Apse Drenajı Nedir? Apse Drenajı Nasıl Uygulanır?
Apse vücudun enfeksiyonla savaşma sürecinin bir parçası olarak oluşur. Vücudun savunma mekanizması bakteriler veya diğer patojenlere tepki olarak çalışarak iltihaplanmayı tetikler ve apse meydana gelir. Apseyi drenaj etmek enfeksiyonu hafifletmeye ve hastanın rahatlamasına yardımcı olabilir. Eğer apse drenajı yapılmazsa enfeksiyonun daha geniş bir alana yayılmasına ve daha ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Genellikle apsenin drenaj edilmesi komplikasyonları engellemek ve daha hızlı iyileşmeyi sağlamak için gereklidir.
Apse Drenajı Nedir?
“Apse drenajı nedir?” sorusunu daha kapsamlı yanıtlamak gerekirse; apse vücutta herhangi bir enfekte bölgede sıvı dolu bir keseciktir. Bu sıvı bakteri, iltihap hücreleri ve ölü doku birikiminin sonucudur. Apse genellikle ağrı, şişme, kızarıklık ve ateş gibi belirtilerle ortaya çıkar ve enfeksiyonun şiddetine bağlı olarak hızla büyüyebilir. Apse oluşumu temelde vücudun enfeksiyonla mücadele mekanizmasının bir parçasıdır. İltihaplanmanın yoğunluğu ve süresi apsenin boyutunu belirler. Bu iltihap ağrı, şişme ve apse bölgesinin sıcak olması gibi çeşitli komplikasyonlara neden olabilir. Ancak genellikle apseler kendi kendine açılmaz ve içindeki iltihap birikmeye devam eder. Bu yüzden genelde apse tedavisi drenaj işlemi gerektirir. Drenaj apse içinde toplanan sıvının çıkarılmasını ifade eder.
Apse boşaltımının gerektiği durumlar ise şöyledir:
- Deri Üstündeki Yüzeysel Apseler: En yaygın görülen apse türleri derinin altında oluşan yüzeysel apselerdir. Bu tür apseler genellikle bir yaranın veya kesiğin enfekte olması sonucu ortaya çıkar. Yüzeysel apseler genellikle deri altında şişkinlik, kızarıklık ve ağrıya sebep olur. Apse drenajı bu tür yüzeysel apselerin tedavisinde etkili bir yöntem olabilir.
- Diş Problemleri: Konu hakkında sıklıkla merak edilen bir diğer konu da “Diş apse drenajı nedir?” sorusunun yanıtıdır. Diş apsesi diş köklerinde veya diş etlerinde çevresinde gelişen enfeksiyonlardan kaynaklanır. Diş apsesi drenajı, diş ağrısını hafifletmek ve enfeksiyonu kontrol altına almak için gerekebilir.
- İç Organ Apseleri: İç organlarda (örneğin, karın içinde veya böbreklerde) meydana gelen apseler daha ciddi bir durumu işaret edebilir. Bu tür apseler genellikle cerrahi apse drenajı gerektirir ve hastaların çoğu genellikle hastaneye yatırılır. İç organlarda oluşan apselerin tedavisinde endoskopik drenaj yöntemi de kullanılabilir.
- Apandisit Komplikasyonları: Patlayan apandisit veya apandisitin tetiklediği diğer komplikasyonlar sonucunda karın bölgesinde apse meydana gelebilir. Bu durum acil apse boşaltma işlemine ihtiyaç duyar.
- Böbrek veya Üriner Sistem Apseleri: Böbreklerde veya idrar yollarında ortaya çıkan enfeksiyonlar bazen apse gelişimine sebep olabilir. Bu tarz bir durumda apseyi boşaltmak ve enfeksiyonun yayılmasını engellemek için drenaj gerekebilir.
Apse Drenajı Ne Zaman Uygulanır?
