Anevrizma Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Anevrizma oluşumunun en büyük nedeni ateroskleroz olarak adlandırılan bir damar sertliğidir ancak doğuştan da görülebilir. Bunun yanında obezite, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve sigara kullanımı da riski arttırır. Beyin ve kalpte görüldüğü durumlarda tehlikelidir ve vücudun herhangi bir bölgesindeki damarda da meydana gelebilir. Ancak en sık kalpten çıkarak tüm vücudu besleyen ana damarda oluşabilir. 

Konu hakkında “Anevrizma nedir?” gibi merak edilen soruların yanıtlarını ve bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.

Anevrizma Nedir?

Anevrizma, kan damarlarının duvarlarında oluşan zayıflama sonucunda genişlemesidir. Damar duvarı zayıflamış, incelmiş ve aynı zamanda yırtılma riski mevcut olan anevrizma, vücudun herhangi bir bölgesinde meydana gelebilir ancak en sık kalpten çıkan ve tüm vücudu besleyen ana damarda oluşur.

Anevrizma Nedenleri Nelerdir?

Baloncuğun gelişimine neden olabilecek birçok faktör olabilir. Bunlar aşağıdaki gibidir:

• Yaş (Özellikle 40 yaş ve sonrası),
• Kişinin sigara, alkol ve madde kullanımı,
• Bazı kan enfeksiyonları,
• Kafa ve diğer travmalar sonrasında damarlarda zedelenme yaşanması,
• Damar sertliği (Ateroskleroz),
• Kanser,
• Boyun ya da kafada tümör,
• Doğumsal risk faktörleri (ehler- danlos hastalığı, romatizmal hastalıklar, marfan sendromu, aort damarı genişlemesi, beyin damar yumağı, polikistik böbrek hastalığı, ailede beyin anevrizması geçiren kişi olması).

Anevrizma Çeşitleri Nelerdir?

Anevrizmalar gelişme şekline ve geliştiği bölgeye göre sınıflandırılır. Bu sınıflandırma doğrultusunda da tedavi yöntemi belirlenir. Belirli anevrizma çeşitleri aşağıdaki gibidir:

• Beyin anevrizması,
• Aort anevrizması,
• Psödoanevrizma,

 

Beyin anevrizması: Beyin damarlarının zayıflaması ya da hasara uğraması ile oluşan baloncuklar beyin anevrizması olarak adlandırılır. Damarlar dayanıksız olduğundan yırtılma ihtimali yüksektir. Bu nedenle beyin kanamalarına yol açma ihtimali yüksek olan en tehlikeli türdür. Beyin anevrizmasında baloncuk bazı durumlarda küçüktür ve herhangi bir belirti göstermez. Bunu yanında doğum sırasında yaşanabilecek hasarların yarattığı travmalar ve çeşitli hastalıklar nedeniyle gelişebilir.

Aort anevrizması: Vücudun ana damarlarını etkileyen bir anevrizma türüdür. Abdominal aort anevrizması ve torasik aort anevrizma olmak üzere ikiye ayrılır. Kişinin göğüs, karın ve bacak bölgelerinde görülür ve en büyük nedenlerinden biri de damar sertliğidir. Bu anevrizma başlangıçta herhangi bir belirti yaratmaz ve bu nedenle de erken evrede saptanabilen bir anevrizma değildir. Ancak ilerleyen zamanla birlikte boyutu artan anevrizma çevre organlara baskı uygular ve kişide birtakım şikâyetler yaşanmasına neden olur. Bu şikâyetler de bacak ağrısı, sırt ağrısı ve hazımsızlık gibi sindirim sistemi sorunlarıdır. Bunun yanında aortun anevrizması göğüs bölgesinde meydana gelmişse göğüs ağrısı, nefes darlığı, ses kısıklığı, öksürük ve yutma zorlukları gibi belirtiler de yaratır.

Psödoanevrizma: Yalancı anevrizma olarak da adlandırılır. Damar duvarında şişme görülmemesine rağmen yırtılmaya neden olabilir. Görülme nedenleri arasında travma, çeşitli enfeksiyonlar ve stent bulunur.

Anevrizma İçin Risk Faktörleri Nelerdir?

Hastalığa neden olabilecek risk faktörleri aşağıdaki gibidir:

• Stres,
• Sigara kullanımı,
• Şeker hastalığı,
• Genetik yatkınlık,
• Yüksek kolesterol,
• Yüksek tansiyon.

