Katarakt Nedir? Belirtileri ve Tedavisi Nelerdir?

19 / ARA
2022

Yaşlanma sürecinden en hızlı etkilenen duyu organı gözdür. Yaşın ilerlemesi ile birlikte kişinin görme duyusunda bozulmalar yaşanabilir. Katarakt da yaşlanma nedeniyle yaşanan görme bozukluklarının bir sonucudur ve körlüğe sık sebep olan bir hastalıktır. Kişinin görme kalitesinin düşmesi ve renk doygunluğunun azalması gibi belirtilere neden olan katarakt, kişinin hayat kalitesini büyük oranda etkiler. İlerleyen yaşlarda sık görülen katarakt, ortalama 55 ile 60 yaş aralığında ortaya çıkmaya başlar ve katarakt ameliyatı sıklıkla uygulanır.

Katarakt Nedir?

“Katarakt nedir?” sorusuna gözde bulunan merceğin saydamlığını yitirerek bulanıklaşmasıdır şeklinde yanıt verilebilir. Bu hastalık yaşa göre sınıflandırılır. Bu sınıflandırma doğrultusunda ortaya çıkan katarakt çeşitleri aşağıdaki gibidir:

• Konjenital katarakt (doğuşta gelir)
• Senil katarakt (yaş ile birlikte ortaya çıkar)

Katarakt  gözlerin her ikisinde ya da yalnızca birinde görünebilir. Bu durumda çoğunlukla bir göz katarakt durumundan diğerine göre daha fazla etkilenir. Normal şartlarda saydam bir yapıda olan mercek, ışığı gözün arka kısmına iletir ve net bir görme sağlar. Ancak merceğin bir kısmının bulanıklaşması halinde ışık gereken miktarda içeri girmez ve görme duyusu etkilenir. Tedavisi geciken durumlarda bulanık olan alanlar genişler ve artış gösterir. Görme duyusu bu artıştan daha fazla etkilenerek kişinin hayat kalitesinin düşmesine neden olur.

Kataraktın Nedenleri Nelerdir?

Genellikle yaşa bağlı olarak gelişen katarakt bazı durumlarda travma sonucunda, doğumsal sebeplerle, ilaç kullanımı ya da bazı göz hastalıkları nedeniyle ortaya çıkabilir. Kataraktın nedenleri aşağıdaki gibidir:

• Doğuştan gelen konjenital kataraktta durum bebeğin göz bebeğini tamamen kapatacak şekildeyse gerekli operasyon hızlı bir şekilde gerçekleştirilir. 3 yaşın altındaki bebeklerde gözün fiziksel gelişimi henüz tam olarak tamamlanmaz bu nedenle operasyon sırasında lens implantasyonu yapılmaz.
• Yaşlanmaya bağlı olarak gelişen senil kataraktta durum %50 oranında genetik geçişlidir ve bu duruma neden olan gen tespit edilememiştir. Bu nedenle 40 yaş ve üzeri olan kişilerin göz muayenesini rutin olarak 2 ile 4 yıl aralıklarla yaptırması önemlidir. Bu rutin kontroller; 55 yaşından sonra 1 ile 3 yıl, 65 yaşından sora ise 1 ile 2 yıl olacak şekilde ayarlanmalıdır.

Kataraktın Belirtileri

Katarakt başlangıç döneminde belirti göstermeyebilir. Ancak belirtiler yaşın ilerlemesiyle birlikte ortaya çıkar. Katarakt başlangıcı aşamasında görülen tipik belirtiler arasında görüşün bulanıklaşması, net görememe, puslu ve dumanlı görme vardır. Hatta bazı durumlarda görüşün net olmadığı bölgelerde lekeler de görülebilir. Katarakt, renklerin daha solgun ve daha az keskin görünmesine neden olabilir. Bu durumun bir sonucu olarak da araç kullanmada, okumada ve televizyon izlemede güçlük yaşanabilir. Sıklıkla merak edilen “katarakt nedir, belirtileri nelerdir?” sorusunun yanıtı da aşağıdaki gibidir:

