BoÄŸaz enfeksiyonları vücuda alınan patojen mikroorganizmaların boÄŸazda yerleÅŸip çoÄŸalması ve burada bağışıklık sistemini harekete geçirmesi sonucu oluÅŸur. Bu mikroorganizmalar virüsler, bakteriler ve benzeri yabancı maddeler ÅŸeklinde karşımıza çıkar. Organizmaların boÄŸaza yerleÅŸmesi ve bağışıklık sisteminin tepki vermesi ile enfeksiyon durumu meydana gelir. Peki boÄŸaz enfeksiyonuna ne iyi gelir? BoÄŸaz iltihabı olarak da adlandırılan boÄŸaz enfeksiyonu hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.
Bademcik ya da bilinen diÄŸer ismiyle boÄŸaz enfeksiyonu her yaÅŸ grubunda görülebilir fakat özellikle çocuklar arasında sıkça rastlanır. Genel olarak virüsler bu tür enfeksiyonlara sebep olurken streptokok gibi bazı bakteri türleri de etkilidir. BoÄŸaz enfeksiyonunun belirtileri kiÅŸiye göre deÄŸiÅŸkenlik gösterebilir ancak genellikle ağı acısı, bademcik ÅŸiÅŸliÄŸi ve kızarıklığına rastlanır.
BoÄŸaz iltihabından muzdarip olan kiÅŸiler genellikle konuÅŸurken ve yutkunurken ağı acısı hisseder. Bu acı oldukça yoÄŸun olabilir ve bazen kulaklara kadar yayılabilir. Bunun yanında ateÅŸ, baÅŸ aÄŸrısı ve mide bulantısı gibi boÄŸaz enfeksiyonu belirtileri de görülebilir. Genellikle bademcikler ÅŸiÅŸer ve kızarır. Bademciklere bakıldığında üzerinde beyaz lekeler görülebilir.
İltihaplanma meydana geldiÄŸinde bağışıklık sistemi devreye girer. Boyun bölgesinde yer alan lenf düÄŸümleri bir sistem bileÅŸeni olarak iÅŸlev görür ve iltihapla mücadele ettikleri durumlarda ÅŸiÅŸip hassasiyet gösterebilir. Sık sık bademcik enfeksiyonları yaÅŸayan bireylerde bademciklerin küçük çukurları zaman zaman beyazlaÅŸmış ve katılaÅŸmış salgılarla dolabilir. Bu salgılar minik taÅŸlara benzer ve içerisine hapsolduÄŸu bakteriler nedeniyle kötü bir kokuya sebep olurken aynı zamanda uzun dönemde insanları kronik bademcik iltihabına karşı duyarlı hale getirebilir. Virüs kaynaklı boÄŸaz enfeksiyonlarına sahip kiÅŸiler genellikle burun akıntısı, tıkanıklık ve öksürük gibi belirtiler gösterirler ve hasta olduklarında kendilerini aşırı yorgun hissedebilir.
Peki boÄŸaz enfeksiyonu neden olur? BoÄŸaz enfeksiyonları çoÄŸunlukla virüslere baÄŸlı olarak meydana gelir. Ancak bazen bakteriler veya baÅŸka mikroorganizmalar da bu tür enfeksiyonlara yol açabilir. BoÄŸaz enfeksiyonuna neden olan etkenler virüsler, streptokoklar gibi bakteriler, mantar enfeksiyonları, parazit enfeksiyonları, sigara kullanımıdır.
