Rektum Kanseri Nedir? Rektum Kanseri Belirtileri

17 / AGU
2023

Rektum kanseri kalın bağırsağın son bölgesinde bulunan rektumda hücrelerin anormalleşmesi ile oluşur. Rektum kanseri en çok karşılaşılan kanser türlerinden biridir. En sık yaşam kaybına neden olan kanser türlerinden birisi de olan rektum kanserinin belirtilerini fark etmek oldukça önemlidir. İşte rektum kanseri hakkında bilmeniz gerekenler:

Rektum Kanseri Nedir?

“Rektum kanseri nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: Rektum kolonun son kısmında bulunan 10-15 cm uzunluğunda bir yapıdır. Rektumu oluşturan hücrelerin anormal biçimde büyümesi veya çoğalması ile oluşan duruma rektum kanseri oluşur. Rektum kanseri çoğunlukla adenomatöz polip adı verilen kalın bağırsakta meydana gelen poliplerden dolayı ortaya çıkar. Rektum kanseri her yaşta görülebilen bir kanser türüdür. Ancak 40 yaş üzeri bireyler ve erkeklerde kadınlara göre görülme sıklığı daha fazladır.

Rektum Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Rektum kanserinin birbirinden farklı birçok belirtisi vardır. Ancak her zaman rektum kanseri belirti vermeyebilir. Bu gibi durumlarda rutin sağlık kontrolleri ile rektum kanseri tespit edilebilir. Rektum kanseri belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Dışkıda veya makatta kan görülmesi,
• Dışkıda mukus görülmesi,
• İshal, kabızlık, gaz çıkarma gibi bağırsak hareketliliğinde değişiklikler,
• Tuvalete gidilmesine rağmen yeterli dışkılama yapılamama hissi,
• Karın ağrısı,
• İstemsiz kilo kaybı,
• Halsizlik ve güçsüzlük hissi,
• Tümörün büyümesine bağlı bağırsak tıkanması veya dışkı boyutunda küçülmeler görülebilir.

Rektum Kanseri Neden Olur?

Diğer kanserlerde de olduğu gibi rektum kanserinin neden olduğu tam olarak bilinmemektedir. Ancak rektum kanserine neden olabilecek birçok risk faktörü vardır bunlar aşağıdaki gibidir:

• Rektum kanseri çoğunlukla ileri yaşlarda ortaya çıkar. 40 yaş üzeri bireylerde rektum kanseri görülme oranı çok daha fazladır.
• Alkol ve tütün ürünlerinin tüketimi rektum kanseri riskini artırır.
• Ailesinde kolorektal kanser veya polip öyküsü olan kişiler daha fazla risk altındadır.
• Crohn hastalığı, ülseratif kolit gibi enflamatuar hastalıklar rektum kanseri riskini artırabilir.
• Obezite ve hareketsiz yaşam da nedenler arasındadır.
• Diyabet hastalığı da bu duruma yol açabilir.
• Herhangi bir kanser tedavisi nedeniyle karın bölgesine radyoterapi almak rektum kanseri nedenleri arasındadır.

Rektum Kanseri Nasıl Teşhis Edilir? Hangi Testler Yapılır?

Rektum kanseri belirtiler sonrası teşhis edilebileceği gibi rutin taramalar sırasında da ortaya çıkabilir. Uygulanan test ve görüntüleme işlemleri ile kanserin teşhisinin yanında hangi evrede olduğu da açıklanabilir.

