Diyetisyen Hangi Hastalıklara Bakar?
Doğru beslenme sağlıklı yaşam adına gerekli. Dengeli ve düzenli beslenmek anlamına gelen sağlıklı beslenme ile pek çok hastalığın önüne geçecek koruyucu kalkana sahip olunabilir. Ancak herkes için tek geçerliliğe sahip olan bir beslenme düzeni bulunmaz. Bazı özel rahatsızlıklar yaşam boyu sürdürülmesi gereken özel bir beslenmeyi gerekli kılabilir. Bunun yanında herkes aynı hızda çalışan bir metabolizmaya sahip olmadığından sağlıklı beslenme kişi özelinde uygulanır ve diyetisyen de tam olarak bu noktada devreye girer. Türkiye'de 1986’dan beri 6 Haziran’da kutlanmakta olan diyetisyenler günü, meslekle ilgili farkındalık yaratmak adına kutlanır.
Diyetisyen Nedir?
Doktorunuz bir diyetisyeni ziyaret etmenizi önermiş olabilir ya da beslenme düzeniniz hakkında uzman görüşü almak istiyor olabilirsiniz. Bir diyetisyenle çalışmak sağlığınızı etkileyebilecek beslenme ve yaşam tarzı seçimleri hakkında kişisel tavsiye almanın en iyi yoludur. Peki diyetisyen nedir? Diyetisyen; sizin için doğru olan yeme alışkanlıkları ve kalıplarını belirlemenize, Besin gereksinimleri ile ilgili her türlü sorunun yanıtını almanıza, yiyecek seçimlerini doğru yapmanıza yardımcı olacak bilgiye sahip olan uzmandır. Diyet ve beslenme sorunlarını değerlendiren, teşhis eden ve tedavi eden sağlık uzmanları olan diyetisyenler, beslenme kurallarını uygulanabilir kılar.
Neden Bir Diyetisyene Görünebilirsiniz?
- Sindirim sorunları yaşıyorsanız
- Diyabet, yüksek tansiyon, kardiyovasküler hastalık, çölyak, HIV gibi tıbbi teşhis konulduysa
- Oral, enteral veya parenteral beslenme gereksinimleriniz varsa
- Çocuğunuzun özel beslenme gereksinimleri varsa
- Sağlıklı ve kalıcı bir şekilde kilo vermek istiyorsanız
- sağlıksız bir sürecin ya da tıbbi bir durumun sonucu olarak kilo vermeniz gerekiyorsa
- Kilo vermek için ameliyat olmayı düşünüyorsanız
- Atletik performansınızı veya genel kondisyon seviyenizi geliştirmek istiyorsanız
- Emzirme ve sütten kesme hakkında tavsiye istiyorsanız
- Belirli bir yiyeceğe alerjiniz veya intoleransınız olduğunu düşünüyorsanız
- Yeme bozuklukları hakkında tavsiye almak istiyorsanız diyetisyene görünebilirsiniz.
Beslenme ve Diyet Birimi Hangi Hastalıklara Bakar?
Beslenme ve diyet, geniş alana sahip bir birimdir. Bu birimde çocukluk dönemi beslenmeden gebeliğe, kişiye özel plandan çeşitli hastalıklara kadar geniş bir alanda hizmet verilir. Peki, diyetisyen hangi hastalıklara bakar?
- Sağlıklı ve dengeli kilo verme
Fazla kilo, pek çok sağlık sorunun temelidir ve çoğu hastalığı da beraberinde getirir. Her yaşta görülebilen fazla kilo, bir beslenme ve diyet birimi tarafından uygulanacak diyet planı ile çözülebilir.
- Sağlıklı kilo alma
Aşırı derecede zayıf olma durumu nadir de olsa görülen bir durumdur ve mutlaka bir uzman takibinde olmalıdır. Kişinin kilo alamaması sağlık açısından oldukça riskli bir durumdur ve kişide kas zayıflaması, organ hasarı ve kemiklerin güçsüzleşmesi gibi sorunlara neden olabilir. Ancak uzman yardımı ile sorun çözülebilir.
- Kişiye özel beslenme
Sağlıklı ve dengeli beslenme adına rutin kontrollerden geçmek ve ideal kilosunu korumak isteyen kişiler de b eslenme ve diyet birimine başvurmakta. Diyetisyen bu amaçla başvurmuş kişinin vücut özelliklerini baz alarak hangi besinleri tüketmesi hakkında bilgi verir ve özel bir beslenme programı çıkarır.
