Doğum Kontrol Hapı: Nasıl Kullanılır, Yan Etkileri Nelerdir?
Doğum kontrol hapı günümüzde kadınların yaygın olarak tercih ettiği bir doğum kontrol yöntemidir. İçerdiği hormonlar sayesinde yumurtlamayı önleyerek gebelik oluşma ihtimalini azaltan bu haplar düzenli olarak alındığında etki sağlar. Ancak doğum kontrol hapının aşırı ve yanlış kullanımı bazı yan etkileri de beraberinde getirebilir. Bu nedenle doğru kullanımını bilmek önemlidir. İşte doğum kontrol hapları hakkında bilmeniz gerekenler:
Doğum Kontrol Hapı Nedir?
“Doğum kontrol hapı nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: Korunmasız cinsel ilişkiye rağmen gebeliğin oluşmasını yüksek oranda önleyebilme özelliğine sahip olan ve yalnızca kadınlar tarafından kullanılan doğum kontrol yöntemidir. Bu hapların içeriğinde sentetik hormonlar bulunur ve bu hormonlar kadınların vücudunda üreyen hormonları doğal hali ile aynı etkiyi yaratır. Aynı zamanda bazı hormonal dengesizliklerin düzenlenerek regl döneminde yaşanan birtakım sağlık problemlerinin de önüne geçilmesine yardımcı olur.
Doğum Kontrol Hapı Çeşitleri Nelerdir?
Doğum kontrol hapı isimleri ve türleri kullanılan amaca, içeriğe ve kullanım şekline göre farklılık gösterir. Başlıca doğum kontrol hapı çeşitleri aşağıdaki gibidir:
- Kombine Doğum Kontrol Hapları: İstenmeyen gebelikleri önlemek adına en sık kullanılan yöntemlerdendir. Bu tür haplarda progesteron ve östrojen hormonları bulunur. Bu ilaçlar ayrıca multifazik ve monofazik olarak ayrılır. Monofazik doğum kontrol hapları 21 tabletten oluşur ve hapların her birinde gün isimleri yazılıdır. Bu bakımdan pratik bir kullanım sağlar. Multifazik doğum kontrol hapında da 30 adet tablet bulunur. Bu tabletlerin 7 tanesi diğerlerinden farklı içerik sunar. Ayrıca bu ilaçların her birinde sıralı rakamlar bulunur. İlaçlar bu sıraya dikkat edilerek alınmalıdır.
- Acil Kontrasepsiyon: Korunmadan yaşanan cinsel ilişkinin ardından istenmeyen gebeliğin implantasyondan önce önlenmesi adına alınır. Ancak acil kontrasepsiyon gebelik meydana geldikten sonra etki göstermez. Bu ilaçlar her gün ve düzenli olarak alınmaz. Ayrıca ilacın gebeliği önleme konusunda göstereceği etki ilacın ne zaman kullanıldığına bağlıdır. Ertesi gün hapı olarak da bilinen bu haplar korunmasız girilen cinsel ilişkinin ardından en kısa sürede alınmalıdır. İstenen etki için cinsel ilişkiden en fazla 72 saat içinde alınması gerekir. Bu yöntemin yalnızca acil doğum kontrol yöntemi olarak kullanıldığı bilinmelidir.
Doğum Kontrol Hapı Nasıl Kullanılır?
Peki doğum kontrol hapı nasıl kullanılır? İşte kullanım detayları:
- Doğum kontrol hapları reglin başlangıcının ilk 5 günü içinde ve mümkünse 1. ve 2. günlerinde alınmalıdır.
- Hapların her gün aynı saatlerde 1 kez olacak şekilde alınması da önemlidir.
- 21 adetlik doğum kontrol hapı kullananlar kutuyu bitirdiğinde 1 hafta ara vermelidir.
- Bu 1 haftalık bekleme süresinde regl görülür. Bu süreçte 8.günde yeni kutuya başlanmalıdır. Yani yeni kutuya başlamak için reglin bitmesini beklemeye gerek yoktur.
- Reglin ilk günü ilaç alımı yalnızca yeni başlayanlar için geçerlidir. İlk kullanımdan sonraki günlerde regl günü dikkate alınmadan hap kullanılabilir.
- 28 tabletten oluşan haplar da tüm aylık döngüyü kapsar. Bu kutunun bitmesinin ardından ara vermeden ilaç kullanımı sürdürülebilir. 28 tabletten oluşan haplardaki son 4-7 tablet genellikle demir takviyesi içerir.
Doğum Kontrol Hapı Ne Zaman Korumaya Başlar?
Yeni başlayanlar için doğum kontrol hapı etkisinin ne zaman başlayacak merak konusudur. Bu haplar regl döneminin başlamasıyla kullanıldığında hemen etki gösterir. Hapların kullanımı bırakıldığında da normale dönülür.
Doğum Kontrol Hapı Hangi Durumlarda Kullanılır?