Apseler genelde kendiliğinden açılmaz ve içeride iltihap birikmeye devam eder. Bu yüzden apsenin tedavisi çoğunlukla drenaj işlemi gerektirir. Apse drenaj prosedürü apsenin büyüklüğüne ve yerine bağlı olarak çeşitli tekniklerle uygulanabilir. Büyük veya derin apseler genellikle cerrahi drenajı zorunlu kılar. Bu prosedür lokal anestezi altında gerçekleştirilir ve cerrahi bir kesi içerir. Deri altındaki apse açılır ve içinde biriken sıvı, iltihaplı ve ölü doku dikkatlice temizlenir. Sonrasında drenajı sağlamak için bir drenaj tüpü veya sonda yerleştirilir ve yara kapatılır. Cerrahi drenaj genellikle apsenin sebep olduğu ağrıyı hızla azaltır ve enfeksiyonun yayılmasını engeller. Küçük ve yüzeysel apseler içi, apse boşaltma işlemi bazen bir iğne ile de yapılabilir. Bu prosedür için deri sterilize edilir ve bir iğne yardımıyla apse içindeki sıvı boşaltılır. İğne ile yapılan drenaj genellikle daha az invazivdir ve hızlı bir rahatlama sağlar. Ancak apsenin büyüklüğü ve konumu bu yöntemin uygulanabilirliğini belirler. Büyük veya derin apselerin yerinin belirlenmesi ve daha hassas drenaj için radyolojik görüntüleme ve ultrason rehberliği kullanılır. Apse drenajının uygulanma nedenlerinden biri şiddetli ağrıdır. Diğer nedenler aşağıdaki gibidir:
- Şiddetli Ağrı ve Rahatsızlık: Apseler genellikle yoğun ağrılara neden olur. Ağrının şiddeti apsenin boyutuna ve yerine bağlı olarak değişir.
- Apse Büyümesi Boyut Artışı: Apse süreç içerisinde genişlemeye maruz kalabilir. Bu genişleme enfeksiyonun ilerlediğinin bir göstergesi olabilir. Enfeksiyonun yayılmasını durdurmak ve apsenin büyümesini engellemek için apse drenajına ihtiyaç duyulabilir.
- İltihap Toplanması: Apsenin içine toplanan iltihaplı sıvı, enfeksiyonun devam etmesine sebep olabilir. Bu sıvının alınması enfeksiyonun kontrol altına alınmasında önemli bir role sahiptir.
- Cerrahi Müdahale Gerektirecek Apseler: Bazı apseler öyle büyük ya da derinkidir ki boşaltılma işlemi için ameliyat gerekebilir. Ancak çok derin olmayan apseler daha az invazif olan cerrahi drenaj yöntemi ile tedavi edilebilir.
- İyileşme Sürecinin Hızlandırılması: Apse drenajı iyileşme sürecini hızlandırabilen bir uygulamadır. İltihaplı sıvının giderilmesi, vücudun enfeksiyonla etkin bir şekilde başa çıkmasını kolaylaştırır.
Apse Drenajı Yaptırmanın Faydaları Nelerdir?
Apse drenajının asıl hedefi enfekte bölgedeki iltihabın atılması ve böylece enfeksiyonun yayılmasının engellenmesidir. Ayrıca apsenin boşaltılması hastanın ağrısını azaltır, iyileşme sürecine yardımcı olur ve komplikasyonları önlenebilir. Apse drenajının faydaları aşağıdaki gibidir:
- Apse drenajı ağrının hızlı bir şekilde giderilmesine yardımcı olur. İrinin drenajı ile baskı azalır ve hasta kısa sürede rahatlama yaşar.
- Apse vücutta ciddi bir enfeksiyon belirtisi olabilir. Bu durumda apse drenajı enfeksiyonun kontrol altına alınmasında önemlidir. Bu işlem sayesinde enfekte dokular temizlenebilir ve enfeksiyonun yayılması engellenebilir.
- İrinin çıkartılması vücudun kendini onarma yeteneğini ve iyileşme sürecini hızlandırır.
- Tedavi edilmeyen apseler ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Apse drenajı ise bu riski azaltarak daha büyük sağlık sorunlarını önler.
- Apse şişlik, kızarıklık ve ateş gibi semptomlara sebep olabilir.
- Apse drenajı semptomların hızlı bir şekilde azalmasına yardımcı olur ve hastanın yaşam kalitesini yükseltir.
- Tedavi edilmediğinde apseler yakındaki dokulara zarar verebilir ve derin dokularda kalıcı hasar oluşturabilir. Apse drenajı, bu tür uzun süreli etkilere karşı koruma sağlar.
Apse Drenajı Nasıl Yapılır?
Apse drenajı operasyonu minör bir cerrahi işlem olarak tanımlanabilir. Lokal anestezi altında poliklinik koşullarında gerçekleştirilen apse boşaltma işlemi 10-15 dakika sürer ve hasta günlük hayatına devam edebilir.
Apse Drenajı Kaç Günde İyileşir? Apse Drenajı Sonrası İyileşme Nasıldır?
Apsenin bulunduğu bölge ve büyüklüğe bağlı olarak apse drenajının ardından antibiyotik tedavisi başlar. Genellikle yaklaşık 1 hafta içinde iyileşme görülür ancak bu süre daha kısa veya daha uzun olabilir.
