MCHC Nedir?

15 / EYL
2023

MCHC kırmızı kan hücrelerinin içerisinde bulunan hemoglobin proteininin yoğunluğunu ifade eden bir laboratuvar testidir. Kırmızı kan hücreleri vücuttaki oksijeni taşımakla görevli olan önemli hücrelerdir. MCHC değeri kırmızı kan hücrelerinin ne kadar hemoglobin içerdiğini ve bu hemoglobinin nasıl dağıldığını gösterir. Bu da kan sağlığı ve anemi gibi bazı hastalıkların teşhisi ve takibi için önemli bir parametredir. Kandaki MCHC nedir ve hangi durumlarda değişebilir sizler için derledik.

MCHC Nedir?

“MCHC kan değeri nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: MCH tıbbi kan testlerinde sıkça rastladığınız ve ortalama eritrosit hemoglobini anlamına gelen bir terimdir. İngilizce'de ise mean corpuscular hemoglobin olarak adlandırılır. Bu terim kırmızı kan hücrelerinin (eritrosit) içerisinde bulunan hemoglobin miktarını belirtir. Hemoglobin alyuvarlarda yer alan bir proteindir ve oksijen ile karbondioksiti taşıma görevine sahiptir. Hemoglobin yeterli olmadığında vücutta oksijen eksikliği yaşanır ve bu durum anemi, kalp yetmezliği ya da felç gibi sağlık sorunlarına yol açabilir.

MCHC Testi Ne Zaman İstenir?

Halsizlik, yorgunluk, bayılma, baş ağrısı, enfeksiyonlar, deride morarma veya iltihaplanma ve ishal gibi belirtiler gösteren hastalara genellikle MCHC testi yapılır.

MCHC Normal Değerleri Nedir?

• Yetişkinlerde normal değerler 33 - 36 g/dl arasındadır.
• Yenidoğanlar için normal değerler 30 - 36 g/dl arasındadır.
• 1 - 3 günlük bebeklerde normal değerler 29 - 37 g/dl arasındadır.
• 1 - 2 haftalık bebeklerde normal değerler 28 - 38 g/dl arasındadır.
• 1 - 2 aylık bebeklerde normal değerler 29 - 37 g/dl arasındadır.
• 3 ay - 2 yaş arası bebeklerde normal değerler 30 - 36 g/dl arasındadır.
• 2 yaş ve üzeri çocuklarda ise normal değerler 31 - 37 g/dl arasındadır.

Bu değerler ölçüm yapan makinelere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

MCHC Düşüklüğü Neden Olur?

Peki MCHC düşüklüğü neden olur? Tam kan sayımında MCHC düşüklüğü görülmesi genellikle kişilerin endişe ettiği bir durumdur. Bu durum hipokromi veya kırmızı kan hücrelerinin daha soluk görünmesine neden olabilir ve bu da anemi belirtisi olabilir. Ancak bu testin sonuçları testin yapıldığı zaman (sabah ya da akşam) mevsim ve kişiye bağlı olarak değişkenlik gösterebileceği için hafif düşüklükler genellikle klinik açıdan önemli kabul edilmez. Tıbbi geçmişinizin, ailenizde anemi öyküsünün olup olmadığının, hemoglobin seviyenizin, kırmızı kan hücre sayınızın (RBC = Kırmızı kan hücresi = Eritrosit) ve MCV, MCH, RDW gibi diğer eritrosit parametrelerinin bilinmesi klinik bir değer taşıyabilir. MCHC düşüklüğünün ana sebepleri aşağıdaki gibidir:

• Demir eksikliği ve demir eksikliği anemisi
• Akdeniz anemisi taşıyıcısı ve hastalığı
• Kronik hastalık anemisi
• Sideroblastik anemi

MCHC Düşüklüğü Tedavisi Nedir?

“MCHC düşüklüğü nedir? Nasıl tedavi edilir?” sorusu da merak edilir. MCHC düşüklüğünün doğru bir şekilde tedavi edilebilmesi için öncelikle bu duruma neyin yol açtığının belirlenmesi önemlidir. Bazı ilaçlar ve gıda takviyeleri geçici olarak MCHC değerini yüksekte tutabilir ancak bu tip tedaviler altta yatan neden bulunmadan yapıldığı taktirde ileri dönemde daha çok zarar verebilir. Doktorunuz MCHC düşüklüğünüzün düzeltilmesinden önce tıbbi geçmişinizi ve ailevi sağlık durumunuzu öğrenmek isteyebilir ve ek testler yapmanızı talep edebilir. Demir eksikliği anemisi MCHC düşüklüğünün en yaygın nedenidir. Altta yatan sebep tespit edildikten sonra doktorunuzun önerdiği demir ilaçlarını kullanmanız faydalı olabilir. Fakat kronik MCHC düşüklüğü aynı zamanda kronik hastalıklar sonucunda da görülebilir. Kronik hastalıklar nedeniyle meydana gelen MCHC düşüklüğü altta yatan hastalık kontrol altına alınmadan iyileştirilemez. Bu tür durumlarda gereksiz yere demir takviyesi yapılması ek sorunlara yol açabilir.

