Trakeao-Özofageal Fistül
Trakea-özofageal fistül, yemek borusu (boğazdan mideye giden tüp) ile trakea (boğazdan nefes borusuna ve akciğerlere giden tüp) arasında bir veya daha fazla yerde anormal bir bağlantıdır. Normalde yemek borusu ve soluk borusu birbirine bağlı olmayan iki ayrı tüptür. Trakea-özofageal fistül, TE fistülü veya sadece TEF olarak da bilinir. TE fistülü, 5.000 doğumda 1'de görülen ve anne rahminde bir fetüsün oluşumu sırasında ortaya çıkan bir doğum kusurudur. TE fistülü olan bir bebeğin yuttuğu sıvı yemek borusu ve soluk borusu arasındaki anormal bağlantıdan geçebilir. Bu gerçekleştiğinde de sıvı bebeğin ciğerlerine girer.
Çocuklarda Trakea-özofageal Fistül Neden Olur?
Normal şartlarda soluk borusu ile yemek borusu arasında bir bağlantı bulunmaz. Çünkü yemek borusu ile soluk borusu yan yana duran bir konumda oldukları halde işlevlerini ayrı kanallar ile görürler. Fakat yapısal bir bozukluk durumunda bu iki kanal arasında bir bağlantı oluşur ve bu bağlantı fistül olarak tanımlanır. Bu bağlantı nedeniyle çocuk yemek yediğinde yemeğin soluk borusuna kaçması gibi hiç istenmeyen bir durum ortaya çıkar. Trakea-özofageal fistül hastalığının farklı tipleri de vardır. En yaygın görülen trakea-özofageal fistül ise yemek borusunun kısmen olmaması ve alt kısmın soluk borusu ile bağlantılı bir yapıda olmasıdır.
Çocuklarda Trakea-özofageal Fistül Belirtileri ve Komplikasyonları
Trakea-özofageal fistül oluşumu yaşayan bebekler genellikle beslenirken emdiği sütü geri çıkarır ve aynı zamanda bebek sütü yutamaz. Bebeğin ağzından geri gelen süt ve besinler akciğerlere kaçabilir ve bunun sonucunda da bebek boğulma hissi yaşayarak öksürmeye başlar. Bazen de oksijensiz kalabilir ve morarma yaşayabilir. Nefes yolu ile alınan hava da fistülden mideye geçerek bebeğin karnının şişmesine neden olabilir. Bunun sonucunda da midede bulunan asitli sıvı, fistülden akciğerlere geçer ve akciğer sönmesi gelişimi yaşanır.
Trakea-özofageal Fistül ile Birlikte Görülebilen Doğumsal Bozukluklar
Trakea-özofageal fistül ile birlikte görülen en önemli doğumsal anomalilerden biri özofageal atrezisidir. Bazı doğumlarda her iki durum birden gözlemlenebilir. Örnek vermek gerekirse kalp, omurga, anüs, böbrek, trizomiler ve down sendromu gibi rahatsızlıklar ve/veya radyal kemik kusurları da özofageal atrezi ve/veya trakea-özofageal fistül ile birlikte görülebilir.
Çocuklarda Trakea-özofageal Fistül Teşhisi
Trakea-özofageal fistül hastalığı çoğunlukla bebek doğduktan sonra saptanır fakat hafif fistül sorunu olan bebeklerde hastalık çocukluk dönemine veya yetişkinlik dönemine kadar teşhis edilemeyebilir. Trakea-özofageal fistülün kesin teşhisi için çocuğa bronkoskopi yapılır.
Çocuklarda Trakea-özofageal Fistül Tedavisi
Trake-özofageal fistül tedavisinde fistül kapatılır ve trakea ile özofagus doğru şekilde bağlanır. Ancak bu cerrahi tedavi yöntem yaşanan bozukluğa göre farklılık gösterebilir. Tedavi uygulandıktan sonra bebek sonda ile beslenir. Bebek normal beslenmeye geçene kadar da damar yolu ile sıvı destek tedavisi uygulanır. Ameliyattan bir süre sonra iyileşmenin takibi için de bebeğin yemek borusu grafisi çekilir. Bu değerlendirmeden sonra tekrar ya da aşamalı bir cerrahi işlem gerekliyse bebeğin midesine beslenme tüpü yerleştirilir ve bebek süreç tamamlanana kadar bu tüp ile beslenmeye devam eder. Bu süreçte bebek normal beslenmeye başlayana dek hastanede kalır. Atrezi ve trakea-özofageal fistülün düzeltilmesi çoğunlukla tek bir ameliyatla başarılabilir. Bu bebeklerde ameliyat sonrası kaçak olması, darlık oluşması, bebekte ek anomaliler olması gidişatı belirler. Bebeğin yaşam kalitesi için tanının erken yapılması ve gerekli tedavi sürecinin planlanması çok önemlidir.
