İnsülin Pompası Nedir? Nasıl Kullanılır?

 

Ä°nsülin pompası taşınabilir özellikte olan bir elektromekanik pompa yardımıyla deri altına sürekli insülin vermeye dayanan bir tedavidir. Bele takılan ve cep telefonu büyüklüÄŸünde olan insülin pompasının haznesine kartuÅŸla kısa veya hızlı etkili insülin analogları konulur. Pompa ile verilen insülin kalem veya enjektörle verilen insüline göre daha fizyolojik bir süreci içerir. Ä°nsülin pompası tedavisi hakkında merak edilenleri sizler için derledik.

Ä°nsülin Pompası Nedir?

“Ä°nsülin pompası nedir?” sorusunu insülin pompası, tip 1 diyabet hastalarının kan ÅŸekeri seviyelerini yönetmelerine yardımcı olan bir cihazdır ÅŸeklinde yanıtlayabiliriz. Bu pompalar, küçük bir cihaz aracılığıyla insülini doÄŸrudan kullanıcının vücuduna saÄŸlar. Geleneksel insülin iÄŸnelerine göre daha esnek bir yönetim saÄŸlar, çünkü kullanıcılar öÄŸün saatlerinde ve aktivite düzeylerine göre insülin dozlarını ayarlayabilirler. Pompalar genellikle kullanıcının beline, cebine veya kıyafetinin altına takılır ve küçük bir tüp aracılığıyla insülini deri altına enjekte eder.

Ä°nsülin Pompası Türleri Nelerdir?

Ä°nsülin pompaları genellikle kullanım ÅŸekline göre farklı türlerde olabilir. Yaygın insülin pompa türleri aÅŸağıdaki gibidir:

• Geleneksel Pompa (Kablolu Pompa): Bu tip pompalar, insülin deposunu taşıyan bir cihaz ve insülini vücuda ileten bir tüp içerir. Genellikle kullanıcının beline veya kemerine takılır.
• Tüpsüz Pompa (Patch Pompa): Bu pompalar, insülin deposu ve uygulama alanını tek bir cihazda birleÅŸtirir. Genellikle kablolar olmadan deriye yapıştırılır ve kullanımdan sonra atılır.
• Hibrit Pompa: Bu pompalar, bazı özellikleri geleneksel pompalardan alırken, tüpsüz pompanın deriye yapıştırılan yapısal avantajlarından yararlanabilir.
• Akıllı Ä°nsülin Pompası (Yapay Pankreas): Bu pompa türleri, sürekli glukoz izleme sistemleri (CGM) ile entegre edilmiÅŸ olup, otomatik insülin dozu ayarı yapabilen veya kullanıcıya uygun dozajları öneren akıllı algoritmalar içerebilir.

Ä°nsülin Pompası Nasıl Kullanılır?

Ä°nsülin pompası kullanımı, kullanıcıların kan ÅŸekeri seviyelerini daha hassas bir ÅŸekilde kontrol etmelerine ve daha esnek bir yaÅŸam tarzı sürmelerine yardımcı olabilir. Kullanım detayları pompa markası ve modeline göre deÄŸiÅŸebilir, bu nedenle kullanıcılar genellikle pompa kullanımı konusunda eÄŸitim alır ve sürekli olarak saÄŸlık uzmanları ile iletiÅŸim halinde olurlar. Ä°nsülin pompası kullanımı genellikle aÅŸağıdaki adımları içerir:

