EKG Nedir? EKG Nasıl Çekilir?
Elektrokardiyografi yaygın olarak EKG olarak bilinen bir tıbbi testtir. Kalbin elektriksel aktivitesini ölçerek ve kaydederek kalp ritmini değerlendirmek için kullanılır. Kalp kasının nasıl çalıştığı hakkında önemli bilgiler sağlayan ve çeşitli kalp problemlerinin teşhisinde yardımcı olan EKG hakkında “EKG nedir? Neden çekilir?” gibi merak edilenleri ve bilinmesi gerekenleri sizler için derledik:
EKG Nedir?
Genellikle göğüs ağrısı yaşayan bireylerin potansiyel kalp krizi riskini belirlemek amacıyla kullanılan EKG deriye yerleştirilen elektrotlar aracılığıyla gerçekleştirilir. EKG açılımı elektrokardiyografidir. Kalbin her bir kasılma hareketinin elektriksel aktivitesinin ölçülmesi yoluyla kalple ilgili detaylı bilgi elde edilir. Kalpteki atrium ve ventriküllerin oluşturduğu kasılma ve gevşeme hareketleri kalbin hücre toplulukları tarafından tetiklenir ve bu uyarının iletimi sırasında meydana gelen elektriksel faaliyet vücuda yapıştırılan 10 elektrot yardımıyla EKG'de ölçülür. Bu elektrotlar kablolar vasıtasıyla EKG makinesine bağlanır. Elektriksel aktiviteyle ilgili veriler EKG cihazında grafiklere dönüştürülür ve elektrokardiyogram adındaki bir kâğıda EKG cihazının yazıcısı tarafından basılır. Kâğıt 1x1 ve 5x5 mm'lik karelerden oluşur. 1x1 mm'lik karelerde her 0,04 saniyede bir oluşan elektrik aktivitesinin grafiği 5x5 mm'lik karelerde ise her 0,2 saniyede bir oluşan aktivitenin verileri yazdırılır. EKG cihazı P, Q, R, S, T ve U dalgalarını içeren kalp ritimlerini elektrokardiyogram üzerine kaydeder. Bu dalgaların yarattığı grafiksel değerler doktora hastanın kalp sağlığı hakkında bilgi sağlar. Taşınması kolay olan EKG cihazı istenilen her yere götürülebilir. Böylelikle hasta EKG odasına taşınmak zorunda kalmaz. İşlem süresi yaklaşık 2-3 dakika olan ağrısız ve acısız bu yöntem hem hastalar hem de doktorlar için pratiktir. Kalp sağlığıyla ilgili birçok verinin hızlıca ölçülmesine yardımcı olan EKG günümüzde kardiyologlar ve acil servis doktorları tarafından yoğun olarak kullanılan bir teşhis yöntemidir.
EKG Nasıl Çekilir?
Peki EKG nasıl çekilir? Elektrokardiyografi genellikle göğüs ağrısı, çarpıntı hissi, nefes daralması, baş dönmesi, görme kararması ve bayılma gibi belirtileri olan kişilere kardiyoloji uzmanları tarafından uygulanır. EKG kalbin elektriksel aktivitesini kaydeden tamamen risk içermeyen ve güvenli bir test metodudur. Kalp kasının kasılmasını ritim ve iletim bozukluklarını tespit etme yeteneği onu kalp işlevinin değerlendirilmesindeki altın standart haline getirmiştir. Hastanın bu prosedür için özel bir hazırlığa ihtiyacı yoktur ve genellikle özel bir odada gerçekleşir. İşlem öncesi boyun ve bilekteki takıların çıkarılması gereklidir. Hastanın üst vücut giysilerini çıkarması veya yukarı doğru sıyırması ve hasta masasına sırtüstü uzanması gerekir. Cilt yüzeyinin elektrotların daha iyi yapışması için özel bir solüsyonla temizlenmesi sonrasında elektrotlar göğüs, bacak ve kol bölgelerine yerleştirilir. 2-3 dakikalık EKG çekimi süresince hastanın çok az hareket etmesi ve konuşmaması gereklidir. Çekim tamamlandığında veriler EKG cihazından alınır, grafiğe dönüştürülür ve elektrokardiyogram olarak bilinen kâğıda yazdırılır. Bu ağrısız prosedür herhangi bir ilaç kullanımını gerektirmez ve EKG'nin hiçbir zararı yoktur. Bu nedenle kişi hemen normal yaşantısına geri dönebilir. Doktor muayene bulguları ve EKG sonuçlarına dayanarak ek testler isteyebilir veya tedavi planlayabilir. EKG'nin eforlu EKG, holter EKG gibi çeşitli türleri de bulunur.
