal, anal, oral dahil olmak üzere cinsel aktivite sırasında enfekte bölgeye temas sırasında bir kişiden diğerine geçebilir. HPV enfeksiyonu bir bölgeden başka bir bölgeye yayılmacı özellik gösterebilir. Örneğin penisten başlayıp sonrasında anüs bölgesine yayılabilir. Penis kanserlerinin yaklaşık yarısında HPV pozitif görülür.
• Sünnet olmamak
• Smegma: Ölü deri, bakteri ve doğal yağların sünnet derisi altında toplandığında oluşan bir maddedir. Bu alanda gerekli hijyen kuralları sağlanmaz ve iyi temizlenmezse smegma gelişir ve bu durum da iltihaplanmaya neden olabilir.
• Fimosiz: Sünnetsiz erkeklerin sünnet derisi (prepisyum) adı verilen kıvrımının oldukça dar olması ve geriye doğru çekilememesi durumudur. Bu durumda iltihaplanmalar ve smegma gelişmesi penis kanser riskini arttırır.
• Sigara ve diğer tütün kullanımları: Tütün kullanımı birçok kanserde olduğu gibi vücudu çeşitli ağır kimyasallara maruz bırakması nedeni ile en yaygın risk faktörleri arasındadır.
• Yaş: Penis kanseri riski yaşla birlikte artar ve ortalama yaş 60 üstüdür.
• UV ışınlarına maruz kalma: Sedef hastalığına sahip erkekler psoralen adı verilen ilaçlarla birlikte bazen UV ışın tedavisi alırlar. PUVA tedavisi gören erkeklerde bu kanserin gelişiminin dokuz on kat fazla görüldüğü bulunmuştur. Bu nedenle artık tedavi sırasında erkeklerin cinsel organları kapatılmaktadır.
• AIDS: AIDS virüsü taşıyan erkekler zayıflamış bağışıklık sonucu penis kanserine daha meyilli olabilirler.
• Kötü hijyen koşulları

Penis Kanserini Önlemek İçin Neler Yapılabilir?

Kanserinin önüne geçmenin her ne kadar garantili bir yolu olmasa da bazı önlemler risk faktörlerini azaltmaya yardımcıdır. Bu faktörler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Sünnet olmak, sünnetli olunmaması durumunda uygun genital hijyen koşullarını uygulamak
• Kondom kullanımı gibi güvenli seks yöntemleri
• Tütün ürünlerini kullanmamak ya da bırakmak için gerekliği desteği almak

Penis Kanserinin En Önemli Belirtileri Nelerdir?

Penis kanseri belirtileri genellikle erken evlerde fark edilebilir. Bu nedenle erken teşhis ve farkındalık büyük önem taşır. Ancak penis kanseri belirtileri her zaman kanserli bir oluşum olduğuna işaret etmez ve başka hastalıklara ait benzer bulgular görülebilir. Bu belirtiler çoğu zaman bir enfeksiyon ya da alerjik bir reaksiyonun da habercisi olabilir. Bir uzman eşliğinde belirtilerin kaynağının belirlenmesi ve ayırıcı tanının yapılması gerekir.

Penis kanserinin en önemli belirtileri ise şöyledir:

• Penis derisinde görülen kalınlaşma ve renk değişikliği
• Belirgin şişlikler
• Peniste siğil, yara ya da kitle oluşumu
• Sünnet derisinde kanamalar
• Kötü kokulu akıntı
• Tahriş ve kabuklanmalar
• Kırmızı leke ve döküntü varlığı

Penis Kanseri Türleri Nelerdir?

Pek çok penis kanseri penisin deri hücrelerinde başlar. Bu tip kanserlerin %95’i deri hücresi olan skuamöz (yassı) hücrelerde görülür. Bu kanserler genellikle penisin sünnet derisinde veya glans bölgesinde (baş) görülür. Diğer daha az yaygın kanser formları aşağıdaki gibidir:

• Melonom: Bu melonositlerde oluşan agresif bir cilt kanseri türü olmaktadır.
• Bazal hücreli karsinom: Daha çok vücudun güneş gören bölgelerinde meydana gelen, yavaş ilerleyen, nadiren yayılımcı olan bir cilt kanseri türüdür.
• Adenokarsinom: Penisin ter bezlerinde başlayan nadir görülen bir kanser türüdür.
• Sarkom: Bu kanser türü penisin düz kaslarında, kan damarlarında veya diğer bağ dokusunda başlayabilir.

Penis Kanseri Evreleri Nelerdir?

• Evre 0: Penis kanserinin ilk evresidir. Bu evrede tümör derinin sadece üst tabakasında yüzeyseldir ve daha derine yayılım göstermemiştir. Yakındaki lenf düğümlerine veya vücudun daha uzak bölgelerine sıçrama göstermez.
• Evre 1: Tümör derinin üst tabakasından altındaki dokuya ulaşmıştır. Yakındaki kan damarlarında, lenf damarlarında ya da sinirlerde tutulum göstermez ve yüksek dereceli değildir.
• Evre 2: Bu evrede kanser hücreleri gelişmeye başlamıştır. Kan ve lenf damarlarının yanı sıra penisin iç odaları ve uretrayı tutabilir. Kanser hala lenf düğümlerine veya vücudun uzak bölgelerine yayılmamıştır.
• Evre 3A: Tümör derinin üst tabakasının altındaki dokuda büyümüştür ve korpus spongiozuma veya korpus kavernozumda büyüme olabilir. Kanser vücudun aynı tarafında lenf düğümlerine yayılabilir. Vücudun uzak bölgelerine yayılım göstermez.
• Evre 3B: Evre 3A’ya ek olarak kasık bölgesindeki lenf nodlarında yayılma gösterir. Vücudun uzak bölgelerine yayılım göstermez.
• Evre 4: Penisin yanındaki dokulara ve kasık veya pelvisteki lenf düğümlerine yayılmış olabilir ve vücudun uzak bölgelerine yayılım gösterebilir.

Penis Kanseri Teşhisi Nasıl Konulur?

Penis tümörü teşhisi özellikle kanser hücrelerinin varlığını doğrulayan bir biyopsi işlemine ek uzman bir hekim tarafından fizik muayene yapılması sonucunda konulur. Tanı sonrası hastalığın evresi de göz önüne alınarak gerekli yol haritası çizilerek tedavi planlanır.  Kanserin yayılımını saptamak için bilgisayarlı tomografi, ultrason ve manyetik rezonans görüntüleme gibi yöntemler de kullanılabilir.

Penis Kanseri Tedavisi

Penis kanserinin tedavisi kanserin türü ve evresine göre değişkenlik gösterir. Bazı hastalarda etkilenen kanserli doku kısmının çıkarılması yeterli olurken bazı hastalarda penisin tamamen cerrahi (penektomi) yöntemle alınması gerekebilir. Tümörü yok etmek için lazer tedavisi yapılabilir. Topikal kremler aracılığıyla radyoterapi veya kemoterapi kullanmak da mümkündür. Penis tedavi sonrasında hastalığın tekrar nüks etmesini engellemek için takipte kalınmalıdır. Belli aralıklarda kontroller ve tetkikler yapılması hastanın uzun vadede sağlığı açısından önem taşır.