Miyop Nedir? Miyop Belirtileri Nelerdir?

 

Görme bozukluklarından biri olan miyop gözün uzak mesafelerdeki nesneleri net bir şekilde odaklayamaması durumudur. Bu durum göz bebeğinin normalden daha büyük olması veya kornea ve lensin düzleşmesi sonucunda ortaya çıkar. Miyop belirtileri arasında bulanık görme, uzağı netleştirememe, yakını daha iyi görebilme, baş ağrısı ve göz yorgunluğu yer alır. “Miyop nedir? Belirtileri nelerdir?” gibi soruların yanıtlarını sizler için derledik.

Miyop Nedir?

“Miyop ne demek?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: Uzağı net görememe durumu ya da miyop uzakta bulunan objeleri bulanık sezinlemeye ve yakın mesafedeki cisimleri ise keskin bir biçimde algılamaya yol açan bir göz rahatsızlığıdır. Miyop şiddeti hafif formlardan bu durumun görme yeteneğini ciddi ölçüde etkilediği ağır formlara kadar çeşitlilik gösterebilir. Çocuklar genellikle 6 ile 13 yaşları arasında bu hastalığa yakalanabilir. Bedenin hızla büyüme dönemi olan ergenlik sürecinde miyop belirtileri daha da kötüleşebilir. Bu rahatsızlık aynı zamanda yetişkinlikte de kendini gösterebilir.

Miyoplar Nasıl Görür?

Peki miyoplar nasıl görür? Genelde çocukluk çağında ortaya çıkar ve sıklıkla zamanla daha da ilerler. Göze giren ışığın doğru bir şekilde odaklanmaması sebebiyle görüntüler bulanıklaşır. Bunu yanlış yönlendirilmiş bir spot ışığa benzetmek mümkündür. Eğer spot ışığı uzaktaki yanlış bir noktaya tutarsanız asıl nesneyi net olarak algılayamazsınız. Benzer şekilde miyop problemi olan kişiler de benzer bir görme zorluğu yaşar.

Miyop Türleri Nelerdir?

Miyop türleri aşağıdaki gibidir:

• Basit Miyopi: Genellikle 6-18 yaş aralığında başlar. Derecesi 6'nın altındadır ve başlangıçtan sonraki 3-4 yıl içinde ilerlemeye devam edip, daha sonra durma aşamasına gelebilir.
• Eğrilik Miyopisi: Bu tür miyop, gözün kornea veya doğal lensinin zamanla eğriliğinin artması ve buna bağlı olarak kırılmanın da çoğalması sonucunda oluşur. Korneada şekil bozuklukları ve keratokonus gibi hastalıklar bu tip miyopiye yol açabilir.
• Kırıcılık Miyopisi: Diyabet sonucu ya da farklı metabolik rahatsızlıklar nedeniyle ortaya çıkan metabolik sorunlara bağlı olarak katarakt probleminin başlamasıyla göz merceğindeki kırıcılık oranının artmasıdır.
• Patolojik Miyopi: Genellikle 7 derece ve üzeri durumlarda görülür. Gözün ön ve arka ekseni fazlaca uzadığında retina doku göz bebeğinin burun tarafını kaplar. Bu süreçte damarlar kıvrılır ve optik sinirler dışarı çıkar. Özellikle gözün arka bölümünde yıkıcı değişimler yaşanır.
• Gece Miyopisi: Gündüz veya aydınlık bir ortamda görme yeteneğinde herhangi bir azalma olmasa da, geceleri veya loş ışıklı alanlarda görme kalitesinde düşüşler yaşanır. Sık rastlanan miyop türlerinden biridir ve gece sürüş esnasında büyük risk teşkil eder. Bu sebeple, gece araba kullanırken mutlaka gözlük takılmalıdır.
• Yalancı Miyopi: Göz ve etrafındaki kasların ani spazmlarından kaynaklanan geçici bir görme bozukluğudur.
• Eksen Miyopisi: Gözün ön ve arka uzunluğu normalden fazla olduğunda bunun dışında gözdeki diğer tüm yapılar normaldir. Her ne kadar göz bileşenlerinin ışığı sağlıklı bir şekilde kırma yeteneği olsa da bu anormal uzunluk nedeniyle ışık, retinanın önünde odaklanır.
•  
• Doğuştan Gelen Miyopi: Çocukların genellikle 2-3 yaşlarındayken uzaktaki alanlara ilgi göstermemesi ve uzağındaki objeleri, durumları ve işaretleri görmezlikten gelmesi bu durumu teşhis etmeye yardımcı olur. Bu hastalığın çoğu zaman ilerlemeyen, yüksek seviyeli bir versiyonudur.

Miyop Dereceleri Nelerdir?

Hafif miyop 0 D ile -1,5 D, orta miyop -1,5 D ile -6,0 D ve ağır miyop -6,0 D veya daha fazla seviyededir. Patolojik miyoplular genellikle -8,0 D'den fazla olup retina, katarakt ve glokom gibi görmeyle ilgili hastalıkların riskleri orta ve ağır miyop olan kişilerde de mevcuttur. Miyop ve astigmatın en önemli sebeplerinden biri keratokonus hastalığıdır.

