444 3 703

Mizofoni Nedir? Misophonia (Mizofoni) Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

 

Misophonia birçok insanın belki de daha önce hiç duymadığı, ancak etkileri oldukça rahatsız edici olan bir hastalıktır. Mizofoni olarak da bilinen bu durum kiÅŸinin belirli seslere karşı aşırı hassasiyet göstermesine neden olur. “Mizofoni nedir? Mizofoni neden olur?” gibi soruların yanıtlarını ve daha fazlasını sizin için derledik.

Misophonia Nedir?

“Misophonia nedir?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir: Misofonya veya seslerden nefret etme hastalığı ilk kez 2001 yılında bilim insanı Jastreboff tarafından tanımlanmıştır. Bu rahatsızlık öksürme, televizyon sesi, horlama, ıslık çalmak, sakız çiÄŸneme, gülme, esneme, yürüme, konuÅŸma, hapşırma, koklama, yemek yeme, nefes alma, tırnak kesme ve diÅŸ fırçalama gibi günlük rutin seslere karşı aşırı rahatsızlık hali olarak ifade edilebilir. Rahatsızlık düzeyi o kadar yüksektir ki öfke ve yoÄŸun kaygı durumları yaÅŸanmaktadır. Tam nedeni bilinmese de genellikle nörolojik ve psikolojik bir rahatsızlık olarak kabul edilir. Uzmanlara göre bu hastalığın beyinin frontal lobundaki anormallikler sonucunda ortaya çıktığı düÅŸünülmektedir. Misofonya hastaları çevreden gelen seslere o kadar tepki verirler ki zamanla sosyal hayattan uzaklaşır ve yalnızlığı tercih eder hale gelirler.

Mizofoni Belirtileri Nelerdir?

Misofonya hastalığı diÅŸ fırçalama, yemek yeme, nefes alma veya düdük sesi gibi kışkırtıcı seslere karşı ilk belirtilerini gösterir ve bu durum insanların sosyal yaÅŸamlarında engeller oluÅŸturur. Tetikleyici seslere karşı kontrolünü kaybeden hastaların saldırganlaÅŸtığı görülür. BaÅŸlıca mizofoni belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:

  • Çekirdek, cips, patlamış mısır gibi yiyeceklerin yenildiÄŸi sırada seslere karşı aşırı hassasiyet
  • Alarm sesinden sabahları hoÅŸlanmama
  • Gündüzleri çevreden gelen seslere aşırı duyarlılık ve bu seslerden dolayı stres yaÅŸama
  • Geceleyin sessiz dakikalarda huzur bulabilme
  • Bebeklerin seslerine ve aÄŸlamalarına tahammül edememe
  • Okulda, iÅŸ yerinde ya da bir kafede ayaklarıyla yere veya bir objeye vuran kiÅŸilere karşı sinirli hissetme
  • Seslere olan öfke nedeniyle dışarıya çıkmaktan kaçınma

 

Bu semptomlar bireyden bireye deÄŸiÅŸiklik gösterebilir ve daha pek çok farklı belirti görülebilir. Genelde misophonia hastalarının çevresel seslere karşı agresif davranabilecekleri unutulmamalıdır.

Mizofoni Neden Olur?

Peki mizofoni neden olur? Yapılan çalışmalara göre misophonia hastalarının algılama ve iÅŸitme yeteneklerinde bozukluk olduÄŸu ileri sürülmüÅŸtür. Ancak sonraki araÅŸtırmalar bu rahatsızlığın tamamen psikolojik kökenli olduÄŸunu göstermiÅŸtir. Beyin taramalarında hasta beyinlerinde anterior insular korteks adlı bölgede anormal aktivite tespit edilmiÅŸtir. Hastalar genellikle ses hassasiyetlerini bir hastalık olarak kabul etmez ve tedavi seçeneklerini genellikle araÅŸtırmaz. Kendi baÅŸlarına seslere karşı hissettikleri öfkeyle baÅŸ etmeye çalışır. Bazen kendilerini haklı bulabilir ve ÅŸiddetli tepkiler verebilir.

