Doğal Sağlık Kaynağı: Zencefilin Faydaları Nelerdir?
Zencefil Asya mutfağının vazgeçilmez baharatlarından biridir ve lezzetli yemeklere sadece tat katarken aynı zamanda saÄŸlık açısından da pek çok fayda sunar. Köklerinden elde edilen bu güçlü bitki binlerce yıldır çeÅŸitli tıbbi amaçlar için kullanılır. Anti-inflamatuar özellikleriyle bilinen zencefil sindirim sistemi sorunlarından bağışıklık sistemini güçlendirmeye kadar geniÅŸ bir yelpazede etkilidir.
Zencefil Nedir?
Çiçekleri sarıkırmızı renkte olan ve kökleri tarihin derinliklerine uzanan zencefil (zingiber officinale), baÅŸta Hindistan ve Çin olmak üzere birçok yerde baharat olarak deÄŸerlendirilir. Günümüzde çay yapımında sıkça tercih edilen bu bitki taze, kuru ya da toz ÅŸeklinde yemeklere eklenebilir. Ayrıca yaÄŸ, parfüm ve ilaç yapımlarında da kullanılır. Uçucu yaÄŸlar, reçine, reçine asidi ve gingerol zencefilin temel içeriklerini oluÅŸturur. Özellikle gingerol bitkiye keskin lezzetini verir. Ayrıca sindirim ve dolaşım sistemini uyarıcı maddeler olan borneol ve sineoli de içerir. Vitamin ve mineral açısından C vitamini, demir, magnezyum, kalsiyum, potasyum, fosfor ve sodyumu barındırır. Yaklaşık %2'si uçucu yaÄŸ olan zencefilin bu yağı gıda, parfüm ve ilaç sektörlerinde iÅŸlenir. Acımsı bir tada sahip olan zencefil genellikle kurutulup öÄŸütülerek ekmekler, soslar, köri yemekleri, ÅŸekerlemeler, turÅŸular ve içeceklerin tatlandırılmasında kullanılır.
Zencefilin Faydaları Nelerdir?
Zencefilin faydaları aşağıdaki gibidir:
- Zencefil hazımsızlık ve mide şişkinliği sorunlarına iyi gelir.
- Mide aÄŸrısı ve bulantısını hafifletirken mide bağırsak gazını söktürebilir. Ä°shal önleyici etkisi vardır ve bağırsak bozukluklarını düzeltir.
- Hamilelikte veya hareket (deniz tutması, araç tutması vb.) hastalığından kaynaklanan mide bulantısı ve kusma problemlerine karşı faydalı olduÄŸu tespit edilmiÅŸtir.
- Bağırsaktaki düz kasları gevÅŸeterek yiyeceklerin bağırsak boyunca ilerlemesini saÄŸlar ve bu sayede kabızlığı önler.
- Vücut ısısını arttırarak toksin atılımına yardımcı olur.
- Düzenli zencefil tüketimi inme ve kalp krizi riskini azaltıcı bir etkiye sahiptir.
- LDL kolesterol seviyesini düÅŸürür.
- Zencefil yağının solunum sıkıntısını hafiflettiği bilinir.
- Enfeksiyonlara karşı koruma saÄŸlayarak bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Mantar enfeksiyonlarına karşı zencefilin en etkili bitki olduğu belirlenmiştir.
- Antiseptik özelliÄŸi ile mide ve bağırsak enfeksiyonları, hatta gıda zehirlenmelerine karşı etkin olduÄŸu bilinmektedir.
- AÄŸrı kesici özelliÄŸi sinir uçlarındaki spesifik hücrelere etki ederek belirlenmiÅŸtir. Hem aÄŸrıyı doÄŸrudan keser hem de aÄŸrıya neden olan iltihaplanmayı azaltır.
- Adet kramplarına ve adet sancısına iyi geldiÄŸi gösterilmiÅŸtir.
