Gergin Omurilik Sendromu Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?
Omurga anomalileri arasında yer alan gergin omurilik sendromu doğuştan ya da sonradan meydana gelebilen bir durum olup ortopedik ve nörolojik problemlere yol açar. Hastalık omuriliğin hareketini kısıtlar ve tedavi edilmediği durumlarda ciddi komplikasyonlara neden olabilir. İşte tethered kord sendromu olarak da adlandırılan bu durum hakkında bilinmesi gerekenler:
Gergin Omurilik Sendromu (Tethered Kord Sendromu) Nedir?
Tethered kord ismiyle de bilinen gergin omurilik sendromu spinal kordun vertebral kolon ile aynı hızda büyümemesi ve gerilme oluşmasıyla tanımlanır. Embriyonik dönemde meydana gelen bazı anormallikler omuriliğin yapışmasına veya gerilmesine sebep olabilir. Ayrıca meningosel, lipomeningomyelosel ve meningomyelosel ameliyatları da zamanla bu yapışıklığın oluşmasını tetikleyebilir. Hastalık,omuriliğin alt bölümünde bulunan sinir dokularına kan akışının azalmasına sebep olur ve bu durum sinirlerin işlevlerini yitirmesine yol açar. Gergin omurilik sendromu konjenital (doğuştan) ya da primer ve sekonder olarak iki tipe ayrılır. Yetişkinlerde daha sık görülen sekonder gergin omurilik sendromu enfeksiyonlar, tümörler, çeşitli hastalıkların ameliyatları sonucunda oluşan komplikasyonlar gibi daha sonraki dönemde ortaya çıkan nedenlere bağlıdır. Omuriliğin gerilmesi sinir hücrelerinin ihtiyaç duyduğu kan akışını engeller ve bu durum yeterince oksijene ulaşamayan ve işlev bozukluğu yaşayan sinir hücrelerinin hastalarda çeşitli belirtiler oluşturmasına neden olur.
Bebeklerde Gergin Omurilik Sendromu
Konjenital gergin omurilik sendromunun embriyonik dönemde meydana gelir. Doğumsal sendroma filum terminale adı verilen ve omurilikten sakruma uzanan dokunun spinal kord üzerindeki gerilme sebep olur. Bebeklik döneminde beliren semptomlar arasında bel bölgesinde tüylenme bu bölgede gamze şeklinde çukurluk ve deride renk değişiklikleri bulunabilir. Gergin omurilik sendromu bebeklik ve çocukluk dönemlerinde tanı konduğunda ileride potansiyel olarak gelişebilecek ürolojik, ortopedik ve nörolojik sorunların önüne geçilebilir. Ancak bu durumla geç karşılaşıldığında sonraki zamanlarda böbrek yetmezliği, idrar kaçırma ve kontrolsüz bağırsak hareketleri gibi problemlerle birlikte kalıcı sorunlar da görülebilir. Bunlar arasında omurga eğriliği ve ayak deformasyonları sayılabilir.
Gergin Omurilik Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Gergin omurilik sendromu belirtileri genellikle kişi büyüdükçe artar. Ancak çocuğun omurga ve omurilik gelişme hızına göre bu belirtilerin yoğunluğu kişiden kişiye değişebilir. Bazı hastalarda belirtiler oldukça net olabilirken bazılarındaysa semptomlar yetişkinliğe kadar önemsiz olabilir ve bu nedenle tanı geç konulabilir. Gergin omurilik sendromunun en yaygın belirtileri aşağıdaki gibidir:
- Bel ve bacak ağrısı,
- Omurgada eğrilik (skolyoz),
- Kontrol edilemeyen bağırsak hareketleri sonucunda idrar kaçırma,
- Reflekste azalma,
- Kas zayıflığı,
- Yürüme problemleri,
- Kasık ve bacaklarda uyuşukluk.
Bel bölgesinden başlayarak kasık, kalça ve bacaklarda hissedilen ağrı genellikle hareketle artar. Ancak bazı hastalar için uzun süre oturmak veya öne ve geriye eğilme ağrının artmasına neden olabilir. Lhermitte belirtisi çoğu hastada görülür bu semptom genellikle elektrik çarpmış gibi bir his verir ve kol, bacak ve omurga boyunca hissedilir. Diğer belirtiler arasında belin çökmesi ve ayak deformasyonları da bulunabilir. Gergin omurilik sendromu belirtilerin benzerliği nedeniyle bazen diğer hastalıklarla karıştırılabilir. Omurilik tümörleri ve enfeksiyonları ile bel kayması ve fıtığı gibi rahatsızlıklar tethered kord sendromuna benzer semptomlar gösterebilir. Hastaların ağrılarının sırt üstü yatarken azalmaması, öksürük ve hapşırıkla semptomların kötüleşmemesi ve kas gücünde kayıpların olması, gergin omurilik sendromunu diğer rahatsızlıklardan farklı kılar.
