Menenjit Aşısı Nedir? Menenjit Aşısı Ne Zaman Yaptırılmalı?

22 / MAY
2023

Beyninizi korumanın en etkili yöntemi nedir diye düşündüğünüzde muhtemelen düşünce gücünüzü kullanarak zihninizin sınırlarını zorlamak ve yeni yetenekler kazanmak isteyeceksiniz. Fakat beyin sağlığı sadece zihinsel faaliyetlerle sınırlı değil. Beyninizi korumanın en önemli ve yaşamsal yolu menenjit aşısı gibi önemli koruyucu tedbirleri alarak potansiyel hastalıklardan uzak durmak. Menenjit beyin ve omurilik zarlarında meydana gelen iltihaplanma nedeniyle beliren bir enfeksiyon hastalığıdır. Hızla ilerleyebilen ve özellikle çocuklar, gençler ve bağışıklık sistemi zayıf bireyler için ciddi riskler taşıyan bu hastalık hafife alınmamalıdır. Menenjit aşısı ise bu hastalığa karşı alabileceğiniz en etkili önlemlerden biridir ancak ne yazık ki toplumda menenjit aşısı ile ilgili yeterli farkındalık henüz oluşmamıştır.

Menenjit Aşısı Nedir?

“Menenjit aşısı nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir:

Menenjit aşısı menenjit hastalığına karşı bağışıklık sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir koruyucu yöntemdir. Menenjit beyin ve omurilik zarlarını etkileyen ölümcül olabilen ciddi bir enfeksiyondur. Bu nedenle hastalığa karşı koruma sağlamak büyük önem taşır. Menenjit aşısı ile ilgili olarak bilinmesi gereken ilk nokta birden fazla tipinin bulunmasıdır. Buna göre menenjit aşısı Neisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae ve Haemophilus influenzae tip B (Hib) bakterilerine karşı koruma sağlayan farklı tiplerde üretilmektedir. Her tip aşı farklı yaş grupları ve risk faktörleri için uygun olan doz ve programlarla uygulanmaktadır.

Menenjit Aşısı Fiyatı Nedir?

Menenjit aşısı fiyatı aşının türü ve markasına göre değişkenlik gösterir.

Menenjit Aşısı Ne Zaman Yaptırılmalı?

Menenjit aşısı uygulama zamanı kişinin yaşına ve menenjit risk faktörlerine bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle bir uzmana danışarak en uygun zamanı belirlemek önemlidir. Genel olarak menenjit aşısı çocuklara erken dönemde yapılması önerilir. Aşı takviminde yer alan Menenjit ACWY ve Menenjit B aşıları, bebeklerde menenjit aşısı 2., 4. ve 6. aylarında yapılır. Ayrıca menenjit B aşısı için 12-15 ay arasında ek doz verilmesi gerekir.

Erişkinlerde ise başta üniversite öğrencileri olmak üzere menenjite karşı risk taşıyan kişilere uygulanması önerilen Menenjit ACWY aşısı genellikle 19-21 yaş aralığında yapılır. Fakat yüksek riskli gruplar (bağışıklık sistemi zayıflamış olanlar, seyahat edenler vb.) söz konusu olduğunda doktorun tavsiyesine göre daha farklı bir yaşta da uygulanabilir. Özellikle yurtdışı seyahati planlayanlar için menenjit aşısı son derece önemli. Seyahatten en az 2 hafta önce bu aşıyı yaptırarak hastalığa karşı koruma sağlanmalıdır. Bazı ülkeler giriş yapacak kişilerden menenjit aşısı yaptırmış olmalarını talep edebilir. Bu nedenle seyahat öncesi aşı durumunuzu kontrol etmek ve eksiklik varsa tamamlamak önemlidir.

Menenjit Aşısı Zorunlu Bir Aşı mı?

Menenjit aşısı ile ilgili olarak sıklıkla akıllara takılan sorunlardan biri bu aşının zorunlu olup olmadığı. Ülkemizde uygulanan ulusal aşı programı kapsamında menenjit aşısı yer almakta ve özellikle çocukların belirli yaş dönemlerinde yapılması öngörülmektedir. Ancak menenjit aşısının zorunlu bir aşı olup olmaması konusundaki karar ülkeden ülkeye değişebilmekte ve hükümet politikalarına bağlıdır. Örneğin Amerika Birleşik Devletleri'nde, menenjit aşısı genellikle 11-12 yaş arası çocuklar için zorunludur ve bu çocuklar daha sonra hayatlarının ilerleyen dönemlerinde ek dozlar almalıdır. Benzer şekilde Avrupa'da da bazı ülkelerde menenjit aşısı zorunlu hale getirilmiştir.

