Obezite Cerrahisi Öncesi Hangi Testler Yapılır?
Obezite dünya çapında görülen ancak tedavi edilebilen bir hastalıktır. Dünyada obezite sıralaması 1 milyardan fazla insanı etkilemektedir. Bu insanlardan 650 milyonu yetişkin ve 379 milyonu da çocuk. Üstelik bu sayılar sürekli artmakta. Dünya Sağlık Örgütü ise bu verilerden yola çıkarak 2025 yılına kadar yaklaşık 167 milyon insanın obez olacağını tahmin etmekte. Bu denli yaygın olan obezite, ilk olarak kişiye sağlık yaşam alışkanlıkları ve beslenme düzeni kazandırılıp, fiziksel aktivite ve ilaç destekli bir programda tedavi edilir. Ancak bu süreçte olumlu yanıt alınamayan hastalar için obezite cerrahisi uygulanır. Kişinin hangi tedavi yöntemine uygun olduğunun tespit edilmesi adına cerrahi işlem geçirecek hastalara obezite cerrahisi öncesi tetkikler yapılır.
Obezite Cerrahisi Kimlere Uygulanır?
Obezite cerrahi süreci ve yapılan tetkikler hakkında bilgi sunmadan önce “Obezite nedir?” sorusunun yanıtını vermek daha açıklayıcı olacaktır. Bu durum sağlık açısından risk oluşturan anormal veya aşırı yağ birikimi olarak tanımlanır ve kişinin vücut kitle indeksi 30'un üzerinde ise obez olarak kabul edilir. Peki obezite cerrahisi nedir? Bariatrik cerrahi olarak da adlandırılan bu obezite cerrahisi, sindirim sisteminde değişiklikler yaparak kilo vermeye yardımcı olan cerrahi prosedürleri ifade eder.
“Obezite cerrahisi kimlere uygulanır?” sorusu da konu hakkında merak edilenler arasındadır. Bu işlemin en önemli kriterleri kişinin vücut kitle indeksi ve yaştır. Bir diğer önemli kriter de kişinin egzersiz, tıbbi beslenme ve medikal yöntemlerle zayıflayamamış olmasıdır. Bu kriterlere göre vücut kitle indeksi 40 ve üzeri olan (morbid obez) ya da 35'in üzerinde olan, cerrahi dışı yöntemlerle zayıflayamayan 18 ile 60 yaş arası kişiler bariatrik cerrahi için uygundur.
Bariatrik Cerrahi Öncesinde Uygulanan Temel Testler Nelerdir?
Obezite ameliyatı şartları bazı testlerle onaylanır. Bu testlerle kişinin ameliyata uygun olup olmadığı ve ameliyat sonrasında herhangi bir komplikasyonun yaşanıp yaşanmayacağı gibi konularda ön bilgi edinmek amaçlanır. Bariatrik cerrahi öncesi uygulanan obezite testleri aşağıdaki gibidir:
- İdrar tahlili
- Kimya paneli
- Safra kesesi ultrasonu
- Tam kan sayımı
Obezite cerrahisi öncesinde bu temel testler dışında farklı testler de uygulanır. Bu testlere ameliyatı gerçekleştirecek cerrah karar verir. Testler şöyledir:
- Ekokardiyografi
- GI değerlendirmesi
- Göğüs röntgeni
- Kardiyolojik değerlendirme
- Psikiyatrik değerlendirme
- Pulmoner fonksiyon testi
- Uyku apnesi değerlendirmesi
Obezite Cerrahisi Öncesi Preoperatif Tarama
Obezite belirtileri olan ve vücut kitle indeksi cerrahi işleme uygun olan hastalar preoperatif tarama kapsamlı muayene yani cerrahi muayeneden geçer. Bu muayene uygulanacak cerrahi işlemin kişi üzerinde etkili olup olmayacağı konusunda bilgi verir. Ayrıca bu muayene ile hangi cerrahi yöntemin kullanılacağı belirlenir. Bu tarama muayenesinde aşağıdaki konularda bilgi alınır:
- Alerji durumu
- Kişinin aktif tıbbi sorununun olup olmadığı
- Kişinin daha önce ameliyat geçirip geçirmediği
- Kullanılan aktif ilaçlar
Obezite Cerrahisi Öncesi Endokrin-Metabolik Değerlendirme