EKG Neden Çekilir?
EKG kalbiniz hakkında doktora çeşitli bilgiler sağlar. Özellikle kalp krizi şüphesi olan hastalara uygulanan EKG çekimi aşağıdaki durumlar için de kullanılabilir:
- Aritmi ya da diğer adıyla ritim ve iletim bozukluğu şüphesinin bulunduğu durumlarda,
- Kalp kapakçıklarında olası problem varlığını belirlemek için,
- Koroner arter olarak adlandırılan kalp damarlarında darlık veya blokaj şüphesi olduğunda,
- İskemi, kalbin yeterince kan alamaması ya da hasar görmesi durumunda,
- Hipertrofi, yani kalp kasının büyümesi durumunun incelenmesi gerektiğinde,
- Kan iyonlarında meydana gelen dengesizliklerin teşhis edilmesinde kullanılır.
EKG Hangi Hastalıklarda Çekilir?
“EKG nedir, nasıl çekilir? Hangi hastalıklarda çekilir?” soruları da merak edilen konulardandır. EKG genellikle rutin muayenelerde, kalp ritim bozuklukları, kalp büyümesi, kalp duvarının kalınlaşması, yüksek tansiyon ve elektrolit eksikliği veya fazlalığının kalbe etkilerini belirlemek için çekilir. Her kardiyoloji muayenesinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Kardiyoloji uzmanı duruma bağlı olarak eforlu EKG, kalp ultrasonu (ECHO) veya stres ECHO, bilgisayarlı anjiyografi (BT Anjiyografi) veya klasik koroner anjiyografi gibi ileri incelemeler isteyebilir. Göğüs ağrısı, çarpıntı, baş dönmesi, nefes darlığı gibi şikayetler olduğunda ilk başvurulan testtir. Teşhis edilen bir kalp hastalığının izlenmesinde ve kalbi etkileyen ilaçların kullanımında hasta takip amaçlı da kullanılır. Ciddi bir ritim bozukluğu olan atriyal fibrilasyonun izlenmesinde en önemli araçtır.
EKG Çeşitleri Nelerdir?
“EKG ne demek? Çeşitleri nelerdir?” sorusunun yanıtı ise şöyledir:
Holter EKG: Holter EKG kalp ritmini kaydetmek için tasarlanmış küçük, taşınabilir bir cihazdır. Düzensiz kalp ritmi veya aritmilerin belirlenmesinde kullanılır. Genellikle standart EKG cihazları kalbin durumunu tam olarak belirleyemediğinde başvurulur. Düzensiz kalp atışları nadiren görülüyorsa ve EKG testi sırasında bu düzensizlik tespit edilemiyorsa Holter EKG ile kalp ritmi uzun süreli izlenebilir.
Açıklanamayan bayılma, aritmi riskine yol açan kalp hastalıkları ya da zaman zaman yaşanan çarpıntı gibi düzensiz kalp atışlarını gösteren belirtiler olduğunda holter testi uygulanabilir.
Holter EKG'nin uygulanması ya da cihazın takılmasında herhangi bir büyük risk bulunmaz. Bazı hallerde elektrotların yerleştirildiği cilt bölgesinde tahriş veya hafif rahatsızlık hissi oluşabilir. Holter EKG testi sırasında elektrikli cihazların etkisi altında kalabilir ve bu da elektrotlar tarafından yakalanan sinyallerde bozulmalara yol açabilir. Bu sebeple elektrikle çalışan battaniye, tıraş makinesi ve diş fırçası gibi aletlerin kullanımından kaçınılmalıdır. Ayrıca mıknatıslar, metal detektörleri ve mikrodalga fırınlar da elektriksel aktiviteyi etkileyebilir. Cep telefonları ve taşınabilir müzik çalarlar gibi cihazlar da holter cihazına 15 cm'den daha yakın getirilmemelidir. Su ile temas halinde holter cihazının zarar göreceği içi, cihazın takılı olduğu süre boyunca yüzme veya duş alma eylemlerinden kaçınılmalıdır. Genellikle bir ya da iki gün süren Holter EKG testi, standart EKG'den farklıdır.
Holter EKG testi sırasında günlük faaliyetler genellikle devam edebilir, ancak kalp atış hızında değişimler, nefes darlığı, göğüs ağrısı veya baş dönmesi gibi semptomlar yaşanması durumunda bunların not edilmesi teşhisin doğru bir şekilde konulmasına yardımcı olacaktır.
