Sarı Nokta Hastalığı Nedir? Sarı Nokta Hastalığı Belirtileri

 

Sarı nokta hastalığı bir diğer adıyla makula dejenerasyonu, gözün görmesinden sorumlu olan makula bölgesinde bulunan hücrelerin kaybı sonucu yaşanır. İlerleyen dönemde görme kaybına neden olabilen ciddi bir hastalıktır. Sarı nokta hastalığının tedavisinde erken teşhis oldukça önemlidir. İşte makula dejenerasyonu hakkında bilmeniz gerekenler:

Sarı Nokta Hastalığı Nedir?

“Sarı nokta hastalığı nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: Makula bölgesi, gözün arkasında bulunan ve keskin görmeyi sağlayan bölümdür. Makula bölgesinde yoğun bir şekilde ışığı algılayan fotoreseptör hücreleri bulunur. Bu alan detaylı görmeyi sağlar. Makula bölgesi iyi çalışmadığında dikkatli bakılan bölgede bulanık ve karanlık görme oluşur. Sarı nokta hastalığında görme tamamen kaybolmaz. Merkezi görme kayıpları yaşanır. Ayrıntıları fark etmekte zorluk görülür. Örneğin duvardaki tabela görünse de yazıları tam olarak okunmayabilir.

Sarı nokta hastaları tam körlük yaşamadığı için evde kendi işlerini tek başına halledebilir. Ancak dışarı tek başına çıkamaz, yazı yazamaz, okuyamaz veya araba kullanamaz. Sarı nokta hastalığı her kişide ve cinsiyette tespit edilse de sıklıkla 55 yaş üzeri bireylerde görülür.

Sarı Nokta Hastalığı Tipleri Nelerdir?

“Makula dejenerasyonu nedir? Tipleri nelerdir?” sorusu da merak edilen konular arasında. Sarı nokta hastalığının iki farklı tipi bulunur. Bunlar aşağıdaki gibidir:

• Kuru Tip Makula Dejenerasyonu: En sık görülen sarı nokta hastalığı tipidir. Makula bölgesinde oluşan drusen adı verilen sarı madde birikerek makulaya zarar verir. Bu durum görme kaybına neden olabilir. Bu tip sıklıkla yaşa bağlı olarak gelişir. Kuru tip sarı nokta hastalığında düzenli doktor kontrolleri ve antioksidan ağırlıklı ilaçlar ile tedavi sağlanabilir.
• Yaş Tip Makula Dejenerasyonu: Yaş tip makula dejenerasyonu sarı nokta hastalarının %10-15’inde görülür. Makula bölgesinin altında bulunan kan damarlarının genişlemesi ile oluşur. Bu bölgede oluşan kanamalar ve damar dışına çıkan sıvılar ile makula bölgesi zarar görür. Bu durumun sonucunda görme kaybı oluşabilir. Hastalığın durumuna ve hastanın uygunluğuna bağlı olarak tedavi uygulanıp görme kaybı belli bir oranda geri getirilebilir.

Sarı Nokta Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Sarı nokta hastalığı belirtileri hastalığın tipine göre farklılık gösterir. Kuru tip sarı nokta hastalığında belirtiler daha yavaş ve acısız ortaya çıkarak ilerler. Yaş tip sarı nokta hastalığında ise hastalık daha hızlı ilerleyerek görme kaybı daha hızlı oluşur. Sarı nokta hastalığının belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Detaylı işlem yaparken fazla ışığa ihtiyaç duyulması,
• Görüş bozukluğu, düz çizgilerin eğri şekilde görülmesi,
• Az ışıklı loş ortamlara adapte olamama,
• Gözde merkezi görme kaybı,
• Bakılan noktada karanlık bölge oluşması,
• Yüzleri tanımada güçlük,
• Renklerin daha soluk görülmesi.

Sarı Nokta Hastalığında Kimler Risk Altındadır?

Makula dejenerasyonu belirtileri bakımından 50 yaş üzeri bireyler daha fazla risk altındadır. Bunun dışında çevresel ve genetik faktörlerin sarı nokta hastalığını etkilediği düşünülür. Ailesinde sarı nokta hastalığı bulunan bireylerde risk altında sayılabilir.

Sarı Nokta Hastalığı Neden Olur?

Peki sarı nokta hastalığı neden olur? Sarı nokta hastalığının birçok risk faktörü bulunabilir. Bu risk faktörleri aşağıdaki gibidir:

• Yaş: İlerleyen yaşlarda sarı nokta hastalığı görülme riski artar. Özellikle 50 yaş üzeri bireyler hastalığa daha sık yakalanabilir.
• Genetik ve kalıtsal faktörler: Yapılan bazı araştırmalar sonucunda sarı nokta hastalığından sorumlu genler ortaya çıkmıştır. Bu nedenle kalıtsal özelliği olduğu düşünülür.
• Irk: Beyaz ırkta sarı nokta hastalığı daha fazla gözlemlenir.
• Tütün kullanımı: Sigara kullanmak veya maruz kalmak sarı nokta hastalığı riskini artırır.
• Obezite: Yapılan bazı araştırmalar obezite olan bireylerde sarı nokta hastalığının hızlı ilerlediğini gösterir.
• Kalp damar sorunu olanlar: Hipertansiyon gibi kalbi veya kan damarlarını etkileyen bazı hastalıklar sarı nokta hastalığının risk faktörleri arasındadır.

