Vulva Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

 

Vulva kanseri kadınların üreme sistemini etkileyen nadir görülen bir kanser türüdür. Vulva dış cinsel organları içeren ve vajinayı çevreleyen bölgedir. Bu tür kanser genellikle vulvadaki hücrelerde anormal büyümelerin ortaya çıkmasıyla başlar. Bu kanser türü erken teşhis edildiğinde tedavi edilebilir olmakla birlikte belirtilerinin farkında olmak ve düzenli kontroller yapmak büyük önem taşır. Vulva kanserinin belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında merak edilenleri ve bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.

Vulva Kanseri Nedir?

“Vulva kanseri nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: Vulva kanserinin en yaygın olarak görüldüğü alanlar vajinanın iç ve dış dudaklarıdır. Ancak bu kanser türü kadınların dış genital organlarının herhangi bir bölümünde de ortaya çıkabilir. Vulva kanserinin ilerlemesi genellikle yavaştır ve belirtileri yıllar süresince gelişir. Cilt katmanının en üstünde anormal hücre büyümesi ve farklılaşması ile tanımlanan prekanseröz lezyonlara vulvar intraepitelyal neoplazi (VIN) denir ve bunlar vulva kanserine zemin hazırlar. Vulva kanseri tedavisinde sıklıkla cerrahi operasyonlara başvurulur. Bazı durumlarda vulvanın tamamen alınması gerekebilir.

Vulva Kanseri Neden Olur?

Peki vulva kanseri neden olur? Genelde kanserler bir hücrenin DNA'sındaki mutasyonların meydana gelmesi sonucunda oluşur. Hücre DNA'sı hücrelerin ne yapmaları gerektiği konusunda yönlendirme sağlar. Kansere yol açan mutasyonlar hücrelere hızlı büyümeyi ve bölünmeyi emreder. Diğer normal hücreler öldükçe kanserli hücre ve onun türevleri hayatta kalmaya devam eder. Hücreler ölmediği için çevre dokulara sızan ve vücudun diğer bölgelerine yayılan bir tümör oluşumunu sağlarlar. Vulva kanserinin kesin sebebi modern tıpta tam olarak belirlenmemiş olsa da bazı risk faktörleri belirlenmiştir. Bu risk faktörleri aşağıdaki gibidir:

• Vulva kanseri riski yaşla birlikte yükselir. Ancak her yaştaki kadın bu hastalığa yakalanabilir. Hastalığın ortalamada teşhis edildiği yaş 65'tir.
• HPV veya insan papilloma virüsü cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyondur. HPV enfeksiyonu serviks ve vulva gibi çeşitli kanser türlerinin riskini artırır.
• Sigara içmek vulva kanseri riskinin yükselmesiyle bağlantılıdır.
• Organ nakli sonrasında bağışıklığı baskılayan ilaç kullanan kişiler veya HIV gibi bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklar olan kişilerde risk daha yüksektir.
• Vulvada prekanseröz lezyon geçmişi vulva kanseri riskini artırır. Ancak vakaların büyük bir kısmı kansere dönüşmez. Sadece az sayıda kişi kanser geliştirme riski taşır. Bu sebeple doktorunuz anormal hücrelerin bulunduğu bölge için tedavi veya düzenli izlem önerebilir.
• Vulvada tetikleyici bir cilt hastalığı varlığı vulva kanseri riskini artırabilir.

Vulva Kanseri Türleri Nelerdir?

Vulva kanserleri orijinal hücre türlerine göre sınıflandırılır. En yaygın vulva kanseri türleri aşağıdaki gibidir:

• Vulvar Skuamöz Hücreli Karsinom: Bu alt tip vulvanın yüzeyini kaplayan hücrelerde başlar ve vulva kanserlerinin çoğunu oluşturur.
• Vulvar Melanom: Bu kanser türü pigment üreten melanosit adında hücrelerde başlar ve vulva derisinde bulunur.