Miyop Neden Olur?

Peki miyop neden olur? Göz görüntüleri odaklayan kornea ve lens olmak üzere iki bölümden oluşur. Kornea gözün dış yüzeyinde yer alan kubbe şeklinde bir yapıdır. Lens ise şeffaf bikonveks bir yapıya sahiptir. Normal bir gözde bu odaklama bileşenlerinin her biri mermerin yüzeyi gibi pürüzsüz bir eğrilik gösterir. Normal eğriliği olan bir kornea ve lens, gelen ışığı kıracak ve retinada net bir şekilde odaklanacaktır. Ancak eğer kornea veya lensin yüzeyi düzgün ve pürüzsüz bir eğriye sahip değilse ışık doğru biçimde kırılmaz ve refraksiyon hatası oluşur. Uzağı görme yeteneği genellikle göz küresinin normalden daha uzun ya da korneanın fazla kavisli olduğu durumlarda bozulur. Bu durumda ışık retinaya tam olarak odaklanmaz retinanın önünde odaklanır. Bu durum uzaktaki objelerin bulanık görünmesine neden olur. Eğer göz küresinin boyu normalden daha uzunsa uzak cisimlerin görüntüsü retinanın önünde yer alır doğrudan retina üzerine değil. Bunun neticesinde ise keskin olmayan bir görme hali söz konusu olur. Miyopi gelişme ihtimalini artıran bazı risk faktörleri vardır. Bu risk faktörleri aşağıdaki gibidir:

• Miyopun genetik yolla aktarılma eğilimi vardır. Anne ya da babada miyop varsa çocukta bu göz bozukluğunun gelişme ihtimali artar. Eğer her iki ebeveyn de miyopsa risk daha da büyük olur.
• Çok fazla okuma, yazma veya bilgisayar başında vakit geçiren insanlar risk altındadır. Bilgisayar oyunları oynamak veya televizyon izlemek gibi faaliyetlere ayrılan süre uzağı görmekte zorlanma oluşmasına katkıda bulunabilir. Okuma materyalini çok yakına getirmek de miyop artışının sebeplerinden biridir. Özellikle çocukluk döneminde uzun süre bakmak gibi yakın mesafedeki etkinliklere yoğunlaşmak miyopa yol açabilir. Bu yüzden çocuğunuzun düzenli şekilde dışarıda oyun oynamasını sağlamak miyop riskini azaltabilir.
• Bazı araştırmalar dışarıda geçirilen zamanın sınırlı olmasının miyop riskini artırdığını gösterir.

Miyop Belirtileri Nelerdir?

Yetişkinlerde miyop belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Uzaktaki objelerin bulanık görülmesi
• Göz kapaklarını kısarak veya yarıya kadar kapatarak daha net görmeye çalışma
• Göz yorgunluğu ve buna bağlı baş ağrısı
• Araç kullanırken, özellikle geceleyin görüş zorluğu yaşama

Çocuklarda Miyop Belirtileri Nelerdir?

Miyop genellikle erken çocukluk döneminde fark edilir. Uzağı iyi göremeyen bir çocukta şu belirtiler ortaya çıkabilir:

• Ekrana ya da tahtaya daha yakın oturma ihtiyacı duyma
• Uzaktaki nesneleri fark etmeme durumu
• Sınıfta tahtada yazılanları okumada zorluk çekme
• Aşırı göz kırpması
• Gözlerin sık sık ovuşturulması
• Miyop ile bağlantılı göz sorunları

 

Uzağı net şekilde göremeyen yetişkinler ve tedavi edilmemiş miyop hastalığına sahip çocukların başka türde göz problemleri geliştirme ihtimali daha yüksektir. Uzamış göz küresindeki dokuların gerilip incelmesi sonucunda çeşitli göz sorunları ortaya çıkar. Bu sekonder göz problemleri ise şöyledir:

• Şaşılık: Gözlerin farklı yönleri hedeflemesi durumu, genellikle çocuklar arasında görülür.
• Göz tembelliği: Görmesi daha zayıf olan gözün kullanılmaması nedeniyle oluşabilen bir çocukluk çağı hastalığıdır ve bu durumda ilgili göz düzgün bir biçimde gelişemez.
• Glokom: Göz içerisindeki basınç artışının belirgin olduğu ciddi bir göz rahatsızlığıdır.
• Katarakt: Göz merceğinin saydam özelliklerini kaybetmesi sonucu oluşan bir görme bozukluğudur.
• Retina dekolmanı: Retinanın bazı kısımlarının oksijen ve besin kaynağı sağlayan kan damarlarından ayrılmasıyla meydana gelen bir göz hastalığıdır.

Ne Zaman Bir Göz Doktoruna Başvurulmalıdır?

