Testis Kanseri
Testis kanseri yaygın görülmeyen bir kanser türü olsa da 20 ile 35 yaş arası erkeklerde görülme sıklığı artan bir kanser türü haline gelmiştir. Ancak tedavi yöntemlerinde yaşanan teknolojik gelişmeler sayesinde yaşanan vakaların genelinde durum tamamen tedavi edilebilir. Bu rahatsızlığın riskini artıran başlıca etkenlerden biri de inmemiş testis olarak bilinen kriptorşidizmdir. Kanser riskini artıran bu durumun yanı sıra birinci derece aile bireylerinde testis tümörünün olması, kısırlık ve genetik bir rahatsızlık olan klinefelter sendromu da diğer etkenler arasındadır.
Testis Nedir?
Testisler erkek üreme sisteminin önemli bir parçasıdır ve skrotum adı verilen deri kesesi içinde penisin arkasında bulunan iki oval bezdir. Sperm üretimi ve depolanması bu bezler ile gerçekleştirilir. Testisler bu işlevinin yanı sıra erkekteki libido gelişiminde etkili olan testosteronu üretir.
Testis Kanseri Nedir?
Bu kanser türü, testislerde başlayarak bazı durumlarda vücudun diğer alanlarına yayılabilen tümöral bir oluşumdur. Bu oluşum testisin dokularında kötü huylu hücrelerin gelişmesi ile ortaya çıkar. Testis kanserinin sağ testiste görülme sıklığı %52,3 ve sol testiste görülme sıklığı da 47,7’dir. Her iki testiste nadir de olsa kanserli hücre gelişimi görülebilir.
Testis Kanseri Neden Olur?
“Testis kanseri neden olur?” sorusu merak edilen konuların başında gelir. Kanser türlerinin genelinde olduğu gibi testis kanserinin de kesin bir nedeni yoktur ancak bazı risk faktörleri bulunur. Bunlar:
- Genetik
- Yaş
- İnmemiş testis
- Kısırlık
- HIV enfeksiyonu
- Testis iltihabı
- Testisin anormal gelişmesi
Yaş testis kanserine neden olan en önemli faktörlerden biridir ve bu kanser türü yaygın olarak 15-35 yaş grubu erkeklerde görülür. Bir diğer faktör olan kriptorşidizm de yaşla birlikte öne çıkan ve kişide risk yaratan durumlardan biridir. İnmemiş testis sendromu olarak bilinen kriptorşidizm, doğumla birlikte görülen bir bozukluk olarak testislerin biri ya da her ikisinin de torbaya inmemiş şekilde durmasıdır. Riski artıran durumlardan biri olan kalıtsal faktörler de birinci derece yakın aile bireylerinde testis kanseri öyküsü bulunan kişiler için geçerlidir.
Testis Kanseri Çeşitleri Nelerdir?
%90 ile %95’i sperm üretimi için gerekli olan germ hücrelerinden meydana gelen testis kanserleri seminoma ve seminoma dışı olacak şekilde 2 farklı türe sahiptir. Peki, seminoma nedir? Seminoma tümörleri yavaş gelişim gösterir ve genellikle 25-45 yaşlar arasında ortaya çıkar. Seminom dışı tümörler ise hızlı gelişim gösterir ve genellikle ergenliğin sonları ile 30’lu yılların başlarında görülür. Bazı durumlarda testis kanseri seminom dışı hücrelerin bir kombinasyonu şeklinde görülebilir. Bu türden tümörlere de karışık tümörler adı verilir.
Testis Kanseri Evreleri
Testis kanseri evreleri kansere uygun tedavi yönteminin belirlenmesinde önemli bir rol oynar.
Evre 0: Bu evre germ hücrelerinden kaynaklanır ve kanserli hücreler dokulara yayılım göstermemiştir. Genel anlamda kişide belirti yaratmayan bu evrede kanser genellikle tesadüfen ortaya çıkar.
Evre I: Bu evrede kanserli hücreler yalnızca testis içerisindedir. Herhangi bir dokuya ya da organa yayılım yapmamış olan hücrelerin bu evrede teşhis edilmesi tedaviyi kolaylaştırabilir.
Evre II: Kanserli hücreler bu evrede alt abdominal bölgeye yayılır.
Evre III: İleri evre olarak da adlandırılan bu evrede hücreler yayılım gösterir. Lenf nodları başta olmak üzere çevre doku ve organlara geçer.
