Malabsorbsiyon yani emilim bozukluğu günümüzde pek çok insanın yaşam kalitesini etkileyen ve zaman zaman ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Peki malabsorbsiyon nedir? Malabsorbsiyon, bağırsakların besinleri doğru bir şekilde emememesi sebebiyle ortaya çıkan, genellikle belirtileri ile hayatını olumsuz yönde etkileyebilen bir durumdur. Peki karmaşık süreci anlamak için nelere dikkat edilmeli? Emilim bozukluğuna ne gibi faktörler yol açar?
“Emilim bozukluğu nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir:
Emilim bozukluğu sindirim sisteminin besinleri doğru bir şekilde ememediği durumlarda ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Besinlerin yeterli düzeyde emilememesi vücudun gerekli enerji, besin öğelerini alamamasına yol açarak çeşitli hastalıkların ortaya çıkmasına neden olabilir. Genellikle ince bağırsağın hasar görmesinden veya işlevinin azalmasından kaynaklanır.
Emilim bozukluğu sebepleri aşağıdaki gibidir:
Malabsorbsiyon sendromu belirtileri arasında birçok farklı semptom bulunur. Semptomlar kişiden kişiye değişiklik gösterse de genel olarak yaşanan bazı ortak problemler vardır. Belirtiler ise şöyledir:
Emilim bozukluğunun belirtileri oldukça çeşitlidir genellikle sindirim sistemi ile ilgili rahatsızlıklarla başlar. Bu nedenle semptomları yaşayan kişilerin mutlaka bir uzmana danışarak gerekli tetkiklerin yapılması önemlidir. Erken teşhis edilen vakalarda uygun tedavi yöntemleri uygulanarak yaşam kalitesinin artırılması mümkündür.
Kişinin tıbbi öyküsünün alınmasında kronik ishal, anemi, kilo kaybı gibi durumlarda malabsorpsiyon sendromundan şüphelenilebilir. Tanıda hastalığın başlama yaşı dikkate alınır. Örneğin Çölyak hastalığı genellikle 9-18 aylık dönemde kendini gösterir ancak daha sonraki yaşlarda başlar. Tanıda hastalığın ilk belirtileri de dikkate alınır. Bu sebeple Whipple hastalığı bulunan hastalarda ilk olarak eklem hasarı, vücut ısısındaki artış dikkat çeker. Çünkü Malabsorbsiyon sendromunun belirtileri whipple hastalığının ikinci ileri aşamasını ifade eder. Tanıda kullanılan malabsorbsiyon testleri:
Laboratuvar Testleri:
Spesifik Testler:
Enstrümantal Yöntemler:
“Malabsorbsiyon nasıl tedavi edilir?” sorusu da merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir:
Tedavi sorunun altında yatan nedenlere ve hastanın genel sağlık durumuna göre farklılık gösterir. Öncelikle doktor hastayı detaylı bir şekilde değerlendirerek doğru tanının konulmasını sağlar uygun tedavi yöntemini belirler. Tedavi sürecinde hastaların beslenme düzenine yapılan önemli değişiklikler söz konusu olabilir. Özellikle gluten intoleransı ya da laktoz intoleransı gibi spesifik gıda maddelerine karşı hassasiyeti olan hastaların diyetlerinde bu tür yiyeceklerin tüketiminin azaltılması ya da tamamen çıkarılması gerekebilir. Bu durumda bir diyetisyen ile iş birliği içinde hareket etmek oldukça önemlidir zira diyetisyen hastanın ihtiyaç duyduğu besin ögelerinin eksik kalmamasını sağlayacak alternatif gıdalar sunarak dengeli bir beslenme programı oluşturacaktır.
Bazı durumlarda ilaç tedavisi de gerekebilir. Örneğin pankreas enzimleri eksikliği nedeniyle hastalara yiyeceklerle birlikte alınan enzim takviyeleri reçete edilebilir. Ayrıca barsak iltihabının sebep olduğu vakalarda anti-inflamatuar ilaçlar, immünsupresif ajanlar da kullanılabilir. Tedavi sürecinde hastaların yaşam tarzlarına dikkat etmeleri de önemlidir. Yeterli miktarda su tüketimi, düzenli egzersiz, uyku düzenine özen göstermek bağırsak hareketlerinin düzenlenmesine yardımcı olarak emilim bozukluğunun semptomlarını hafifletir.