Sarı Nokta Hastalığı Nasıl Anlaşılır?

“Sarı nokta hastalığı tedavisi var mı?” sorusu tanılama aşamasında detaylı olarak sorgulanır. Düzenli göz muayenelerinin yapılması hastalığın erken teşhisinde önemli rol oynar. Düzenli göz kontrollerinin yanı sıra ayrıntılı retina muayenesi ve göz tomografisi ile sarı nokta hastalığının teşhisi konur.

Sarı Nokta Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Sarı nokta hastalığı tedavisi için doğru teşhis önemlidir. Peki sarı nokta hastalığına ne iyi gelir? Sarı nokta hastalığında hastalığın tipine göre tedavi farklılık gösterir. Yaş tip sarı nokta tedavisinde vasküler endotel büyüme faktörü inhibitörleri tedavide büyük fayda sağlar. Göz içi enjeksiyonları ile hastaya ilaç uygulanarak görüş stabilize edilebilir. Tedavi ile hastanın görme keskinliğinde iyileşme sağlanır. İlaç enjeksiyonlarının yeterli olmadığı olmadığı retine altında ciddi kanama görülen hastalarda vitrektomi ameliyatı uygulanabilir. Bu ameliyatla kanama gözden uzaklaştırılabilir.

Kuru tip sarı nokta hastalığının tedavisinde ise hastalığın ilerlemesini önleyici vitamin ve mineral içeren antioksidan ilaçlar önerilir. Bunun dışında bu bölgeyi besleyecek diyet ve besin desteği önerilir. Bu tedaviler dışında macro-vision adı verilen ameliyat ile sarı nokta hastalığına sahip bireylerde görmelerinde artış sağılabilir.

Sarı Nokta Tedavisinde Macro-Vision (Makro-Vizyon) Operasyonu

Sarı nokta hastalığı ameliyatı olan macro-vision ameliyatı, sarı nokta hastalığının tedavisinde günümüzde sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Görme merkezini etkileyen örneğin uzağı ve yakını görememe durumunu tedavi etmeden retina üzerine düşen görüntünün büyütülmesi ile daha iyi görmeyi sağlayan operasyondur. Ameliyat sonrası gözlük kullanımı ile görme seviyesi daha yükseğe çıkarılabilir.

Amsler Grid Testinin Uygulama Şekli

Sarı nokta hastalığının kesin tanısı doktor tarafından konulabilir. Ancak evde uygulanabilecek amsler grid testi ile bazı belirtiler tespit edilebilir.

• Normalde kullandığınız gözlük veya kontakt lens takılır.
• Aşağıda görülen şemaya, iyice aydınlatılmış bir odada 30-40 cm uzaklıktan bakılır.
• Sırasıyla iki gözünüzden birini kapatarak ortadaki siyah noktaya odaklanın. Şemada yer alan büyük karenin dört köşesinde görüp görmediğinize dikkat edin.
• Çizgilerde dalgalanma, bulanıklık veya köşeleri tam olarak görüyorsanız bu durum sarı nokta hastalığı belirtisi olabilir.

Ne Zaman Doktora Görünmelisiniz?

Makula dejenerasyonu tedavisi için erken tanı önemlidir. Bu nedenle özelliklerle ilerleyen yaşlarda rutin göz kontrollerinin ihmal edilmemesi gerekir. Bunun dışında merkezi görüşte farklılık hissedildiğinde düz çizgiler eğri olarak görülmeye başladığında, görmede güçlük yaşandığında ve renkler soluk görüldüğünde acilen uzmana başvurulmalıdır.

Sarı Nokta Hastalığına Karşı Hangi Önlemler Alınmalıdır?

“Makula dejenerasyonu neden olur? Ne gibi önlemler alınabilir?” sorusu da konu hakkında sıklıkla merak edilir. Sarı nokta hastalığını tamamen engellemek mümkün olmayabilir. Ancak sağlıklı bir beslenme sarı nokta hastalığının ilerlemesini önleyebilir. Tütün ürünlerini kullanımı da sarı nokta hastalığını etkileyen önemli risk faktörlerinden biridir. Sigara kullanımını bırakmak veya sigara dumanından uzak kalmak hastalığa yakalanma riskini azaltır. Sarı nokta hastalığının ilerlemesini etkileyen UV ışınlardan korunmak içinde UV ışık korumalı güneş gözlükleri kullanılmalıdır.