En yaygın boÄŸaz enfeksiyonu sebebi virüslerdir ve onları bakteriyel boÄŸaz enfeksiyonları takip eder. Bakteriyel boÄŸaz enfeksiyonlarının tedavisinde antibiyotiklere baÅŸvurulsa da viral boÄŸaz enfeksiyonlarında bu yöntem tercih edilmez. Çocuklarda 5 ile 15 yaÅŸ arası en sık rastlanan streptokok kaynaklı boÄŸaz enfeksiyonu görülürken, bebeklerde ve yaÅŸlılarda genellikle streptokok nedenli deÄŸildir. Streptokokal boÄŸaz iltihabı tedavi edilmediÄŸi taktirde çeÅŸitli komplikasyonlara yol açabilir; bunlar bademcik apsesi, romatizmal ateÅŸ ve böbrek iltihabı (glomerülonefrit) ÅŸeklinde olabilir. Bu yüzden boÄŸaz enfeksiyonunda evde tedavi yerine bir doktora baÅŸvurmak daha uygun olacaktır. EÄŸer bir boÄŸaz enfeksiyonunuz olduÄŸunu düÅŸünüyorsanız, en yakın saÄŸlık kuruluÅŸuna danışmayı düÅŸünmelisiniz.
BoÄŸaz enfeksiyonlarına hem virüsler hem de bakteriler sebep olabilir. Tedavi yöntemleri birbirinden farklı olduÄŸu için hangi türün neden olduÄŸunu belirlemek büyük önem taşır. Ancak viral ve bakteriyel enfeksiyonlar boÄŸazda benzer etkiler oluÅŸturdukları ve aynı belirtileri gösterdikleri için doktorların bu durumu teÅŸhis ederken detaylı bir inceleme yapmaları gerekmektedir. Gerek duyulduÄŸunda doktor kan testi yapabilir çünkü streptokok kaynaklı boÄŸaz enfeksiyonları tedavi edilmezse komplikasyonlara yol açabilir. Bu yüzden doktor bu hastalığın tanısına dikkatle yaklaşır. Bu nedenle bazen hastanın boÄŸazından örnek alarak streptokok bakterisini tespit etmek için çeÅŸitli testler uygulayabilir.
Çocuklarda boÄŸaz enfeksiyonu sıkça görülür ve genellikle üst solunum yolu enfeksiyonları sonucu ortaya çıkar. En sık rastlanan boÄŸaz enfeksiyonları ÅŸunlardır:
Peki çocuklarda boÄŸaz enfeksiyonuna ne iyi gelir? Çocuklarda boÄŸaz enfeksiyonu tedavisinde çocuÄŸunuzun bol sıvı tüketmesi, boÄŸazını yumuÅŸatmaya ve rahatsızlığı azaltmaya yardımcı olur. Su, bitki çayları ve meyve suları ideal seçeneklerdir. ÇocuÄŸunuzun bağışıklık sistemini güçlendirmek için saÄŸlıklı besinler tüketmesi önemlidir. Sebze ve meyveler, protein açısından zengin gıdalar ve tam tahıl ürünleri bu konuda yardımcı olabilir. Doktor onayıyla boÄŸaz pastilleri aÄŸrının hafiflemesine yardımcı olabilir. Yeterli uyku, çocuÄŸunuzun bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalığın daha hızlı atlatılmasına yardımcı olur. Havada yeterli nemin bulunması, boÄŸazın kurumasını önleyerek rahatsızlık duygusunu azaltır. Bu nedenle, özellikle kış aylarında bir nemlendirici kullanmayı düÅŸünün. Doktor tavsiyesiyle alınan aÄŸrı kesiciler, özellikle ÅŸiddetli aÄŸrı durumlarında çocuÄŸunuzun rahatlamasına yardımcı olabilir. Unutmayın ki bu tavsiyeler genel bilgilerdir ve her çocuk farklıdır. ÇocuÄŸunuzun belirtileri kötüleÅŸirse veya hafiflemiyorsa, bir saÄŸlık profesyoneli ile konuÅŸmalısınız.
