Geleneksel bir Çin şifa tekniği olan akupunktur son zamanların popülerlik kazanan uygulamalarından biri. Peki akupunktur nedir ne işe yarar? Merak edilenleri ve bilinmesi gerekenleri sizler için derledik:
“Akupunktur nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir: Akupunktur Latince'den türetilmiş bir terim olup "acus" yani iğne ve "punctio" yani batırmak kelimelerinin birleşiminden oluşmuştur. Akupunktur ciltteki belirgin noktalara ince iğnelerin sokulması ve bu noktaların uyarılmasına dayanan bir tedavi yöntemidir. Binlerce yıl boyunca çeşitli hastalıkların tedavisinde başarıyla kullanılmış olan akupunktur geleneksel Çin tıbbının ayrılmaz bir parçasıdır. Vücut enerjisini dengelemeye yardımcı olarak organizmanın kendini iyileştirme kapasitesini artırır.
“Kilo vermek için akupunktur noktaları, anksiyete için akupunktur noktaları nelerdir?” soruları da konu hakkında merak edilen popüler konular arasındadır. Akupunktur binlerce yıllık bir tarihe sahip olan ve insan bedeninde belirli noktaların uyarılmasıyla sağlık sorunlarının çözümünde destekleyici olan bir tedavi yöntemidir. İnsan vücudunda 365 akupunktur noktası bulunur. Bu noktalar genellikle meridyen adı verilen enerji kanalları üzerinde yer alır. En sık kullanılan akupunktur noktaları şöyledir:
“Akupunktur ne işe yarar?” sorusu da sıklıkla merak edilen konulardan biridir. Cilde batırılan ince iğnelerin vücutta nasıl bir etki yarattığı tam olarak belirlenmemiştir. Ancak son araştırmalar akupunkturun beyne etkisi sonucu kişinin pozitif bir ruh hali kazandığını ve ağrıyı önleyen hormonların salgılandığını göstermektedir. Bu hormonlar genellikle endorfin ve serotonin olarak bilinir. Bu alanda gerçekleştirilen bilimsel çalışmalar akupunktur tedavisinin özellikle sırt ve eklem ağrılarına karşı iyileştirici bir etkisi olduğunu ortaya koymaktadır. Amerika'da yapılan bir araştırmada akupunkturun plaseboya kıyasla kronik ağrı tedavisinde daha etkili olduğu belirlenmiştir. Tedavinin etkinliği aşağıdaki faktörlerle ilişkilidir:
Peki akupunktur nasıl yapılır? Akupunktur tedavisi için kullanılan iğneler tedavi edilecek rahatsızlığa göre belirlenen noktalara uygulanır. Bu tedavide steril ve tek kullanımlık son derece ince iğneler tercih edilir. Hastalar genellikle sadece iğnenin ilk girişi sırasında hafif bir ağrı hisseder. Bir süre sonra tedavi gören alanlarda hafif bir sıcaklık hissi oluşabilir. İğneler deride yaklaşık 20 ile 30 dakika kalırken belirli sonuçları elde etmek için özel uyarım teknikleri kullanılır. İğneler ekstra ısıtılarak alt bilinç akımı uyarılması ya da yukarı ve aşağı hareket ettirilme metotlarıyla kullanılabilir. Akupunktur noktalarını hedef alarak gerçekleştirilen diğer tedavi prosedürleri de mevcuttur. Örneğin akupresör tekniği, parmaklarla masaj yapılarak enerji yoğunluğunu dağıtmayı ve bu noktalardan bağlantılı olduğu organları rahatlatmayı amaçlar. Akupunktur noktaları cildin farklı bölgelerine göre derinliği 2 mm ile 4 cm arasında değişebilir.
