Gastrik By-Pass
Birbirinden farklı avantaj ve dezavantajlar sunan çeşitli obezite cerrahisi prosedürü bulunur. Bu prosedürlerin amacı obezitenin önüne geçmek ve fiziksel bozuklukların giderilmesine yardımcı olmaktır. Ayrıca mide operasyonları ile kişinin yaşayacağı sağlık sorunlarının azaltılması ve psikolojik iyileşmesinin sağlanması da amaçlanır. Gastrik By-Pass da bu prosedürlerden biridir.
Gastrik By-Pass Nedir?
Dünya genelinde obezite cerrahisinde yaygın şekilde uygulanan prosedürlerden biri olan mide bypassı yönteminde mide temel olarak büyük ve küçük parça olacak şekilde iki bölüme ayrılır. On iki parmak bağırsağı ve ince bağırsağın baştan bir kısmı, yeni oluşan küçük mide ile bypass edilir ve birleştirilir. Böylelikle kişinin kalori alımını kısıtlamak ve yenilebilir besinlerin emilimi azaltmak hedeflenir.
Obeziteden kaynaklı sağlık sorunlarının çözülmesinde kullanılan metabolik etkinliği yüksek yöntemlerden biridir. Bu yöntem sonucunda hastanın yaşadığı kilo kaybı ortalama 1,5 yıl kadar devam edebilir ancak bu sürenin hastadan hastaya farklılık gösterdiği bilinmelidir. Ayrıca bu süreç boyunca hastanın sık sık takip edilmesi ve vitamin takviyeleri alması gerekir.
Gastrik By-Pass Çeşitleri Nelerdir?
Gastrik By-Pass, dünya genelinde en sık uygulanan cerrahi işlem olan bir By-Pass tekniğidir. Uygulamayı gerçekleştirmek adına cerrah midenin boyutunu 15-20 ml tutacak şekilde küçültür. Ardından kalan mide daha derin bir ince bağırsak halkası kullanılarak sabitlenir. Böylece on iki parmak bağırsağı sindirimden çıkarılır. Operasyon 3 farklı şekilde uygulanır. Bu operasyonlara doktor hastanın durumuna göre karar verir. Gastrik By-Pass çeşitleri aşağıdaki gibidir:
- Sleeve Gastrektomi
- Robotik Cerrahi
- Açık Cerrahi
- Laparoskopik Cerrahi
Gastrik By-Pass Kimler İçin Uygundur?
Bu ameliyatı olmanız için vücut kitle indeksiniz belirli bir sınırda olmalıdır. Bu sınır aşağıdaki gibidir:
- Beden kitle indeksi 40 ve üzeri olan kişiler
- Beden kitle indeksi 35-40 arasında olan ve obeziteye bağlı olarak medikal problemler yaşayanlar
Gastrik By-Pass Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ameliyat 2 aşamada uygulanır. Bu aşamada mide küçük ve büyük kısımlara ayrılarak besinlerin küçük kısımda toplanması sağlanır. Bu işlemle mide hacimsel olarak küçülür ve böylelikle hasta daha az miktarda yemekle daha kısa sürede doygunluğa ulaşır. İkinci aşamada ise köprüleme işlemi uygulanır. Bu işlem ince bağırsakta bazı yapısal değişikliklerin yapılmasını ve bağırsakların kısaltılmasını içerir. Böylelikle alınan besinlerin emilimi azaltılır. Alınan besinler ilk olarak midede bulunan küçük keseye ve oradan da bağırsağın ikinci bölümüne gider. Cerrahi uygulama sonucunda da midenin büyük bir kısmı ve aynı zamanda bağırsakların küçük bir bölümü gastrointestinal kanaldan çıkarılır.
Gastrik By-Pass’ın Sağlığa Olumlu Etkileri Nelerdir?
Obezite ile doğrudan bağlantılı olan bu ameliyat, kilo fazlalığı ile yaşanan birçok hastalığın iyileşmesine olumlu etkiler sağlar. Bu etkiler aşağıdaki gibidir:
- Hastalar ameliyattan sonraki 1 yıllık süreçte gözle görülür bir kilo kaybı yaşar.
