Omega 3 yağ asitleri vücut tarafından üretilemez ancak dışarıdan edinilebilir. Sağlıklı bir yaşam için temel olan bu yağ asitleri göz sağlığından zihin sağlığına, kansere karşı korumadan kalp krizi riskini azaltmaya kadar sayısız faydaya sahiptir. Bu derece önemli olan yağ asidinin vücutta eksik olması durumunda unutkanlık, depresyon ve uyku sorunu gibi belirtiler görülür. Peki omega 3 nedir? Omega 3 nasıl kullanılır?
“Omega 3 nedir?” diye merak ediyorsanız omega-3’ün çoklu doymamış yağ asidi grubu olduğunu bilmelisiniz. Hayvanlarda yağın vücut tarafından enerjiye dönüştürülmesinde önemli bir bileşendir. Doğada yaygın olarak bulunan bu yağ asidi, insan sağlığının fizyolojisinde de önemli bir yere sahiptir.
Omega-3 yararları kadar çeşitleriyle de dikkat çeker. Bunlar:
Omega 3 faydaları ile insan sağlığı için önemli bir bileşendir. Bu yağ asitleri damar ve kalp sağlığını korumada destek sunar. Bu yararı ile trigliserit düzeylerini azaltır, HDL’yi artırır. Felç ve kalp krizi gibi risklerin azaltılmasında da yardımcıdır. Bunun yanında yüksek tansiyonun önlenmesinde de destek sağlar. Bu yağ asitlerinin ayrıca antiinflamatuar etkisi bulunur. Bu özelliği ile de iltihaplı bağırsak hastalıklarında ve otoimmün kaynaklı romatolojik hastalıklarda da koruyucudur. Bunun yanında bağışıklığın desteklenmesinde ve vücuttaki hücre çoğalmasının kontrol altında tutulmasına da destek sunar. Fizyolojik yararlarının yanı sıra bazı nörolojik hastalıkların neden olduğu semptomların azaltılmasında da yardımcıdır. Yaşlanma nedeniyle yaşanan görme kayıplarının önlenmesini de sağlar. Anne karnındaki bebeklerin beyin gelişiminde merkezi sinir sistemine, göz sağlığından bedensel gelişimine katkıda bulunur.
Omega-3 eksikliği vücuttaki pek çok sistemi etkiler. Bu nedenle yeterli omega 3 kullanımı önemlidir. Omega 3 kullanım nedenleri aşağıdaki gibidir:
“Omega 3 nelerde var?” diye merak ediyorsanız omega 3 bakımından zengin birçok besinin bulunduğunu bilmelisiniz. Omega 3 içeren besinler temel olarak deniz kaynaklı besinler ile bitkisel kaynaklı besinler olmak üzere ikiye ayrılır. Denizden gelen omega-3 kaynakları, kullanıma hazır DHA ve EPA bakımından zengindir. Bu nedenle balıklar beslenme rutinine mutlaka dahil edilmelidir. Peki omega-3 hangi balıklarda var? Özellikle soğuk denizlerde yaşayan sardalye, somon, ton balığı, orkinos, alabalık ve ringa balığı gibi kaynaklar omega 3 bakımından zengindir. Bunun yanında kabuklu deniz canlıları, mikroalg yağı ve krill yağında da bulunur. Omega 3 bakımından zengin olan bitkisel kaynaklar ise fındık, ceviz, keten tohumu, soya, kanola yağı, avokado, chia tohumu, lahana, ıspanak ve semizotudur.
“Omega 3 ne işe yarar?” sorusuna verilebilecek yanıtlardan biri de hastalıklar karşısında koruma etkisidir. Bu yağ asidinin yeterli miktarda alınmaması sonucunda aşağıdaki hastalıklar görülebilir:
“Hangi omega-3 kullanılmalı?” sorusu da merak edilen konular arasında. Besinlere ek olarak takviye olarak alınacak omega 3 seçiminde DHA/EPA oranı dikkate alınmalı ve bu oran 3/2 ve katları olmalıdır. DHA/EPA oranının yüksekliği takviyenin kalitesi hakkında bilgi sunar. Bunun yanında alınacak takviye mutlaka Trigliserid formunda olmalıdır.
Yağ, vücut için önemli olsa da tüm yağlar aynı yararı sunmaz. Vücut için önemli olan yağlar tekli doymamış ve doymuş yağlardır. Çoklu doymamış yağ asitlerinde de Omega-3'ün Omega-6'ya oranı dikkate alınmalıdır. Omega-6 yağ asitleri işlenmiş gıdalarda, ayçiçeği ve aspir yağında bulunur. Besinlerle alınan omega 6 ne kadar yükse olursa vücutta o kadar serbest radikal oluşur ve bu durumda da hastalıklar görülebilir. Bu nedenle Omega-3 ve Omega-6 dengeli tüketilmeli, omega 3’ün dengeli çalışması için omega 6’nın aşırı tüketilmemesine dikkat edilmelidir.
Omega-3 eksikliği belirtileri yaşanmaması adına günlük alınması gereken omega 3 miktarı 1-3 gramdır. Bu miktar kişi özelinde farklılık gösterebilir.
Omega 3 balık yağı gibi kaynaklarla alınan bu yağ asitlerinde aşırıya kaçınılması durumunda ishal ve hazımsızlık gibi etkiler görülebilir.
Omega 3 hapı ya da yağı formundaki takviyeler 1 yaşından küçük bebeklere önerilmez. Bu dönemdeki bebeklerde besin alerjisi yaşanabilir.
“Omega 3 ne zaman alınmalı?” diye merak ediyorsanız bu yağ asitlerini takviye olarak tok karnın sabah veya akşam alabileceğinizi bilmelisiniz.