Tetik Parmak Sendromu: Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

Parmaklarınızı hareket ettirirken tık diye bir atma sesi duyuyor, kilitlenme ve hareket zorluğu yaşıyorsanız tetik parmak sendromu yaşıyor olabilirsiniz. Peki, “tetik parmak nedir?” Tıp literatüründe Tenosinovit Stenosing olarak adlandırılan bu sendromun nedenlerini, belirtilerini ve bilmeniz gerekenleri sizler için derledik.

Tetik Parmak Nedir?

Tetik parmak, parmakların veya başparmağın hareket esnasında kilitlenme ya da kasılma yaşaması durumudur. Böyle bir durumda kilitlenen parmağı eski durumuna getirmek oldukça zordur ve bu durum hastada ağrılara neden olur.

Tetik Parmak Sendromunun Nedenleri Nelerdir?

“Tetik parmak hastalığı neden olur?” diye merak ediyorsanız bu durumun tendon kılıfının tahriş olması ile bağlantılı olduğunu bilmelisiniz. Bilindiği gibi tendonlar kemik ve kasları parmak veya başparmakla birbirine bağlayan sert dokudaki bantlardır. Tendon genellikle eklemleri çevreleyen yağşı doku sayesinde kolay hareket eder. Ancak tendon kılıfında tahriş oluşması nedeniyle tendonun hareketleri etkilenir ve kalınlaşma meydana gelebilir.  Bu durumda da tetik parmak sendromu yaşanır. Özetle bu sendromun en önemli nedeni tendonların işlevini olması gerektiği şekilde yerine getiremiyor olmasıdır.

Tetik Parmak Sendromunun Belirtileri Nelerdir?

Tetik parmak belirtileri özellikle sabahları gözlemlenir. Bu sendromun belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Sabahları parmaklarda sertlik olması
• Parmakların hareketi sırasında ses duyulması
• Parmağın ya da birkaç parmağın kilitlenmesi ve zor hareket ettirilmesi
• Parmakların olduğu kısımlarda birtakım yumruların (nodüllerin) oluşması

Tetik Parmak Kimlerde Görülür?

Tetik parmak daha çok 40 ila 60 yaş aralığında görülür. Bu sendromun kadınlarda görülme sıklığı erkeklerden daha fazladır. Bunun yanında diyabet hastalarında ve robotoid gibi hastalıkları olanlarda biraz daha fazla rastlanır. Bu sendroma parmakların sık kullanıldığı bazı meslek gruplarında da rastlanır.

Tetik Parmak Nasıl Teşhis Edilir?

Tetik parmak hastalığı teşhisinde görüntüleme yöntemleri kullanılmaz. Tanının konulması için hastanın öyküsü dinlenir ve ardından hasta fiziki muayeneden geçirilir. Bu muayenede ele gelen nodüller ve parmakta takılmalar tespit edilerek hasta için en doğru tedavi süreci planlanır.

Tetik Parmak Cerrahi İşlemi Nasıl Olur?

Tetik parmak tedavisi ameliyat ve ameliyatsız yöntemlerle gerçekleştirilir. Ameliyatsız tedavi genellikle sendromu hafif seyirde yaşayan hastalar için uygulanır. Bu süreçte ilaç tedavisi ya da atel kullanımı ile yaşanan sendrom giderilebilir. Ameliyatlı tedavi ise lokal anestezi ile 5-10 dakikalık bir süreçte gerçekleştirilir. Sıkışmanın olduğu bölge lokal anestezi ile uyuşturularak sıkışmanın neden olduğu ödemli ve nodüllü bölge temizlenir.

Tetik Parmak Sendromu Tedavisinde Kullanılan Ameliyat Çeşitleri

Sendromun tedavisinde tercih edilen perkütan serbest bırakma ve açık cerrahi olmak üzere 2 tip ameliyat bulunur. Bu ameliyatlar ortalama 20 dakika sürer ve hasta ameliyat sonrasında aynı gün taburcu edilir.

