aPTT Nedir? aPTT Yüksekliği ve Düşüklüğü

25 / NÄ°S
2024

“aPTT nedir?” sorusu konu test sonuçları olduÄŸunda merak edilen konulardan biridir. Kan dolaşımını saÄŸlayan damarlardan birinde hasar yaÅŸandığında kandaki proteinler belirli sırayla bir araya gelir ve kan pıhtıları oluÅŸturarak kanamayı hızla durdurur. aPTT testi de pıhtılaÅŸma faktörlerinin çalışmasını deÄŸerlendirmek adına uygulanan bir testtir. Kanın pıhtılaÅŸma süreci hakkında bilgi veren bu test, genellikle pıhtılaÅŸma fonksiyonlarını deÄŸerlendiren testlerle birlikte uygulanır.

aPTT Nedir?

aPTT testi, kanın pıhtılaÅŸma faktörlerinin ne kadar iyi çalıştıklarını görmek ve deÄŸerlendirmek adına uygulanan bir testtir. Bu testin sonuçları kiÅŸinin saÄŸlık geçmiÅŸine, yaşına, cinsiyetine, test için kullanılan yönteme, kullanılan kan sulandırıcı ilaçlara baÄŸlı olarak deÄŸiÅŸebilir. aPTT test sonucunun normalden farklı çıkması kesin olarak bir saÄŸlık problemi olduÄŸu anlamına anlamına gelmez. Bunun yanında sonucun normal çıkması da pıhtılaÅŸma sürecinin tamamen normal olduÄŸu ve hastanın kanama riskine sahip olmadığı göstermez.

aPTT Testi Nedir?

“aPTT testi nedir? Hangi amaçlarla uygulanır?” sorusu da konu hakkında sıklıkla merak edilir. aPTT testinin uygulanma amaçları aÅŸağıdaki gibidir:

• Ä°lgili pıhtılaÅŸma faktörlerinden herhangi birinin kusurlu ya da eksik olması kiÅŸide kanama bozukluÄŸu olduÄŸunu anlamına gelebilir. Hemofili bu durumlardan biridir. Testle bu durum kontrol edilir.
• Bazı otoimmün hastalıklar nedeniyle bağışıklık sistemi pıhtılaÅŸma faktörlerine saldırır ve bu durum pıhtılaÅŸma sorunuyla kendini gösterir. aPTT testiyle bu durum kontrol edilir.
• Bazı hastalıklarda kan normalden fazla pıhtılaşır. Bunun sonucunda da anormal pıhtılar oluÅŸur. Bu durum da damar tıkanıklığına sebebiyet vererek inme ya da kalp krizi gibi ciddi durumlara yol açar. Bu pıhtıların oluÅŸumunu engellemek adına genellikle heparin kullanılır. Ancak gereken dozdan yüksek Heparin alınması tehlikeli sonuçlara yol açan aşırı kanamalara neden olabilir. Bu nedenle aPTT testiyle süreç takip edilir ve doz ayarlanır.

aPTT Testi Neden Yapılır?

aPTT testine aÅŸağıdaki durumlarda ihtiyaç duyulabilir:

• Sebebi belirlenemeyen yoÄŸun kanama durumu
• Vücudun kolaylıkla kanaması, morarma ve çürüklerin oluÅŸması
• Dışkıda veya idrarda kan tespiti
• DiÅŸ etlerinin kolayca kanaması
• Kadınların menstrüasyon döngülerinde yoÄŸun kanama yaÅŸaması
• Eklemlerde aÄŸrı ve ÅŸiÅŸlik oluÅŸması (kanamanın eklem boÅŸluklarına sızmasından dolayı)
• Sık görülen, uzun süren ve kontrol altına alınması güç burun kanamaları
• Damar içerisinde pıhtı oluÅŸumu
• Heparin kullanımına iliÅŸkin durumlar

aPTT Testi Nasıl Yapılır?

Test enjektör ile el üzeri ya da kol gibi bölgeden az miktarda kan alınması ile yapılır. Test uygulanmadan önce herhangi bir hazırlık yapılmasına gerek yoktur. Hasta reçeteli ya da reçetesiz olarak kullandığı tüm ilaçlar hakkında doktoru mutlaka bilgilendirmelidir.

aPTT Referans Aralığı Nedir? aPTT Kaç Olmalı?