“BoÄŸaz enfeksiyonu nasıl geçer?” sorusunun yanıtı da merak edilen konulardan biridir. Tedavide genellikle aÄŸrı kesiciler (analjezikler) ve bakteriyel gırtlak hastalığı için antibiyotikler kullanılır. Bazı durumlarda, bademciklerin cerrahi yolla alınması gerekebilir. Peki boÄŸaz enfeksiyonu için hangi antibiyotik kullanılır? Tedavinin hangi ilaç veya yöntemle yapılacağı, hastalığa sebep olan mikroorganizmaya baÄŸlıdır. Analjezikler gırtlaktaki aÄŸrıyı hafifletmeye yardımcı olur. Gırtlaktaki ÅŸiÅŸliÄŸi indirmek için antiinflamatuvar ilaçlar kullanılır. Bazen ılık tuzlu su ile gargara yapılması önerilir ancak bu uygulamanın etkili olduÄŸuna dair bir delil bulunmamaktadır. EÄŸer hastalık streptokok nedeniyle oluÅŸmuÅŸsa doktor hasta için penisilin ya da amoksisilin gibi antibiyotikler yazabilir. Bazı hastaların penisiline alerjisi olduÄŸunda klindamisin adlı baÅŸka bir antibiyotik tercih edilebilir.
Tekrarlayan streptokok enfeksiyonları geçiren hastaların saÄŸlık durumu düzeltmek için bazen bademciklerinin alınması gerekebilir. Bu operasyona tonsillektomi denir ve genellikle çocuklara uygulanır. ÇocuÄŸun gırtlak iltihabının sıklığı belirli kriterleri karşıladığında, bademcik operasyonu düÅŸünülür. YetiÅŸkinler için bademcik ameliyatı kriterleri çocuklardan daha farklıdır. ÖrneÄŸin hasta bademcik taÅŸlarından kaynaklanan yoÄŸun ağız kokusu yaşıyorsa, ki bu durum oldukça nadirdir, bademcik operasyonu düÅŸünülebilir. Ameliyatın gerçekleÅŸtirileceÄŸi kararlaÅŸtırıldığında, ameliyat tarihi ve saati belirlenir. Doktor, büyümüÅŸ bademciklerin bir bölümünü özel makas, lazer, radyo frekansı ya da elektrokoter ile çıkarır. Bu operasyondan sonra bademcikler genellikle yeniden büyümez.
BoÄŸaz iltihabından korunmak için kendinize ve çocuklarınıza hijyen kurallarını uygulamalısınız. Bu amaçla aÅŸağıdaki önlemleri alabilirsiniz:
EÄŸer boÄŸaz enfeksiyonunun sebebi bakteriler deÄŸilse tedavi genellikle belirtilerin hafifletilmesine yöneliktir. Bakteriyel boÄŸaz enfeksiyonlarında ise antibiyotik kullanımı gereklidir. Viral boÄŸaz enfeksiyonları için antibiyotikler etkili olmadığından aÅŸağıdakiler uygulanabilir:
BoÄŸaz iltihabınız olduÄŸunu düÅŸünüyorsanız, tedavi alternatiflerini incelemeden önce bir doktor görüÅŸmesi yapmayı düÅŸünmelisiniz.
Peki hamilelikte boÄŸaz enfeksiyonuna ne iyi gelir? Hamilelik sırasında boÄŸaz enfeksiyonu yaÅŸadığınızda bu durum oldukça rahatsız edici olabilir. Ancak sorunun çözümü için doktorunuza danışmanız her zaman en güvenli yoldur. Genellikle su, bitki çayları ve taze meyve suları gibi sıvılar tüketmek boÄŸazdaki tahriÅŸi azaltabilir. Balın antibakteriyel özelliklerine ve limonun antioksidan etkisine sahip olduÄŸu bilinir. Bu ikisi bir araya geldiÄŸinde boÄŸaz enfeksiyonlarına karşı etkili olabilirler. Bir bardak ılık suya bir çay kaşığı tuz ekleyip gargara yapmak, boÄŸazdaki mikropların dengesini bozar ve onların büyümesini engeller. Vücudun kendini toparlaması için dinlenmek önemlidir. Ancak unutulmamalıdır ki bu öneriler genel bilgilerdir ve her bireyin saÄŸlık durumu farklıdır. Hamileyseniz ve boÄŸaz enfeksiyonu yaşıyorsanız herhangi bir tedavi yöntemi uygulamadan önce mutlaka doktorunuza baÅŸvurmalısınız.
