Omega 3 yaÄŸ asitleri vücut tarafından üretilemez ancak dışarıdan edinilebilir. SaÄŸlıklı bir yaÅŸam için temel olan bu yaÄŸ asitleri göz saÄŸlığından zihin saÄŸlığına, kansere karşı korumadan kalp krizi riskini azaltmaya kadar sayısız faydaya sahiptir. Bu derece önemli olan yaÄŸ asidinin vücutta eksik olması durumunda unutkanlık, depresyon ve uyku sorunu gibi belirtiler görülür. Peki omega 3 nedir? Omega 3 nasıl kullanılır?
“Omega 3 nedir?” diye merak ediyorsanız omega-3’ün çoklu doymamış yaÄŸ asidi grubu olduÄŸunu bilmelisiniz. Hayvanlarda yağın vücut tarafından enerjiye dönüÅŸtürülmesinde önemli bir bileÅŸendir. DoÄŸada yaygın olarak bulunan bu yaÄŸ asidi, insan saÄŸlığının fizyolojisinde de önemli bir yere sahiptir.
Omega-3 yararları kadar çeÅŸitleriyle de dikkat çeker. Bunlar:
Omega 3 faydaları ile insan saÄŸlığı için önemli bir bileÅŸendir. Bu yaÄŸ asitleri damar ve kalp saÄŸlığını korumada destek sunar. Bu yararı ile trigliserit düzeylerini azaltır, HDL’yi artırır. Felç ve kalp krizi gibi risklerin azaltılmasında da yardımcıdır. Bunun yanında yüksek tansiyonun önlenmesinde de destek saÄŸlar. Bu yaÄŸ asitlerinin ayrıca antiinflamatuar etkisi bulunur. Bu özelliÄŸi ile de iltihaplı bağırsak hastalıklarında ve otoimmün kaynaklı romatolojik hastalıklarda da koruyucudur. Bunun yanında bağışıklığın desteklenmesinde ve vücuttaki hücre çoÄŸalmasının kontrol altında tutulmasına da destek sunar. Fizyolojik yararlarının yanı sıra bazı nörolojik hastalıkların neden olduÄŸu semptomların azaltılmasında da yardımcıdır. YaÅŸlanma nedeniyle yaÅŸanan görme kayıplarının önlenmesini de saÄŸlar. Anne karnındaki bebeklerin beyin geliÅŸiminde merkezi sinir sistemine, göz saÄŸlığından bedensel geliÅŸimine katkıda bulunur.
Omega-3 eksikliÄŸi vücuttaki pek çok sistemi etkiler. Bu nedenle yeterli omega 3 kullanımı önemlidir. Omega 3 kullanım nedenleri aÅŸağıdaki gibidir:
“Omega 3 nelerde var?” diye merak ediyorsanız omega 3 bakımından zengin birçok besinin bulunduÄŸunu bilmelisiniz. Omega 3 içeren besinler temel olarak deniz kaynaklı besinler ile bitkisel kaynaklı besinler olmak üzere ikiye ayrılır. Denizden gelen omega-3 kaynakları, kullanıma hazır DHA ve EPA bakımından zengindir. Bu nedenle balıklar beslenme rutinine mutlaka dahil edilmelidir. Peki omega-3 hangi balıklarda var? Özellikle soÄŸuk denizlerde yaÅŸayan sardalye, somon, ton balığı, orkinos, alabalık ve ringa balığı gibi kaynaklar omega 3 bakımından zengindir. Bunun yanında kabuklu deniz canlıları, mikroalg yağı ve krill yağında da bulunur. Omega 3 bakımından zengin olan bitkisel kaynaklar ise fındık, ceviz, keten tohumu, soya, kanola yağı, avokado, chia tohumu, lahana, ıspanak ve semizotudur.
“Omega 3 ne iÅŸe yarar?” sorusuna verilebilecek yanıtlardan biri de hastalıklar karşısında koruma etkisidir. Bu yaÄŸ asidinin yeterli miktarda alınmaması sonucunda aÅŸağıdaki hastalıklar görülebilir:
“Hangi omega-3 kullanılmalı?” sorusu da merak edilen konular arasında. Besinlere ek olarak takviye olarak alınacak omega 3 seçiminde DHA/EPA oranı dikkate alınmalı ve bu oran 3/2 ve katları olmalıdır. DHA/EPA oranının yüksekliÄŸi takviyenin kalitesi hakkında bilgi sunar. Bunun yanında alınacak takviye mutlaka Trigliserid formunda olmalıdır.
YaÄŸ, vücut için önemli olsa da tüm yaÄŸlar aynı yararı sunmaz. Vücut için önemli olan yaÄŸlar tekli doymamış ve doymuÅŸ yaÄŸlardır. Çoklu doymamış yaÄŸ asitlerinde de Omega-3'ün Omega-6'ya oranı dikkate alınmalıdır. Omega-6 yaÄŸ asitleri iÅŸlenmiÅŸ gıdalarda, ayçiçeÄŸi ve aspir yağında bulunur. Besinlerle alınan omega 6 ne kadar yükse olursa vücutta o kadar serbest radikal oluÅŸur ve bu durumda da hastalıklar görülebilir. Bu nedenle Omega-3 ve Omega-6 dengeli tüketilmeli, omega 3’ün dengeli çalışması için omega 6’nın aşırı tüketilmemesine dikkat edilmelidir.
Omega-3 eksikliÄŸi belirtileri yaÅŸanmaması adına günlük alınması gereken omega 3 miktarı 1-3 gramdır. Bu miktar kiÅŸi özelinde farklılık gösterebilir.
Omega 3 balık yağı gibi kaynaklarla alınan bu yaÄŸ asitlerinde aşırıya kaçınılması durumunda ishal ve hazımsızlık gibi etkiler görülebilir.
Omega 3 hapı ya da yağı formundaki takviyeler 1 yaşından küçük bebeklere önerilmez. Bu dönemdeki bebeklerde besin alerjisi yaÅŸanabilir.
“Omega 3 ne zaman alınmalı?” diye merak ediyorsanız bu yaÄŸ asitlerini takviye olarak tok karnın sabah veya akÅŸam alabileceÄŸinizi bilmelisiniz.