Kalça Kireçlenmesi: Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

15 / MAR
2023

Genel anlamda eklem suyunun çekilmesi olarak da bilinen kalçada yaÅŸanan kireçlenme, kiÅŸinin yaÅŸam konforunu olumsuz etkileyen bir durumdur. Bu durum sorun olan tarafa ağırlık verildiÄŸinde aÄŸrı ÅŸeklinde belirti vererek bölgede ÅŸiÅŸliÄŸi ve çabuk yorulmayı da beraberinde getirir. Genellikle kilo problemi olan, yaÅŸlı ve romatizma hastalığı bulunan kiÅŸileri etkileyen bu durum bilinçsiz yapılan spor, ağır aktiviteler, yanlış ayakkabı seçimi ve dizlere ağırlık verilerek yapılan temizlik sonrasında da sıklıkla görülür. Kalça kireçlenmesi tedavisi ve tüm detaylar yazımızda…

Kireçlenme Nedir?

Kalça eklemi, uyluk ile leÄŸen kemiÄŸi arasındadır. Bu bölgedeki kireçlenme durumu ilk etapta kıkırdak dokunun hasarımı ve sonrasında da bu dokunun altında bulunan kemiÄŸin bu soruna eÅŸlik etmesini ifade eder. Bu durum orta yaÅŸ grubundaki insanların sıklıkla karşılaÅŸtığı kas iskeleti sorunlarından biridir. KiÅŸinin yaÅŸadığı kireçlenme sorunun altında eskiden yaÅŸanmış travmalar ya da doÄŸumsal hastalıklar bulunur. Bu travmalar ya da hastalıklar eklemlerin yük dağılımını olumsuz etkiler ve eklem mekaniÄŸinin bozulmasına neden olur. Tıp literatüründe osteoartrit olarak da adlandırılan bu durum, eklemleri oluÅŸturan kıkırdak yapının dejenerasyon ile birlikte eklemlerin hareketlerinin kısıtlanması ve bu kısıtlanmayla birlikte oluÅŸan aÄŸrı ve aÄŸrı ile birlikte gelen yaÅŸamsal günlük fonksiyonların yerine getirilememesidir.

Kalça Kireçlenmesi Nedenleri

“Kalça kireçlenmesi neden olur?” konu hakkında sıklıkla merak edilen soruların başında gelir. Kalça eklemi, vücut ağırlığı taşıyan bir eklemdir ve bu sebeple sık sık deformasyon yaÅŸar. Bu deformasyonların en önemli nedenlerinden biri de obezite ve yaÅŸtır. Ancak genellikle 60 yaÅŸ üzerinde görülen bu durum bazı sebeplerle daha erken yaÅŸlarda da ortaya çıkabilir. Kalça kireçlenmesi nedenleri aÅŸağıdaki gibidir:

• Genetik faktörler
• Obezite
• YaÅŸlanma
• Romatizmal rahatsızlıklar
• Kalça ekleminde daha önce problemler yaÅŸanması

Kalça Kireçlenmesi Belirtileri

Kalça eklem kireçlenmesi özellikle kadınlarda, kilo problemi yaÅŸayan bireylerde, 60 yaÅŸ ve üzerinde, ağır ÅŸartlarda çalışanlarda, çok uzun süre ayakta kalanlarda ve genetik olarak kireçlenmeye yatkın olan bireylerde görülür. Durumun belirtileri en net biçimde problemli kalçaya ağırlık verilmesi ile aÄŸrı ÅŸeklinde ortaya çıkar. Bu nedenle de kiÅŸi yürüyüÅŸ sırasında sorun bulunan ayağının üzerine basınç yaptığında ÅŸiddetli aÄŸrı yaÅŸar ve sekebilir. Bu sorunu yaÅŸayan kiÅŸiler ayrıca sabahları kalçalarında tutukluk hissi de yaÅŸayabilir. Kalça kireçlenmesi belirtileri ÅŸöyledir:

• Eklemin kilitlenerek hareket etmeye engel olması
• Eklemde eÄŸilmeyi zorlaÅŸtıran sertlik hissinin yaÅŸanması
• Kalçada topallamaya ve yürüme güçlüÄŸüne neden olan hareket azlığı

Kalça Kireçlenmesi Tanısı

Bu durumun tanısında özellikle direk grafikler, eklemin iki yönlü görüntülenmesi ve gerektiÄŸinde tomografi ve MR kesitleri gibi yöntemler kullanılır. Ancak tanının konulmasında detaylı muayene son derece önemlidir. Bu muayenenin ardından durumun kesinleÅŸmesi adına röntgen gereklidir. Bazı durumlarda tanı için bazı kan tetkikleri ve manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarlı tomografi, sintigrafi gibi ileri görüntüleme teknikleri gerekebilir.

Kalça Kireçlenmesi Risk Faktörleri

Her yaÅŸtan bireyde görülen bu durumu yaratan bazı risk faktörleri bulunur. Bu faktörler aÅŸağıdaki gibi sıralanabilir:

1. Kalça kemiklerinde yaÅŸanan çıkı ve kırılma gibi ağır travmalar, zamanla kireçlenme yapabilir.
2. Çocukluk çağında yaÅŸanan kalça hastalıkları
3. Kalçadaki yuva eklem yapısının bozulması sonucu kalça ekleminde sıkışma yaÅŸanır ve riski artıran bu durum femoroasetabular sıkışma olarak adlandırılır.
4. Genetik faktörler
5. Kalça eklemine gelen kan akışı bazı nedenlerle bozulur ve bu durum nedeniyle kalça ekleminde aÄŸrı görülür.