Peki aPTT kaç olmalı? Normal referans aralığı laboratuvarlara göre deÄŸiÅŸiklik gösterebilir. Bu nedenle sonuç mutlaka doktorla deÄŸerlendirilmelidir. aPTT için normal referans aralığı 25 ile 35 saniyedir. Test, hasta heparin aldığı için uygulandıysa aPTT deÄŸerinin ise 60 ile 80 saniye civarında olması beklenir.

aPTT YüksekliÄŸi Belirtileri Nelerdir?

aPTT yüksekliÄŸi belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:

• Tekrar eden kanamalar
• Vücudun kolay morarması
• Dışkı veya idrarda kan olması
• DiÅŸ etlerinde tekrar eden kanamalar
• Kadınlarda yoÄŸun kanamalı adet dönemleri
• Eklem boÅŸluklarına kanamaya baÄŸlı olarak eklemlerde aÄŸrı ve ÅŸiÅŸlik
• Tekrarlayan ve uzun süren burun kanamaları

• DiÄŸer kan pıhtılaÅŸma faktörlerinin eksik olması
• Von Willebrand Hastalığı: Anormal kan pıhtılaÅŸmasına neden olan bir hastalıktır.
• Dissemine Ä°ntravasküler Koagülasyon (DIC): Damarlarda çok sayıda pıhtı oluÅŸumu ile ilerleyen bit hastalıktır.
• Akut ya da kronik lösemi
• K vitamini eksikliÄŸi ve bağırsaklarda K vitamini emilim bozukluÄŸu
• Kronik karaciÄŸer ve siroz hastalığı
• Hemofili A veya B
• Kan sulandırıcı bazı ilaçlar
• Antifosfolipid Antikor Sendromu

aPTT DüÅŸüklüÄŸü Nedir?

aPTT düÅŸüklüÄŸü, kanın normalden daha hızlı pıhtılaÅŸtığı bir durumdur. Bu durum aşırı kanama riskini artırabilir. aPTT düÅŸüklüÄŸü belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:

• Burun kanaması
• DiÅŸ eti kanaması
• Aşırı adet kanaması
• Ciltte morarma ve kolay çürüme
• Ameliyat yerinden veya yaralardan aşırı kanama
• Ä°drarda veya dışkıda kan

• Sık burun kanaması
• Sık diÅŸ eti kanaması
• Adet döngüsünde aşırı kanama
• Kolay morarma ve çürüme
• Ameliyat yerinden veya yaralardan aşırı kanama
• Ä°drarda veya dışkıda kan
• Uzun süreli kanama
• Genel halsizlik ve yorgunluk
• BaÅŸ dönmesi veya bayılma

• KaraciÄŸer hastalığı: KaraciÄŸer, pıhtılaÅŸma faktörleri üreten bir organdır. KaraciÄŸer hastalığı, pıhtılaÅŸma faktörlerinin eksikliÄŸine ve aPTT düÅŸüklüÄŸüne yol açabilir.
• Vitamin eksikliÄŸi: Vitamin K eksikliÄŸi, aPTT düÅŸüklüÄŸüne neden olabilir. Vitamin K, kan pıhtılaÅŸmasında önemli rol oynayan bir vitamindir.
• Bazı ilaçlar: Aspirin, varfarin ve heparin gibi bazı ilaçlar kan pıhtılaÅŸmasını yavaÅŸlatabilir ve aPTT düÅŸüklüÄŸüne neden olabilir.
• Kan hastalıkları: Hemofili ve von Willebrand hastalığı gibi bazı kan hastalıkları, aPTT düÅŸüklüÄŸüne neden olabilir.
• Yetersiz beslenme: Yetersiz beslenme, vitamin ve mineral eksikliklerine yol açabilir ve bu da aPTT düÅŸüklüÄŸüne neden olabilir.
• Hamilelik: Hamilelik sırasında aPTT düÅŸüklüÄŸü yaygındır. Bu durum, hormonal deÄŸiÅŸikliklerden kaynaklanır ve genellikle doÄŸumdan sonra kendiliÄŸinden düzelir.

aPTT düÅŸüklüÄŸü, bir kan testi olan aPTT testi ile teÅŸhis edilir. Bu test, kanın pıhtılaÅŸmasının ne kadar sürdüÄŸünü ölçer. aPTT düÅŸüklüÄŸünün tedavisi, altta yatan nedene baÄŸlıdır. Neden tedavi edilebilirse, aPTT genellikle normale döner. Tedavi edilemeyen durumlarda, kan pıhtılaÅŸmasını kontrol etmek için ilaç veya kan transfüzyonları gerekebilir.

aPTT DüÅŸüklüÄŸü Neden Olur?

aPTT düÅŸüklüÄŸü nedeni aÅŸağıdaki gibidir:

• Yaygın kanser: KaraciÄŸerin dahil olduÄŸu durumlar hariç vücutta yaygın kanser varlığı
• Akut kanamadan hemen sonra
• Damar içi pıhtılaÅŸma halinin çok erken evresi

KAYNAK: https://www.webmd.com/a-to-z-guides/partial-thromboplastin-time-test

SIK SORULAN SORULAR