MCHC Yüksekliği Neden Olur?

MCHC yüksekliği hiperkromiye ya da daha koyu renkteki kırmızı kan hücrelerine yol açabilir. Ancak MCHC düşüklüğünde olduğu gibi bu test genellikle testin yapıldığı zamana (sabah veya akşam) mevsime ve kişiye göre değişebilir bu yüzden hafif artışlar klinik olarak önemli olmayabilir. Tıbbi geçmişinizin, ailenizde anemi öyküsünün olup olmadığının, hemoglobin seviyenizin, kırmızı kan hücre sayınızın (RBC = Kırmızı kan hücresi = Eritrosit) ve MCV, MCH, RDW gibi diğer eritrosit parametrelerinin bilinmesi klinik bir değer taşıyabilir. MCHC artışının temel sebepleri aşağıdaki gibidir:

• Hemolitik anemi: Kırmızı kan hücrelerinin herhangi bir nedenden dolayı parçalanması sonucu oluşan anemi türüdür.
• B12 vitamini ve folat eksikliği
• Kalıtsal Sferositoz: Genetikle gelen bir anemi türüdür. Kırmızı kan hücrelerinin yapısında bazı proteinlerin eksik olması nedeniyle bu hücreler küre şeklini alır, boyutları küçülür ve parçalanır. Kırmızı kan hücrelerinin boyutlarının küçülmesi nedeniyle ortalama eritrosit hemoglobin konsantrasyonu göreceli olarak artar.

MCHC Yüksekliği Tedavisi Nedir?

MCHC düşüklüğünde olduğu gibi MCHC yüksekliğinin de uygun bir şekilde tedavi edilmesi için öncelikle MCHC yüksekliğine sebep olan faktörün belirlenmesi gereklidir. Bazı ilaçlar ve besin takviyeleri geçici olarak MCHC seviyelerini düşürebilir ancak altta yatan neden ortaya çıkartılmadan yapılan bu tür tedaviler uzun vadede daha çok hasara yol açabilir. MCHC yüksekliğinizin düzeltilmesi öncesi doktorunuz tıbbi geçmişinizi ve aile hikayenizi incelemeyi ve ek testler yapmayı talep edebilir. Eğer sebep hemolitik anemi yani kırmızı kan hücrelerimizin parçalanması ise bu parçalanmaya yol açan durumun belirlenmesi ve buna göre tedavi planının oluşturulması gerekebilir. Bağışıklık sistemimizin anormal antikor üretimi sonucu oluşan otoimmün hemolitik anemi adlı durumda kortizon bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar ve dalak çıkarılması (splenektomi) gibi tedaviler uygulanabilir. Doğuştan var olan genetik hemolitik anemilerde (kalıtsal sferositoz da dahil) hastalığın şiddetine göre bir tedavi planı yapılır. Kalıtsal sferositoz hastalığında dalak çıkarılması, aneminin düzeltilmesinde kullanılan yöntemlerden biridir. MCHC artışının nedeni B12 ve folat eksikliği ise bu takviyeler gerektiği dozda ve duruma bağlı olarak yaşam boyu kullanılabilir. Bu tedaviler mutlaka hasta ile ilgilenen doktorun denetimi altında gerçekleştirilmelidir.

MCHC Nasıl Hesaplanır?

Peki MCHC nedir? Nasıl hesaplanır? Hemoglobin ve hematokrit değerlerimiz bilindiğinde MCHC manuel olarak hesaplanabilir veya kan sayımı cihazı tarafından otomatik olarak da belirlenebilir. Kullanacağınız formül şu şekildedir: MCHC = Hemoglobin (Hgb) / Hematokrit (Hct) x 100.

MCH Değeri Nasıl Ölçülür?

“MCHC nedir düşüklüğü ve yüksekliği nasıl ölçülür?” sorusu da merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: Tam kan sayımı testinde koldan iğne ile alınan kan örneği kullanılır ve bu laboratuvar ortamında incelenerek MCH değeri elde edilir. MCV (ortalama hücre hacmi) ile benzer bir şekilde MCH değeri kırmızı alyuvarların asıl büyüklüğünü gösterir. Sıklıkla MCHC ile karıştırılan MCH kırmızı kan hücrelerinin hacmine oranla ortalama hemoglobin miktarını ifade eder. Anemi (kansızlık) teşhisi konulurken doktorlar hem MCH hem de MCHC değerlerini dikkate alırlar çünkü her iki değer de kandaki hemoglobin sağlığına ışık tutar. MCH sonucunun sağlık durumu hakkında önemli bilgiler verdiğini söyleyebiliriz. Örneğin düşük MCH genellikle anemiye işaret ederken yüksek MCH ise akciğer ve böbrek hastalıklarını gösterebilir. Yetişkinlerde normal MCH değeri 27-31 pg arasındadır ve bu değer çocuklarda değişkenlik gösterebilir.

KAYNAK: https://en.wikipedia.org/wiki/Mean_corpuscular_hemoglobin