Apse drenajının iyileşme süreci enfeksiyonun yerleşim yeri ve şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterir. Büyük veya derin bir apsenin varlığında apse drenajı sonrası pansuman uygulaması yara üzerinde birkaç gün ya da hafta boyunca durması gerekebilir. Drenaj sebebiyle ıslanan bu pansumanın değiştirilmesi gerekir. Eğer doktorunuz apse boşluğuna gazlı bez fitili koymuşsa bunun birkaç gün içerisinde çıkarılması veya yenilenmesi gerekmekte olacaktır. İşlem sonrası 1-2 gün irin akışı normaldir.
Doktorunuz vücudunuzun ilk enfeksiyona karşı savunmasını desteklemek ve ileriki enfeksiyonları engellemek amacıyla antibiyotik tedavisi önerebilir. Ayrıca birkaç gün boyunca ağrı kesici kullanmanız da tavsiye edilebilir. Bir hafta sonra takip randevusunda doktorunuz yarayı kontrol etmek için pansumanı ve iç ambalajları çıkarır. Her şey yolunda ise yaranın bakımını ve pansuman ile iç ambalajın nasıl değiştirileceği konusunda size bilgi verilir.
İlk birkaç gün boyunca yaranın üzerine günde üç-dört kez sıcak kuru kompres uygulamanız da faydalı olabilir. Bu iyileşme sürecini hızlandırmaya yardımcı olur. Bölgenin yeni bir pansuman öncesi sabun ve ılık suyla temizlenmesi de önerilir. Ancak evdeki bakım hakkında doktorunuz veya hemşirenizin görüşünü almanız önemlidir. İyileşme süreci apsenin büyüklüğüne bağlı olarak 1 ya da 2 hafta alabilir. Bu süreçte apsenin tabanından ve yaranın kenarlarından yeni deri oluşmaya başlayacaktır.
Bilgi talep formu doldurarak apse tedavisi hakkında merak ettiklerinizi öğrenebilir ve randevu alabilirsiniz.
KAYNAK:
https://www.nhs.uk/conditions/skin-abscess/
https://www.ariahealth.org/programs-and-services/radiology/interventional-radiology/abscess-and-fluid-drainage
SIK SORULAN SORULAR
Enfeksiyon tamamen yok edilmezse apse aynı yerde ya da başka bir yerde yeniden oluşabilir. Doğru şekilde ilaç kullanımı enfeksiyonun devam etme olasılığını ve belirtilerinin sürekli hale gelmesini önlemeye yardımcı olabilir.
Apsenin en belirgin belirtisi genellikle büyük bir sivilceye veya açık bir yaraya benzeyen ağrılı, sertleşmiş bir cilt alanıdır. Apse çevresindeki deri kızarıklığa sahip olabilir ve dokunulduğunda hassasiyet ve sıcaklık hissedilebilir. Ayrıca bölgeden irin akması da gözlemlenebilir. Diğer belirtiler arasında enfekte olan bölgenin etrafındaki şişlikler derinin sertleşmiş dış tabakası ve enfeksiyon ciddi ise ateş veya titreme bulunabilir.
Her apse tıbbi bir müdahale gerektirmeyebilir. Daha hafif apseler kendiliğinden veya evde uygulanabilecek çeşitli yöntemler ile düzelebilir. Küçük bir apsenin boşalmasını teşvik etmek için etkilenen bölgeye sıcak ve nemli bir kompres uygulayabilirsiniz. Bu aynı zamanda şişliklerin azalmasına ve iyileşme sürecinin başlamasına yardımcı olur. Hafif apselere yönelik diğer tedavi seçenekleri arasında seyreltilmiş çay ağacı yağı ve hindistancevizi ya da zeytinyağı karışımının kullanılması bulunmaktadır. Epsom tuzlu sıcak suya batırılan bir bez kompresi günde birkaç kez apsenin üzerine nazikçe konulursa kurumasına yardımcı olabilir.
Perkütan apse drenajı, genelde karın bölgesindeki boşlukta veya organlarda ya da ultrason yardımıyla veya doğrudan yapılan apse boşaltma işlemi ile tespit edilemeyen apseler için kullanılır.
Mastit apse drenajı memede de dahil olmak üzere vücudun her yerinde meydana gelebilir. Eğer meme üzerindeki apse yüzeyseldir ve lokal anestezi altında poliklinik koşullarında boşaltılabilir. Derin apseler için hastanın ağrısız bir şekilde tedavi edilebilmesi amacıyla sedasyon ve lokal anestezi ile boşaltma işlemi gerçekleştirilir.
Kuyruk sokumu apseleri genellikle kıl dönmesi veya pilonidal sinüs apsesi olarak ortaya çıkar. Çok ağrılı olan bu apseler genellikle gözle görülebilir ve elle muayene edilebilir.
Yorum Ekle
