444 3 703

Dünya Ankilozan Spondilit Günü

Bilgi Talep Formu

Omurganın ve vücudun diÄŸer bölgelerinin iltihaplandığı bir romatizma hastalığıdır. LeÄŸen kemiÄŸi ve omurgadaki eklemleri tutan ankilozan spondilit, en çok bel aÄŸrısı ile belli olur. Ancak bel aÄŸrısı ÅŸikayeti ile doktora baÅŸvuran hastalara yanlış bel fıtığı teÅŸhisi konulması bu durumun erken evrede teÅŸhis edilmesini engeller.

Toplumsal farkındalık yaratmak amacıyla her mayıs ayının ilk cumartesi günü ‘Dünya Ankilozan Spondilit Günü’ olarak kabul edilir. Peki, ankilozan spondilit nedir? Belirtileri ve tedavisi nasıldır?

Halk arasından bel ya da omurga romatizması olarak da bilinen ankilozan spondilit, genellikle genç yaÅŸlarda ortaya çıkar. Omurga ile kalça kemiÄŸi arasında bulunan eklemi etkileyen iltihaplı ve aÄŸrılı ve bir romatizma türüdür. İltihaplanma ile bu iki kemik birleÅŸir ve tek bir kemik haline gelir. Bu durumdan leÄŸen kemikleri ile omurganın alt bölümü arasından kalan bölge genellikle ilk etkilenir. Ancak zamanla hastalığın ilerlemesi ile bu durum tüm omurga boyunca etkisini göstermeye baÅŸlar. Bu etki, hastanın bel bölgesi baÅŸta olmak üzere ayak bileÄŸi, kalça, diz, omurga, diÄŸer eklemlerde iltihaplanma oluÅŸmasına ve buna baÄŸlı olarak da kiÅŸide zamanla hareket kısıtlanmalarının yaÅŸanmasına neden olur.

Ayrıca omurganın alt bölümünden baÅŸlayarak boyun bölgesine kadar olan tüm disk kenarları ve baÄŸlarda da iltihaplanma ve iltihaplanma sonrasında kemikleÅŸme görülür. Bunun bir sonucu olarak da omurganın üstünde ön tarafa doÄŸru bir eÄŸrilik meydana gelir. KiÅŸinin yaÅŸam kalitesini olumsuz etkileyen bu durumun seyri ve ÅŸiddeti kiÅŸiden kiÅŸiye farklılık gösterir. Hastaların büyük bir bölümü kendi baÅŸlarına hayatlarına devam edebilir ancak hastalığı ilerleme gösterdiÄŸi bazı hastalarda omurga hareketi bütünüyle kısıtlanabilir. Hastalık belirli dönemlerde ataÄŸa geçer ve hastalığın seyri bu dönemlerde artar. Çok nadir görülen bir rahatsızlık olması nedeniyle genellikle kemik erimesi, bel fıtığı ve kireçlenme gibi rahatsızlıklarla karıştırılır.

Ankilozan Spondilit Nedenleri

Ankilozan spondilit, sebebi kesin olarak bilinen bir rahatsızlık deÄŸildir. Ancak bu rahatsızlıkta kiÅŸinin genetiÄŸi ve yatkınlığı önemlidir. Ankilozan spondiliti olan hastaların büyük bir bölümünde HLA-B27 adı verilen bir gen bulunur. Hastalara yapılan tetkiklerde bulunan bu gen, ankilozan spondilit olasılığını artırır ancak tek başına hastalığa iÅŸaret etmez. Bu genin dışında kiÅŸide tetikleyici bazı faktörlerin bulunması gerekir ve bu faktörlerden en önemlisi de mikro bakterilerdir.

Ankilozan Spondilit Belirtileri

İlk ve en temel belirti, bel aÄŸrısıdır. Ankilozan spondilit rahatsızlığında görülen bel aÄŸrısı diÄŸer aÄŸrılardan farklı olarak dinlenmeyle geçmez ya da zorlanmaya baÄŸlı olarak geliÅŸmez. Ankilozan spondilitte iltihaba baÄŸlı bir aÄŸrı söz konusudur. TeÅŸhise yardımcı olan belirtiler aÅŸağıdaki gibidir:

 

  • Bel aÄŸrısının 40 yaşından önce baÅŸlaması
  • AÄŸrının dinlenme ile geçmemesi ancak egzersizle düzelmesi
  • KiÅŸinin aÄŸrı nedeniyle gece uykusundan uyanması ve sabah tutukluk yaÅŸaması
  • Hareketlerde kısıtlanma
  • Åžikayetlerin 3 aydan fazla sürmesi
  • Omurganın öne doÄŸru eÄŸilmesi

 

Ankilozan Spondilit Görülme Sıklığı

Ankilozan spondilit rahatsızlığı yaÅŸ ve cinsiyete göre deÄŸiÅŸir ve genellikle 40 yaşından önce geliÅŸim gösterir. Erkeklerde görülme riski kadınlara göre 3 kat fazla olan ankilozan spondilitin dünyada görülme sıklığı %0.6 ile %1.4 arasındadır. Bu oran Türkiye’de ise %0.5 yani 200 kiÅŸiden 1’indedir.

