Bir kadının yaşadığı en eşsiz ve büyüleyici süreç olan doğum, hamilelikte 9 ay boyunca sürekli düşünülen bir konudur. Doğumun nasıl geçeceği tam olarak bilinmese de normal doğum doğal bir yöntem olması bakımından hem bebek hem de anne için avantajlıdır. Normal doğumda doğum sonrası anne birkaç saat içinde günlük aktivitelerine kolayca dönebilir ve bebeğini rahatlıkla emzirebilir.
Dünya genelinde öncelikli olarak tercih edilen normal doğum, kadının vajina ile doğal şekilde doğum yapmasıdır. Normal doğum rahim kasılmaları ve rahim ağzının genişleyerek doğum için hazır hale gelmesi ile başlar. Rahim ağzı yeterli açıklığa ulaştığında rahimdeki kasılmalar bebeğin doğum kanalından dışarı doğru itilmesi ile normal doğum gerçekleşir.
Doğumun başlayacağı tarih aralığı belli olsa da ne zaman ve nerede başlayacağı bilinmez. Bu nedenle gebelik döneminde doğum çantasının hazırlanılması ve doğuma hazır olması gerekir. Normal doğum belirtileri aşağıdaki gibidir:
Bebeğin anne karnından aşağı doğru inmesi ve doğumun yaklaşması ile birlikte bir miktar kan gelir. Anne bu durumu tuvalete gittiğinde veya iç çamaşırında leke gördüğünde fark edebilir. Halk arasında nişan adı verilen kanlı akıntı doğumdan önce veya doğumdan birkaç gün önce gelebilir.
Düzenli kasılmalar doğumun başladığını gösteren en önemli belirtilerden biridir. Bu kasılmaların yalancı doğum kasılması olup olmadığını anlamak için pozisyon değiştirilir. Eğer kasılmalar azalmadan ve daha şiddetli olarak devam ediyorsa doğum sancısıdır.
Gebeliğin 24. haftasından itibaren başlayan düzensiz kasılmalardır. Kasılmalarla sancılar hamileliğin ilerleyen haftalarından sıklaşır.
Bebeğin aşağıya inmesi ile birlikte idrar kesesi sıkışır. Bu durumda anne sürekli idrara çıkma ihtiyacı hisseder.
Bebeğin anne karnında bulunduğu içi amniyon sıvısı dolu olan bir kesede bulunur. Sancı ile birlikte bu kese yırtıldığı durumda amniyon sıvısı akar. Su geldikten hemen sonra hastaneye başvurulması gerekir.
Normal doğumun 3 evresi vardır. 1. Evrede kasılmaların başlaması ve tam dilastasyona kadar olan süre, 2. evre tam dilatasyondan bebeğin doğmasına kadar olan bölüm, 3. evre ise plasentanın ayrılması ile sonlanan bölümdür.
Normal doğum her anne için farklı şekilde seyreder. Doğumu yaklaşan annede düzensiz kasılmalar görülerek vücut doğuma hazırlanır. Ancak bu kasılmalar düzenli olarak geldiği ve şiddeti sürekli arttığında doğum başlar. Peki normal doğum ne kadar sürer? Bazı doğumlar 1-2 saat sürebilirken bazı zor doğumlar 7-8 saati dahi bulabilir. Normal doğum üç evre şeklinde incelenebilir. Aşama aşama normal doğum aşağıdaki gibidir:
1. Evre: Doğumun en uzun süren evresi birinci evredir. Yaklaşık 5-10 dakika aralıklarla düzenli olarak doğum sancısı yaşanır. Sancıların azalması ve stresinizin azalması için hafif yürüyüşler yapmak, nefes tekniklerini uygulamak, ılık duş almak ve pozisyon değiştirmek rahatlatabilir. Bu evrede bebeğin baş kısmı doğum kanalının girişine baskı yapar ve su kesesi açılır. Doktorlar ve hemşireler tarafından rahim ağzının ne kadar açıldığı ve bebeğin kalp atışı takip edilir.
2. Evre: Doğumun tam olarak başladığı evredir. Sancılar en yüksek seviyededir ve yaklaşık 2-3 dakika arayla gelip uzun süre devam eder. Rahim ağzı tam olarak açıldıktan sonra annede ıkınma hissi başlar ve doğum süresi birinci doğumda yaklaşık 1 saat iki veya daha fazla doğum geçirmiş olanlarda bu süre yarım saat olabilir. Kuvvetli bir ıkınma ile doğum gerçekleşerek bebek dünyaya gelir.
3. Evre: Bu evrede artık bebek doğmuş ve annenin sancıları bitmiştir. Anne bebeği emzirerek bebek artık bebeği ile ilgilenmeye hazır olur. Bu evrede plasenta hala anne karnındadır. Rahime masaj yapılarak plasenta çıkartılır. Son olarak vajina girişi ve vajina kontrol edilerek herhangi bir yırtık olmuşsa bu durum düzeltilir. Hastanın herhangi bir şikâyeti veya kanaması yoksa doğum tamamlanır ve normal doğum dikişleri atılır.
