Omurga anomalileri arasında yer alan gergin omurilik sendromu doÄŸuÅŸtan ya da sonradan meydana gelebilen bir durum olup ortopedik ve nörolojik problemlere yol açar. Hastalık omuriliÄŸin hareketini kısıtlar ve tedavi edilmediÄŸi durumlarda ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Ä°ÅŸte tethered kord sendromu olarak da adlandırılan bu durum hakkında bilinmesi gerekenler:
Tethered kord ismiyle de bilinen gergin omurilik sendromu spinal kordun vertebral kolon ile aynı hızda büyümemesi ve gerilme oluÅŸmasıyla tanımlanır. Embriyonik dönemde meydana gelen bazı anormallikler omuriliÄŸin yapışmasına veya gerilmesine sebep olabilir. Ayrıca meningosel, lipomeningomyelosel ve meningomyelosel ameliyatları da zamanla bu yapışıklığın oluÅŸmasını tetikleyebilir. Hastalık,omuriliÄŸin alt bölümünde bulunan sinir dokularına kan akışının azalmasına sebep olur ve bu durum sinirlerin iÅŸlevlerini yitirmesine yol açar. Gergin omurilik sendromu konjenital (doÄŸuÅŸtan) ya da primer ve sekonder olarak iki tipe ayrılır. YetiÅŸkinlerde daha sık görülen sekonder gergin omurilik sendromu enfeksiyonlar, tümörler, çeÅŸitli hastalıkların ameliyatları sonucunda oluÅŸan komplikasyonlar gibi daha sonraki dönemde ortaya çıkan nedenlere baÄŸlıdır. OmuriliÄŸin gerilmesi sinir hücrelerinin ihtiyaç duyduÄŸu kan akışını engeller ve bu durum yeterince oksijene ulaÅŸamayan ve iÅŸlev bozukluÄŸu yaÅŸayan sinir hücrelerinin hastalarda çeÅŸitli belirtiler oluÅŸturmasına neden olur.
Konjenital gergin omurilik sendromunun embriyonik dönemde meydana gelir. DoÄŸumsal sendroma filum terminale adı verilen ve omurilikten sakruma uzanan dokunun spinal kord üzerindeki gerilme sebep olur. Bebeklik döneminde beliren semptomlar arasında bel bölgesinde tüylenme bu bölgede gamze ÅŸeklinde çukurluk ve deride renk deÄŸiÅŸiklikleri bulunabilir. Gergin omurilik sendromu bebeklik ve çocukluk dönemlerinde tanı konduÄŸunda ileride potansiyel olarak geliÅŸebilecek ürolojik, ortopedik ve nörolojik sorunların önüne geçilebilir. Ancak bu durumla geç karşılaşıldığında sonraki zamanlarda böbrek yetmezliÄŸi, idrar kaçırma ve kontrolsüz bağırsak hareketleri gibi problemlerle birlikte kalıcı sorunlar da görülebilir. Bunlar arasında omurga eÄŸriliÄŸi ve ayak deformasyonları sayılabilir.
Gergin omurilik sendromu belirtileri genellikle kiÅŸi büyüdükçe artar. Ancak çocuÄŸun omurga ve omurilik geliÅŸme hızına göre bu belirtilerin yoÄŸunluÄŸu kiÅŸiden kiÅŸiye deÄŸiÅŸebilir. Bazı hastalarda belirtiler oldukça net olabilirken bazılarındaysa semptomlar yetiÅŸkinliÄŸe kadar önemsiz olabilir ve bu nedenle tanı geç konulabilir. Gergin omurilik sendromunun en yaygın belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:
Bel bölgesinden baÅŸlayarak kasık, kalça ve bacaklarda hissedilen aÄŸrı genellikle hareketle artar. Ancak bazı hastalar için uzun süre oturmak veya öne ve geriye eÄŸilme aÄŸrının artmasına neden olabilir. Lhermitte belirtisi çoÄŸu hastada görülür bu semptom genellikle elektrik çarpmış gibi bir his verir ve kol, bacak ve omurga boyunca hissedilir. DiÄŸer belirtiler arasında belin çökmesi ve ayak deformasyonları da bulunabilir. Gergin omurilik sendromu belirtilerin benzerliÄŸi nedeniyle bazen diÄŸer hastalıklarla karıştırılabilir. Omurilik tümörleri ve enfeksiyonları ile bel kayması ve fıtığı gibi rahatsızlıklar tethered kord sendromuna benzer semptomlar gösterebilir. Hastaların aÄŸrılarının sırt üstü yatarken azalmaması, öksürük ve hapşırıkla semptomların kötüleÅŸmemesi ve kas gücünde kayıpların olması, gergin omurilik sendromunu diÄŸer rahatsızlıklardan farklı kılar.
