Anevrizma Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Anevrizma oluÅŸumunun en büyük nedeni ateroskleroz olarak adlandırılan bir damar sertliÄŸidir ancak doÄŸuÅŸtan da görülebilir. Bunun yanında obezite, yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve sigara kullanımı da riski arttırır. Beyin ve kalpte görüldüÄŸü durumlarda tehlikelidir ve vücudun herhangi bir bölgesindeki damarda da meydana gelebilir. Ancak en sık kalpten çıkarak tüm vücudu besleyen ana damarda oluÅŸabilir. 

Konu hakkında “Anevrizma nedir?” gibi merak edilen soruların yanıtlarını ve bilinmesi gerekenleri sizler için derledik.

Anevrizma Nedir?

Anevrizma, kan damarlarının duvarlarında oluÅŸan zayıflama sonucunda geniÅŸlemesidir. Damar duvarı zayıflamış, incelmiÅŸ ve aynı zamanda yırtılma riski mevcut olan anevrizma, vücudun herhangi bir bölgesinde meydana gelebilir ancak en sık kalpten çıkan ve tüm vücudu besleyen ana damarda oluÅŸur.

Anevrizma Nedenleri Nelerdir?

BaloncuÄŸun geliÅŸimine neden olabilecek birçok faktör olabilir. Bunlar aÅŸağıdaki gibidir:

• YaÅŸ (Özellikle 40 yaÅŸ ve sonrası),
• KiÅŸinin sigara, alkol ve madde kullanımı,
• Bazı kan enfeksiyonları,
• Kafa ve diÄŸer travmalar sonrasında damarlarda zedelenme yaÅŸanması,
• Damar sertliÄŸi (Ateroskleroz),
• Kanser,
• Boyun ya da kafada tümör,
• DoÄŸumsal risk faktörleri (ehler- danlos hastalığı, romatizmal hastalıklar, marfan sendromu, aort damarı geniÅŸlemesi, beyin damar yumağı, polikistik böbrek hastalığı, ailede beyin anevrizması geçiren kiÅŸi olması).

Anevrizma ÇeÅŸitleri Nelerdir?

Anevrizmalar geliÅŸme ÅŸekline ve geliÅŸtiÄŸi bölgeye göre sınıflandırılır. Bu sınıflandırma doÄŸrultusunda da tedavi yöntemi belirlenir. Belirli anevrizma çeÅŸitleri aÅŸağıdaki gibidir:

• Beyin anevrizması,
• Aort anevrizması,
• Psödoanevrizma,

 

Beyin anevrizması: Beyin damarlarının zayıflaması ya da hasara uÄŸraması ile oluÅŸan baloncuklar beyin anevrizması olarak adlandırılır. Damarlar dayanıksız olduÄŸundan yırtılma ihtimali yüksektir. Bu nedenle beyin kanamalarına yol açma ihtimali yüksek olan en tehlikeli türdür. Beyin anevrizmasında baloncuk bazı durumlarda küçüktür ve herhangi bir belirti göstermez. Bunu yanında doÄŸum sırasında yaÅŸanabilecek hasarların yarattığı travmalar ve çeÅŸitli hastalıklar nedeniyle geliÅŸebilir.

Aort anevrizması: Vücudun ana damarlarını etkileyen bir anevrizma türüdür. Abdominal aort anevrizması ve torasik aort anevrizma olmak üzere ikiye ayrılır. KiÅŸinin göÄŸüs, karın ve bacak bölgelerinde görülür ve en büyük nedenlerinden biri de damar sertliÄŸidir. Bu anevrizma baÅŸlangıçta herhangi bir belirti yaratmaz ve bu nedenle de erken evrede saptanabilen bir anevrizma deÄŸildir. Ancak ilerleyen zamanla birlikte boyutu artan anevrizma çevre organlara baskı uygular ve kiÅŸide birtakım ÅŸikâyetler yaÅŸanmasına neden olur. Bu ÅŸikâyetler de bacak aÄŸrısı, sırt aÄŸrısı ve hazımsızlık gibi sindirim sistemi sorunlarıdır. Bunun yanında aortun anevrizması göÄŸüs bölgesinde meydana gelmiÅŸse göÄŸüs aÄŸrısı, nefes darlığı, ses kısıklığı, öksürük ve yutma zorlukları gibi belirtiler de yaratır.

Psödoanevrizma: Yalancı anevrizma olarak da adlandırılır. Damar duvarında ÅŸiÅŸme görülmemesine raÄŸmen yırtılmaya neden olabilir. Görülme nedenleri arasında travma, çeÅŸitli enfeksiyonlar ve stent bulunur.

Anevrizma Ä°çin Risk Faktörleri Nelerdir?

Hastalığa neden olabilecek risk faktörleri aÅŸağıdaki gibidir:

• Stres,
• Sigara kullanımı,
• Åžeker hastalığı,
• Genetik yatkınlık,
• Yüksek kolesterol,
• Yüksek tansiyon.