Emilim bozukluğu yaşayan bireylerde besinlerin sindirimi ve vücuda alınması sürecinde problemler meydana gelir. Bu durumun sonucunda farklı sağlık sorunları ortaya çıkar. İşte emilim bozukluğunun yol açabileceği bazı olası komplikasyonlar:
“Emilim bozukluğu hangi bölüm hangi doktora gidilmeli?” diye merak ediyorsanız ilk başvurmanız gereken branşın gastroenteroloji olduğunu bilmelisiniz. Gastroenterologlar sindirim sistemi hastalıkları konusunda uzmanlaşmıştır. Emilim bozukluğunun teşhis ve tedavisi konusunda deneyimli olduklarından hastaların bu alanda iyi bir muayeneyle değerlendirmeye tabi tutulmalarını sağlar.
Ancak bazı durumlarda diğer tıbbi uzmanlara da danışmak gerekebilir. Örneğin çölyak hastalığı gibi özel bir malabsorbsiyon durumu söz konusu olduğunda hastaların aynı zamanda bir iç hastalıkları (dahiliye) veya immünoloji uzmanına görünmesi uygun olabilir. Ayrıca emilim bozukluğuna bağlı olarak gelişen vitamin mineral eksikliklerinin takibi için beslenme ve diyetetik uzmanlarından destek almak da önemlidir. Üst solunum yolu enfeksiyonları alerjiler veya astım gibi belirtilerle seyreden ve emilim bozukluğu ile ilişkili olabilecek durumlar söz konusu olduğunda hastaların bir kulak burun boğaz (KBB) uzmanına başvurması gerekebilir.
Emilim bozukluğu sindirim sisteminde birtakım sorunlar nedeniyle besinlerin yeterince emilememesi durumudur. Bu durum her yaşta görülebilmekle birlikte genellikle bebeklerde ve küçük çocuklarda daha sık rastlanır. Bunun yanı sıra pankreatit, Crohn hastalığı gibi sindirim sistemini etkileyen kronik hastalıkları olan kişilerde de emilim bozukluğu görülebilir. Ayrıca gastrik bypass ameliyatı geçirmiş bireylerde de bu sorunla karşılaşma olasılığı yüksektir. Tedavi edilmediği takdirde emilim bozukluğu ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir dolayısıyla bu konuda uzman bir hekimden yardım almak önemlidir.
Emilim bozukluğu sindirim sistemi için ciddi bir sorun olabilir ve tedavi edilmezse sağlık problemlerine yol açabilir. Vücudun besinleri yeterince emememesi anlamına gelir. Bu durumda vücut gereksinim duyduğu vitaminler, mineraller ve diğer besin maddelerini alamaz ve sonuç olarak zayıf bir bağışıklık sistemi, enerji kaybı ve diğer sorunlar ortaya çıkabilir. Tedavi edilmeyen emilim bozuklukları uzun vadede kronik hastalıklara neden olabilir. Bu nedenle herhangi bir semptom gösteren kişilerin bir doktora danışması önerilir.
Malabsorbsiyon besinlerin yeterince emilemediği durumdur. Bu durumda vücut gereksinim duyduğu besinleri alamaz ve çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Malabsorbsiyona iyi gelen besinler et, balık, tavuk, yumurta, yağlı balıklar, fındık, tohumlar, yüksek lif içermeyen kuru baklagiller ve sebzeler, yoğurt, kefirdir. B12 vitamini eksikliği gibi vitamin eksiklikleri malabsorbsiyona neden olabilir. Bu nedenle doktorunuzun önerdiği şekilde vitamin takviyesi almak faydalı olabilir.
Malabsorbsiyona iyi gelmeyen yiyecekler laktoz içeren süt ürünleri, yüksek lifli gıdalar (fasulye, nohut gibi), yağlı yiyecekler, baharatlı yiyecekler, alkoldür.
Malabsorbsiyona ne iyi gelir ? kuru baklagillerrnMalabsorbsiyona ne iyi gelmez ? (kuru fasulye, nohut) -> Bunlar kuru baklagil değil mi ? İyi mi gelir anlamadım.
Merhaba. Malabsorbsiyona iyi gelen besinler et, balık, tavuk, yumurta, yağlı balıklar, fındık, tohumlar, kuru baklagiller ve sebzeler, yoğurt, kefirdir. Ancak fasulye ve nohut yüksek lifli olduğundan malabsorbsiyona iyi gelmeyen kuru baklagiller grubundadır.