Göz Sağlığı İçin Önemli Bir Sorun: Arpacık Nedir? Nasıl Geçer?

 

Göz sağlığı insanların yaşam kalitesi açısından son derece önemli. Ancak arpacık gibi bazı göz rahatsızlıkları günlük hayatı olumsuz yönde etkiler. Tıp literatüründe hordeolum olarak da bilinen bu durum, göz kapaklarının iç yüzünde veya dış yüzünde meydana gelen bir enfeksiyon sonucu oluşan küçük bir şişliktir. Göz kapağındaki tüy köklerinin iltihaplanması nedeniyle ortaya çıkan bu rahatsızlık oldukça yaygındır ve herkesin başına gelebilir. Bu yazımızda arpacığın nedenleri, belirtileri ve nasıl geçeceği hakkında bilgileri sizler için derledik.  

Arpacık Nedir?

“Arpacık nedir?” sorusu göz kapağı çevresinde oluşan iltihaplı ve ağrılı şişlikler olarak şeklinde yanıtlanabilir. Göz kapağında bulunan gözyaşı bezlerinin enfeksiyon kapması sonucu iltihaplanması ile arpacık görülür. Arpacık her yaşta ve her kişi de oluşabilir. Enfeksiyonun oluşma nedeni elin çok sık göze temas ettirilip enfeksiyon bulaşması, kozmetik ürünlerin ve kontakt lenslerinin hijyene dikkat etmeden kullanılması olabilir.  Kişiyi son derece rahatsız eden arpacık ortalama 1 hafta sürede iyileşir. İyileşme sürecinde göz hijyenin sağlanması, doktor tarafından verilen damla ve pomatların düzenli kullanılması önemlidir. Eğer bu süreçte görmede bozukluk veya göz travması sonucu arpacık görüldüyse acilen uzmana başvurulması gerekir.

Arpacık Neden Çıkar?

Peki arpacık neden çıkar?  Arpacık oluşmasında birçok neden söz konusudur. En sık karşılaşılan nedenler aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

• Bağışıklığın düşmesi, yorgunluk ve stres yaşanan durumlar,
• Bazı cilt hastalıkları,
• Daha önceden arpacık geçiren kişiler,
• El hijyenine dikkat edilmeden elin göz ile temas ettirilmesi,
• Göz makyajının düzgün temizlenmemesi veya silinmeden uyanması,
• Gözlerin el ile ovuşturulması sonucu az olan enfeksiyonun yayılması,
• Kontakt lensin gece çıkarılmaması veya hijyene dikkat etmeden kullanılması,
• Makyaj malzemelerinin başkaları ile paylaşılarak hijyen kurallarına uymadan kullanılması,
• Takma kirpik gibi kirpik uygulamalarının hijyen koşulları sağlanmadan yapılması.

Arpacık Türleri Nelerdir?

Gözde arpacık türleri aşağıdaki gibidir:

Dış Arpacık: Bu tür arpacık kirpik dibinde oluşarak sivilce şeklinde görülebilir. Bakteriyel enfeksiyonlar sonucu oluşan dış arpacık iltihaplı ve ağrılı şişliklere neden olur. İç arpacığa göre daha fazla görülme sıklığı vardır.

İç Arpacık: Göz kapağının iç kısmında oluşan iç arpacık yağ bezlerinin tıkanması sonucuyla oluşur. Dış arpacık türüne göre daha acılı ve ağrılı olabilir. Göz etrafında hassasiyet, göz kapağı çevresinde şişlikler oluşabilir.

Arpacık Belirtileri Nelerdir?

Arpacık sonrası ortaya çıkan belirtiler kişiler arasında farklılık gösterebilir. Genellikle göz içinde arpacık ve göz kapağında arpacığın ilk belirtisi göz hizasında oluşan kırmızı şişliklerdir. Arpacığın başlıca belirtileri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:

• Göz çevresinde oluşan sivilce benzeri şişlikler,
• Gözde yanma ve batma hissi,
• Gözde yaşarma ve akıntı,
• Görmede hassasiyet,
• Göz kapağında şişlik.

 

Şikayetler ilaç kullanımın ardından 1 hafta içerisinde geçmeye başlar. Fakat enfeksiyonun ilerlediği ve yayıldığı durumlarda daha ciddi şikayetler oluşabilir. Hastalığın seyrinin ilerlemesi ve belirtilerin devam etmesi durumunda göz doktoruna başvurulması gereklidir.

Gözde Arpacığın Tanısı Nasıl Konulur?

Göz kapağında arpacık veya göz içinde arpacığın tanısı için herhangi bir laboratuvar testi veya radyolojik görüntüleme yapılmasına gerek yoktur. Tanı uzman göz doktorunun fiziki muayenesi ile konulabilir. Hastanın şikayetlerinin dinlenmesinin ardından muayene sırasında elle hissedilen şişlik, göz çevresinde oluşan beyaz ucu olan şişlikler veya gözyaşı bezinin ucunun tıkalı olduğunun görülmesi ile hastalığın tanı konulabilir.

Arpacık Tedavisi Nasıl Uygulanır?

