Bahar Yorgunluğuyla Mücadele Etmenin Yolları

31 / MAR
2023

Doğa ananın uyanmasına, dünyayı sıcaklık ve eşsiz bir görsellikle kucaklamasına rağmen neden yorgun ve bitkin hissettiğinizi merak ettiniz mi? Bu durumun adı “bahar yorgunluğu.”  Hasta olmasanız dahi vücudunuzdaki organizmalar havadaki değişikliklere ve giderek daha uzun süren gündüz saatlerine uyum sağlamaya çalışır. Bu nedenle de vücudunuzun ritmi değişerek hormonal farklılıklar yaşarsınız. Neyse ki bu yorgunluk sadece birkaç hafta sürer ve siz de doğanın uyanışına eşlik etmeye başlayabilirsiniz. Tam da bu noktada “Bahar yorgunluğu nedir? Bahar yorgunluğuna ne iyi gelir?” diyorsanız bu soruların yanıtı oldukça basit: Bu süreci en sağlıklı şekilde atlatabilmek için vücudunuzun kış aylarında kaçırdığı şeyleri temiz hava alarak ve vitamin bakımından zengin bir diyetle beslenme ile takviye etmek. İşte bu konuda size yardımcı olacak önemli tüyolar!

Bahar Yorgunluğu Nedir?

Sıcaklıklar giderek artar ve doğa soğuk, karanlık gecelerden sonra uyanışa geçer. Bununla birlikte birçok insan yaşamın yeniden uyandığı bu dönemde alışılmadık derecede kayıtsız ve yorgun hisseder. Bahar yorgunluğu olarak da bilinen bu durum aslında doğanın döngüsünün bir parçası olduğumuz gerçeğinin bir yansımasıdır. Kış aylarında güneş ışığından yoksun kalan bedende hormonal değişiklikler yaşanır ve bu değişim süreci mevsim geçişlerinde halsizlik şeklinde belirti verir. Bu öznel duygu durum bozukluğunun belirtileri farklı olabilir ve şiddeti değişebilir. Tipik belirti ise aşırı yorgunluk. Diğerleri ruh hali değişimleri ise baş ağrısı, konsantrasyon eksikliği ve uykusuzluk olarak kendini gösterir.

Bahar Yorgunluğu Neden Olur?

“Bahar yorgunluğu neden olur?” sorusuna kapsamlı bir yanıt vermek gerekirse şu şekilde açıklayabiliriz: Kış aylarında vücudumuz daha kısa gündüz saatleri nedeniyle serotonin (stres kırıcı ve mutluluk arttırıcı) gibi hormonlarda düşük çalışır ve vücut uyku hormonu melatoninin daha fazlasını üretir. Ancak ilkbahar daha uzun ve güneşli geçen gündüz saatlerini de beraberinde getirir. Bu nedenle bu dönemde vücut ısısı yükselir, kan damarları genişler, kan basıncı düşer. Işık, vücudun aktivite hormonu olan serotoninin daha fazlasını serbest bırakmasına neden olurken, melatonin miktarı hala çok yüksektir. Vücut bu değişime bir gecede adapte olamaz ve bunun bir sonucu olarak çoğu insanın yorgun, daha az motive ve uykulu hissetmesine neden olur.

Bahar Yorgunluğu Hangi Aylarda Olur?

“Bahar yorgunluğu hangi aylarda olur?” sorusu çoğu insanın merak ettiği konular arasında. Baharın gelmesi ile hava ısınır ve bu ısı değişimi metabolizmada çeşitli değişimlerin yaşanmasına neden olur. Bu değişimler genellikle ruhsal ve fiziksel farklılıkların yaşanması şeklinde kendini gösterir. Nisan’da başlayan bahar mayıs ayına kadar sürer.

Bahar Yorgunluğu Belirtileri

Bahar yorgunluğu belirtileri her insanda farklı şekillerde yaşanabilir. İnsanlar ilkbaharda, özellikle soğuk kış aylarından sonra daha fazla halsizlik, can sıkıntısı ve yorgunluk yaşar. Bu durum rutin işlerden bile sıkılmaya neden olabilir. Tipik belirtiler ise şöyle:

• Enerjinin düşmesi,
• Halsizlik,
• İsteksiz ruh hali,
• Sürekli uyuma isteği,
• Sabah yataktan kalkarken güçlük çekme,
• Kas ve eklem ağrılarının yaşanması,
• Baş ağrısı,
• Konsantrasyon güçlüğü çekme.