• Pompanın Hazırlanması: Ä°lk olarak, insülin pompasının dolumu yapılır. Pompanın içindeki insülin deposu (rezervuar) insülinle doldurulur. Bu iÅŸlem genellikle her 2-3 gün veya gerektiÄŸinde yapılır.
• Pompanın Takılması: Pompa, genellikle belde veya baÅŸka uygun bir yerde taşınabilir. Kullanıcı, pompanın tüpünü (varsa) veya pompanın kendisini uygun bir ÅŸekilde yerleÅŸtirir.
• Basal Ä°nsülin Ayarı: Pompa, kullanıcının vücuduna sürekli olarak insülin veren bir "bazal" doz ayarına sahiptir. Bu ayar, kullanıcının gün boyunca ihtiyaç duyduÄŸu temel insülin miktarını saÄŸlar.
• Bolus Ä°nsülin Verilmesi: ÖÄŸünlerden önce veya yemek sonrası kan ÅŸekeri düzeylerini düzenlemek için ek bir "bolus" insülin dozu verilir. Bu, kullanıcının yediÄŸi yiyeceÄŸin miktarına ve karbonhidrat içeriÄŸine göre ayarlanabilir.
• Cilt Altına Ä°nsülin Verilmesi: Pompa, insülini küçük bir iÄŸne veya tüp aracılığıyla cilt altına verir. Bu süreç genellikle kullanıcı tarafından ayarlanır ve pompa üzerinden kontrol edilir.
• Sürekli Glukoz Ä°zleme (CGM) Entegrasyonu (Opsiyonel): Bazı pompalar, sürekli glukoz izleme sensörleri ile entegre olabilir. Bu sayede kullanıcı, kan ÅŸekeri seviyelerini sürekli olarak kontrol edebilir ve gerekirse insülin dozlarını ayarlayabilir.
• Pompanın Günlük Yönetimi: Pompanın düzgün çalışmasını saÄŸlamak için günlük olarak pil veya ÅŸarj durumu kontrol edilir, insülin seviyeleri izlenir ve pompa gerektiÄŸi ÅŸekilde temizlenir ve bakımı yapılır.

Ä°nsülin Pompa Tedavisinin Avantajları Nelerdir?

Ä°nsülin pompası tedavisinin birçok avantajı bulunur. BaÅŸlıca avantajlar aÅŸağıdaki gibidir:

• Daha Ä°yi Kan Åžekeri Kontrolü: Pompalar, kullanıcının insülin ihtiyacını daha hassas bir ÅŸekilde yönetmesine olanak tanır. Bazal insülin dozlarını sürekli olarak ayarlayabilir ve öÄŸünler için doÄŸru bolus dozlarını hesaplayabilirler, bu da daha stabil kan ÅŸekeri seviyelerine ve daha iyi HbA1c sonuçlarına yol açabilir.
• Esneklik: Kullanıcılar, pompa ile insülin verme sürecini daha esnek bir ÅŸekilde yönetebilirler. ÖrneÄŸin, öÄŸün saatlerinde veya egzersiz yaparken insülin dozlarını kolayca ayarlayabilirler.
• Daha Az Enjeksiyon: Pompa kullanıcıları, geleneksel insülin iÄŸnelerine kıyasla daha az sayıda cilt altı enjeksiyon yaparlar. Bu, kullanıcıların yaÅŸam kalitesini artırabilir.
• Daha Az Hipoglisemi Riski: DoÄŸru ÅŸekilde ayarlanmış insülin pompaları, hipoglisemi riskini azaltabilir. Özellikle gece boyunca sürekli insülin saÄŸlamak, kullanıcıların düÅŸük kan ÅŸekeri olaylarını önlemelerine yardımcı olabilir.
• Daha Kolay ÖÄŸün Planlaması: Pompa kullanıcıları, öÄŸünler için insülin dozlarını daha hassas bir ÅŸekilde ayarlayabilirler. Bu, yemek zamanlarında daha iyi kan ÅŸekeri kontrolü saÄŸlar.
• YaÅŸam Tarzı UyumluluÄŸu: Pompa, aktif bir yaÅŸam tarzına sahip olanlar için özellikle uygun olabilir. Egzersiz yaparken veya seyahat ederken insülin yönetimi daha kolay hale gelir.
• Sürekli Glukoz Ä°zleme (CGM) ile Entegrasyon: Bazı pompalar, sürekli glukoz izleme sistemleriyle entegre olabilir. Bu, kullanıcıların gerçek zamanlı olarak kan ÅŸekeri seviyelerini izlemelerine ve insülin dozlarını buna göre ayarlamalarına yardımcı olabilir.