Vulva Kanserinin Evreleri Nelerdir?

Vulva kanseri 1'den 4'e kadar olan sayısal değerlere göre aşamalandırılır. Erken teşhis tedavi başarısını artırır. Vulva kanseri evreleri ise şöyledir:

• Evre 1: Kanser sadece vulvada görülür ve yüzeyseldir; metastaz yapmamıştır.
• Evre 2: Kanser yakındaki dokulara (alt vajina, anüs veya alt üretra gibi) yayılmıştır.
• Evre 3: Bölgesel lenf düğümleri etkilenmiştir.
• Evre 4: Kanserin en ileri aşamasıdır. Bu aşamada metastaz uzak organları kapsar.

Vulva Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Vulva kanseri belirtileri her hasta özelinde farklılık gösterir. Ancak bazı yaygın belirtiler söz konusudur. Bunlar:

• Vajinal kaşıntı, yanma veya kanama
• Vulvanın deri renginde dikkate değer bir değişim, örneğin normalden daha kırmızı veya solgun beyaz bir renk tonu
• Vulvanın cildinde siğil benzeri görünümler veya genel kızarıklık gibi değişimler
• Vulvada iyileşmeyen yara, topak veya ülserler
• Kasıklarda ağrı; özellikle idrar yaparken veya cinsel ilişki sırasında
• Vulvadaki artan hassasiyet

Vulva Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Vulva kanseri teşhisi için ilk adımınız doktorunuza sağlık geçmişi hakkında bilgi vermek olacaktır. Bu durumlar arasında mevcut ve eski hastalıklarınız, tıbbi ve ailevi sağlık geçmişi, almakta olduğunuz ilaçlar ve var olan sağlık koşullarınız bulunabilir. Ardından doktorunuz fiziksel muayene ile genel sağlığınızı değerlendirir. Vulva kanserinden şüphelenilen durumlarda kullanılabilecek diğer muayene yöntemleri ise şunlardır:

• Vulvar ve Pelvik Muayene: Bu aşamada doktorunuz vulvanın detaylı bir incelemesini yapar. Kitle, renk değişikliği veya yara gibi anormal lezyonların var olup olmadığını kontrol eder. Eğer gerekli görülürse laboratuvar incelemesi için biyopsi alınması gerekebilir. Doktorunuz daha sonra vajinal ve pelvik muayeneyi tamamlar; bir ya da iki parmağını vajinaya diğer elini alt karın bölgesine yerleştirir. Bu şekilde rahim ve yumurtalıkların boyutu, şekil gibi özellikler incelenir; kitle veya yumru gibi anormal durumlar kontrol edilir. Ayrıca vajina ve serviks spekulum ile incelenir ve genellikle bu aşamada serviksten hücre örneği alınır. Alınan hücre örnekleri daha sonra laboratuvarda HPV testi için kullanılabilir. Bütün bu muayenelere ek olarak rektal muayene de yapılmaktadır.
• Kolposkopik Muayene: Kolposkop vulva, vajina ve rahim ağzının daha detaylı incelenmesi amacıyla tasarlanmış bir tıbbi cihazdır. İçerisinde ışık kaynağı ve büyütme lensleri bulunur. Kolposkop, vulvar ve pelvik muayeneler sırasında, dokuların daha detaylı bir şekilde incelenmesini sağlar. Muayene esnasında, kolposkop yardımıyla, normalde gözle görülemeyecek olan anormal hücreler, seyreltilmiş asetik asit çözeltisi veya kahverengi boya ile belirginleştirilir. Anormal görünüm sergileyen bölgelerden biyopsi yoluyla doku örnekleri alınabilir.

Vulva Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?