Miyop belirtileri dahil görmeyle ilgili herhangi bir sorunla karşılaştığınızda hemen bir göz doktoruna başvurmanız gerekir. Eğer uzaktaki nesneleri veya tabelaları bulanık görüyorsanız ve bu bulanıklık günlük aktivitelerinizi gerçekleştirmenize engel oluyorsa bir göz doktoruna gitmeniz önerilir. Göz sağlığının önemli noktalarından biri düzenli doktor kontrolüdür. Miyop hastalığı olan aile fertleri aşağıdaki aralıklarda kontrole gitmesi önemlidir:

• 20'li ve 30'lu yaşlarda 5 yılda bir,
• 40 ile 54 yaş arasında 4 yılda bir,
• 55'ten 64'e kadar 3 yılda bir,
• 65 yaş ve üzeri her 2 yılda bir olacak şekilde düzenli olarak göz doktoru kontrollerini yapmaları gerekir.

Çocuklarda miyop ve diğer göz problemlerinin erkenden teşhis edilebilmesi için düzenli göz muayenesi oldukça önemlidir. Genellikle 6.ayda, 3 yaşında, okul öncesi ve çocuğun eğitim hayatına başlamasından sonra her iki yıl boyunca göz doktoru kontrolüne gitmek önerilir.

Miyop Testi Nedir?

Eğer bir birey kendisinin ya da çocuğunun miyop olabileceğinden endişe ediyor ise bir göz hekimine başvurup kontrol ettirmelidir. Görme kontrolü kişinin yakın veya uzak görmeyle ilişkili bir sorunu olup olmadığını teyit edebilir ve doktor problemi çözmek adına gözlük veya kontakt lens reçetesi düzenleyebilir. Miyopi kontrolleri gözlerin ışığa odaklanma biçimini belirlemek ve görme yetisindeki düşüklüğü gidermek için gereken optik lenslerin derecesini tespit etmek amacıyla uygulanır ve miyop testi görme keskinliğinizi ölçer. Görme keskinliği genellikle 20/40 gibi oranlarla ifade edilir. Orandaki üst sayı sabittir ve testin yapıldığı standart mesafeyi (20 fit) temsil eder. Alt sayı ise okunan en küçük harf boyutunu belirtir. 20/40 görme keskinliği olan kişi normalde 40 metreden rahatlıkla görülebilen harfi tanımlamak için 20 fitlik mesafeye ihtiyaç duyar. 1 fit, 30,48 santimetre ile eşittir. Normal görme keskinliği genellikle 20/20'dir ancak birçok insanın 20/15 (daha iyi) görüşe sahip olduğu bilinir. Göz hekimi phoropter adlı alet yardımıyla gözün önüne bir dizi lens yerleştirir ve retinoskop isimli aydınlatmalı enstrüman kullanarak gözlerin ışığa odaklanma şeklini ölçer. Otomatik cihaz da gözün odaklanma gücünü değerlendirmekte kullanılabilir. Gözlük numarası ya da miyopi derecesi kişinin daha net görebilmesini sağlayacak lenslerin denemesi esnasında verdiği tepkilere dayanarak belirlenir. Göz hekimi bu testi gözlerin normal görme koşullarında nasıl tepki verdiklerini anlamak için genellikle göz damlası kullanmaksızın yapar. Ancak bazı durumlarda -örneğin hastaların sözlü olarak yanıt verememesi veya gözün odaklanma yeteneğinin kısmen gizlendiği durumlar- göz damlası kullanabilir. Göz damlalarının amacı, test süresince gözlerin odak değiştirmesini geçici olarak engeller.

Miyop Tedavisi Nasıl Yapılır?

Miyop çeşitli tedavi yöntemleriyle başarıyla düzeltilebilen bir durumdur. Başlıca miyop tedavisi yöntemleri ise şöyledir:

• Gözlük veya kontakt lens kullanımı: Uzaktaki cisimleri retinada odaklamak için gözlük ya da kontakt lensler tercih edilebilir. Miyop olanların büyük bir çoğunluğu için ilk tercih genellikle gözlük olmaktadır. Ancak bazı kişiler için kontakt lensler, daha net ve geniş bir görüş sağlayabilir. Göz sağlığına zarar vermemek adına kontakt lenslerin takılıp çıkarılması sırasında belirli önlemler alınmalıdır. Miyop derecesine bağlı olarak sürekli ya da belirli aktivitelerde gözlük ya da kontakt lens kullanmanız önerilecektir.
• Lazer göz cerrahisi: Göz küresinin şeklini değiştirebilmek için lazer ameliyatı tercih edilebilir. Ancak bu uygulama hala gelişimlerini tamamlamayan çocuklara yapılmamalıdır.
• Yapay lens implantasyonu: Doğru odaklanmayı sağlamak amacıyla yapay lensler kalıcı olarak göze yerleştirilebilir.
• Kornea içi halkalar: Korneanın şeklini değiştirmeye yardımcı olan INTACS marka plastik halkalar göze yerleştirilebilir. Bu halkaların avantajı kalıcı olarak kullanılabilir olmaları, ihtiyaç duyulduğunda çıkarılabilme veya düzeltilebilme özellikleridir.

 

KAYNAK: https://www.aao.org/eye-health/diseases/myopia-nearsightedness