• Bilgisayarlı Tomografi (BT): Bilgisayarlı tomografi incelemesi ile tümörün bulunduğu bölge ve göğüs, karın, akciğer, karaciğer gibi diğer organlara yayılım gösterip göstermediği incelenir.
• Endoskopik Ultrason (EUS): Sindirim sisteminde bulunan duvar katmanlarının ayrıntılı olarak endoskopik ultrason ile görüntülenebilir. EUS ile sindirim sistemi veya sindirim organlarında hastalık olup olmadığı anlaşılabilir.
• Esnek Sigmoidoskopi: Ucunda kamera bulunan esnek İnce bir tüpün rektuma yerleştirilmesi ile kalın bağırsağın alt kısmı incelenir. Bu bölgeden biyopsi alınarak kanserli bölge teşhis edilebilir.
• Göğüs Röntgeni: Rektum kanserinin akciğer bölgesinde metastaz yapıp yapmadığını teşhis etmek amacıyla göğüs röntgeni istenebilir. 
• Hücre ve Doku Çalışmaları: Hücre ve doku çalışmaları kanserin türünü bulmak için uygulanır. Bu yöntem hedefe uygun ilaç kullanımının yapılması için önemlidir. Kanser hücresinin mutasyona uğramış durumdadır. Bu yöntem metastaz yapmış kolorektal tümörlerde kullanılır.
• Manyetik Rezonans (MR): Rektum bölgesinde bulunan kasların, dokuların ve organların ayrıntılı olarak incelenmesi sağlanabilir. Bunun yanında rektumun yanında bulunan lenf düğümleri ve rektum duvarındaki farklılıklar da görüntülenir. 
• Pet Taraması (Pozitron Emisyon Tomografi Taraması): Pet Taraması kanserin teşhisinde en sık ve kesin tanı konulması için kullanılan tanı yöntemlerinden biridir.  Pet taramasında damar içine az miktarda radyoaktif glikoz enjekte edilir. Bu sıvı vücut içerisinde dönerek kötü huylu tümörlerin resimde parlak görünmesi sağlanır. Bunun nedeni ise tümörlü hücrelerin sağlıklı hücrelere göre daha fazla glikoz almasıdır. 
• Rektal Muayene: Rektal muayene hastanın şikayetlerinin ardından ilk olarak uygulanan tanı yöntemidir. Rektum duvarındaki kanserin hissedilebilmesi için kaygan eldiven kullanılarak muayene gerçekleştirilir. Ancak tümör uzak bölgede ise rektal muayene ile kanser teşhis edilemeyip ayrıntılı görüntüleme tetkikleri istenir. 
• Rijit Sigmoidoskopi: Anüsün içerisinden rektuma rijit optik kapsam yerleştirilir. Bu yöntem genel cerrahlar tarafından uygulanırken tümörün anüse olan uzaklığı tespit edilebilir. 
• Tam Kan Sayımı: Tümörün vücutta kan kaybına neden olup olmadığı bu yöntemle incelenir. Bunun dışında beyaz kan hücrelerinin fazla olması da tümörün rektum duvarından büyümesi riskini ortaya çıkaran enfeksiyon olduğu gösterebilir. 
• Tümör Marker Testleri: Kanser bazı durumlarda tümör belirteçleri oluşturabilir. Rektum kanserinde karsinoembriyonik antijen (CEA) ve karbonhidrat antijenleri kontrol edilir. Ancak CEA değerinin yüksek olması kesinlikle kötü huylu tümörü ifade etmez bazen iyi huylu tümörlerde de artış gösterebilir.

Rektum Kanseri Tedavisi Nasıldır?

Rektum kanseri tedavisi de diğer kanserlerde olduğu gibi kanserin bulunduğu evreye ve hastanın durumuna göre değişir. Rektum kanserinde uygulanacak asıl tedavi cerrahi işlemlerdir. Tümörlü olan doku ve lenf bezlerinin onkolojik işlemlerle vücuttan uzaklaştırılması sağlanır. Rektum kanserinin tedavisinde operasyon öncesi cerrahi tedavinin etkisinin artırılabilmesi için  kemoterapi veya radyoterapi tedavisi uygulanabilir. Bu seçenekler cerrahi öncesi yapılabileceği gibi cerrahi sonrası da yapılabilir. Erken evrede fark edilen rektum kanserlerinde cerrahi tedavi sonrası başarı oranı oldukça yüksektir.

Kanser tedavisinde kullanılan immünoterapi yöntemi, rektum kanserinin ileri evrelerinde kullanılabilir. İmmünoterapi yönteminde bağışıklık sisteminin kanserle savaşmasını sağlayan akıllı ilaçlar ile tedavi sağlanabilir. Rektum kanseri tedavisinin başarılı olabilmesi için en büyük etken erken teşhis edilmesidir. Bu nedenle düzenli sağlık taramalarının yaptırılması kanser nedenli ölümlerin azalmasını sağlayacaktır. 

Rektum Kanseri Evreleri

Rektum kanserinin kabul görmüş 4 evresi bulunur. Rektum kanseri evreleri aşağıdaki gibidir:

Evre -1: Bu evrede kanser hücreleri rektum duvarının iç kısmında görülür.

Evre- 2: 2. evrede kanserli hücreler rektum duvarının içinden dışarı doğru ilerleyerek kas tabakasında da görülür. 2. evre rektum kanserinde kanserli hücre lenf bezlerine veya karın içi bölgeye ulaşmamışsa 2A olarak tanımlanır. Eğer karın içi yapılar da etkilenmişse evre 2B olarak tanımlanır.

Evre -3: Rektum kanserinin 3. evresinde kanserli hücreler rektum duvarının en dış kısmına kadar yayılmış ven lenf nodlarını etkilemiş durumdadır. 3. evrede kendi altında 3A, 3B ve 3C gibi lenf dokularının etkilenme durumuna göre gruplandırılır.

Evre-4: Rektum kanserinin son evresi olan 4. evrede artık kanserli hücreler karaciğer veya akciğer gibi uzak organlara yayılım gösterir.