Vulva kanserinin tedavi sürecindeki uygulanacak yöntemler kanserin türüne, evresine, konumuna, hastanın genel sağlık durumu ve tercihlerine bağlı olarak belirlenir. Uygulanan tedavi yöntemleri aşağıdaki gibi özetlenebilir:

Cerrahi: Vulva kanseri tedavisi için en sık başvurulan seçenek cerrahi yöntemdir. Ameliyatın asıl amacı tüm kanserli dokunun cinsel işlev kaybına neden olmadan çıkarılmasıdır. Cerrahi tedavide kullanılan belli başlı yöntemler şunlardır:

• Lazer cerrahisi: Kanserli yüzey lezyonlarının yok edilmesi için lazer ışığı kullanılır.
• Lokal eksizyon: Bu operasyonda kanserli alan ve çevresindeki az miktarda sağlıklı doku çıkarılır. Bazen yan yana olan lenf düğümleri de alınır.
• Vulvektomi: Vulvanın bir kısmının veya tamamının ve yakındaki lenf düğümlerinin çıkarılması işlemini içerir. Çıkarılan deri yerine deri greftleri konulabilir.
• Pelvik eksanterasyon: Bu operasyon ileri evre kanser durumunda gerekebilir ve oldukça kapsamlı bir cerrahi prosedürdür. Kalın bağırsağın alt bölümü, rektum, mesane, rahim ağzı, vajina, yumurtalıklar ve yakındaki lenf bezlerinin çıkarılmasıyla gerçekleştirilir. İdrar ve dışkının biriktirildiği torbalar için vücutta yapay açıklıklar oluşturulur.

Kimler Vulva Kanseri İçin Risk Grubundadır?

Vulva kanseri diğer kanser türlerine kıyasla daha az sıklıkta görülür. En yaygın olarak menopoz sonrası kadınlarda rastlanır ve genelde 65-75 yaş aralığındaki kadınları etkiler. Daha genç yaşlarda vulva kanserinin teşhisi ise genellikle Human Papillomavirus (HPV) enfeksiyonunun bir neticesidir. HPV ile bağlantılı vulva kanserleri çoğunlukla 45 yaş altındaki kadınlarda ortaya çıkar. Uzmanlar bu iki farklı kadın grubunda görülen vulva kanserlerinin tedavi yaklaşımlarının da ayrı olması gerektiği konusunda anlaşmıştır.

Vulva Kanseri Ne Kadar Yaygındır?

Diğer kanser türleriyle karşılaştırıldığında vulva kanseri sıklıkla görülen bir durum değildir. En yaygın rastlanan kanser tipleri arasında 28. sıradadır. Vulva kanseri skuamöz hücreli karsinom ve melanom olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır. Skuamöz hücreli karsinomlar vulva kanser vakalarının yaklaşık %90'ını oluşturur ve genellikle vulvanın yüzeyinden kaynaklanır. Bu türün en başta gelen nedeni HPV'dir ve skuamöz hücreli karsinomların yarısında bulunur. Diğer yarısının ana etkeni ise liken skleroz isimli kronik bir cilt hastalığıdır. Vulva kanserlerinin yaklaşık %5'ini melanomlar oluşturur. Melanomlar hızlı gelişme gösterir ve sıkça vücudun diğer bölgelerine yayılır. Genç kadın popülasyonunda melanom riski yaşlı kadın popülasyonuna kıyasla daha yüksektir. Vulva kanserlerinin geriye kalan %5'lik kısmını nadiren görülen diğer vulva kanseri tipleri oluşturur.

Vulva Kanseri Nasıl Önlenebilir?

Vulva kanseri ölüm ve yaşanma riskini azaltmak için atılabilecek adımlardan en önemlisi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan korunmaktır. Vulva kanseri riskini düşürmek için HPV enfeksiyonu riskinin azaltılması gereklidir ki bu cinsel yolla bulaşabilir. Prezervatif kullanımı cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmanın en pratik yöntemlerinden biridir.

 

KAYNAK: https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/6220-vulvar-cancer

SIK SORULAN SORULAR