Gergin omurilik sendromu ilerleyici bir hastalık olduÄŸundan tedavide ilk tercih cerrahi müdahaledir. Belirtinin ÅŸiddeti arttığında gergin olan omuriliÄŸi serbest bırakmak için cerrahi teknikler kullanılır. Tedavi planına geçmeden önce tanısal testlerle uygun hastalar belirlenir. Tanı sürecinde ise röntgen, tomografi ve MR gibi görüntüleme teknikleri kullanılır. Lomber vertebra MR taraması bu durumun kesin teÅŸhisini koyma konusunda yardımcı olur. Bu yöntem sayesinde iskeminin Konus seviyesinde meydana gelip gelmediÄŸi, alt omurganın L2 ve L3 seviyesinde olup olmadığı ve filum terminale'nin 2 mm'den kalın olup olmadığı belirlenebilir. Hastaların bağırsak ve mesane durumu için abdominal ultrason kullanılır. Ürodinamik deÄŸerlendirme ile hem operasyon zamanlaması yapılır hem de hasta takibi kolaylaÅŸtırılır. Hastaların güç kaybının ağırlığı ve boyutları ise elektrofizyolojik deÄŸerlendirme sonucunda tespit edilir.
Gergin omurilik sendromu ameliyatının öncelikli hedefi spinal kordu gerginleÅŸtiren patolojiyi ortadan kaldırmaktır. Ameliyat sırasında spinal sinirlere zarar vermemek de önemlidir. Sinirlere hasar vermeyi önlemek için ameliyat süreci nöromonitör eÅŸliÄŸinde gerçekleÅŸtirilir. Anestezi altında yapılan operasyonda bel bölgesine mikroskop yardımıyla kesi atılır ve omuriliÄŸin yapıştığı dokular ayrılır. Ameliyat zamanlaması da büyük bir öneme sahiptir. Ä°leri evre gergin omurilik sendromunda nörolojik mesane olarak bilinen sinirsel bağırsak problemleri oluÅŸabilir. Cerrahi müdahale genellikle bu belirtiler görülmeden önce gerçekleÅŸtirilir.
Gergin omurilik sendromu operasyonunda bazı komplikasyonlar meydana gelebilir. Ancak gergin omurilik sendromu ameliyatı riskleri deneyimli doktorlar ve saÄŸlık ekipleri tarafından en düÅŸük seviyeye indirilir. Ä°lgili operasyonda karşılaşılabilecek bazı komplikasyonlar aÅŸağıdaki gibidir:
Gergin omurilik sendromu MR bulguları incelenir, ameliyat gerçekleÅŸtirilir. Hastalar genellikle gergin omurilik sendromu operasyonundan birkaç hafta sonra günlük yaÅŸamlarına geri dönebilir. Ancak özellikle mesane ve bağırsak sorunlarından sonraki operasyonlarda kaybedilen fonksiyonların yeniden kazanılması kusurun ciddiyetine baÄŸlı olarak bazı durumlarda uzun zaman alabilir. Tethered Kord operasyonundan sonra omurilik ve sinirlerde tekrar yapışıklık görülme riski de vardır. Yapılan araÅŸtırmalara göre bu yapışıklığın tekrarlama olasılığı %5-%50 arasındadır. Bu sebeple hastaların düzenli olarak doktor kontrolüne gitmesi ve yakından izlenmeleri önemlidir.
Gergin Omurilik Sendromu Ameliyatı için bilgi talep formunu doldurarak bizimle iletiÅŸime geçebilirsiniz.
KAYNAK: https://www.ninds.nih.gov/health-information/disorders/tethered-spinal-cord-syndrome
Filum terminale adı verilen ve omuriliÄŸin alt kısmını kuyruk sokumuna baÄŸlayan yumuÅŸak doku bandı normalden daha kalın olabilir ve bu durum omuriliÄŸi gerer. Normalde omuriliÄŸin birinci bel omuru hizasında sonlanması gerekirken bu durumda omurilik daha aÅŸağıya doÄŸru uzar. OmuriliÄŸin gerilmesi sonucunda yeterince kan alamaz ve oksijensiz kalır bu da felç, idrar yapma ve dışkılama problemleri gibi sorunlara yol açar.
Bebeklikten itibaren her yaÅŸ grubunda gergin omurilik sendromu görülebilir. YaÅŸlı bireylerde karşılaşılan omurilik problemleri daha ciddi seyredebilir. Bu nedenle hastalığın teÅŸhisinden itibaren tedavisine özen gösterilmelidir.
Hastalığın daha fazla ilerlememesi için erken müdahale ÅŸarttır. Omurilik ve omurga hastalıklarında zaman kaybetmeden tedaviye baÅŸlamak çok önemlidir. Hastalığın ilerlemesi operasyon ile %90 olasılıkla önlenir. Ancak hastalığın tekrar etme ihtimali vardır. Bu sebeple gergin omurilik sendromu yaÅŸayan bireylerin düzenli doktor kontrolüne gitmesi gerekir.
Gergin omurilik sendromu ameliyatının süresi operasyonun karmaşıklığına ve hastanın genel saÄŸlık durumuna baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸkenlik gösterebilir. Ancak genellikle bu tür bir operasyon 2 ile 4 saat arasında sürer.