Akupunktur çok çeşitli hastalıkların tedavisinde etkili olabilir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından tanımlanan toplamda 40 hastalığın tedavisinde akupunktur kullanılabilir. “Akupunktur ile hangi hastalıklar tedavi edilebilir?” sorusunun yanıtı aşağıdaki gibidir:
Son dönemlerde yapılan araştırmalar akupunkturun belirli ağrı türlerinin tedavisine yardımcı olabildiğini, mide bulantısını ve kusmayı azalttığını ve doğumu kolaylaştırdığını göstermiştir. Örneğin Almanya'da gerçekleştirilen büyük ölçekli bir çalışmada akupunkturun diz osteoartriti nedenli ağrıları, baş ağrısını ve sırt ağrısını önemli derecede hafiflettiği belirlenmiştir. Aynı çalışma gerilim tipi baş ağrısı yaşanan günlerin sayısını %50 azalttığını göstermiştir. Akupunktur baş, boyun, sırt, diz ve osteoartrit ağrısının yönetilmesinde etkili olabileceği üzerine pek çok araştırmanın merkezinde yer almıştır. Akupunkturun saman nezlesi, tenisçi dirseği, adet krampları, alerjik astım veya işlevsel mide ve bağırsak sorunları gibi yaygın rahatsızlıkların tedavisine katkı sağlayabileceğini destekleyen kanıtlar da mevcuttur.
Peki akupunktur yan etkileri nelerdir? Akupunktur Türkiye'de yalnızca lisanslı doktorlar tarafından uygulanır. Akupunktur tedavisi uzman bir hekim tarafından yapıldığında ciddi yan etki riski azdır. En yaygın yan etkiler iğne batırılan yerlerde hafif ağrı ve kanama, hafif çarpıntıdır. Nadiren sinir hasarı sonucu 4 haftaya kadar süren ağrılar görülebilir. Ancak hijyenik olmayan koşullarda veya uzmanlığı olmayan kişiler tarafından uygulandığında tehlikeli enfeksiyonlar ve diğer ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir.
Kilo kaybına yardımcı olabilen çeşitli mekanizmalarla akupunkturun etkili olduğuna inanılır. Akupunktur ile zayıflama vücuttaki enerji akışını düzenleyerek aşağıdaki şekillerde kilo verme sürecine yardımcı olabilir:
Geleneksel Çin tıbbına göre kilo alımı vücuttaki dengesizlikten kaynaklanır. Bu dengesizlikler genellikle karaciğer, dalak, böbrek, tiroid bezi veya hormonal bir işlev bozukluğu nedeniyle ortaya çıkar. Dolayısıyla kilo kaybı amacıyla yapılan akupunktur tedavileri genellikle bu bölgelere yöneliktir. Diyet ve egzersiz olmadan sadece akupunktur ile kilo vermek mümkün değildir. Bu sebeple spor ve diyetle birlikte uygulanmalıdır. Kilo vermede en etkili akupunktur noktalarının kulakta yer aldığı bilinir. Kulakta insan vücudundaki tüm organları etkileyebilecek noktalar bulunur.
Kulaktaki akupunktur noktalarının etkinliği kulak ile beyin arasındaki mesafenin kısalığına bağlanmaktadır. Vücuttaki yağ birikintilerinin yerleştiği alanlara göre bu noktalar uyarılır. Ek olarak diz osteoartriti, sırt ağrısı veya gastrointestinal problemler gibi olası eşlik eden semptomlar tedavi planına dahil edilir. Her zaman hedef, kalıcı sonuçlar elde etmektir. Bulgulara göre iğneler 10 güne kadar kulakta bırakılabilir. Kulaktaki akupunktur noktalarına yerleştirilen iğnelerin sağladığı faydalar ise şöyledir:
Kilo almanın ana sebebi genellikle yanlış beslenme alışkanlıklarıdır ve bunları değiştirmek hiç kolay değildir. Diyet yaparken yaşanan halsizlik, mide sorunları, baş ağrısı, baş dönmesi, stres ve sinirlilik gibi rahatsızlıklar akupunktur tedavisiyle kontrol edilebilir. Ancak akupunktur diyet yapmayı kolaylaştırır. Beyindeki noradrenalin seviyesini düşürerek serotonin ve endorfin adlı mutluluk hormonlarının seviyelerini artırır. Bu sayede yemeğe olan ihtiyaç azalır. Metabolizma hızlandığından, normalden daha çok kalori yakılır ve böylece kilo kaybı hızlanır.