- Kilo fazlalığı nedeniyle oluşan bazı kronik rahatsızlıkların iyileşmesinde de etkilidir.
- Kolesterol hastalarında da iyileşmenin gerçekleşmesine yardım eder.
- Hipertansiyon hastalarının ilaca olan ihtiyacının azaltılmasında yardımcıdır.
- Fazla kiloları ile obstrüktif uyku apnesi yaşayan kişilerin iyileşmesini mümkün kılar.
- Gastroözofajial reflü hastalığı da bu operasyon ile iyileşme gösterir.
- Tip 2 diyabet hastalarının iyileşmesinde yardımcı etki sunar.
- Fazla kilonun kaybedilmesi ile hastanın diz ve bel bölgesine yapılan baskının azaltılmasında ve dizlerde ve ayaklarda meydana gelen osteoartrit gibi rahatsızlıkların tedavi edilmesinde yardımcıdır.
- Fazla kiloları nedeniyle psikolojik sorunlar yaşayan kişilerin daha mutlu olmasında da etkilidir.
Gastrik By-pass Ameliyatındaki Olası Komplikasyonlar Nelerdir?
Ameliyat ile oluşan komplikasyonlar uzun ve kısa vadede görülenler olarak farklılık gösterir. Bunlar aşağıdaki gibidir:
- Solumun yolu enfeksiyonu, yara enfeksiyonu, kanama ve kaçak riski, kesi yeri fıtığı ve emboli kısa vadede görülebilecek komplikasyonlardır.
- Bağırsak tıkanması, safra kesesi taşı, kesi yeri fıtığı ve mide ülseri de uzun vadede yaşanabilecek komplikasyonlar arasındadır.
Gastrik By- Pass Ameliyatı Sonrası Beslenme
Ameliyat sonrasında öğün atlamamak ve dengeli beslenmek önemlidir. Gastrik By-Pass ile kilo verenler bu kurala dikkat ettikleri için hedeflerine ulaşmıştır. Bu beslenme kuralları aşağıdaki gibidir:
- Yemekler protein, tam buğdaylı tahıl grupları, meyve ve sebze içermelidir. Beslenme döngüsü de ilk 2 hafta sıvı, 3., 4. ve 5. haftalar arasında da püre kıvamında yiyecekler olarak ayarlanabilir.
- Yaşanabilecek dehidratasyonu önlemek adına da günde 1.5-2 litre kadar sıvı tüketmeye özen gösterilmelidir. Aksi durumda şiddetli baş ağrısı, baş dönmesi, dilde beyaz yaralar, halsizlik ve koyu renk idrar gibi durumlar yaşanabilir.
- Yumuşak yiyecekler tercih edilmelidir. Yağ oranı düşük sütle hazırlanmış puding, yumuşak omlet, süzme peynir, ezilmiş balık, patates püresi ve sütle ıslatılmış tahıllar gibi besinler tercih edilebilir.
- Tatlı, şekerleme, toz ve kesme şekerden uzak durulmalıdır.
- Yiyecekleri tam çiğnemek de dikkat edilmesi gerekenler arasındadır. İyice çiğnenmeden yutulan yiyecekler mide çıkışını tıkayarak kusma, ağrı ve rahatsızlık yaşatabilir.
- Bu süreçte protein alımı da önemlidir. Bunun için günde 3 bardak kaymaksız süt ya da soya sütü tüketilebilir.
- Katı ve sıvı besinler aynı anda tüketilmemelidir.
- Sıvı tüketimi de yemeklerden 30 dakika önce veya 30 dakika sonra yapılmalıdır.