Menenjit Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?

Aşı uygulamasının ardından bazı bireylerde yan etkilere rastlanabilir. Ancak bu durumların çoğu hafif seviyede olup kısa süreli yaşanmaktadır. Yaygın menenjit aşısı yan etkileri arasında aşı yapılan bölgede şişlik, kızarıklık ve hassasiyet bulunur. Bu belirtiler genellikle 1-2 gün içerisinde kaybolur. Yine aşı sonrası halsizlik, baş ağrısı ve ateş gibi belirtiler de görülebilir. Bunlar da istirahat ve uygun ilaç kullanımıyla kontrol altına alınabilir. Nadiren ise aşıya bağlı daha ciddi yan etkiler meydana gelebilir. Özellikle alerjik reaksiyonlar önemli bir konudur. Eğer kişi aşının içeriğindeki maddelere alerjisi varsa anafilaksi gibi ciddi alerjik reaksiyonlar yaşayabilir. Bu nedenle aşı öncesi doktorunuza alerjilerinizden bahsetmek önemlidir.

Menenjit Aşısı Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?

Menenjit aşısı takvimi gereği menenjit aşısı yaptıran kişilerin özellikle aşı sonrası dönemde bazı noktalara dikkat etmesi önemlidir. Bu süreçte alınacak basit önlemler aşının etkisini artırabilir ve olası yan etkilerin önüne geçebilir. İşte menenjit aşısı sonrasında dikkat edilmesi gerekenler:

• Aşı olduktan sonra bir süre dinlenmekte fayda vardır. Aşının vücuda tam olarak adapte olması için birkaç saat kadar istirahat etmek uygun olacaktır. Eğer aşıdan sonra hafif ateşiniz yükselirse doktorunuzun tavsiyesi doğrultusunda ateş düşürücü ilaç kullanabilirsiniz.
• Aşı sonrasında ciltte kızarıklık ve şişlik gibi reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Bu gibi durumlar normaldir ve genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak eğer cilt reaksiyonları şiddetli ise veya uzun sürerse mutlaka doktorunuza başvurmalısınız.
• Menenjit aşısı olanlar bağışıklık sistemine zarar verebilecek davranışlardan kaçınmalıdır. Sigara ve alkol tüketiminin azaltılması ya da bırakılması, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz ile bağışıklık sistemi güçlendirilebilir. Bu sayede aşının etkisi daha iyi bir şekilde hissedilir ve vücut hastalıklara karşı dirençli hale gelir.
• Aşıdan sonra doktorunuzun tavsiyelerine uyarak belirtilen süre boyunca kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin. Aşının tam koruma sağlaması için gereken dozları eksiksiz olarak almak önemlidir.
• Menenjit aşısı olan kişilerin seyahat öncesi sağlık merkezlerinden veya doktorlarından bilgi alarak riskli bölgelere yapılacak olan seyahatleri planlamalarında fayda vardır. Bu sayede menenjit gibi ciddi bir hastalığa yakalanma riskini en aza indirebilirsiniz.
• Menenjit aşısı sonrası banyo yapmanın genel olarak herhangi bir sakıncası bulunmaz. Aşı sonrasında yaşanan hafif yan etkiler göz önünde bulundurularak eğer vücut ısısı yükselmişse ya da aşı bölgesinde hassasiyet mevcutsa bu durumların geçmesini beklemekte fayda vardır. Eğer aşı yapılan bölgede kızarıklık, şişlik veya sıcaklık hissediliyorsa, duş almadan önce doktorunuza danışmanız daha doğru olacaktır. Ayrıca aşı sonrası ilk 24 saat içerisinde denize veya havuza girmekten kaçınmak uygun olacaktır. Banyo yaparken sıcak su yerine ılık su kullanmayı tercih edin ve aşı yapılan bölgeye nazik davranarak sürtünmeyi azaltın. Bu sayede hem konforunuz artacak hem de aşı bölgesinin iyileşme sürecine katkı sağlamış olacaksınız.