Anevrizma Belirtileri

Belirtiler baloncuÄŸun türüne göre farklılık gösterir. Anevrizmanın yırtıldığı durumlarda iç kanama ve daha ileri derecede yaÅŸanması durumunda da ölüm yaÅŸanabilir. Ayrıca kiÅŸide mide bulantısı, kusma, ÅŸok, düÅŸük tansiyon ve baÅŸ dönmesi görülebilir. Bu tür durumlar acil müdahaleyi gerekli kılar. Bu nedenle risk grubunda olan kiÅŸilerin rutin saÄŸlık taraması yaptırması son derece önemlidir. Beyinde görülen anevrizmalar da iki ÅŸekilde belirti gösterir. Ä°lk belirti, kitlenin etkisi ile beyin dokusunda bulunan herhangi bir bölgeyi sıkıştırması ile ortaya çıkar. Bu durumda da sıkıştırılan bölge fonksiyonunu tam olarak yerine getiremez ve belirli aksaklıklar görülür. Büyük boyutta olan ve yırtılma göstermemiÅŸ anevrizmalar sinirler baÅŸta olmak üzere beyin dokusuna baskı yaparak bazı belirtiler yaratır. Beyinde anevrizma belirtileri aÅŸağıdaki gibidir:

• Göz arkasında aÄŸrı yaÅŸanması,
• Göz bebeÄŸinin geniÅŸlemesi,
• Çift görme ya da görme alan bozuklukları,
• Göz kapağında düÅŸme,
• Yüzün bir tarafında görülen yüz felci.

 

BüyümüÅŸ ve patlamış anevrizmaların yarattığı belirtiler ise ÅŸöyledir:

• Åžiddetli kanama bulguları,
• BaÅŸ aÄŸrısı,
• Bulantı, kusma,
• Bilinç kaybı yaÅŸama,
• Çift görme,
• Görmede bulanıklık,
• Nöbet,
• Işık hassasiyeti,
• Algılama, dikkat ve bellekte yaÅŸanan bozukluklar.

Anevrizma Tanı Yöntemleri

Hastalığın tanı yöntemleri aÅŸağıdaki gibidir:

• Beyin tomografisi ve MR,
• BT anjiyografi,
• MR anjiyografi,
• Serebral anjiyografi,
• Beyin omurilik sıvısı testi.

Anevrizma Tedavi Yöntemleri

Yırtılma ile kanamaya neden olan anevrizmalarda etkin tedavi yöntemleri kullanılır. Anevrizma tedavisi için kullanılan cerrahi yöntemler aÅŸağıdaki gibidir:

• Cerrahi klipleme (açık cerrahi operasyon),
• Endovasküler yöntem.

 

Endovasküler Yöntem

Endovasküler yöntem, kasık bölgesinden anevrizmanın yaÅŸandığı damara ulaÅŸmayı içeren bir yöntemdir. Bu yöntemde hastanın vücuduna herhangi bir kesi atılmaz. Yöntem, hastanın kasıklarından damar sertliÄŸinin gözlemlendiÄŸi damara kateter yerleÅŸtirilmesini içerir. YerleÅŸtirilen bu kateter ile damara platin teller yerleÅŸtirmek de mümkündür. Bu teller damar içinde pıhtı oluÅŸturma iÅŸlevini üstlenir ve baloncuklar içine kan akışının olmasına engel olur. Bu tellerin ana damara ulaÅŸmasını önlemek için de bölgeye stent takılabilir. Bu stentlere endovasküler stent denir. Stentler, dayanıklı kumaÅŸların dokunarak metal tellerle güçlendirilip tüp haline getirilmesidir. Bu stentler, hastanın ÅŸiÅŸmiÅŸ damarına yerleÅŸtirilir. Böylelikle kan artık bu tüpün içinden geçer ve ÅŸiÅŸme göstermiÅŸ olan bölüm devre dışı kalır. GöÄŸüs içi ve karın atardamarında 5 cm ve üzerinde balonlaÅŸma tespit edilen hastalar bu yöntemden faydalanabilir. Genellikle 1-2 saat süren kapalı cerrahi iÅŸlem, açık cerrahi iÅŸleme göre daha az aÄŸrılı geçer. Tedavisi bu yöntemle gerçekleÅŸtirilen hastalar, birkaç gün içinde iyileÅŸme gösterir.

Açık Cerrahi Operasyon

Cerrahi klipleme olarak da adlandırılan bu yöntem genel anestezi altında uygulanır. Bu yöntemin amacı, anevrizmanın görüldüÄŸü bölgeyi kapatmaktır. Operasyon genellikle 2 ile 6 saat arasında ya da daha fazla sürebilir. Hasta iÅŸlemden sonra 10 gün içinde iyileÅŸebilir.

Nöromonitörizasyon

Nöromonitörizasyon sistemi genellikle omurilik, sinir ve beyin cerrahisi bölümlerindeki operasyonlar, genel cerrahi bölümünün bazı ameliyatları ve kulak burun boÄŸaz hastalıkları için kullanılır.