Bahar Yorgunluğu Savaşçısı: Yürüyüş ve Uyku

Hiçbir şey sizi dışarıda olmaktan daha mutlu hissettiremez! Stres hormonlarını modüle ediyorsunuz, endorfinleri artırıyorsunuz ve serotonin salgılanmasını arttırıyorsunuz. Böylece ruh halinizde iyileşme yaşanır. Açık havada yapılan hafif tempolu bir yürüyüş sakinleşmenizi sağlar. Ayrıca dışarıda vakit geçirmek kalp için de iyi. Üstelik açık havada düzenli yürüyüşler yaparak zihinsel performansınızın artmasını sağlayarak baharla birlikte yaşanma ihtimali yüksek olan konsantrasyon güçlüğü ile savaşabilirsiniz. Bu dönemde haftada 3 gün yapılan aktif tempolu yürüyüş 6-8 saat uyku ile de desteklenmeli. Düzenli egzersiz yapmak vücut ağırlığının dengelenmesine, metabolizmanın hızlanmasına, kişinin kendisini daha sağlıklı ve zinde hissetmesine yardımcı olur. Özellikle yürüyüş, koşu, bisiklet, yüzme, dans gibi egzersizler tercih edilmeli. Düzensiz uyku kişinin kendisin daha yorgun hissetmesine neden olacağından, her gün 6-8 saat uyumaya özen gösterilmeli.

Etkili Bir Destek: Beslenme

“Bahar yorgunluğu nasıl geçer?” sorusuna verilebilecek yanıtlardan biri de beslenme. Dengeli beslenme yaşam boyunca dikkat edilmesi gereken bir durum ancak bahar yorgunluğu söz konusu olduğunda vitamin bakımından zengin bir beslenme büyük önem taşır. Peki, bahar yorgunluğuna hangi vitamin iyi gelir? İşte bu vitamin ve bahar yorgunluğuna iyi gelen besinler:

• B vitamini ve Omega-3 bu dönemde destek alınması gereken vitaminler. Bu vitaminler için tam tahıllı ekmek, süt ürünleri, kuru baklagiller, tavuk, yumurta, kırmızı et ve yeşil yapraklı sebzeleri beslenmenize dahil etmelisiniz.
• Omega-3 yağ asitlerinin stresi azaltan etkisinden faydalanmak için de haftada 1 ya da 2 kez somon, her sabah 2-3 adet ceviz ya da fındık tüketmelisiniz.
• Posalı yiyeceklere de bu dönemde ağırlık vermenizde fayda var. Bu nedenle sebze yemeği ve salata mutlaka tüketilmelidir. Gün içerisinde de 5 ya da 6 porsiyon meyve sağlıklı bir beslenme için gereklidir.
• Demir deposu olan yumurta da bu dönemde ağırlık verilmesi gereken bir besin. Yüksek protein içeren yumurtada ayrıca demir, iyot, selenyum ve çinko da bulunur.
• Probiyotik bakteriler bakımından zengin olan kefir de kahve ve asitli içecek yerine tüketilmeli. Kefir hem bağışıklık sisteminin güçlenmesine hem de mevsim geçişlerine karşı toleransın yükselmesine yardımcı olur.
• Günde 1 porsiyon çilek tüketerek de vücut direncini artırabilirsiniz.
• C vitamini ve lif zengini ananası da mutlaka beslenmenize dahil etmelisiniz.
• Potasyum kaynağı muz ile bahar döneminde yaşanan kas güçlüklerinin üstesinden gelebilirsiniz.
• A, C vitamini, posa ve potasyum kaynağı enginar size dinçlik verecek sebzeler arasında. Bu sebzeyi çiğ olarak salatalara ekleyebilir ya da pişirerek tüketebilirsiniz.
• Her öğün yeşillik tüketmeye de ayrıca özen göstermelisiniz. Reyhan, roka, maydanoz ve naneden bol limonlu bir salata yapabilir ve baharı enerjik geçirebilirsiniz.
• Omega 3 zengini semizotu ise baharın en önemli sebzelerinden. Yüksek su oranına sahip olan semizotu vücudun su ihtiyacını karşılar ve ayrıca bağışıklığın güçlenmesine de yardımcı olur. Bu yanı sıra vücudun kalsiyum ve demir depolarının dolmasını da sağlar. Bu nedenle haftada 2 kez semizotu ile yoğurt salatası yapabilir ya da zeytinyağı ile pişirerek tüketebilirsiniz.
• Bahar yorgunluğu ile savaşmak adına tüketmeniz gereken diğer besinler de bitter çikolata, yulaf, susam ve keten tohumu, avokado.