• Çift görme
• Uzağı ve yakını görememe 
• Işıktan şikâyet ve kamaşma
• Güneşli günlerde görmenin bozulması
• Bulanık görme
• Renklerin zor ve soluk algılanması
• Göz yorgunluğu ve baş ağrısı
• Gözlük numarasının sık değişmesi
• Gözlük ihtiyacının azalması
• Gözlüksüz yakını daha iyi görme
• Gece görüşünde azalma
• Derinlik hissinin kaybı

Katarakt Tedavisi

Katarakt tedavisi uzman hekim tarafından dinlenen öykü sonrasında oftalmoskop ile göz muayenesiyle yapılır. Oftalmoskop, hekimin göz içini yoğun bir ışık altında detaylı bir şekilde görmesini sağlayan bir cihazdır. Bu cihaz yardımı ile göz merceğinin ne kadar etkilendiği anlaşılır. Bazı durumlarda hastanın herhangi bir şikâyeti bulunmasa bile bu yöntemle gerçekleştirilen göz muayenesi sırasında katarakt fark edilebilir ve hasta bu tedavi süreci hakkında bilgilendirilir. Katarakt, ilaç tedavisi ya da diyetle önlenemez ve tedavi edilemediğinden cerrahi müdahale gerektirir. Cerrahi uygulama aşamaları hastanın görme düzeyine ve şikâyetlerine göre şekillendirilir. Ancak katarakt ilk evrelerde ise kişinin gözlük kullanımı ile hayat kalitesi artırılabilir.

Katarakt Ameliyatı

Gelişen teknoloji sayesinde katarakt cerrahisi kolay ve hızlı uygulanabilir. Cerrahi işleme başlamadan önce hastanın göz çevresi genellikle lokal anestezi ile uyuşturulur. Bu işlemin ardından 2 – 3 mm gibi küçük bir tünel kesi oluşturulur ve bulanıklaşan mercek ultrasonik titreşimler ile parçalanarak çıkartılır. Bu işlemin tamamlanması ile göz içine yüksek kalitede yapay multifokal ya da monofokal lens yerleştirilerek hastanın görme duyusu iyileştirilir. Katarak ameliyatı ile hastaya takılan lens, diğer görme kusurlarının giderilmesini de iyileştirir ve hasta bu ameliyat sonrasında gözlüksüz olarak uzağı ve yakını görebilir. Katarakt ameliyatı ortalama 30 dakika sürebilir ancak bu süre hastanın durumuna göre farklılık gösterir. Ameliyat sonrasında hastaya 3 ile 4 hafta kadar göz damlası kullanımı önerilir. Ameliyat sonrasında hastanın yatış yapması gerekmez. Her iki gözde de katarakt sorunu mevcut ise, hekimin önerisine göre aralıklı ameliyatlar gerçekleştirilebilir ancak her iki göze de aynı anda müdahale edilmez. Katarakt ameliyatı sonrası bazı kısıtlamalar olsa da hasta ilk günden itibaren görme duyusunu kullanabilir.

Katarakttan Korunma Yöntemleri

Yaşın ilerlemesi ile birlikte göz içinde bulunan mercek kalınlaşarak esnekliğini kaybeder. Esnekliğin kaybolması ile birlikte gözde yakını ve uzağı odaklama problemleri görülür. Mercekte bulunan dokuların bozulması ve protein birikmesi sonucu lekelenmeler oluşur ve bu durum ışığın dağılmasını engeller. Bunun bir sonucu olarak da görüntü retinaya ulaşamaz ve görme duyusu bozulur. Hatta bu durumun sonucunda bazı kişilerde tamamen görememe gibi problemler de oluşabilir. Katarak oluşumunu tamamen engellemek mümkün değildir ancak bu duruma yakalanma riski şu şekilde azaltılabilir:

• Sigarayı bırakmak
• Sağlıklı ve dengeli beslenmek
• Şeker hastalığını kontrol altına almak
• Gözleri güneş ışığından korumak ve direkt olarak güneşe bakmamak

Bilgi talep formunu doldurarak Büyük Anadolu Hastaneleri tarafından uygulanan katarakt ameliyatı ile ilgili merak ettiklerinizi ve fiyat bilgisini öğrenebilirsiniz.