444 3 703

Menenjit Aşısı Nedir? Menenjit Aşısı Ne Zaman Yaptırılmalı?

 

Beyninizi korumanın en etkili yöntemi nedir diye düÅŸündüÄŸünüzde muhtemelen düÅŸünce gücünüzü kullanarak zihninizin sınırlarını zorlamak ve yeni yetenekler kazanmak isteyeceksiniz. Fakat beyin saÄŸlığı sadece zihinsel faaliyetlerle sınırlı deÄŸil. Beyninizi korumanın en önemli ve yaÅŸamsal yolu menenjit aşısı gibi önemli koruyucu tedbirleri alarak potansiyel hastalıklardan uzak durmak. Menenjit beyin ve omurilik zarlarında meydana gelen iltihaplanma nedeniyle beliren bir enfeksiyon hastalığıdır. Hızla ilerleyebilen ve özellikle çocuklar, gençler ve bağışıklık sistemi zayıf bireyler için ciddi riskler taşıyan bu hastalık hafife alınmamalıdır. Menenjit aşısı ise bu hastalığa karşı alabileceÄŸiniz en etkili önlemlerden biridir ancak ne yazık ki toplumda menenjit aşısı ile ilgili yeterli farkındalık henüz oluÅŸmamıştır.

Menenjit Aşısı Nedir?

“Menenjit aşısı nedir?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir:

Menenjit aşısı menenjit hastalığına karşı bağışıklık saÄŸlamak amacıyla geliÅŸtirilmiÅŸ bir koruyucu yöntemdir. Menenjit beyin ve omurilik zarlarını etkileyen ölümcül olabilen ciddi bir enfeksiyondur. Bu nedenle hastalığa karşı koruma saÄŸlamak büyük önem taşır. Menenjit aşısı ile ilgili olarak bilinmesi gereken ilk nokta birden fazla tipinin bulunmasıdır. Buna göre menenjit aşısı Neisseria meningitidis, Streptococcus pneumoniae ve Haemophilus influenzae tip B (Hib) bakterilerine karşı koruma saÄŸlayan farklı tiplerde üretilmektedir. Her tip aşı farklı yaÅŸ grupları ve risk faktörleri için uygun olan doz ve programlarla uygulanmaktadır.

Menenjit Aşısı Fiyatı Nedir?

Menenjit aşısı fiyatı aşının türü ve markasına göre deÄŸiÅŸkenlik gösterir.

Menenjit Aşısı Ne Zaman Yaptırılmalı?

Menenjit aşısı uygulama zamanı kiÅŸinin yaşına ve menenjit risk faktörlerine baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸkenlik gösterebilir. Bu nedenle bir uzmana danışarak en uygun zamanı belirlemek önemlidir. Genel olarak menenjit aşısı çocuklara erken dönemde yapılması önerilir. Aşı takviminde yer alan Menenjit ACWY ve Menenjit B aşıları, bebeklerde menenjit aşısı 2., 4. ve 6. aylarında yapılır. Ayrıca menenjit B aşısı için 12-15 ay arasında ek doz verilmesi gerekir.

EriÅŸkinlerde ise baÅŸta üniversite öÄŸrencileri olmak üzere menenjite karşı risk taşıyan kiÅŸilere uygulanması önerilen Menenjit ACWY aşısı genellikle 19-21 yaÅŸ aralığında yapılır. Fakat yüksek riskli gruplar (bağışıklık sistemi zayıflamış olanlar, seyahat edenler vb.) söz konusu olduÄŸunda doktorun tavsiyesine göre daha farklı bir yaÅŸta da uygulanabilir. Özellikle yurtdışı seyahati planlayanlar için menenjit aşısı son derece önemli. Seyahatten en az 2 hafta önce bu aşıyı yaptırarak hastalığa karşı koruma saÄŸlanmalıdır. Bazı ülkeler giriÅŸ yapacak kiÅŸilerden menenjit aşısı yaptırmış olmalarını talep edebilir. Bu nedenle seyahat öncesi aşı durumunuzu kontrol etmek ve eksiklik varsa tamamlamak önemlidir.