Obezite tedavisi cerrahi uygulama ile gerçekleştirilecekse kişi endokrin-metabolik değerlendirmeden de geçer. Mide ameliyatları için yapılan bu değerlendirmede kişideki reflü semptomları incelenir. Kişi bu semptomlara sahipse kişiye üst endoskopi işlemi uygulanarak mide, yemek ve ince bağırsak borusunun iç kısımdan incelenir. Bu değerlendirmede B12 vitamini, D vitamini, demir, çinko, femitin, bakır, potasyum, kalsiyum, sodyum, ürik asit ve magnezyum testi ile lipid tayini de istenir. Buna ek olarak uygulanan diğer metabolik değerlendirme testleri aşağıdaki gibidir:
- Glikolize hemoglobin
- Glisemi ve insülinemi için OGTT
- Hemakrom, karaciğer ve böbrek fonksiyon testi
- Karaciğer belirteçleri ve HIV testi
- Kolinesteraz testi
- Protein elektroforezi testi
- PSH, LH, PTH, homosistein testleri
- PT, aPTT, fibrinojen testi
- Tükürük kortizol ile baskılama testi
Abdominal Ultrason Muayene
Obezite testi uygulamalarında kişiye X-Ray EGDS gastroenterolojik muayene ve abdominal ultrason taraması da yapılır. Gastroenterolojik muayene genellikle geğirme, ekşi sıvı ve üst karın ağrısı olan kişilere uygulanır. Doktor gerek gördüğünde de eko-renkli karotis doppler, kardiyak eko ve EKO muayenesi de yapılır. Ek olarak femoral kemik dansitometrisi, vertebral, solunum fonksiyon testleri, pnömolojik muayene, morfometri ve polisommograf de istenebilir.
Obezite Cerrahisi Öncesi Beslenme Muayenesi
Obezite ameliyatı öncesi kişi beslenme muayenesinden de geçer. Bariatrik diyet için yapılan bu muayenede hastanın cerrahi işlem sonrasında ne yiyeceği, nasıl yiyeceği, hangi gıdaları ne zaman tüketeceği ve nelerden uzak duracağı gibi konular belirlenir.
Obezite Cerrahisi Öncesi Psikolojik Değerlendirme
Obezite ameliyat işlemi öncesi kişi psikolojik açıdan da değerlendirilir. Bu değerlendirmede kişinin bariatrik cerrahisi sonrasında hayatında yapacağı derin değişimlere ayak uydurup uyduramayacağı ölçülür. Bu hususta kişide ameliyat sonrası tedavi başarını etkileyecek psikiyatrik bozukluklar ve risk yaratan yemek bozuklukları gözden geçirilir.
Bariatrik Cerrahi İçin Hasta Eğitimi
Obezite hastalığı ile mücadelede uygulanan cerrahi işlem kadar hastanın sonraki süreçte neler yapması gerektiği hakkında bilgilendirilmesi de önemlidir. Bu hususta hastaya ameliyatla ilgili detaylar, ameliyatın sağladığı avantajlar ve dezavantajlar, yaşanabilecek riskler, davranış değişimleri ve ameliyat sonrası diyet hakkında eğitim verilir.
Tıbbi Sorunları Olan Obezite Cerrahisi Adaylarına Hangi Testler Yapılır?
“Obezite cerrahisi kimlere uygulanır?” sorusu kadar tıbbi sorunu olan obezite hastasına hangi testlerin yapıldığı da merak konusudur. Kişide kalp rahatsızlığı varsa kardiyolog tarafından görülür. Reaktif hava yolu hastalığı, astım ya da obstrüktif uyku apnesi olan hastalar göğüs hastalıkları doktoru kontrolünden geçer. Obezite ameliyatı öncesinde yapılan diğer hazırlıklar hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz “Obezite Ameliyatına Nasıl Hazırlanılır?” adlı yazımızı okuyabilirsiniz.
Bilgi talep formunu doldurarak Büyük Anadolu Hastaneleri tarafından uygulanan obezite cerrahisi ile ilgili merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.
