Temelinde birçok farklı neden bulunsa da diz ağrısı uzun yıllar boyunca yaşanıyorsa artrittir. Bu durum travmatik artrit, romatoit artrit ve osteoartrit gibi farklı şekillerde görülebilir.
Osteoartrit: Diz kemiklerinin uçlarında yastık görevi gören kıkırdak dokuda zamanla yumuşama ve bunun bir sonucu olarak da aşınma ve yıpranma görünür. Kaybolan bu kıkırdak hareket halindeyken kemiklerin birbirine sürtünmesine ve ağrıların yaşanmasına neden olur. Ayrıca kemiklerin sürtünmesi ile eklem hasarı da başlar. Osteoartrit olarak adlandırılan bu durum genellikle 50 yaş üzerinde olan ve aile geçmişinde diz aşınması durumu yaşanmış kişilerde ortaya çıkar.
Eklem yangısı (enflamatuvar artrit): Eklemi kaplayan kıkırdak dokunun şişmesi ve iltihaplanmasıdır. Bu durum ilerleme gösterdikçe kıkırdak dokusunda aşınma meydana gelir ve eklem yapısı sertleşir.
Zedelenme- travmatik artrit: Bu durum genellikle dizin ciddi bir şekilde incinmesi sonucu gelişim gösterir. Kişinin düşmesi ya da dizine kötü bir darbe alması ile ekleminde zedelenme görülür. Bu zedelenme doğru bir şekilde iyileşme göstermezse ekleme fazla miktarda ağırlık binebilir. Bu durumda da zamanla kıkırdak aşınması yaşanır.
Diz protezi ameliyatı gereken hastada şikayetler ve belirtilerin iyi gözlemlenmesi son derece önemli. Ayrıca radyolojik sonuçlar da bu aşamada iyi değerlendirilmeli. Çünkü protez uygulamasının en büyük amaçlarından biri de kişide konfor yaratmaktır. Diz protezi uygulamasını gerekli kılan en önemli etken de hastanın yürüme problemi yaşıyor olmasıdır. Özellikle hastanın daha önce yürüyebildiği mesafeyi yürürken diz ağrısı yaşaması ameliyatı gerekli kılar. Bunun yanında hasta merdiven inip çıkmada güçlük çekiyorsa, hareket anında dizinden sesler geliyorsa, sandalyeye oturduğunda kalkamıyorsa, dizdeki şekil bozukluğu filmde görülebiliyorsa ve geceleri ağrı yaşanıyorsa kişiye protez uygulanır.
Ameliyattan önce hasta genel muayeneden geçirilir. Bu muayene ile hastanın genel sağlık durumuna bakılır ve yaşadığı şikâyetler gözlemlenir. Kişinin yaşadığı ek rahatsızlıklar bulunuyorsa bu hastalıkların kontrolleri de gerçekleştirilir. Elde edilen bu bulgulara ek olarak hastanın diz hareketi, kas gücü ve bacağının durumu hakkında değerlendirme adına fiziki muayene yapılır. Bu aşamada hastanın dizindeki tahribatın yarattığı şekil bozukluğunun derecesini tespit etmek adına da radyolojik görüntüleme işlemi uygulanmalıdır. Son aşamada hastada enfeksiyon olup olmadığı dikkatle incelenir. Bu doğrultuda da hasta dahiliye, cildiye ve diş bölümlerinden kontrolden geçirilerek ameliyata uygunluğu ölçülür. Ameliyata uygun bulunan ve ameliyat tarihi kesinleşen hastaya özel bir sabun/şampuan verilerek 1 gün önce yıkanması istenir. Böylelikle vücutta bulunan ve ameliyattan sonra enfeksiyon riski yaratabilen mikropların vücuttan uzaklaştırılması sağlanır.
Diz protezi fiyatları sıklıkla merak edilen konuların
başında gelir. Diz protezi ameliyatı fiyatları kişiye uygulanacak olan protezin
malzemesine, ameliyatta kullanılacak tekniğe ve hastanın genel durumuna göre
farklılık gösterir. İşlemden sonra hastanın hastanede ne kadar süre kalacağı da
diz protezi fiyatları açısından belirleyicidir.
Bu ameliyat uygulaması 45 dakika ile 1 saat kadar sürer. Ancak bu sürenin hastanın genel durumuna göre farklılık göstereceği bilinmelidir.