Ä°nsülin Pompa Tedavisinin Dezavantajları Nelerdir?

Ä°nsülin pompası tedavisinin bazı potansiyel dezavantajları aÅŸağıdaki gibidir:

• Pompanın ilk kurulumu ve günlük kullanımı, bazı kullanıcılar için karmaşık olabilir. Ayarlamalar, doz hesaplamaları ve cihazın bakımı konularında eÄŸitim ve zaman gerektirebilir.
• Pompanın tüp veya yapışkan yüzeyleri, bazı insanlarda cilt tahriÅŸine veya alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
• Ä°nsülin pompaları ve sürekli glukoz izleme sistemleri (CGM) pahalı olabilir.
• Pompa veya sensörlerin arızalanması durumunda insülin tedavisinde kesinti yaÅŸanabilir. Bu durum, kullanıcının saÄŸlık durumunu etkileyebilir.
• Pompa ve enjeksiyon alanlarının hijyenik olması önemlidir. Bu durum, bazı kullanıcılar için ek bir sorumluluk ve dikkat gerektirebilir.
• Pompa taşıyan bireyler, cihazın dış görünümü veya taşıma ÅŸekli nedeniyle bazı sosyal veya psikolojik zorluklarla karşılaÅŸabilirler.

Bu dezavantajlar her birey için farklılık gösterebilir ve bazıları için daha belirgin olabilirken, diÄŸerleri için önemsiz olabilir. Ä°nsülin pompası tedavisi, bireysel ihtiyaçlar ve yaÅŸam tarzı göz önüne alındığında deÄŸerlendirilmelidir. Tedavi seçimi, hasta ile saÄŸlık profesyonelleri arasında yapılan dikkatli bir deÄŸerlendirme sonucunda belirlenmelidir.

Ä°nsülin Pompaları Kimlere Önerilmektedir?

• Tip 1 Diyabet Hastaları: Özellikle tip 1 diyabet hastaları, insülin pompalarından büyük fayda saÄŸlayabilirler. Çünkü tip 1 diyabet, pankreastan insülin üretiminin yokluÄŸu veya çok az olması durumudur. Pompalar, bu hastaların gün boyunca insülin ihtiyaçlarını daha hassas bir ÅŸekilde karşılamalarına yardımcı olabilir. Peki tip 2 diyabet hastaları kullanabilir mi? Sorunun yanıtını "Tip 2 Diyabet Hastaları Ä°nsülin Kullanır mı?" baÅŸlıklı yazımızda bulabilirsiniz.
• Yüksek Kan Åžekeri Düzeyleri ve Dalgalanmaları Olan Hastalar: Yüksek kan ÅŸekeri seviyeleri veya düzensiz kan ÅŸekeri dalgalanmaları yaÅŸayan diyabet hastaları, insülin pompaları sayesinde daha iyi kan ÅŸekeri kontrolü elde edebilirler.
• HbA1c Düzeyi Yüksek Olanlar: HbA1c düzeyi yüksek olan diyabet hastaları (genellikle 7.5% ve üzeri), insülin pompaları ile daha iyi kan ÅŸekeri yönetimi saÄŸlayabilirler ve bu sayede HbA1c düzeylerini düÅŸürebilirler.
• Fleksibilitenin Önemli OlduÄŸu Durumlar: Aktif bir yaÅŸam tarzına sahip olanlar veya öngörülemeyen zaman dilimlerinde insülin ihtiyacı deÄŸiÅŸen bireyler (örneÄŸin, sporcular, seyahat edenler), insülin pompaları sayesinde insülin yönetimini daha esnek bir ÅŸekilde yapabilirler.

Ancak, insülin pompaları her hasta için uygun olmayabilir. Özellikle teknik beceri gerektiren veya pompayı kullanma konusunda zorluk yaÅŸayan bireyler için baÅŸka tedavi seçenekleri de deÄŸerlendirilmelidir. Ä°nsülin pompası kullanımı konusunda karar vermeden önce mutlaka bir saÄŸlık profesyoneli ile görüÅŸmek önemlidir.