Gastrik By-Pass Ameliyatından Sonra Haftalara Göre Beslenme
Ameliyattan sonraki süreçte beslenme büyük bir titizlikle planlanmalıdır. Örnek olabilecek beslenme planı aşağıdaki gibidir:
1. HAFTADA BESLENME:
- Et ve tavuk suyu
- Elma suyu (sulandırılmalıdır)
- Sebze suyu (sulandırılmalıdır)
- Şeker içermeyen komposto
- Yağsız süt ve ayran
- 1-3 ölçek/gün protein tozu
- Şekersiz bitki çayı
2. HAFTADA BESLENME:
- Çorbaların tümü rondodan geçirilmeli ve baharat eklenmemeli
- İlk hafta beslenmesi + Balık çorbası
- İlk hafta beslenmesi + Tavuk suyuna tel şehriye çorbası
- İlk hafta beslenmesi + Salçasız domates çorbası
- İlk hafta beslenmesi + Yoğurt çorba
- İlk hafta beslenmesi + Mercimek çorba
3. HAFTADA BESLENME:
- Rafadan yumurta ve yağsız peynir karışımı
- Light yoğurt
- Püre haline getirilmiş ton balığı
- Meyve ve sebze püreleri
- Sebze çorbası
- Tavuk kalça but püresi
- Diyabetik muhallebi
4. & 5. HAFTADA HAFTADA BESLENME:
Bu süreçte hastalar diğer haftalara ek olarak çatalla ezilebilecek sebzeler, çorbalar, omlet ve et yemekleri tüketebilir.
*Verilen liste, tedavi ve tedavi sonrası süreçler hakkında bilgi almak isteyenlere örnek sunması amaçlıdır. Kişinin diyetisyeni tarafından verilen programa uyması gerekir.
* 3.Hafta:
Bu süreçte yiyecekler ezilmiş olarak yumuşak halde tüketilebilir. Protein ve kalsiyum bakımından zengin içeriğe sahip beslenme modeli de bu dönem için idealdir. Bu dönemde yeterli protein tüketilmiyorsa hasta doktoruna başvurarak protein tozu kullanmaya başlayabilir.
*6. Hafta:
6. haftadan sonra protein bakımından zengin olan ve düşük kalori içeren diyet ürünlerine geçilebilir. Bu süreçte protein yeterli tüketilmeli ve katı gıda tüketimine geçiş de kademeli olarak yapılmalıdır.
*Kabızlık
İşlem sonrasında ameliyat öncesi döneme göre daha az miktarda besin tüketilir. Bu da bağırsak hareketlerinde değişime neden olabilir. Bu durumun bir sonucu olarak da tuvalet ihtiyacı 2-3 günde 1 olur. Bu durumun ve yaşanabilecek şiddetli kabızlığın önüne geçilebilmesi adına lif zengini besinler tüketilmelidir.
Bilgi talep formunu doldurarak Gastrik By-Pass ameliyatı ile ilgili merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.
Hastalar, ameliyat sorası hastanede 3-4 gün kalabilir. Ancak bu süre hastanın durumuna göre farklılık gösterecektir.
Ameliyat sonrasında hastanın ağır aktiviteleri kısıtlaması ve 6 haftalık süreç boyunca ağır kaldırmamak önemlidir.
İlk 2 hafta araç sürülmemelidir.
Masa başında çalışan kişiler 2-3 hafta sonra işe başlayabilir. Ancak ağır fiziksel efor gerektiren hastaların işe dönmesi için 6-8 hafta kadar beklemesi önemlidir.
Gastrik By-Pass sonrası hastanın basit karbonhidratlı yiyecekleri fazla tüketmesi ile dumping sendromu yaşanabilir. Bu nedenle sendroma neden olabilecek besinler, programdan çıkarılmalıdır. Bu hususta Gastrik By-Pass ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gereken şekerli yiyecekler aşağıdaki gibidir:
- Bal, reçel
- Buzlu şekerler
- Dondurma
- Hazır meyve suları
- Hazır kahveler
- Jelibonlar
- Kurabiyeler, kekler
- Kesme şeker
- Limonata
- Meyveli yoğurtlar
- Meyve şurupları
- Sütlü çikolata
- Şekerli ilaveli müsli
- Şekerli çaylar
- Şekerli sakızlar
- Tatlı çörekler
Yorum Ekle
