444 3 703

Balın Faydaları Nelerdir?

 

Bal arıların çiçekli bitkilerden ürettiÄŸi tatlı bir yiyecektir. Balın türü arının yaÅŸadığı bölgeye, mevsime ve topladığı çiçek türüne baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸir. Ortalama 320 farklı bal türü vardır. Açık renkli bal türleri genellikle hafif tatlıdır ancak avokado, portakal çiçeÄŸi ve okaliptüs gibi bal türleri orta derecede aromatiktir. Bal vitaminler, mineraller, amino asitler, demir, çinko ve antioksidanlar içerir. DoÄŸal bir tatlandırıcı olan bal aynı zamanda antioksidan ve antibakteriyel özelliklere sahiptir. Balın faydaları hakkında bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.

Balın Besin Değerleri Nelerdir?

Balın temel bileÅŸenleri glikoz ve fruktozdur. SaÄŸlık için önemli vitaminler, proteinler, mineraller ve enzimler içerir. 20 gram bal aÅŸağıdaki besin deÄŸerlerini içerir:

  • Kalori: 58
  • YaÄŸ: 0 gram
  • Karbonhidrat: 15.3 gram
  • Fruktoz: 8.4 gram
  • Glikoz: 6.9 gram
  • Protein: 0,08 gram
  • Su: 3,5 gram

Balın Faydaları Nelerdir?

Besinsel içeriÄŸi bakımından zengin olmayan bal vücut için çok yararlı bir besindir. Antioksidan içeren bal kalp saÄŸlığı risklerine karşı koruyucudur ve grip enfeksiyonları ile soÄŸuk algınlığı tedavisinde kullanılır. Bal faydaları aÅŸağıdaki gibidir:

  • Bal içerdiÄŸi antioksidanlarla vücudu iltihaplardan korur. Vücuttaki iltihaplanmalar kanser, kalp rahatsızlıkları ve otoimmün bozuklukları tetikleyebilir. Balın antimikrobiyal etkisi yara iyileÅŸme sürecini hızlandırabilir ve mide rahatsızlıklarını azaltabilir.
  • Antibakteriyel ve antienflamatuar özellikleri sayesinde bal, öksürüÄŸü hafifletir ve boÄŸazı yumuÅŸatır. Özellikle üst solunum yolu enfeksiyonu olan kiÅŸiler, bal tüketerek öksürük semptomlarını hafifletebilir. Okaliptüs ve narenciye balları akut gece öksürüÄŸünü önlemede etkilidir.
  • Besinlerde bulunan antioksidanlar vücudu iltihaplanma riskine karşı korur ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
  • Antioksidanlar, içerdikleri besinler aracılığıyla vücudu inflamasyondan korur ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Bal, pinocembrin adlı beyin fonksiyonlarını koruyup geliÅŸtiren bir antioksidan barındırır. Bu sayede hafıza sorunlarını engeller.
  • Bal, gastrointestinal hastalıklarının etkilerini azaltır ve ishal gibi durumların önüne geçer. Ayrıca bal, ağız yoluyla sıvı tüketimi tedavisinin bir parçasıdır.

Sofra Åžekeri Yerine Bal Tercih Edilir mi?

Özellikle tip 2 diyabetli kiÅŸilerde bal, kalp rahatsızlıkları ile beyin ve böbrek damarlarındaki potansiyel problemleri azaltmaktadır. Aynı zamanda kötü LDL kolesterol seviyelerini ve vücuttaki inflamasyonu da düÅŸürür. Ancak çok fazla alındığında bal, kan ÅŸekeri seviyelerini artırabilir ancak bu etki sofra ÅŸekerinden daha hafiftir. Diyabet hastalarının bala dikkatli yaklaÅŸması gerekmektedir. Marketlerde satılan ÅŸurup karıştırılmış ve yüksek ÅŸekerli ballardan kaçınmak ve doÄŸal bal seçmek büyük önem taşır.

Balın Yan Etkileri Nelerdir?

Bal genellikle öksürüÄŸü önlemek için doÄŸal bir tatlandırıcı olarak kullanılır. Ancak bazı kiÅŸiler, arı poleni ve balın içindeki diÄŸer bileÅŸenlere karşı duyarlı olabilirler. Çok nadir görülse de arı polenine alerji ciddi ve hatta ölümcül yan etkilere neden olabilir. Bal alerjisi aÅŸağıdaki belirtilerle kendini gösterir:

  • Mide bulantısı
  • Kilo kaybı
  • Astım belirtileri
  • Bayılma
  • Kalp ritim bozuklukları
  • Aşırı terleme

Bal Kimlere Önerilmez?