Gergin Omurilik Sendromu Tedavisi
Gergin omurilik sendromu ilerleyici bir hastalık olduğundan tedavide ilk tercih cerrahi müdahaledir. Belirtinin şiddeti arttığında gergin olan omuriliği serbest bırakmak için cerrahi teknikler kullanılır. Tedavi planına geçmeden önce tanısal testlerle uygun hastalar belirlenir. Tanı sürecinde ise röntgen, tomografi ve MR gibi görüntüleme teknikleri kullanılır. Lomber vertebra MR taraması bu durumun kesin teşhisini koyma konusunda yardımcı olur. Bu yöntem sayesinde iskeminin Konus seviyesinde meydana gelip gelmediği, alt omurganın L2 ve L3 seviyesinde olup olmadığı ve filum terminale'nin 2 mm'den kalın olup olmadığı belirlenebilir. Hastaların bağırsak ve mesane durumu için abdominal ultrason kullanılır. Ürodinamik değerlendirme ile hem operasyon zamanlaması yapılır hem de hasta takibi kolaylaştırılır. Hastaların güç kaybının ağırlığı ve boyutları ise elektrofizyolojik değerlendirme sonucunda tespit edilir.
Gergin Omurilik Sendromu Ameliyatı
Gergin omurilik sendromu ameliyatının öncelikli hedefi spinal kordu gerginleştiren patolojiyi ortadan kaldırmaktır. Ameliyat sırasında spinal sinirlere zarar vermemek de önemlidir. Sinirlere hasar vermeyi önlemek için ameliyat süreci nöromonitör eşliğinde gerçekleştirilir. Anestezi altında yapılan operasyonda bel bölgesine mikroskop yardımıyla kesi atılır ve omuriliğin yapıştığı dokular ayrılır. Ameliyat zamanlaması da büyük bir öneme sahiptir. İleri evre gergin omurilik sendromunda nörolojik mesane olarak bilinen sinirsel bağırsak problemleri oluşabilir. Cerrahi müdahale genellikle bu belirtiler görülmeden önce gerçekleştirilir.
Gergin Omurilik Sendromu Ameliyatı Riskleri
Gergin omurilik sendromu operasyonunda bazı komplikasyonlar meydana gelebilir. Ancak gergin omurilik sendromu ameliyatı riskleri deneyimli doktorlar ve sağlık ekipleri tarafından en düşük seviyeye indirilir. İlgili operasyonda karşılaşılabilecek bazı komplikasyonlar aşağıdaki gibidir:
- Beyin omurilik sıvısının ameliyat bölgesinden dışarı kaçması,
- Ameliyat yerinde enfeksiyon oluşması,
- Meningit hastalığına yakalanma,
- Bağırsak ve mesane işlev bozuklukları,
- Güç kaybı yaşanması.
Gergin Omurilik Sendromu Ameliyatı Sonrası
Gergin omurilik sendromu MR bulguları incelenir, ameliyat gerçekleştirilir. Hastalar genellikle gergin omurilik sendromu operasyonundan birkaç hafta sonra günlük yaşamlarına geri dönebilir. Ancak özellikle mesane ve bağırsak sorunlarından sonraki operasyonlarda kaybedilen fonksiyonların yeniden kazanılması kusurun ciddiyetine bağlı olarak bazı durumlarda uzun zaman alabilir. Tethered Kord operasyonundan sonra omurilik ve sinirlerde tekrar yapışıklık görülme riski de vardır. Yapılan araştırmalara göre bu yapışıklığın tekrarlama olasılığı %5-%50 arasındadır. Bu sebeple hastaların düzenli olarak doktor kontrolüne gitmesi ve yakından izlenmeleri önemlidir.
Gergin Omurilik Sendromu Ameliyatı için bilgi talep formunu doldurarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.
KAYNAK: https://www.ninds.nih.gov/health-information/disorders/tethered-spinal-cord-syndrome
Filum terminale adı verilen ve omuriliğin alt kısmını kuyruk sokumuna bağlayan yumuşak doku bandı normalden daha kalın olabilir ve bu durum omuriliği gerer. Normalde omuriliğin birinci bel omuru hizasında sonlanması gerekirken bu durumda omurilik daha aşağıya doğru uzar. Omuriliğin gerilmesi sonucunda yeterince kan alamaz ve oksijensiz kalır bu da felç, idrar yapma ve dışkılama problemleri gibi sorunlara yol açar.
Bebeklikten itibaren her yaş grubunda gergin omurilik sendromu görülebilir. Yaşlı bireylerde karşılaşılan omurilik problemleri daha ciddi seyredebilir. Bu nedenle hastalığın teşhisinden itibaren tedavisine özen gösterilmelidir.
Hastalığın daha fazla ilerlememesi için erken müdahale şarttır. Omurilik ve omurga hastalıklarında zaman kaybetmeden tedaviye başlamak çok önemlidir. Hastalığın ilerlemesi operasyon ile %90 olasılıkla önlenir. Ancak hastalığın tekrar etme ihtimali vardır. Bu sebeple gergin omurilik sendromu yaşayan bireylerin düzenli doktor kontrolüne gitmesi gerekir.
Gergin omurilik sendromu ameliyatının süresi operasyonun karmaşıklığına ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Ancak genellikle bu tür bir operasyon 2 ile 4 saat arasında sürer.
Yorum Ekle