Açık Cerrahi: Bu yöntemde avuç içine küçük bir kesi atılır ve ardından tendonun hareket edebilmesi için alan bırakılarak tendon kılıfı kesilir. Lokal anestezi altında uygulanan bu yöntem sendromun tedavisinde en çok tercih edilen yöntemler arasındadır.

Perkütan Serbest Bırakma Cerrahisi: Lokal anestezi altında uygulanan bu cerrahi yöntemde tendon kılıfını kesmek adına keskin uçlu iğne ile deri altına girilir. Bu yöntemle uygulanması nedeniyle iz bırakmayan bir cerrahi işlemdir.

Tetik Parmak Ameliyatı Öncesi

Tetik parmak sendromu nedeniyle ameliyat olmanız gerekiyorsa ameliyattan önce bazı noktalara dikkat etmeniz gerekir. Öncelikle tüm öyküyü doktorunuza detaylı olarak anlatmalısınız. Tarihin belirlenmesi ile ameliyattan 3 hafta önce kan sulandırıcı, vitamin gibi ilaçları kullanmaya doktorunuzu bilgilendirerek ara vermelisiniz. Sigara ve alkol kullanımına da ameliyattan önce ara vermeniz gerekir.

Tetik Parmak Ameliyatı Sonrası

Sendromun tedavisi için uygulanan ameliyattan sonra günlük hayatınıza devam edebilirsiniz. Ancak bu süreci daha konforlu geçirmek adına bazı konulara dikkat etmeniz önemlidir. Dikkat etmeniz gerekenler şöyledir:

• Cerrahi işlemin ardından yapışmaları önlemek adına egzersizlere en kısa sürede başlamalısınız. Bu süreyi yaranın iyileşmesinin ardından başlatabilirsiniz.
• Dikişlerin alınmasının ardından hareketin hızlandırılması için fizik tedavi ya da lenf drenaja başlanabilir.
• İşlem yapılmış bölgede sertlikler oluşabilir. Bu sertlikleri masajla giderebilirsiniz.

Tetik Parmak Egzersizleri Nelerdir?

Tetik parmak egzersizleri, ameliyattan sonra ya da sendromun hafif seyirde yaşandığı durumlarda tavsiye edilir ve bu egzersizlerle kişide rahatlama sağlanabilir. Bu egzersizlerden en bilinen yumruk egzersizidir. Bu egzersizde el yumruk haline getirilir ve parmaklar açık hale getirilene kadar açılır. Ancak bu hareket olabildiğince yavaş yapılmalıdır. Aksi durumda parmaklar yorulabilir ve şişebilir. Bir diğer egzersiz de kauçuk toplarla yapılandır. Bu egzersizde avuç içine sığan boyutta kauçuk bir top 10 saniye boyunca sıkılır ve bırakılır.

Tetik Parmak Hastalığından Korunma

Tetik parmak ilaç tedavisi ve çeşitli ameliyat yöntemleri ile tedavi edilebilen bir sendromdur. Bu sendromun yaşanmasında etkili olan birçok faktör bulunur. Bu faktörlerden uzak durarak sendromdan korunabilirsiniz. Tetik parmak hastalığından korunmak adına alabileceğiniz önlemler aşağıdaki gibidir:

• Yoğun ve hızlı klavye kullanımından kaçınmalısınız.
• El ve parmaklarınızı gün içinde dinlendirmelisiniz.
• Günlük akıllı telefon kullanım süresini 3 saat ile sınırlandırmalısınız. Kullandığınız durumlarda da telefonu mümkün olduğunca iki elle kullanmalısınız.

Tetik parmak sendromu yaşıyorsanız hayat kalitenizi artıracak tedavi sürecini planlamak için Büyük Anadolu Hastaneleri Ortopedi ve Travmatoloji bölümüne başvurabilirsiniz.