- Artrit (eklem iltihabı) üzerinde olumlu etkileri vardır; yapılan çalışmalarda diz aÄŸrısını hafiflettiÄŸi ve osteoartrite yardımcı olduÄŸu tespit edilmiÅŸtir.
Zencefilin Yan Etkileri Nelerdir?
Zencefilin faydaları ve zararları merak edilen konulardandır. Küçük miktarlarda alındığında zencefilin önemli yan etkileri görülmez. Ancak günlük 5 gramdan fazla tüketimi yan etkilere yol açabilir. Zencefilin bazı yan etkileri aÅŸağıdaki gibidir:
- Ağız içinde tahriÅŸ,
- Mide problemleri ve mide bulantısı,
- Gaz oluÅŸumu,
- Tansiyon düÅŸüklüÄŸü,
- Kan sulandırıcı etkisi nedeniyle kanama riski.
Zencefil Nasıl Tüketilir?
Zencefil kökü taze veya kurutulmuÅŸ olarak alınabilir. Taze zencefil parça parça ya da rendelenmiÅŸ olarak, kuru zencefil ise parça ya da öÄŸütülmüÅŸ toz formunda baharat olarak çay ve yemeklerde kullanılabilir. Zencefil tabletleri damla ÅŸeklinde veya kapsül formunda gıda takviyesi olarak satılır. Ayrıca zencefil yağı formunda da mevcuttur. Zencefil yağı kas aÄŸrılarına ve böcek ısırıklarına karşı cildinize uygulanabilir. Yiyecek ve içeceklerde zencefili aroma verici olarak kullanabilirsiniz. Bunun yanı sıra sabunlar ve kozmetik ürünlerde esans olarak kullanılır.
Zencefil Çayının Faydaları
Çay zencefil faydaları taze zencefili veya diÄŸer tüketim biçimlerinden elde edilen etkilere benzerdir. Taze zencefili rendeleyip veya dilimleyip kaynamış suya eklemekle zencefil çayı hazırlanır. 10 dakika kaynatıldıktan sonra içime sunulabilir. Bal, limon veya tarçın ekleyerek çayın tadını deÄŸiÅŸtirebilirsiniz.
Zencefil Neye Ä°yi Gelir?
“Toz zencefilin faydaları nelerdir? Neye iyi gelir?” sorusu da sıklıkla merak edilir. Zencefil sindirim sistemine destek olur, mide sorunlarını hafifletir, bulantı ve baÅŸ dönmesini azaltır, antiviral, antimikrobiyal ve antifungal etkileri olan bir iltihap önleyicidir, kolesterol seviyelerini düÅŸürür ve kalp hastalığı riskini azaltır, üst solunum yoluna iyi gelir, öksürük ve balgamı temizler ve antioksidan özellikleri ile kansere karşı koruyucudur.
Zencefili Kimler Kullanamaz?
Zencefil çayı 2 yaşından küçük çocuklar için uygun deÄŸildir. Zencefilin kan inceltici özelliÄŸi bulunmaktadır. Kan inceltici ilaç kullanan kiÅŸiler zencefili kullanmadan önce doktora baÅŸvurmalıdır. Zencefil tansiyonu düÅŸürür. EÄŸer tansiyon hastasıysanız ve ilaç alıyorsanız zencefili kullanmadan önce doktorunuzla görüÅŸünüz. Zencefilin hamile kadınlar üzerinde herhangi bir yan etkisi bilinmemektedir. Ancak yine de hamileyken zencefili kullanmadan önce doktora danışılmalıdır. Bir hastalık durumunda doktorunuzun önerdiÄŸi ilaç tedavisi yerine geçmemelidir.
Zencefil Ne Kadar Tüketilmelidir?
Zencefil hem saÄŸlıklı hem de lezzetli bir baharattır ancak aşırı miktarda tüketimi zararlı olabilir. Zencefil çayının günde 1 veya 2 fincandan fazla içilmesi önerilmez. Her türlü formda günde 4 gramdan fazla zencefil alımından kaçınılmalıdır.