Kişinin diz protezi ameliyatı sonrası bazı noktalara dikkat etmesi gerekir. Peki, diz protezi ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? Dikkat edilmesi gerekenler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
“Diz protezi ameliyatı sonrası şiddetli ağrı yaşanır mı?” sorusunun yanıtı merak edilen konular arasındadır. Diz protezi ameliyatı sonrası ağrı yaşanabilir. Ancak ameliyattan önce ve sonra hastaya uygun dozlarda verilen ilaçlarla ağrı minimum düzeye çekilebilir. Ameliyattan sonraki ağrı ilk 24 saat içinde yaşanır ve zamanla giderek azalır. Ameliyattan 2-3 hafta sonra dikişlerin alınmasıyla da kişide ağrı yaşanabilir.
“Diz protezi ameliyatı sonra beslenme nasıl olmalıdır?” hastaların ve hasta yakınlarının merek ettiği konulardan bir diğeridir. Bu dönemde hastaların özel bir diyet uygulaması gerekmez ancak kişinin kilo kontrolünü iyi bir şekilde sağlaması önemlidir. Bu nedenle hasta dengeli beslenmeye özen göstermelidir.
Diz protezi ameliyatı sonrası merdiven çıkma ve ameliyattan sonra ne zaman yürüneceği merak edilen konular arasındadır. Ameliyattan çıkan hastalar aynı gün ya da 1 gün sonra ayağa kaldırılır ve baston yardımı ile yürümesi sağlanır. Hastanın bu süreçte yürüyeceği mesafe genel durumu ile yakından ilgilidir. Bu süreci takip eden 1-2 gün sonra da hastanın merdiven çıkması sağlanır. Hasta yürürken baston kullanımını 2 hafta sonra bırakmalıdır.
Diz protezi ameliyatı sonrası egzersizler arasında uyluk önü ve arkasını güçlendirecek yürüme, merdiven çıkma bulunur. Bunu yanında düz bacak kaldırma, diz kıvırma ve yastıkla yapılan bastırma hareketleri de diz protezi egzersizleri arasındadır. Peki, diz protezi ameliyatı sonrası egzersiz hareketleri nelerdir?
Kuadriseps egzersizleri: Bu egzersizin yapılması için sırt yatağın başına dayanmalıdır ve bacaklar uzatılmalıdır. Ardından bacağın arka kısmı yatağa güçlü bir şekilde bastırılmalıdır. Böylelikle diz kapağını kalçaya doğru çeken kasların sıkılaşması sağlanır. Yapılacak bir diğer egzersiz ise sırt üstü yatar pozisyondayken diz tam düz pozisyondayken ayak yukarı kaldırılır ve 5 saniye kadar beklenir ve ardından başlangıç pozisyonu alınır.
Protez gevşemesi yaşanabilir bir durumdur. Bu gevşeme durumu enfeksiyon kaynaklı olabilir. Protez gevşemesi olarak adlandırılan belirtiler şu şekildedir:
Enfeksiyon, diz protezi için uygulanan ameliyatlardan sonra en sık karşılaşılan sorunların başında gelir. Bu bağlamda “Diz protezi ameliyatı sonrası enfeksiyon belirtileri nelerdir?” sorusuna şu şekilde yanıt verilebilir:
Diz protezi ameliyatı sonrası BT ve MR çekilip çekilmeyeceği merak edilen konular arasındadır. Son yıllarda tıp alanında gerçekleşen gelişmeler neticesinde diz protezlerinin hepsi BT ve MR gibi radyolojik görüntülemelerin çekilmesine uyumludur.
Kişinin ameliyattan sonra pıhtı sorunu yaşamaması adına 3 hafta boyunca varis çorabı kullanması gereklidir. Bununla birlikte hastaya yalnızca 3 haftalık süreç boyunca kullanması adına kan sulandırıcı ilaçlar da verilir.
“Diz protezi kaç yıl dayanır?” sıklıkla sorulan konulardan bir diğeridir. Diz protezinden çok protezin içinde bulunan materyalin ömrü bulunur ve bu materyalin ömrü ortalama 25 yıldır. Ancak bu süre hastanın protezi kullanım şekli ile doğrudan ilgilidir
Ameliyattan sonra işlem uygulanan bölgede bir miktar şişlik ve ödem olabilir. Bu şişlik ve ödemler ise zamanla kendi kendine azalır.
“Diz protezi ameliyatı sonrası ne zaman iyileşir?” sorusuna hastanın ayağa kalkması ameliyattan hemen sonradır şeklinde yanıt verilebilir. Ancak kişinin baston kullanmadan yürüyebilmesi ise 2 haftayı bulur.