Check up kapsamlı bir sağlık incelemesidir. Bilmediğimiz bazı hastalıkların veya muhtemel sağlık sorunlarının tanılanması ve tedavi edilmesine yardımcı olur. Sağlık kontrolüne gitmek isteyen kişinin yaşına, şikayetlerine, genetik ve çevresel faktörlere ve varsa zararlı alışkanlıkları uzman bir doktor tarafından incelenerek uygun bir protokol hazırlanır. Bu bilgiler ışığında hangi testlerin yapılacağı, hangi görüntüleme tetkiklerinin uygulanacağı ve hangi tıbbi branşlarda muayene olunacağı belirlenir. "Check up nedir? Neleri kapsar? Faydaları nelerdir?" gibi soruların yanıtlarını sizler için derledik.
Düzenli check up yaptırmanın faydaları aşağıdaki gibidir:
Check up programına başlamadan önce doktorlar hastanın durumu hakkında bilgi toplar. Doktor ilk olarak hastanın klinik geçmişini anlamak için bazı sorular sorar. Bu soruları yanıtlayarak hasta hakkında şu bilgileri elde eder:
Peki check up ne kadar sürer? Check up süresi çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir. Genel olarak check up randevusu yaklaşık 1 ile 2 saat arasında sürer. Bu süre doktorunuzun yapacağı muayene ve tetkiklerin türüne bağlı olarak değişebilir. Check up süresini etkileyen diğer faktörler arasında hastanenin yoğunluğu, randevu saatine uygunluk ve laboratuvar sonuçlarının zaman alması gibi durumlar da bulunabilir.
İşlemi yaptırmaya karar veren kişilerin uygulamaya gelirken dikkate alması gereken bazı kurallar bulunur. Bu kurallar aşağıdaki gibidir:
40 yaşından büyük erkeklerde aile üyelerinde diyabet, yüksek tansiyon, obezite, prostat kanseri gibi genetik ve kronik hastalıklar olan kişiler ile risk altında olanlar yılda 1 kez doktor gözetiminde Check up yaptırmalıdır. 40 yaşından küçük erkeklerde de benzer şekilde ailesel sağlık geçmişi olanlar veya yoğun iş temposuna sahip olanlar ve kendilerine yeterli zaman ayıramayanlar da yılda 1 kez düzenli Check up yaptırmalıdır. Diyabet, tansiyon, obezite, prostat ve kanser gibi genetik ve sürekli hastalıkların aile geçmişi bulunan 40 yaş üstü kadınlar, risk grubu içinde olanlar dahil olmak üzere her yıl bir sağlık uzmanının gözetiminde check up yaptırmalıdır. Ayrıca yüksek stresli işlerde çalışan ve düzenli jinekolojik kontrollerini gerçekleştiremeyen kadınların da her yıl düzenli olarak check up uygulamalarını gerçekleştirmesi önerilmektedir. Aynı durum diyabet, hipertansiyon, obezite, prostat ve kanser gibi genetik ve sürekli hastalıkların hikayesi olan kişiler için de geçerlidir. Bu hastalık riskleri altında olan kişilerin yılda en az 1 kez uzmana danışarak check up yaptırması gerekmektedir. Kişiye özel check up uygulamaları ise standart check up programından farklıdır. Bunlar bireyin beklentileri, yaşam tarzları, beslenme alışkanlıkları ve ailevi kalıtım durumlarına göre hazırlanır. Bireylerin kendi risk faktörlerinin belirlenmesi ve bu durumlara göre özel testler yapılması yaşam kalitesini artırmak için gereken önlemlerin alınmasına yardımcı olur.
Peki check up içinde neler var? Her check up paketinde paket içeriğinin türüne bağlı olarak değişiklik gösteren geniş bir test yelpazesi bulunur. Bu testler temelde biyokimyasal analizleri, kardiyolojik değerlendirmeleri, radyolojik görüntülemeyi, diyabet taraması, kan lipidleri, karaciğer ve böbrek fonksiyonları, tiroit incelemeleri, çeşitli vitamin ve minerallerin düzeylerini ve bazı kanser taramalarını içerir. Biyokimyasal analizler şunları içerir:
Radyolojik görüntüleme her check up paketinde akciğer röntgeni, abdominal ultrason ve tiroit ultrasonunu içerir.
Check up uygulamaları hakkında kapsamlı bilgi edinmek için check up paketlerini inceleyebilirsiniz.
KAYNAK: https://www.swaconhospital.com/blog/5-reasons-why-you-need-a-regular-checkup/
Checkup içerikleri hastaların seçim yapabilmelerini kolaylaştıracak şekilde detaylıca sunulur. Kişiler yaşlarına, var olan kronik hastalıklarına, genetik ve yaşam tarzı risk faktörlerine bakarak kendilerine uygun check up paketlerini seçebilir. Ancak en iyi yaklaşım check up hekimi ile ilk görüşme sırasında hasta beklenti ve endişelerini paylaştıktan sonra paket içeriğinin birlikte belirlenmesidir.
Check up çok disiplinli bir işlem olup farklı branşlardan birçok doktorun görüşünün yanı sıra laboratuvar, radyoloji, mikrobiyoloji ve nükleer tıp tetkiklerinden gelen büyük bilgi yığını analiz edilir, yorumlanır ve ileriye dönük takip planlaması yapılır. Tüm bu verilerin hasta tarafından anlaşılabilir şekilde açıklanması ve takip sürecinin düzenlenmesi çok önemlidir.
Check up için bir yaş sınırlaması yoktur. Sağlıklı çocuklar için check-up programları çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanları tarafından belirlenir ve izlenir. Erişkinler ise 18 yaşından itibaren uygun check up programlarına dahil olabilir.
40 yaşın altındaki yetişkinler check up tetkiklerinde herhangi bir olumsuz sonuç yoksa ve bilinen veya tespit edilen risk faktörü (örneğin, kist, nodül veya fibroadenom gibi taramalarla takip edilmesi önerilen tiroid ultrasonu, karın ultrasonu, meme ultrasonu vb.) mevcut değilse 2 yılda bir check-up yapabilir. 40 yaşın üstündeki yetişkinler de daha sık takip gerektirmeyen bir sorun yoksa her yıl check up yapılması önerilir. En önemli unsur takiptir. Birçok hastalık veya risk faktörü düzenli takiplerle erken teşhis edilebilir ve tedavi edilebilir. Risk faktörüne göre belirlenen takipler aylık, 3 ayda bir, 6 ayda bir veya yıllık olarak yapılır. Hastanın bu takiplere uyumu çok önemlidir.