Zencefil Nasıl Seçilir ve Saklanır?
“Zencefilin faydaları nelerdir nasıl kullanılır?” sorusu da merak edilir. EÄŸer mümkünse toz zencefil yerine taze olanı seçilmelidir. Taze zencefil daha çok gingerol ve anti-inflamatuar bileÅŸenler içerir. Taze zencefil marketlerde ve pazarlarda bulunabilir. Taze zencefil satın alırken köklerinin sert, düzgün ve küfsüz olduÄŸuna dikkat edin. Kuru zencefil genelde süpermarketler ve baharat dükkanlarında bulabilirsiniz. Satın aldığınız kuru zencefilin tazeliÄŸinden emin olun. Taze zencefili soyulmamış haliyle buzdolabında 3 hafta, derin dondurucuda ise 6 hafta boyunca saklayabilirsiniz. Kuru zencefilinizin neme maruz kalmadığından emin olun ve onu bir cam kavanozda, kuru ve serin bir yerde muhafaza edin. Geleneksel tıbbi uygulamalar halen çeÅŸitli bitkileri kullanmayı sürdürmektedir. Bu bitkilerin sizin için uygunluÄŸunu belirlemek adına saÄŸlık kuruluÅŸlarına baÅŸvurup uzman doktorlardan yardım alabilirsiniz.
KAYNAK: https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/ginger-benefits
Zencefil kronik hazımsızlık semptomlarına karşı yardımcı olabilir. Kronik hazımsızlık genellikle mide üst bölgesinde tekrarlanan aÄŸrı ve rahatsızlık ile tanınır. Hazımsızlığı tetikleyen faktörlerden biri midenin geç boÅŸalması olarak kabul edilir. Yapılan çalışmalar zencefilin midenin boÅŸalma hızını artırabileceÄŸini göstermiÅŸtir. Dolayısıyla zencefil hazımsızlık ve buna baÄŸlı mide rahatsızlıkları olan kiÅŸilere fayda saÄŸlayabilir.
Zencefil adet sancılarını önemli ölçüde hafifletebilir. 2009 yılında gerçekleÅŸtirilen bir araÅŸtırma zencefilin aÄŸrı kesici özellik taşıdığını bulmuÅŸtur. Bu sonuçlar umut vaat edici olsa da daha geniÅŸ kapsamlı ve fazla sayıda bilimsel çalışmaların yapılması gerekmektedir.
Zencefil kolesterol seviyelerini azaltmada yardımcı olabilir. Yüksek LDL (kötü) kolesterol seviyeleri kalp hastalıkları riski ile iliÅŸkilendirilmiÅŸtir ve alınan besinler LDL seviyelerini belirgin ÅŸekilde etkileyebilir. 2018'de gerçekleÅŸtirilen bir araÅŸtırmada her gün 5 gram zencefil tozu tüketen 30 kiÅŸinin üç ay içinde LDL kolesterol seviyelerinde %17,4'lük bir düÅŸüÅŸ olduÄŸu gözlemlenmiÅŸtir. Ancak bu etkileyici sonucun katılımcılarda çok yüksek dozda zencefil tüketimi sonucunda elde edildiÄŸi unutulmamalıdır.
Kemoterapi kaynaklı mide bulantısında zencefilin etkili olup olmadığı konusu kesin bir sonuca varmak için daha geniÅŸ çaplı araÅŸtırmalar gerektirir. 1-1,5 gram zencefil kemoterapi sonucu oluÅŸan mide bulantısını, cerrahi sonrası rahatsızlık hissini ve sabah bulantısını hafifletebilir.
Zencefil hamilelik sırasında yaÅŸanan mide rahatsızlıklarında yardımcı olabilir. Zencefil genellikle güvenli kabul edilse de hamilelik döneminde yüksek dozlarda alınmadan önce doktor tavsiyesi alınmalıdır.
Yorum Ekle