Misophonia (Mizofoni) Nasıl Teşhis Edilir?

Mizofoni hastalığı teÅŸhisinde doktor kiÅŸideki belirtileri gözlemler ve kiÅŸiye belirli soruları yönelterek teÅŸhisi saÄŸlar.

Misophonia Testi

Misophonia genellikle stres, endiÅŸe ve kompulsif davranış seviyesi yüksek olan kiÅŸilerde daha yaygın görülür. Kesin nedeni hala bilinmemekle beraber bazı psikiyatristler, klinik psikologlar ve odyologlar (iÅŸitme uzmanları) kiÅŸilere çeÅŸitli sesler dinletip bu seslere verdikleri rahatsızlık düzeyini ölçen misophonia hastalığı testi uygular. Bu testler hem uygulama hem de hastalık hakkında çeÅŸitli çoktan seçmeli sorulardan oluÅŸur ve mizofoninin kesin tanısının konulmasına yardımcı olur. Bazı bilim insanları, mizofoninin diÄŸer psikolojik bozukluklardan bağımsız olarak ele alınıp ayrı bir kategoriye yerleÅŸtirilmesi gerektiÄŸini savunur ve bu konuda belirli testler ve tanılama kriterleri öneriyorlar. Bu kriterler ÅŸunlar:

  • Bireyde tinnitus (kulak çınlaması) bulunmamalı,
  • Birey verdiÄŸi tepkilerin normalden sapma ve aşırılık gösterdiÄŸinin farkında olmalı,
  • Sesler bireyde belirgin bir panik, öfke, anksiyete ve saldırganlık yaratmalı,
  • Kaçınma ve firar etme davranışları açıkça görülmeli,
  • KiÅŸinin ailevi, sosyal ve iÅŸ yaÅŸamını etkilemeli.

Mizofoni Tedavisi Nasıldır?

Mizofoni resmi olarak kabul edilmiÅŸ bir hastalık olmasa da yaÅŸattığı sorunlar tedavi edilebilir. Ruh saÄŸlığı terapilerine ek olarak mizofoni tedavisi için tetikleyicileri belirlemek ve bunları en aza indirmenin ve önlemenin yollarını araÅŸtırmak ve bu seslere karşı geliÅŸtirilen tepkilerden kaçınmak için baÅŸa çıkma stratejileri geliÅŸtirmek gereklidir. Ayrıca mevcut tetikleyicilere karşı duyarlılığınızı azaltmak da önemlidir.

 

KAYNAK: https://www.webmd.com/mental-health/what-is-misophonia

SIK SORULAN SORULAR

Mizofoninin nedeni tam anlamıyla bilinmediÄŸi için, tamamen engellemenin bir yöntemi yoktur. Ancak duyguları kontrol altına almak için terapi kullanılabilir.

Mizofoni ömür boyu sürebilecek bir durum olabilir. Ancak bu konuda kesin bir sonuca varabilmek için daha fazla araÅŸtırmaya ihtiyaç vardır.

Her türlü ses mizofoniyi tetikleyebilir. Ancak bazı seslerin tetikleme olasılığı diÄŸerlerinden çok daha yüksektir. Dudak ÅŸapırdama, sakız çiÄŸneme, kraker benzeri sesler, geÄŸirme, yüksek sesle yutma, horlama, üfleme, kalem tıklatma, öksürme, boÄŸaz temizleme veya hışırdayan sesler mizofoniyi tetikleyebilen seslere örnek olarak verilebilir.

Web ve Tıbbi Yayın KuruluGüncellenme Tarihi: 26.10.2024 13:07Yayınlanma Tarihi: 26.01.2024 13:57
Yorum Ekle


KATEGORİLER