Menenjit Aşısı Zorunlu Bir Aşı mı?

Menenjit aşısı ile ilgili olarak sıklıkla akıllara takılan sorunlardan biri bu aşının zorunlu olup olmadığı. Ülkemizde uygulanan ulusal aşı programı kapsamında menenjit aşısı yer almakta ve özellikle çocukların belirli yaÅŸ dönemlerinde yapılması öngörülmektedir. Ancak menenjit aşısının zorunlu bir aşı olup olmaması konusundaki karar ülkeden ülkeye deÄŸiÅŸebilmekte ve hükümet politikalarına baÄŸlıdır. ÖrneÄŸin Amerika BirleÅŸik Devletleri'nde, menenjit aşısı genellikle 11-12 yaÅŸ arası çocuklar için zorunludur ve bu çocuklar daha sonra hayatlarının ilerleyen dönemlerinde ek dozlar almalıdır. Benzer ÅŸekilde Avrupa'da da bazı ülkelerde menenjit aşısı zorunlu hale getirilmiÅŸtir.

Menenjit Aşısının Yan Etkileri Nelerdir?

Aşı uygulamasının ardından bazı bireylerde yan etkilere rastlanabilir. Ancak bu durumların çoÄŸu hafif seviyede olup kısa süreli yaÅŸanmaktadır. Yaygın menenjit aşısı yan etkileri arasında aşı yapılan bölgede ÅŸiÅŸlik, kızarıklık ve hassasiyet bulunur. Bu belirtiler genellikle 1-2 gün içerisinde kaybolur. Yine aşı sonrası halsizlik, baÅŸ aÄŸrısı ve ateÅŸ gibi belirtiler de görülebilir. Bunlar da istirahat ve uygun ilaç kullanımıyla kontrol altına alınabilir. Nadiren ise aşıya baÄŸlı daha ciddi yan etkiler meydana gelebilir. Özellikle alerjik reaksiyonlar önemli bir konudur. EÄŸer kiÅŸi aşının içeriÄŸindeki maddelere alerjisi varsa anafilaksi gibi ciddi alerjik reaksiyonlar yaÅŸayabilir. Bu nedenle aşı öncesi doktorunuza alerjilerinizden bahsetmek önemlidir.

Menenjit Aşısı Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?

Menenjit aşısı takvimi gereÄŸi menenjit aşısı yaptıran kiÅŸilerin özellikle aşı sonrası dönemde bazı noktalara dikkat etmesi önemlidir. Bu süreçte alınacak basit önlemler aşının etkisini artırabilir ve olası yan etkilerin önüne geçebilir. Ä°ÅŸte menenjit aşısı sonrasında dikkat edilmesi gerekenler:

  • Aşı olduktan sonra bir süre dinlenmekte fayda vardır. Aşının vücuda tam olarak adapte olması için birkaç saat kadar istirahat etmek uygun olacaktır. EÄŸer aşıdan sonra hafif ateÅŸiniz yükselirse doktorunuzun tavsiyesi doÄŸrultusunda ateÅŸ düÅŸürücü ilaç kullanabilirsiniz.
  • Aşı sonrasında ciltte kızarıklık ve ÅŸiÅŸlik gibi reaksiyonlar ortaya çıkabilir. Bu gibi durumlar normaldir ve genellikle birkaç gün içinde kendiliÄŸinden geçer. Ancak eÄŸer cilt reaksiyonları ÅŸiddetli ise veya uzun sürerse mutlaka doktorunuza baÅŸvurmalısınız.
  • Menenjit aşısı olanlar bağışıklık sistemine zarar verebilecek davranışlardan kaçınmalıdır. Sigara ve alkol tüketiminin azaltılması ya da bırakılması, saÄŸlıklı beslenme ve düzenli egzersiz ile bağışıklık sistemi güçlendirilebilir. Bu sayede aşının etkisi daha iyi bir ÅŸekilde hissedilir ve vücut hastalıklara karşı dirençli hale gelir.
  • Aşıdan sonra doktorunuzun tavsiyelerine uyarak belirtilen süre boyunca kontrollerinizi yaptırmayı ihmal etmeyin. Aşının tam koruma saÄŸlaması için gereken dozları eksiksiz olarak almak önemlidir.
  • Menenjit aşısı olan kiÅŸilerin seyahat öncesi saÄŸlık merkezlerinden veya doktorlarından bilgi alarak riskli bölgelere yapılacak olan seyahatleri planlamalarında fayda vardır. Bu sayede menenjit gibi ciddi bir hastalığa yakalanma riskini en aza indirebilirsiniz.
  • Menenjit aşısı sonrası banyo yapmanın genel olarak herhangi bir sakıncası bulunmaz. Aşı sonrasında yaÅŸanan hafif yan etkiler göz önünde bulundurularak eÄŸer vücut ısısı yükselmiÅŸse ya da aşı bölgesinde hassasiyet mevcutsa bu durumların geçmesini beklemekte fayda vardır. EÄŸer aşı yapılan bölgede kızarıklık, ÅŸiÅŸlik veya sıcaklık hissediliyorsa, duÅŸ almadan önce doktorunuza danışmanız daha doÄŸru olacaktır. Ayrıca aşı sonrası ilk 24 saat içerisinde denize veya havuza girmekten kaçınmak uygun olacaktır. Banyo yaparken sıcak su yerine ılık su kullanmayı tercih edin ve aşı yapılan bölgeye nazik davranarak sürtünmeyi azaltın. Bu sayede hem konforunuz artacak hem de aşı bölgesinin iyileÅŸme sürecine katkı saÄŸlamış olacaksınız.

Menenjit hastalığı viralle bakteriyel olarak iki ÅŸekilde görülebilir ve her iki tür de bulaşıcıdır. Menenjite sebebiyet veren virüs, bakteriler öksürme, hapşırma, öpüÅŸme gibi yakın temaslar, ortak eÅŸyaları kullanma (mutfak araç gereçleri, tabaklar, çatal-kaşık kullanımı) yoluyla bulaÅŸabilir.

Menenjit hastalığının belirtileri enfeksiyondan sonraki 2-8 günler arasında görülebilir. Genellikle enfeksiyondan 2-3 gün sonra ortaya çıkar. Ancak kiÅŸinin bağışıklık sisteminin durumuna, hastalığın etkenine göre direkt ilk gün veya daha geç ortaya çıkabilir.

Menenjit hastalığı sonrası davranış bozuklukları görülebilir. Bu durumda psikolojik destek almak en doÄŸru hamle olacaktır. Menenjit hastalığının neden olduÄŸu sakatlıklar arasında sağırlık, davranış bozukluÄŸu, konsantrasyon bozukluÄŸu, koordinasyon bozukluÄŸu, yorgunluk ve hareket kısıtlılığı yer alabilir.

Menenjit aşısı uygulandığı türüne baÄŸlı olarak farklı sürelerde koruma saÄŸlar. Genel olarak menenjit aşısının saÄŸladığı koruma süresi 3 ile 5 yıl arasında deÄŸiÅŸir. Bu nedenle düzenli aralıklarla tekrarlanan dozlar önem taşır.

Menenjit aşısı canlı zayıflatılmış virüs içermeyen ölü (inaktif) bir aşıdır. Bu nedenle menenjit aşısı canlı bir aşı deÄŸildir.

Ağız bölgesinde kaşıntı, nefes darlığı, ishal, kusma, karın aÄŸrısı, baÅŸ dönmesi kivi alerjisinin belirtilerindendir.

Web ve Tıbbi Yayın KuruluGüncellenme Tarihi: 22.05.2023 00:00Yayınlanma Tarihi: 22.05.2023 00:00
Yorum Ekle


KATEGORÄ°LER