Ankilozan Spondilit Tanısı

Ankilozan spondilit tanısında klinik muayene oldukça önemli. Durumun teÅŸhisi romatoloji hekimi tarafından konur. Boyun, bel ve omuz omurlarındaki aÄŸrı ÅŸikayetleri 3 aydan uzun süren hastaların hikayesi, muayenede kapsamlı bir ÅŸekilde dinlenir ve ardından ailede bu hastalığın varlığı sorgulanır. Ardından kiÅŸiye fiziki muayene uygulanır ve hareket kısıtlılığı testleri uygulanır. Muayenede kiÅŸinin nefes alıp vermesi sırasında göÄŸüs bölgesinde oluÅŸan ÅŸiÅŸmenin seyri, bacak hareketleri ve omur eklemleri detaylı olarak incelenir. Muayenede gerekli durumlarda hastadan laboratuvar ve radyolojik görüntüleme testleri istenir. Tüm bu aÅŸamaların bütününde teÅŸhis romatoloji uzmanı tarafından kolayca koyabilir.

Ankilozan Spondilit Tedavisi

Hastanın konu hakkında bilgilendirilmesi, egzersizi hayatına dahil etmesi ve bu süreçte kullanıyorsa sigarayı bırakması tedavinin seyri için oldukça önemli. Tedavi sürecine hastalığın ilerlemesini azaltmak ve gerilemesini saÄŸlamak adına ilaç tedavisine baÅŸlanır. Böylelikle hastanın hareket kısıtlılığı yaÅŸamaması ya da yaşıyorsa hareket etme kabiliyetini geri kazanması saÄŸlanır. Bu süreçte omurga ve eklemlerdeki aÄŸrı, iltihaplanma gibi durumların azaltılmasına yönelik tedavi de uygulanır. Kesin tedavisi bulunmayan ve kiÅŸinin ömür boyu yaÅŸayacağı bir hastalık olan ankilozan spondilitte doktorların en büyük amacı, kiÅŸinin yaÅŸadığı ÅŸikayetleri azaltmak ve yaÅŸam kalitesinin iyileÅŸmesini saÄŸlamaktır.

İlaçla tedavi sürecinde aÄŸrı kesicilerin fayda etmemesi durumlarda hastaya romatoloji uzmanının gerekli gördüÄŸü durumlarda biyolojik ilaç verilir. Bu tedaviye ek olarak hekimin yönlendirmesi ile fizyoterapist tarafından hastanın durumuna özel olarak egzersiz ve spor programı verilir. Böylelikle hastanın dayanıklılığı, hareket etme kabiliyeti ve kuvvetinin artması amaçlanır. Bu süreçte hastaya destekleyici tedavi olarak verilen egzersiz, hastalığın ilerlemesini durdurmada yardımcı etki gösterir. Bu egzersizler de kalça, boyun, omuz ve solunum egzersizleri ÅŸeklinde kiÅŸiye özel planlanır. Ancak tedavi sürecinde hastanın dikkat etmesi gereken bazı durumlar bulunur:

 

  • Hastalığın akut atak döneminde egzersiz yapılmamalıdır.
  • Egzersiz yapılırken aÄŸrılar artıyorsa program mutlaka deÄŸiÅŸtirilmelidir.
  • Egzersiz programı eklem ve kaslara zarar vermeyecek ÅŸekilde planlanmış olmalıdır.
  • Egzersizler önerildiÄŸi kadar ve önerildiÄŸi sıklıkla yapılmalıdır.
  • Sert ve ani hareketlerden kaçınılmalıdır.

 

Bilgi talep formunu doldurarak Ankilozan Spondilit tedavisi ile ilgili merak ettiklerinizi öÄŸrenebilirsiniz.

Web ve Tıbbi Yayın KuruluGüncellenme Tarihi: 02.05.2024 09:00Yayınlanma Tarihi: 07.05.2022 00:00
Yorum Ekle


KATEGORİLER
Bilgi Talep Formu

Bilgi almak için lütfen formu doldurun!