KAYNAK: https://www.msdmanuals.com/home/ear,-nose,-and-throat-disorders/mouth-and-throat-disorders/throat-infection
BoÄŸaz enfeksiyonu tedavisinde, enfeksiyon türüne uygun ilaçların kullanılması daha etkilidir. Viral boÄŸaz enfeksiyonlarına antibiyotikler yardımcı olmaz; ancak bakteriyel boÄŸaz enfeksiyonlarında antibiyotikler hastayı tamamen iyileÅŸtirebilir. Ayrıca mantar, parazit veya sigara gibi faktörler de boÄŸaz iltihabına sebep olabileceÄŸi için, boÄŸaz iltihabı tedavisi duruma göre deÄŸiÅŸkenlik gösterir. Bu yüzden hastanın kesin bir tedavi alabilmesi için doktora baÅŸvurması daha doÄŸru sonuçlar saÄŸlar.
BoÄŸaz enfeksiyonunun neden olduÄŸu faktör, bu hastalığın bulaşıcı olup olmadığını tespit eder. EÄŸer dışsal bir faktör olan sigara sebebiyle boÄŸaz enfeksiyonu ortaya çıkmışsa, bu durum bulaşıcı deÄŸildir. Fakat bakteriyel veya viral kaynaklı boÄŸaz enfeksiyonları durumunda, belirtiler sona erdikten sonra bile hastalık hala bulaÅŸabilir.
BoÄŸaz enfeksiyonunun düzelme süresi, kiÅŸinin yaşına, belirtilerine ve genel saÄŸlık hali ile iliÅŸkilidir. Ayrıca hastalığın ciddiyeti de iyileÅŸme sürecini etkiler.
Tekrarlayan boÄŸaz enfeksiyonlarının çeÅŸitli nedenleri bulunmaktadır. Bunlar arasında, bağışıklık sisteminin zayıflığı, kronik sinüzit, alerjiler ve reflü hastalığı sayılabilir. Ayrıca, sigara dumanına maruz kalmak, hava kirliliÄŸi ve kalabalık yaÅŸam alanları da tekrarlayan boÄŸaz enfeksiyonlarına sebep olabilir.
Bebeklerin boÄŸaz enfeksiyonu evde tedavisi durumuna baÄŸlıdır. Hafif vakalar genellikle dinlenme, bol sıvı alımı ve aÄŸrıyı azaltmak için reçetesiz ilaçlarla yönetilebilir. Ancak, bebekte ateÅŸ, halsizlik veya nefes almada zorluk gibi belirtiler varsa mutlaka bir saÄŸlık profesyoneli ile görüÅŸülmesi gerekmektedir.
“1 yaÅŸ bebeklerde boÄŸaz enfeksiyonuna ne iyi gelir? 2 yaÅŸ bebeklerde boÄŸaz enfeksiyonuna ne iyi gelir?” gibi sorular da konu hakkında sıklıkla dile getirilir. Bebeklerde boÄŸaz enfeksiyonuna iyi gelen ÅŸeyler genellikle semptomları hafifletmeye yöneliktir. Bol miktarda su ve sulu meyveler tüketmek bebeÄŸin hidratasyonunu saÄŸlar ve boÄŸazını yumuÅŸatır. Ayrıca, nemli bir ortam saÄŸlamak (örneÄŸin bir buhar makinesi kullanmak) bebeÄŸin nefes almasını kolaylaÅŸtırabilir. Herhangi bir ilaç kullanmadan önce doktorunuza danışmanız çok önemlidir. Her ne kadar bazı doÄŸal çözümler ve ev ilaçları bulunsa da bunların her bebekte etkili olmayabileceÄŸini unutmamak gerekir.