Kalça Kireçlenmesi Tedavisi

Sorunun tedavisindeki en temel amaç kiÅŸinin hareket etme kabiliyetini artırarak yaÅŸam kalitesini iyileÅŸtirmektir. Ancak bu durumun kesin bir tedavisi yoktur. Bunun yanında kiÅŸinin hareket kabiliyetini artıran ve aÄŸrılarını azaltan yöntemler bulunur. Tedavide öncelikle hastalığı ortaya çıkan ÅŸartlardan olan fazla kilolar ve hareketsizlik durumunun ortadan kaldırılması hedeflenir. Böylelikle kiÅŸinin günlük aktiviteleri düzenlenerek kalça eklem bölgesindeki kas guruplarının kuvvetlendirilmesi ve kalça eklem bölgesini örten kıkırdak yapının güçlendirilmesi amaçlanarak bu doÄŸrultuda bazı ilaçlar kullanılır. Ancak sorunun ileri evrelerinde yalnızca cerrahi iÅŸlem tercih edilir.

Kalça Protez Ameliyatı

Kalça protez cerrahisi spinal anestezi denilen belden yapılan anestezi ile yapılır. Hasta ameliyat sırasında uyutulur. Cerrahi iÅŸlem yaklaşık 1,5 ila 2 saat arasında sürer. Cerrahi iÅŸlemden 1 gün sonra hasta ayaÄŸa kalkıp yürüyebilir, temel iÅŸlevlerini yerine getirebilir. Ancak hasta 2-3 gün boyunca hastanede kalır. Hastanın taburcu edilmesinden 2 hafta sonra da dikiÅŸler alınır. Ameliyat sonrası özellikle kalça bölgesinin etrafındaki kaslar kuvvetlendirilmeli ve fizik tedaviye de ağırlık verilmelidir.

Bu ameliyat ile kiÅŸinin hasar görmüÅŸ kalça eklemi çıkarılır ve yerine protez kalça eklemi yerleÅŸtirilir. GeliÅŸen teknoloji ile uygulanan bu yöntemde kullanılan protezler vücut ile tamamen uyumludur ve uzun yıllar boyunca kullanılabilir. Ancak bu tedavi süreci geciktirildiÄŸinde sorunsuz olan her iki diz, sırt, bel ve kalçanın diÄŸer bölgesi de ciddi kireçlenmeler yaÅŸayabilir. Bunun yanında kireçlenme durumu yaÅŸayan kalça iÅŸlevini yerine getiremediÄŸinde vücudun diÄŸer kısımlarına daha çok yük biner. Bu sebeple, tedavinin ve gerekli görülen ameliyatın vakit kaybetmeden yapılması son derece önemlidir.

Cerrahi Olmayan Kalça Kireçlenmesi Tedavi Yöntemleri

Durumun tedavisinde cerrahi olmayan yöntemler de kullanılır. Yalnızca ilk evre kireçlenmelerde geçerli olan bu tedaviler ÅŸöyledir:

• KiÅŸinin kilo vermesi saÄŸlanır. Böylelikle kiÅŸinin kalça eklemine binen yük azalır ve bölgede yaÅŸanan aÄŸrılar da beraberinde kaybolarak kiÅŸi özgürce hareket edebilir.
• Daha hareketli bir yaÅŸam formatı saÄŸlanır. KiÅŸinin günlük yaÅŸamında bazı deÄŸiÅŸiklikler yapması kalça eklemini korumasına ve kireçlenme durumunun yavaÅŸlamasına yardımcı olur. Daha hareketli bir yaÅŸam formatı da yapılması gereken deÄŸiÅŸikliklerdendir.
• Cerrahi dışı yöntemlerde fizik tedavi de kullanılır. Doktor tarafından önerilen egzersiz planı ve fizik tedavi programı bu nedenle düzenli olarak yapılmalıdır. Böylelikle kiÅŸi hareket esnekliÄŸi yaÅŸayarak bacak ve kalça kaslarını güçlendirebilir.
• KiÅŸi yürüteç, baston ve koltuk deÄŸneÄŸi gibi yardımcı cihazlarla desteklenir. Günlük yaÅŸamda bu cihazlardan destek almak kiÅŸinin daha rahat olmasını saÄŸlar.
• Eklem içi enjeksiyon uygulamaları da cerrahi dışı tedavi yöntemleri arasında yer alır. Bu enjeksiyonlar kapsamında kalça eklemine trombositten zengin plazma, ozon, kök hüre tedavisi, kortizon veya hyaluronik asit uygulanır. Bu uygulamalar ile verilen ilaçlar sonrasında kiÅŸinin aÄŸrı ÅŸikayetlerinin azaldığı gözlemlenir. Ayrıca kök hücre uygulaması ve trombositten zengin plazma gibi enjeksiyon içerikleri de kiÅŸide yenileyici bir etki yaratarak hasarlı bölgenin iyileÅŸme sürecinin baÅŸlamasına yardım eder.
• Kalça kireçlenmesi ilaç tedavisi de tedavide kullanılan bir diÄŸer yöntemdir. KiÅŸinin yaÅŸadığı aÄŸrılar rutin hayatını olumsuz yönde etkilemeye baÅŸladıysa yaÅŸanan aÄŸrıların ÅŸiddetini azaltmak adına doktor ilaç tedavisine baÅŸlar. Bu ilaçların yalnızca doktor önerisi ile kullanılması gerekir. Bu nedenle tedavi yöntemi ve ilaç kullanımı hakkında en doÄŸru bilginin alınması adına uzman bilgisine baÅŸvurulması son derece önemlidir.