Arpacık tedavisi göz ve çevresine hijyen koşullarına uygun pansuman uygulanarak başlanabilir. Tedavi süresince dikkatli ve titiz olunması önemlidir. Bu kriterlere uyulduğu takdirde arpacık 1 hafta sonra geçmeye başlar. Peki gözde arpacık nasıl geçer? Bunun için uzman doktora başvurulmasıdır. Doktorunuzun arpacığın durumuna göre reçete edeceği göz damlaları ve pomatların düzenli kullanılması gerekir. İlaçların düzenli ve titiz kullanımı sonrası 2-3 hafta içerisinde geçmeyen arpacıkların tedavisi cerrahi yöntemle gerçekleştirilebilir.

Hastanın durumuna göre ileri vakalarda tercih edilen cerrahi operasyon göz kapağından atılan kesi sonrası iltihabın boşaltılması ile gerçekleştirilir. Bunun dışında arpacığın bulunduğu bölgede kist oluşturması durumunda yine ameliyat uygulanabilir. Bu operasyonda ise iltihap temizlenir ardından kiste neden olan yağ birikimleri temizlenir. Ameliyat sonrası herhangi bir dikiş gerekmez göz bandı ile 1 gün gözlerin korunması yeterli olur.   

Arpacık Nasıl Geçer?

“Arpacık nasıl geçer?” diye merak ediyorsanız aşağıdaki noktalara dikkat etmelisiniz:

Doktorunuzun reçete ettiği ilaçların kullanımı dışında arpacığa sıcak pansuman yapılması faydalı olur. Bu yöntem ile yağ bezlerinin içinde oluşan sıvının boşaltılması sağlanır. Sıvının boşalmaması durumunda daha çok sertleşerek “Şalazyon” adı verilen durum oluşur. Bu nedenle antibiyotik içeren damla ve kremlerin kullanımına dikkat edilmelidir. Bunun dışında göze temas ettirilen kontakt lensler ve göz makyajlarından uzak durulmalıdır.

Arpacık Durumunda Nelere Dikkat Edilmelidir?

“Arpacığa ne iyi gelir? Arpacık durumunda nelere dikkat edilmelidir?” sorusunun yanıtı ise şöyledir:

Arpacık oluşumu sonrası göz hijyenine çok daha fazla dikkat edilmelidir. Arpacık tamamen iyileşene kadar havlu peçete gibi ürünlerin kimseyle paylaşılmaması gerekir. Hastalık süresi boyunca göz makyajının yapılmaması ve gözün sürekli kapalı tutulmaması olabilir. Arpacığın içerisinde oluşan iltihabın kesinlikle el ile boşaltılmaması gerekir. Kullanılan ilaçlar ve yapılan pansuman iltihabın kendi kendine boşalmasını sağlayacaktır. Göz ile temas sağlanması gerekiyorsa eller mutlaka sabunla yıkanmalı.

Ne Zaman Doktora Gidilmeli?

Arpacık oluşumu kişiyi çok rahatsız ettiğinde veya günlük yaşantıyı etkileyerek yaşam kalitesini düşürdüğünde doktora başvurulabilir. Arpacıkla birlikte oluşan iltihabın gözü etkilemesi durumunda kişide şiddetli ağrı ve ateş görülebilir bu durumda da doktora başvurulmalıdır. Ayrıca arpacığın görme fonksiyonlarını ve göz kapağında hareket kısıtlılığı oluşturuyorsa uzmana başvurulmalıdır.

Bunun dışında evde arpacık tedavisi özellikle arpacığın yeni oluştuğu durumlarda denenebilir. Bunun için ılık su veya ılık çay ile göze pansuman yapılabilir. Kirpik kenarlarını ve göz çevresini temizlemek için göz için özel üretilmiş eczanede satılan jeller veya göz mendilleri kullanabilir. Bu sayılanlar dışında göze başka bir uygulaması yapılması zararlı olabilir. Bu nedenle arpacığın yaşam kalitesini etkilediği durumlarda doktora başvurmak en sağlıklı çözüm olabilir.

Arpacık Çıkmasını Engellemek İçin Ne Yapılmalıdır?

Arpacık yorgunluk ve stresin yüksek olduğu ve bağışıklığın düşük olduğu dönemlerde ortaya çıkar. Elde bulunan bakterilerin göze teması ile bakteriler arpacık oluşumuna neden olabilir. Bu nedenle göz hijyenine dikkat edilmesi oldukça önemlidir. Arpacık çıkmasını engellemek için aşağıdaki durumlara dikkat edilmelidir:

• Kirli ellerle göze temas edilmemeli.
• Göz makyajı ile uyumamalı ve kozmetik ürünler başkaları ile paylaşılmamalı.
• Gözde alerji yapabilecek makyaj ürünleri ve kremler kullanılmamalı.
• Hijyen koşullarına dikkat edilerek kontakt lens kullanılmalı.
• Uzun süre tozlu ortamlarda bulunmamalı.
• Bağışıklık sisteminin güçlü olması sağlanmalı.

 

Arpacık oluşumunun engellenememesi durumunda doktora başvurulmalı ve reçete edilen arpacık için krem ve pomadları düzenli kullanılmalıdır.