MCHC Nedir?

15 / EYL
2023

MCHC kırmızı kan hücrelerinin içerisinde bulunan hemoglobin proteininin yoÄŸunluÄŸunu ifade eden bir laboratuvar testidir. Kırmızı kan hücreleri vücuttaki oksijeni taşımakla görevli olan önemli hücrelerdir. MCHC deÄŸeri kırmızı kan hücrelerinin ne kadar hemoglobin içerdiÄŸini ve bu hemoglobinin nasıl dağıldığını gösterir. Bu da kan saÄŸlığı ve anemi gibi bazı hastalıkların teÅŸhisi ve takibi için önemli bir parametredir. Kandaki MCHC nedir ve hangi durumlarda deÄŸiÅŸebilir sizler için derledik.

MCHC Nedir?

“MCHC kan deÄŸeri nedir?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir: MCH tıbbi kan testlerinde sıkça rastladığınız ve ortalama eritrosit hemoglobini anlamına gelen bir terimdir. Ä°ngilizce'de ise mean corpuscular hemoglobin olarak adlandırılır. Bu terim kırmızı kan hücrelerinin (eritrosit) içerisinde bulunan hemoglobin miktarını belirtir. Hemoglobin alyuvarlarda yer alan bir proteindir ve oksijen ile karbondioksiti taşıma görevine sahiptir. Hemoglobin yeterli olmadığında vücutta oksijen eksikliÄŸi yaÅŸanır ve bu durum anemi, kalp yetmezliÄŸi ya da felç gibi saÄŸlık sorunlarına yol açabilir.

MCHC Testi Ne Zaman Ä°stenir?

Halsizlik, yorgunluk, bayılma, baÅŸ aÄŸrısı, enfeksiyonlar, deride morarma veya iltihaplanma ve ishal gibi belirtiler gösteren hastalara genellikle MCHC testi yapılır.

MCHC Normal DeÄŸerleri Nedir?

• YetiÅŸkinlerde normal deÄŸerler 33 - 36 g/dl arasındadır.
• YenidoÄŸanlar için normal deÄŸerler 30 - 36 g/dl arasındadır.
• 1 - 3 günlük bebeklerde normal deÄŸerler 29 - 37 g/dl arasındadır.
• 1 - 2 haftalık bebeklerde normal deÄŸerler 28 - 38 g/dl arasındadır.
• 1 - 2 aylık bebeklerde normal deÄŸerler 29 - 37 g/dl arasındadır.
• 3 ay - 2 yaÅŸ arası bebeklerde normal deÄŸerler 30 - 36 g/dl arasındadır.
• 2 yaÅŸ ve üzeri çocuklarda ise normal deÄŸerler 31 - 37 g/dl arasındadır.

Bu deÄŸerler ölçüm yapan makinelere baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸiklik gösterebilir.

MCHC DüÅŸüklüÄŸü Neden Olur?

Peki MCHC düÅŸüklüÄŸü neden olur? Tam kan sayımında MCHC düÅŸüklüÄŸü görülmesi genellikle kiÅŸilerin endiÅŸe ettiÄŸi bir durumdur. Bu durum hipokromi veya kırmızı kan hücrelerinin daha soluk görünmesine neden olabilir ve bu da anemi belirtisi olabilir. Ancak bu testin sonuçları testin yapıldığı zaman (sabah ya da akÅŸam) mevsim ve kiÅŸiye baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸkenlik gösterebileceÄŸi için hafif düÅŸüklükler genellikle klinik açıdan önemli kabul edilmez. Tıbbi geçmiÅŸinizin, ailenizde anemi öyküsünün olup olmadığının, hemoglobin seviyenizin, kırmızı kan hücre sayınızın (RBC = Kırmızı kan hücresi = Eritrosit) ve MCV, MCH, RDW gibi diÄŸer eritrosit parametrelerinin bilinmesi klinik bir deÄŸer taşıyabilir. MCHC düÅŸüklüÄŸünün ana sebepleri aÅŸağıdaki gibidir:

• Demir eksikliÄŸi ve demir eksikliÄŸi anemisi
• Akdeniz anemisi taşıyıcısı ve hastalığı
• Kronik hastalık anemisi
• Sideroblastik anemi

MCHC DüÅŸüklüÄŸü Tedavisi Nedir?

“MCHC düÅŸüklüÄŸü nedir? Nasıl tedavi edilir?” sorusu da merak edilir. MCHC düÅŸüklüÄŸünün doÄŸru bir ÅŸekilde tedavi edilebilmesi için öncelikle bu duruma neyin yol açtığının belirlenmesi önemlidir. Bazı ilaçlar ve gıda takviyeleri geçici olarak MCHC deÄŸerini yüksekte tutabilir ancak bu tip tedaviler altta yatan neden bulunmadan yapıldığı taktirde ileri dönemde daha çok zarar verebilir. Doktorunuz MCHC düÅŸüklüÄŸünüzün düzeltilmesinden önce tıbbi geçmiÅŸinizi ve ailevi saÄŸlık durumunuzu öÄŸrenmek isteyebilir ve ek testler yapmanızı talep edebilir. Demir eksikliÄŸi anemisi MCHC düÅŸüklüÄŸünün en yaygın nedenidir. Altta yatan sebep tespit edildikten sonra doktorunuzun önerdiÄŸi demir ilaçlarını kullanmanız faydalı olabilir. Fakat kronik MCHC düÅŸüklüÄŸü aynı zamanda kronik hastalıklar sonucunda da görülebilir. Kronik hastalıklar nedeniyle meydana gelen MCHC düÅŸüklüÄŸü altta yatan hastalık kontrol altına alınmadan iyileÅŸtirilemez. Bu tür durumlarda gereksiz yere demir takviyesi yapılması ek sorunlara yol açabilir.