Eforlu EKG: Eforlu EKG testinde ise kişi koşu bandında koşarken kalbin elektriksel aktivitesi izlenir. Bu test genellikle kardiyoloji uzmanları tarafından talep edilir. Elektrotlar göğüs üzerine yerleştirilir ve koşu bandının hızı ve eğimi arttırılarak kalbin elektriksel ritmi takip edilir. Eforlu EKG testi sırasında tansiyon ölçülür ve göğüste rahatsızlık veya yorgunluk hissi olup olmadığı değerlendirilir. Tansiyon, kalp ritmi veya EKG'deki değişiklikler ya da şikayetlerdeki artış, koroner arter hastalığının belirtisi olabilir. Koroner arter hastalığı durumunda, oksijen bakımından zengin kanın kalp kasına akışı, damarlarda yağlı plakların oluşması nedeniyle azalır. Eforlu EKG testi, kesin bir koroner arter hastalığı teşhisi koymaz ancak ek test ve görüntüleme ihtiyacını belirlemeye yardımcı olur. Göğüs ağrısı veya nefes darlığı gibi belirtiler fiziksel aktivite sırasında ortaya çıkarsa ve yüksek kolesterol, fazla kilo veya yaş ilerlemesi gibi durumlar mevcutsa koroner arter hastalığı riski artar. Bu sebeple eforlu bir EKG testi yapılabilir. Bu test sayesinde %70 veya daha fazla tıkanıklığa sahip damarlar belirlenebilir.
KAYNAK:
https://www.nhs.uk/conditions/electrocardiogram/
SIK SORULAN SORULAR
EKG bozukluğu kalp ritminin düzensizleştiği durumu ifade eder. Ritim bozukluğu esnasında kalp hızlı ya da yavaş atabilir ya da düzensiz bir şekilde çalışabilir. Çoğunlukla zararsız olan aritmiler bazen hayatı riske atan ciddi sorunlara yol açabilir. EKG bozukluğunda ritim bozukluğu nedeniyle kalbin vücuda yeterli kan sağlayamaması durumunda nefes darlığı, baygınlık ve hatta ani ölüm görülebilir. Ancak ritim bozuklukları genellikle başarılı bir şekilde tedavi edilebilen rahatsızlıklardır.
Normal bir EKG'de kalp hızının dakikada 60 ile 80 arasında ve düzenli bir ritme sahip olması beklenir. EKG'deki her çizgi uzman bir kardiyolog tarafından ayrı ayrı değerlendirilebilir.
EKG'nin herhangi bir riski bulunmaz. Bu işlem tamamen ağrısız ve acısızdır ve genellikle birkaç dakika sürer.
EKG esnasında kalbin ritim ve iletim problemleri yavaş çalışan hastalıklar belirlenebilir. Kalp damarlarının daralması veya kalbin beslenme sorunları EKG ile tespit edilebilir.
Üst giysilerin ve takıların çıkartılması gerekir. Giysilerin rahat ve kolay çıkarılabilir olmasına dikkat edilmelidir. EKG öncesi yoğun egzersiz yapılmamalıdır. Çekimden önce sigara içilmemeli, elektrotların yapıştırılacağı bölgelerde ter varsa kurutulmalıdır. Erkeklerin göğüs bölgesinde fazla tüy varsa bu tüyler EKG öncesi kesilmelidir. Kullanılan ilaçlar varsa doktora bildirmek önemlidir.
EKG yani elektrokardiyografi kalbin elektriksel aktivitesini ölçen bir testtir. Ancak doğrudan bir damar tıkanıklığını tespit etmek için genellikle kullanılmaz. EKG kalp ritmi bozuklukları ve bazen kalp krizinin belirtilerini saptayabilir. Ancak damar tıkanıklığı genellikle daha detaylı testler gerektirir, örneğin anjiyografi ya da stres testi.
"EKG sınırda" genellikle EKG sonuçlarının normal ve anormal arasında olduğunu ifade eder. Bu belirli bir durumu teyit etmek için daha fazla değerlendirme veya izlem gerektirebilir. Ancak bu ifadenin tam anlamını belirtmek için doktorunuzla konuşmanız önemlidir çünkü her hasta farklıdır ve sınırda terimi bir dizi durumu içerebilir.
Acil veya kardiyoloji bölümüne başvurabilirsiniz.
Yorum Ekle