Anevrizma Belirtileri

Belirtiler baloncuğun türüne göre farklılık gösterir. Anevrizmanın yırtıldığı durumlarda iç kanama ve daha ileri derecede yaşanması durumunda da ölüm yaşanabilir. Ayrıca kişide mide bulantısı, kusma, şok, düşük tansiyon ve baş dönmesi görülebilir. Bu tür durumlar acil müdahaleyi gerekli kılar. Bu nedenle risk grubunda olan kişilerin rutin sağlık taraması yaptırması son derece önemlidir. Beyinde görülen anevrizmalar da iki şekilde belirti gösterir. İlk belirti, kitlenin etkisi ile beyin dokusunda bulunan herhangi bir bölgeyi sıkıştırması ile ortaya çıkar. Bu durumda da sıkıştırılan bölge fonksiyonunu tam olarak yerine getiremez ve belirli aksaklıklar görülür. Büyük boyutta olan ve yırtılma göstermemiş anevrizmalar sinirler başta olmak üzere beyin dokusuna baskı yaparak bazı belirtiler yaratır. Beyinde anevrizma belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Göz arkasında ağrı yaşanması,
• Göz bebeğinin genişlemesi,
• Çift görme ya da görme alan bozuklukları,
• Göz kapağında düşme,
• Yüzün bir tarafında görülen yüz felci.

 

Büyümüş ve patlamış anevrizmaların yarattığı belirtiler ise şöyledir:

• Şiddetli kanama bulguları,
• Baş ağrısı,
• Bulantı, kusma,
• Bilinç kaybı yaşama,
• Çift görme,
• Görmede bulanıklık,
• Nöbet,
• Işık hassasiyeti,
• Algılama, dikkat ve bellekte yaşanan bozukluklar.

Anevrizma Tanı Yöntemleri

Hastalığın tanı yöntemleri aşağıdaki gibidir:

• Beyin tomografisi ve MR,
• BT anjiyografi,
• MR anjiyografi,
• Serebral anjiyografi,
• Beyin omurilik sıvısı testi.

Anevrizma Tedavi Yöntemleri

Yırtılma ile kanamaya neden olan anevrizmalarda etkin tedavi yöntemleri kullanılır. Anevrizma tedavisi için kullanılan cerrahi yöntemler aşağıdaki gibidir:

• Cerrahi klipleme (açık cerrahi operasyon),
• Endovasküler yöntem.

 

Endovasküler Yöntem

Endovasküler yöntem, kasık bölgesinden anevrizmanın yaşandığı damara ulaşmayı içeren bir yöntemdir. Bu yöntemde hastanın vücuduna herhangi bir kesi atılmaz. Yöntem, hastanın kasıklarından damar sertliğinin gözlemlendiği damara kateter yerleştirilmesini içerir. Yerleştirilen bu kateter ile damara platin teller yerleştirmek de mümkündür. Bu teller damar içinde pıhtı oluşturma işlevini üstlenir ve baloncuklar içine kan akışının olmasına engel olur. Bu tellerin ana damara ulaşmasını önlemek için de bölgeye stent takılabilir. Bu stentlere endovasküler stent denir. Stentler, dayanıklı kumaşların dokunarak metal tellerle güçlendirilip tüp haline getirilmesidir. Bu stentler, hastanın şişmiş damarına yerleştirilir. Böylelikle kan artık bu tüpün içinden geçer ve şişme göstermiş olan bölüm devre dışı kalır. Göğüs içi ve karın atardamarında 5 cm ve üzerinde balonlaşma tespit edilen hastalar bu yöntemden faydalanabilir. Genellikle 1-2 saat süren kapalı cerrahi işlem, açık cerrahi işleme göre daha az ağrılı geçer. Tedavisi bu yöntemle gerçekleştirilen hastalar, birkaç gün içinde iyileşme gösterir.

Açık Cerrahi Operasyon

Cerrahi klipleme olarak da adlandırılan bu yöntem genel anestezi altında uygulanır. Bu yöntemin amacı, anevrizmanın görüldüğü bölgeyi kapatmaktır. Operasyon genellikle 2 ile 6 saat arasında ya da daha fazla sürebilir. Hasta işlemden sonra 10 gün içinde iyileşebilir.

Nöromonitörizasyon

Nöromonitörizasyon sistemi genellikle omurilik, sinir ve beyin cerrahisi bölümlerindeki operasyonlar, genel cerrahi bölümünün bazı ameliyatları ve kulak burun boğaz hastalıkları için kullanılır.