Balın faydaları her bireyde aynı etkiyi göstermez. Özellikle diyabet hastalarına ve fazla kilolu olanlara bal tüketimi tavsiye edilmez. Aşırı miktarda tüketildiÄŸinde baÅŸ dönmesi, yüksek ateÅŸ, kusma gibi sorunlara yol açabilir ve yüksek kalorili olduÄŸu için kilo alma hızını artırabilir. Arılar bal üretirken botulizm adlı bakteri sporları toplayabilirler. Bu sporları yetiÅŸkinler, güçlü bağışıklık sistemleri ve mide asidinin etkisi sayesinde tolere edebilirler. Ancak, bebeklerin sindirim sistemi bu sporları nötralize edecek ve çoÄŸalmalarını engelleyecek bakterileri henüz geliÅŸtirememiÅŸtir. Bu sebeple 1 yaşından küçük çocuklara bal vermek önerilmez.

KAYNAK: https://www.mayoclinic.org/drugs-supplements-honey/art-20363819

SIK SORULAN SORULAR

Balın saÄŸlık üzerindeki faydalarını görebilmemiz için yetiÅŸkinlerin her gün 3-5 yemek kaşığı veya 6-10 tatlı kaşığı bal tüketmeleri önerilir ki bu da yaklaşık olarak 50-80 gr.'a denktir. Çocukların ise kilogram başına yaklaşık 1 gr. bal tüketmeleri uygundur. ÖrneÄŸin, 20 kg ağırlığındaki bir çocuÄŸun günde 20 gr, yani takriben 1,5 yemek kaşığı ya da 3 tatlı kaşığı bal tüketmesi gereklidir. Bal tüketimini alışkanlık haline getirmek ve birkaç ay sonra balın faydalarını görmeye baÅŸlamak mümkündür. Åžeker yerine meyve tatlısı yaparken, kek veya kurabiye yaparken bal kullanabilirsiniz. EÄŸer su içmekte güçlük çekiyorsanız, biraz bal, limon ve nane ile tatlandırabilirsiniz.

Tek tek her peteÄŸi analiz etme olanağı bulunmadığı için, süzme balın tercih edilmesi genellikle daha uygun olacaktır. Süzme bal, arının sır ile koruduÄŸu petekteki baldan alınıp süzülerek elde edilir. Yani, bal eÄŸer petek gözlerinden dışarı çıkarılırsa buna "süzme bal" denir.

Isının balın besin deÄŸerine etkisi zamanla doÄŸru orantılıdır. ÖrneÄŸin, 24 saat boyunca 50°C'de tutulan bal bazı besin öÄŸelerini kaybeder ama tüm besin özellikle de mineral deÄŸeri tamamen kaybolmaz. Bal, eÄŸer 76°C'de 10 dakika tutulursa yapısında çok az deÄŸiÅŸiklik meydana gelir. Bu sebeple, çay ya da süt benzeri hızlı tüketilen içeceklerde bu deÄŸiÅŸiklikler pek görülmez. Balı, içerdiÄŸi mineraller, vitaminler, flavonoidler ve enzimleri maksimum düzeyde alabilmek için; sıcak, ılık ya da soÄŸuk her türlü içecekte ÅŸeker yerine kullanmak daha faydalıdır.

Balın renk tonu, tadındaki ve ÅŸeker oranındaki farklılıklar tamamen üretildiÄŸi kaynaÄŸa baÄŸlıdır. Balın renginin açık veya koyu oluÅŸu kalitesini doÄŸrudan etkilemez. Kestane balı, çam balı ve püren balı gibi koyu renkteki ballar daha fazla mineral içerir.

Balın kristalleÅŸmesi, hangi çiçekten elde edildiÄŸi ve saklandığı koÅŸullara baÄŸlı olarak gerçekleÅŸir. Saf ve doÄŸal ballar genellikle kış aylarında veya soÄŸukta tutulduklarında birkaç ay içinde kristalleÅŸebilir. KristalleÅŸme tamamen normal bir durumdur ve balın yenilebilirliÄŸini etkilemez. KristalleÅŸmiÅŸ bal olduÄŸu gibi yenilebileceÄŸi gibi, aynı zamanda bir benmari yöntemi (sıcak su dolu bir kabın içinde ısıtma) ile kristalleri çözülüp bu haliyle de tüketilebilir.

Çiçek ve çam balları arasındaki en temel ayrım kaynaklarıdır. Çiçek balı için arılar, çiçeklerin polenlerini ve nektarlarını toplar; çam balı içinse arılar, çam ormanlarında bulunan tatlı sıvıyı toplar. Çiçek ballarına kıyasla daha koyu renkte olan çam balı, özgün bir aromaya sahiptir. Daha az ÅŸekerlidir ve boÄŸazda yanma hissi oluÅŸturmaz. Geç kristalleÅŸme veya hiç kristalleÅŸmeme özelliÄŸi sayesinde yıllarca saklanabilir ve yüksek demir içeriÄŸi nedeniyle tercih edilir.

Web ve Tıbbi Yayın KuruluGüncellenme Tarihi: 04.04.2024 10:23Yayınlanma Tarihi: 03.04.2024 12:58
Yorum Ekle


KATEGORİLER