- Çocukluk dönemi beslenme problemleri
Obezite, hiperkolesterolemi ve tip 2 diyabet çocukluk çağında da görülebilen sağlık sorunları arasındadır. Bu hastalıkların temelinde düzensiz ve yanlış beslenme yatar. Bu hastalıkların önlenmesinde de doğru beslenme büyük önem taşır. Buna ek olarak çocukların gelişme döneminde zararlı gıdalardan uzak durması da fiziksel ve zihinsel gelişimleri adına önemlidir. Bu açıdan beslenme ve diyet birimi çocukluk dönemindeki beslenme alışkanlıkları ve bu alışkanlıklara bağlı olarak ortaya çıkan hastalıklarla mücadele etmede destekleyicidir.
- Gebelik ve emzirme dönemi beslenme problemleri
Gebelik döneminde olan kadınlar bebeklerinin sağlığı için beslenmesine özen göstermelidir. Ancak gebelikte beslenme planı yaş, boy ve kilo oranı gibi faktörlere bağlıdır ve tüketilmesi gereken besinlerin oranı her gebe özelinde değişir. Bu nedenle beslenme ve diyet birimi gebelik süreci için de büyük önem taşır. Hatta gebelik sonrası olan emzirme döneminde de annenin dengeli ve sağlıklı beslenmesi gerekir.
- Mide ve bağırsak hastalıklarında beslenme
Akut ya da kronik bağırsak ile mide sorunlarının tedavi edilmesi ve önlenmesinde diyetisyen önemli bir göreve sahiptir. Ülser, gastrit ve hazımsızlık gibi sorunlar mide kaynaklıdır. Bunun yanında kolit, ishal ve emilim bozukluğu gibi sorunların temelinde de bağırsak problemleri yatar. Bu hususta diyetisyen bu sorunları yaşayan kişilerin hangi besinleri tüketmesi ve hangi besinlerden uzak durması yönündeki yönlendirmeleri kişi özelinde yapar.
- Diyabet hastalarının beslenme problemleri
Şeker hastalığı olarak bilinen diyabet, yanlı beslenme alışkanlıklarından kaynaklanan hastalıklar arasındadır. Dengesiz, yetersiz ve düzensiz beslenme sonucunda yaşanan hastalıklardan biri oran diyabet, doğru beslenme ile kontrol altına alınabilir. Bu anlamda vücudun ihtiyaç duyduğu besin değerlerinin tespiti ve bu değerlerin sağlıklı bir düzeye getirilerek hastanın yaşamını iyileştirmesi adına beslenme ve diyet birimi önemli bir işleve sahiptir.
- Yatan hastaların beslenme sorunları
Doktorlar kimi durumlarda yatan hastalarının tedavisinde beslenme ve diyet birimiyle koordineli olarak çalışır. Bu durumda da hastaya özel bir beslenme programı hazırlanır.
- Sporcu beslenmesi
Spor, fiziksel olarak yüksek performansı gerekli kılar. Sporcuların yüksek performans sergilemesi için sağlıklı, dengeli ve kaliteli bir beslenme düzenini uygulaması önemlidir. Bu hususta diyetisyen, kişinin spor dalını, vücut tipinin ölçüm sonuçlarını, kişinin yaşını ve gelişme döneminde olup olmadığını göz önünde bulundurur ve beslenme planını buna göre yapar.
- Yeme davranış bozukluklarında beslenme
Yeme bozukluğu nedeniyle yaşanan beslenme sorunlarının tedavisinde bozuk yeme alışkanlıklarını değiştirmek amaçlanır. Bu hususta kişiye yeme konusunda farklı yaklaşım kazandıracak yeni bir beslenme düzeni hazırlanır. Böylelikle yanlış yeme alışkanlıklardan kaynaklanan hastalıkların önüne geçilebilir.
- Alerji ve beslenme
Besin kaynaklı olan alerjiler, bebeklik döneminde başlar ve kişi özelinde yaşam boyu devam eder. Bu sebeple besin alerjisi olan kişilerin küçük yaşlardan itibaren beslenmesine dikkat etmesi gerekir. Diyetisyenler bu kişiler özelinde alerjiye neden olan besinleri diyet düzeninde çıkararak dengeli bir beslenme programı hazırlar.
Özetle, diyetisyen obezite başta olmak üzere hipertansiyon ve diyabet gibi hastalıkların oluşmasını engellemek adına beslenme şeklini düzenler. Kilo fazlalığı, bozuk yeme davranışı, gebelik, gelişme dönemi problemleri, özel beslenme gereksinimleri gibi konular hakkında diyetisyene başvurabilir ve daha sağlıklı bir yaşam sürebilirsiniz.