Testis Kanseri Belirti ve Semptomları
Testis kanseri belirtileri genel olarak testisteki sert bir yumru ya da şişmiş bir testis şeklindedir. Görülen diğer belirtiler de aşağıdaki gibidir:
- Skrotumda sıvı birikmesi
- Skrotumda bir çekme ya da rahatsızlık hissinin yaşanması
- Alt karın ve kasık bölgesinde ağrı yaşanması
- Testisin normalden daha büyük olması
- Öksürük
- Sırt ağrısı
- Bacakların biri ya da her ikisinde de şişme / kan pıhtısı
- Nefes darlığı
- Kilo kaybı
- Testis enfeksiyonu
- Göğüslerde büyüme ve hassasiyet
Testis Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Testislerde kitle tanısı için fiziki muayene, kan testleri ve testis ultrasonu gereklidir. Bunların yanı sıra kanserin yayılma riskine karşı kişiden tomografi ve akciğer filmi de istenir. Birçok kanser türünde olduğu gibi testis kanserinde de erken teşhis büyük önem taşır. Fiziki muayenede ele gelen bir kitlenin tespit edilmesi durumunda, tetkikler aksini ispat etmiyorsa bu kitle tümör olarak kabul edilir ve tedavi süreci bu doğrultuda planlanır. Teşhis için tümörün belirteç proteinlerinin seviyelerini ölçmek adına bazı kan testleri yapılır. Bu testler:
1. Alfa-fetoprotein
2. Beta-insan koryonik gonadotropin
3. Laktik dehidrojenaz
4. Plasental alkalin fosfataz
Tüm bu testlerin ve patolojik değerlendirmenin sonucunda hastalığın evresi belirlenerek elde edilen sonuçlara göre de kişinin radyoterapi ya da kemoterapiye ihtiyaç duyup duymadığı belirlenir.
Testis Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Hastaya uygulanacak olan tedavi kanserli hücrelerin yayılım gösterdiği alana, türüne ve kişinin genel sağlık durumuna göre belirlenir. Evre 1’de kanser yalnızca testistedir. Evre 2’de ise kanser pelvis ya da karında lenf düğümlerine yayılmıştır. Evre 3’te ise kanser lenf düğümlerinin ötesine vücudun diğer bölgelerine yayılım gösterir. Bu bakımdan değerlendirildiğinde erken evrede teşhis edilen kanserde ameliyat yöntemi kullanılır. Ancak kanserli hücre testisin ötesine yayılım göstermişse hastaya radyoterapi ve/veya kemoterapi uygulanır.
Ameliyat: Testis kanserinde durumdan etkilenen testisi çıkarmak adına uygulanan bu işleme orşidektomi adı verilir. Ameliyat, erken evre için geçerli olan temel tedavi yöntemidir. Ancak kanser ilerlemişse tedaviye başka bir cerrahi prosedür eklenir.
Kemoterapi: Ameliyattan sonra tekrarlayan ve testis dışına yayılım gösteren kanserin tedavisinde kemoterapi uygulanır. Kemoterapi kanserin yayılım göstermediği durumlarda bile doktorun uygun görmesiyle hastaya 1 kür uygulanarak ilerleyen süreçte kanserin tekrarlama olasılığını azaltması beklenir.
Radyoterapi: Seminom tipi kanserin tedavisinde radyoterapi yöntemi kullanılır. Bunun yanında ameliyat edilmiş hastalarda da kanseri tekrarlamasını önlemek adına tercih edilir.
Bilgi talep formunu doldurarak testis kanseri tedavisi ile ilgili merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.
20 ile 34 yaş arası erkeklerde görülen bu kanser türü aslında nadir yaşanan bir sağlık sorunudur.
Testis tümörünü erken evrede teşhis edebilmek için kişinin her ay kendini muayene etmesi gerekir. Bu muayene sıcak bir duş sonrası yapılmalıdır. Böylelikle skrotum cildi gevşer. Elle yapılacak muayene öncesinde kişi görünümde bir farklılık olup olmadığını gözlemlemelidir. Ardından her testis başparmak ile diğer parmaklar arasında kaydırılarak kitle oluşumu olup olmadığı kontrol edilmelidir. Bu muayenede şüpheli bir durum saptanırsa mutlaka bir üroloğa başvurulmalıdır.
Ameliyat ile tek testisin alınması sonrasında kişide ereksiyon problemi ya da kısırlık yaşanmaz. Diğer testis eksik olan testisi tamamlamak için daha fazla testosteron ve sperm üretimine başlar. Ancak radyoterapi ve kemoterapi uygulamaları ile kişinin doğurganlığında düşme görülebilir.
Bu kanser türü önlenemez ancak erken dönemde teşhis edilerek tedavi edilebilir. Bu nedenle erkekler ay 1 kez olacak şekilde mutlaka kendini muayene etmeli ve testislerinde herhangi bir farklılık görmesi durumunda da doktora başvurmalıdır.
Kanser teşhisi erken evrede yapılmış, testis kanseri kemoterapi görenler ya da bu tedavilerin bir ya da birkaçını alanların tedavisinde yüksek başarı elde edilebilir.
Yorum Ekle