Bu haplar yalnızca doğum kontrolü sağlamak adına kullanılmaz. Regl nedeniyle yaşanan krampların şiddetinin daha az olmasında, rahimdeki miyomlar ya da diğer nedenlerle yaşanan regl kanamalarında, polikistik over sendromu sebebiyle yaşanan androjen üretimi azalmasında, perimenopoz dönemindeki kadınların aylık döngünün kontrolünde de kullanılır.
Doğum Kontrol Hapı Hangi Durumlarda Kullanılmamalıdır?
Doğumun hemen sonrası olan ilk 6 haftada, hipertansiyon rahatsızlığında, 35 yaş üstü ve sigara kullanan kişilerde, inme öyküsü bulunanlarda, damar tıkanıklığı yaşayanlarda, iskemik kalp hastalığında, meme kanserinde, diyabet rahatsızlığı durumunda, karaciğerde tümör olması halinde kullanılmamalıdır.
Doğum Kontrol Hapı Ne Zaman Kullanılır?
Peki doğum kontrol hapı ne zaman kullanılır? Doğum kontrol hapının kullanımı genellikle regl döngüsünün ilk gününde başlar. Hapı her gün aynı saatte almak önemlidir. Reglin ilk günü 1 hafta boyunca ek koruma olmadan cinsel ilişkiye girilebilir. Ancak hapın etkinliği tam olarak sağlanabilmesi için 1 hafta boyunca ek koruma yöntemlerinin (örneğin kondom) kullanılması önerilir. Bu süre zarfında doğum kontrol hapının düzenli olarak kullanılması gerekir. Eğer regl döngüsünün ilk gününde başlanmazsa doğum kontrol hapını kullanmaya başlamadan önce 7 günlük beklemeye ihtiyaç vardır. Bu durumda 7 günlük süre boyunca ek bir koruma yöntemi kullanmak gereklidir. Unutulan dozlar da doğum kontrol hapının etkinliğinin azalmasına neden olabilir. Eğer bir doz unutulmuşsa en kısa zamanda alınmalı ve sonraki dozlar normal programına göre devam edilmelidir.
Doğum Kontrol Hapları Ne Süreyle Kullanılabilir?
En etkili doğum kontrol hapı kullanımı için ne kadar süreyle kullanılacağına dikkat edilmelidir. Genellikle doğum kontrol hapı kullanımlarında vücudu dinlendirmek adına ilaç kullanımına belirli aralar verilir. Ancak bunun sağlığa herhangi bir olumlu katkısı bulunmaz. Bu hapların kullanımı kişinin hamilelikten korunmayı planladığı süreç boyunca olmalıdır. 21 tabletten oluşan hapları 1 ay içinde her gün içmek önemlidir.
Doğum Kontrol Hapı Fiyat Aralıkları
Doğum kontrol hapı fiyat aralıkları birçok faktöre bağlı olarak geniş bir aralıkta değişiklik gösterebilir. Marka, içerdiği aktif bileşenlerin türü ve dozu gibi etkenler fiyatları etkileyebilir. Ayrıca hapların paket içeriği ve satış noktasına bağlı olarak da fiyatlar farklılık gösterebilir.
Doğum Kontrol Hapının Yan Etkileri Nelerdir?
Doğum kontrol hapı yan etkileri aşağıdaki gibidir:
- Lekelenme ya da ani kanama
- Baş ağrısı (İlacın düzenli kullanımında azalır.)
- Mide bulantısı (İlacın düzenli kullanımında azalır.)
- Göğüslerde hassasiyet (İlacın düzenli kullanımında azalır.)
- Yüksek tansiyon
SIK SORULAN SORULAR
Doğum kontrol hapları tüylenme yapmaz.
Doğum kontrol hapları hormonal dengeleri değiştirerek bazı kadınlarda kilo artışına neden olabilir. Ancak bu durum kişiden kişiye farklılık gösterebilir ve herkes için geçerli değildir. Hapların neden olduğu kilo artışının birkaç olası nedeni vardır. Östrojen hormonu sıvı tutulumunu teşvik eder bu da hafif bir kilo artışına yol açabilir. Progesteron hormonu iştahın artmasına neden olabilir.
Doğum kontrol hapları genellikle kadınların hamileliği önlemek için kullandığı güvenilir bir doğum kontrol yöntemidir. Bu haplar yumurtlamanın engellenmesi ve sperm hücrelerinin yumurta hücresine ulaşmasının zorlaştırılması yoluyla çalışır. Ancak doğru kullanıldığında, doğum kontrol haplarının kısırlığa yol açtığına dair bilimsel bir kanıt bulunmamaktadır. Birçok kadın doğum kontrol haplarını bıraktıktan sonra normal ovulasyon döngülerine döner ve hamile kalabilir.
Doğum kontrol haplarının diğer ilaçlarla birlikte kullanımı etkileşimlere bağlı olarak sakıncalı olabilir. Bazı ilaçlar doğum kontrol haplarının etkinliğini azaltabilir veya yan etkilerini artırabilir.
Yorum Ekle