MCHC YüksekliÄŸi Neden Olur?

MCHC yüksekliÄŸi hiperkromiye ya da daha koyu renkteki kırmızı kan hücrelerine yol açabilir. Ancak MCHC düÅŸüklüÄŸünde olduÄŸu gibi bu test genellikle testin yapıldığı zamana (sabah veya akÅŸam) mevsime ve kiÅŸiye göre deÄŸiÅŸebilir bu yüzden hafif artışlar klinik olarak önemli olmayabilir. Tıbbi geçmiÅŸinizin, ailenizde anemi öyküsünün olup olmadığının, hemoglobin seviyenizin, kırmızı kan hücre sayınızın (RBC = Kırmızı kan hücresi = Eritrosit) ve MCV, MCH, RDW gibi diÄŸer eritrosit parametrelerinin bilinmesi klinik bir deÄŸer taşıyabilir. MCHC artışının temel sebepleri aÅŸağıdaki gibidir:

• Hemolitik anemi: Kırmızı kan hücrelerinin herhangi bir nedenden dolayı parçalanması sonucu oluÅŸan anemi türüdür.
• B12 vitamini ve folat eksikliÄŸi
• Kalıtsal Sferositoz: Genetikle gelen bir anemi türüdür. Kırmızı kan hücrelerinin yapısında bazı proteinlerin eksik olması nedeniyle bu hücreler küre ÅŸeklini alır, boyutları küçülür ve parçalanır. Kırmızı kan hücrelerinin boyutlarının küçülmesi nedeniyle ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu göreceli olarak artar.

MCHC YüksekliÄŸi Tedavisi Nedir?

MCHC düÅŸüklüÄŸünde olduÄŸu gibi MCHC yüksekliÄŸinin de uygun bir ÅŸekilde tedavi edilmesi için öncelikle MCHC yüksekliÄŸine sebep olan faktörün belirlenmesi gereklidir. Bazı ilaçlar ve besin takviyeleri geçici olarak MCHC seviyelerini düÅŸürebilir ancak altta yatan neden ortaya çıkartılmadan yapılan bu tür tedaviler uzun vadede daha çok hasara yol açabilir. MCHC yüksekliÄŸinizin düzeltilmesi öncesi doktorunuz tıbbi geçmiÅŸinizi ve aile hikayenizi incelemeyi ve ek testler yapmayı talep edebilir. EÄŸer sebep hemolitik anemi yani kırmızı kan hücrelerimizin parçalanması ise bu parçalanmaya yol açan durumun belirlenmesi ve buna göre tedavi planının oluÅŸturulması gerekebilir. Bağışıklık sistemimizin anormal antikor üretimi sonucu oluÅŸan otoimmün hemolitik anemi adlı durumda kortizon bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar ve dalak çıkarılması (splenektomi) gibi tedaviler uygulanabilir. DoÄŸuÅŸtan var olan genetik hemolitik anemilerde (kalıtsal sferositoz da dahil) hastalığın ÅŸiddetine göre bir tedavi planı yapılır. Kalıtsal sferositoz hastalığında dalak çıkarılması, aneminin düzeltilmesinde kullanılan yöntemlerden biridir. MCHC artışının nedeni B12 ve folat eksikliÄŸi ise bu takviyeler gerektiÄŸi dozda ve duruma baÄŸlı olarak yaÅŸam boyu kullanılabilir. Bu tedaviler mutlaka hasta ile ilgilenen doktorun denetimi altında gerçekleÅŸtirilmelidir.

MCHC Nasıl Hesaplanır?

Peki MCHC nedir? Nasıl hesaplanır? Hemoglobin ve hematokrit deÄŸerlerimiz bilindiÄŸinde MCHC manuel olarak hesaplanabilir veya kan sayımı cihazı tarafından otomatik olarak da belirlenebilir. Kullanacağınız formül ÅŸu ÅŸekildedir: MCHC = Hemoglobin (Hgb) / Hematokrit (Hct) x 100.

MCH DeÄŸeri Nasıl Ölçülür?

“MCHC nedir düÅŸüklüÄŸü ve yüksekliÄŸi nasıl ölçülür?” sorusu da merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir: Tam kan sayımı testinde koldan iÄŸne ile alınan kan örneÄŸi kullanılır ve bu laboratuvar ortamında incelenerek MCH deÄŸeri elde edilir. MCV (ortalama hücre hacmi) ile benzer bir ÅŸekilde MCH deÄŸeri kırmızı alyuvarların asıl büyüklüÄŸünü gösterir. Sıklıkla MCHC ile karıştırılan MCH kırmızı kan hücrelerinin hacmine oranla ortalama hemoglobin miktarını ifade eder. Anemi (kansızlık) teÅŸhisi konulurken doktorlar hem MCH hem de MCHC deÄŸerlerini dikkate alırlar çünkü her iki deÄŸer de kandaki hemoglobin saÄŸlığına ışık tutar. MCH sonucunun saÄŸlık durumu hakkında önemli bilgiler verdiÄŸini söyleyebiliriz. ÖrneÄŸin düÅŸük MCH genellikle anemiye iÅŸaret ederken yüksek MCH ise akciÄŸer ve böbrek hastalıklarını gösterebilir. YetiÅŸkinlerde normal MCH deÄŸeri 27-31 pg arasındadır ve bu deÄŸer çocuklarda deÄŸiÅŸkenlik gösterebilir.

KAYNAK: https://en.wikipedia.org/wiki/Mean_corpuscular_hemoglobin