Normal doğum bebek veya anne için herhangi bir risk faktörü söz konusu olmadığı sürece önerilen doğum türüdür. Ancak her zaman normal doğum için gerekli olan kriterler görülmeyebilir. Peki kimler normal doğumu kolay yapar? İşte bu durumlar:
Bu kriterleri sağlamayan hastalarda bebeğin ve annenin hayatını risk altına almamak için sezaryen doğum kararı verilebilir. Normal doğuma uygun olunmaması halinde endişe edilmemeli. Doktorunuz size en uygun doğum şeklini belirleyerek hiçbir riski göze almayacaktır. Peki Kimler normal doğum yapamaz? Normal doğum anne adayları için genellikle daha tercih edilir bir seçenektir. Ancak bazı durumlarda normal doğumun gerçekleşmesi sağlık açısından uygun olmayabilir. İşte normal doğum yapamayacak olan kişilerin genel özellikleri:
Normal doğum bir bebek dünyaya getirmenin en doğal ve güvenli yoludur. İşte normal doğumun bazı avantajları:
Anneler için normal doğum faydaları aşağıdaki gibi özetlenebilir:
Her ne kadar normal doğumun birçok avantajı olsa da her gebelik farklıdır ve hangi yöntemin seçileceği kararı doktor tavsiyesi ve hastanın sağlık durumu göz önünde bulundurularak verilmelidir.
Doğum sonrasında vücut doğum öncesi duruma dönmeye çalışır. Bu süre zarfında hormonal değişiklikler, fiziksel yorgunluk ve duygusal dalgalanmalar yaşayabilirsiniz. Fiziksel olarak rahim normal boyutuna dönme eylemini tamamlar ve vajinal kanama genellikle birkaç hafta sürer. Göğüsleriniz süt üretimi nedeniyle büyüyebilir ve hassaslaşabilir.
Ayrıca doğum sonrası depresyon da dahil olmak üzere çeşitli duygusal ve zihinsel sağlık sorunlarına karşı dikkatli olunmalıdır. Doğumdan sonra kendinizi ağlamaya veya çok üzgün hissetmeye başlarsanız bir sağlık uzmanına başvurmanız önemlidir. Bu süre zarfında uygun beslenme ve bol dinlenme hayati öneme sahiptir. Vücudunuzun iyileşmesine yardımcı olmak için dengeli ve besleyici bir diyet tüketmenizi öneririz. Ayrıca kendi ihtiyaçlarınıza odaklanmak ve gerektiği kadar dinlenmek için zaman ayırmanız önemlidir.
Normal doğum sonrası cinsel ilişki genellikle kadınların fizyolojik ve psikolojik durumlarına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Ancak sağlık uzmanlarının çoğu doğumdan sonra en az 6 hafta beklemeyi önerir. Bu süre zarfında vücut genellikle doğuma bağlı değişimlerin düzelmesine yardımcı olan bir iyileşme sürecinden geçer. Yine de her birey farklı olduğu için bu süreç kişiye özeldir ve bazı kadınlar daha erken veya daha geç bir zamanda cinsel ilişkiye hazır hissedebilir. Özellikle sezaryen ile doğum yapmış olan kadınların ameliyatın ardından yeterli iyileşme süresi geçmiş olması gerektiği unutulmamalıdır.
Bir de sezaryen doğum süreci hakkında bilgi almak istiyorsanız "Sezaryen Doğum Nedir? Sezaryen Doğum Fiyatları Nelerdir?" başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
Bilgi talep formunu doldurarak normal doğum ile ilgili merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.
Suni sancı özellikle doğum geciktiğinde veya doğum aşamasının hızlandırılması için kullanılır. Sancının verilmesi ile düzenli kasılmalar sağlanır ve doğum başlar.
NST anne karnındaki bebeğin sağlığının kontrol edilmesini sağlayan testtir. NST ile bebekte olası problemler önceden fark edilebilir. Bebeğin anne karnında kalmasının komplikasyon yaratacağı durumlar saptanarak erken doğum seçeneği düşünebilir.
Normal doğumda vajinada yırtıkların oluşmaması için epizyotomi kesisi yapılır. Bu sayede bebeğin başının çıkması ile düzensiz yırtıklar oluşmaz.
“Normal doğum kaçıncı haftada olur?” Normal doğum genellikle gebeliğin 38. ve 40. haftaları arasında gerçekleşir. Bunun dışında gerçekleşen doğum erken veya geç olarak sınıflandırılır.
Hamileliğin son ayına girildiğinde doğumun gerçekleşmesi an meselesidir. Özellikle hamileliğin son haftasında artan kasılmalar doğumun habercisi olur. Bebeğin doğum kanalına girdiği anne tarafında bazı durumlarda fark edilirken bazen fark edilmeyebilir. Doğumun başlaması ile bebek doğum kanalına girer.
Normal doğum şiddetli ağrıların yaşandığı bir süreçtir. Bu uzun süren ağrılar anneyi yorgun düşürebilir. Ancak günümüzde bölgesel anestezi tekniği ile normal doğum daha ağrısız hale getirilebilir.
Normal doğum sırasında bebeğin rahatça çıkabilmesi için bazen perine bölgesi (vajinanın hemen altındaki alan) yırtılabilir ya da doktor tarafından kesilme işlemi (epizyotomi) gerçekleştirilebilir. Bu durumda dikiş atılır. Dikiş atılmasının temel amacı oluşan bu yarıkların ve kesiklerin düzgün bir şekilde iyileşmesini sağlamaktır. Dikişler sayesinde yırtığın ya da kesiklerin boyutu ve derinliği kontrol altına alınır; ayrıca enfeksiyon riski azaltılır.
Bebekte veya annede oluşabilecek komplikasyonlar var ise sezaryen doğum olasılığı düşünülür. Doğum duraklatılıp sezaryen doğuma geçilebilir.
Bebekler çoğunlukla hamileliğin 31. haftasından sonra baş aşağı yüzü arkaya dönük pozisyon alarak doğum pozisyonuna geçmeye başlar.