Diyabet Pompası Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

En iyi insülin pompası kullanımında bile dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunur. Pompanın doÄŸru bir ÅŸekilde kurulması ve kullanılması önemlidir. Kullanım kılavuzunu dikkatlice okuyun ve eÄŸitim aldığınızdan emin olmalısınız. Pompanın insülin deposunun düzenli olarak doldurulması gerekmektedir. Depo boÅŸaldığında veya insülin seviyesi düÅŸük olduÄŸunda hemen doldurulmalıdır.

Pompa kullanıcıları, düzenli olarak kan ÅŸekeri seviyelerini kontrol etmelidirler. Bu, pompanın doÄŸru çalışıp çalışmadığını ve doÄŸru insülin dozlarının verildiÄŸinden emin olmanızı saÄŸlar. Pompanın takıldığı bölgeyi temiz tutmak önemlidir. Yüzeylerin hijyenik olması, enfeksiyon riskini azaltır. Pompa kullanıcıları, pompanın çalışmaması veya insülin tedavisinin kesilmesi durumunda ne yapacaklarını bilmelidirler. Bu durumda hızlı bir ÅŸekilde saÄŸlık uzmanlarına veya acil servise baÅŸvurulmalıdır.

Pompanın yedek pil, insülin deposu veya diÄŸer parçaları taşınabilir durumda olmalıdır. Özellikle seyahat sırasında bu önemlidir. Pompa kullanımı konusunda iyi bir eÄŸitim almak ve düzenli olarak saÄŸlık profesyonelleri ile iletiÅŸimde olmak, pompanın verimli bir ÅŸekilde kullanılmasına yardımcı olur. Pompanın tüp veya yapışkan yüzeyleri ciltte tahriÅŸe veya alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bu durumda cilt bakımına özen gösterilmelidir.

Ä°nsülin Pompası Fiyatları Nelerdir?

“Ä°nsülin pompası fiyatı ne kadar?” sorusunu insülin pompası fiyatları genellikle marka, model, ülke ve saÄŸlık sigortası kapsamına göre deÄŸiÅŸiklik gösterir ÅŸeklinde yanıtlayabiliriz. Ayrıca, pompa üzerine entegre edilmiÅŸ ek özellikler (örneÄŸin, sürekli glukoz izleme sistemleri) ve pompanın kullanım süresi gibi faktörler de fiyatı etkileyebilir.

Ä°nsülin Pompası Nereye Takılır?

Ä°nsülin pompası genellikle kullanıcının tercihine göre belirli bölgelere takılabilir. En yaygın takılan yerler aÅŸağıdaki gibidir:

• Bel veya Kemer: Bu, insülin pompasının en yaygın takıldığı yerdir. Pompanın klipsi veya kemer klipsiyle birlikte gelmesi durumunda, bu bölgeler oldukça pratik olabilir.
• Kola takılan insülin pompası: Bazı kullanıcılar, pompayı kolun üzerine klipsleyerek veya özel bir bandajla sabitleyerek taşırlar. Bu, daha rahat bir kullanım saÄŸlayabilir.
• Bacak: Bazı kullanıcılar pompayı bacak üzerine klipsleyerek veya bandajla sabitleyerek taşırlar. Bu da hareket özgürlüÄŸü saÄŸlayabilir.
• GöÄŸüs: Pompanın taşınması için birçok farklı nokta bulunmaktadır.

Ä°nsülin pompası nerede takılır vücudun farklı yerlerine koyulabilmektedir. Bu doktor tarafından belirlenmekte olup göbek, kalça, üst kol veya bacak bölgesine yerleÅŸtirilir. Katatere baÄŸlı tüp vücuda insülin saÄŸlar. Katater ise üç günde bir deÄŸiÅŸtirilebilir yapıdadır. Bunların kullanılması için doktor tarafından reçetelendirilmesi ÅŸarttır.

KAYNAK :

https://diabetes.org/healthy-living/medication-treatments/insulin-other-injectables/insulin-pumps-relief-and-choice

SIK SORULAN SORULAR