Ayrıca akupunkturun sindirimi düzelttiği, mide asidini düşürdüğü ve insülin ile diğer hormonları dengeli hale getirdiği düşünülmektedir. Ancak kilo verme veya bölgesel zayıflama gibi konularda hızlı ve kalıcı sonuçlar elde etmek için akupunktur tedavisinin sağlam bir egzersiz planı ve sağlıklı bir diyet programı ile desteklenmesi gerektiği unutulmamalıdır. Bu şekilde uygulanacak bir programla 2 ay içerisinde kilonuzun %10-15'ini kaybedebilirsiniz.
Akupunktur yaptıranların yorumları ve uzman görüşlerine göre akupunktur tedavisine başlamadan önce uygulamayı gerçekleştirecek kişinin sertifikalı bir doktor olduğundan ve Sağlık Bakanlığı'ndan izinli bir merkezde hizmet aldığınızdan emin olmalısınız. Tedavinin sizin durumunuz için ne kadar etkili olacağı ve hangi aşamaları içerdiği hakkında bilgi almayı da unutmamalısınız. Akupunktur tedavisinden 2 saat önce kesinlikle bir şeyler yemelisiniz. Aksi taktirde bayılma riskiniz olabilir. Randevuya geniş giysilerle gitmeniz de önemlidir çünkü akupunktur uzmanının iğneleri doğru bölgelere yerleştirmesini kolaylaştırır. Ayrıca uyarıcı etkisi nedeniyle akupunkturdan en az 2 saat önce kahve tüketmeyi bırakmalısınız.
Peki akupunktur sonrası nelere dikkat edilmeli? Akupunktur sonrası aşağıda belirtilen noktalara dikkat etmek önemlidir:
KAYNAK:
https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_acupuncture_points
https://www.woninstitute.edu/acupuncture-points/
Akupunktur iğneleri birkaç dakika ile 20 dakika arası süreyle vücutta kalır.
Akupunktur tedavisi kemoterapi sonucu oluşan bulantı ve kusma, diş ağrısı, fibromiyalji (ağrılı romatizma sendromu), gerilim tipi baş ağrıları ve migren gibi baş ağrıları, bel ağrısı, boyun ağrısı, osteoartrit, alerjik rinit gibi solunum yolu rahatsızlıkları için uygulanır.
Akupunktur iğnesi ağrılı bölgeye konduğunda genellikle hissedilmez çünkü çok nazikçe yerleştirilir. İğne istenen derinliğe ulaştığında hafif bir ağrı veya karıncalanma hissi olabilir. Ayrıca akupunktur noktalarında sıcaklık hissi meydana gelebilir. Ancak genellikle herhangi bir ağrı ya da rahatsızlık sadece birkaç saniye sürer ve geçicidir.
Seans süresinin yeterliliği ve etkisi kişi özelinde farklılık gösterir. Ancak 10-15 seans genellikle yeterlidir.
Akupunktur iğneleri genellikle bir seansta 15-30 dakika kalır ancak bazı durumlarda iğneler birkaç gün boyunca yerinde bırakılabilir.
Akupunktur tedavisi ağrı yönetimi, stres ve anksiyete azaltma, uyku düzenlemesi gibi çok çeşitli durumlar için yapılır. Ayrıca belirli hastalıkların ve durumların semptomlarını hafifletmek için de kullanılır.
Akupunktur iğnesi varken duş almak genellikle sorun oluşturmaz ancak yine de tedaviyi uygulayan profesyonelle konuşmak en iyisidir.
Akupunktur belirli sağlık koşulları olan veya hamile olan kişilere uygulanmamalıdır. Ayrıca kan pıhtılaşma bozukluğu olanlar için de uygun olmayabilir.
Akupunktur uygulaması vücudun çeşitli bölgelerinde gerçekleştirilebilir. Tedavi edilmekte olan duruma bağlı olarak baş, boyun, sırt, kol ve bacakları dahil olmak üzere vücuttaki belirli noktalar hedeflenir.