MS (Multiple Skleroz) Hastalığı Nedir?

07 / ARA
2022

Multiple Skleroz halk arasında MS olarak adlandırılan bu hastalık, bağışıklık sistemindeki bozukluğun bir sonucu olarak omurilik ve beyinde çok sayıda plağın oluşması ile ortaya çıkar. Genellikle 20- 40 yaşları arasında görülebilen bu hastalık dünya genelinde 3 milyon ve Türkiye’de de yaklaşık 35.000 kişiyi etkilemekte. Ataklar halinde seyir gösteren MS, uygun ve doğru bir tedavi süreci ile kontrol altında tutulabilir.

MS Hastalığı (Multiple Skleroz) Nedir?

“MS hastalığı nedir?” diye merak ediyorsanız tıp literatüründe Multiple Skleroz olarak da adlandırılan bu rahatsızlık dengesizlik, hareket aksaklığı, görme ve konuşma bozuklukları, kısmi felç ve güçsüzlük gibi belirtilerle kendini gösterir. Kadınlarda 2 kat fazla görülen bu hastalık, ataklar halinde yaşanır. Santral sistemi olan beynin ve omuriliğin yangısal bir hastalığı olan MS olan hastalarda sinir sisteminde bulunan beyaz maddede lezyon ya da plak olarak adlandırılan hasarlı bölgeler görülür. Bu hasarlı bölgelerde siniri çevreleyen maddede de kayıplar gözlenir. Bu hastalıktaki reaksiyonlar önceden tahmin edilemez ve değişkenlik de gösterebilir. Bu nedenle hastalığın tanımlanması oldukça güçtür. Ek olarak sinir sisteminin durumdan etkilenen bölgesine ve derecesine göre de hastalığın şiddeti değişebilir. Bu sebeple hastalık kişiye özel belirtiler verir ve kişiye özel tedavi planını gerekli kılar.

MS Hastalığı (Multiple Skleroz) Belirtileri Nelerdir?

“MS hastalığı nedir belirtileri nelerdir?” diye merak ediyorsanız Multiple Skleroz hastalığı belirtileri ile kolay fark edilebilen bir hastalık olmadığını bilmelisiniz. Çünkü MS hastalığı belirtileri hasta özelinde farklılık gösterir. Ancak başlıca Multiple Skleroz belirtileri şöyledir:

• Kabızlık
• Cinsel fonksiyon bozuklukları
• Uyuşukluk ya da karıncalanma
• Konuşma bozukluğu
• Depresyon
• MS hastalığı belirtileri gözlerde görme kaybı ya da çift görme
• Yutma zorluğu
• Güç kaybı
• Kaslarda sertlik
• Denge kaybı
• İdrar kaçırma
• Kısa süreli hafıza problemleri

Hastalık ilk bacak ya da kollarda kuvvetin azalması ve güçsüzlük şeklinde kendini belli eder. Buna ek olarak hastalar yeni gelişen duyu bozuklukları, çift görme, dengesizlik ve bulanık görme gibi belirtiler de yaşar. Bu belirtilerin tümü miyelin ile bağlantılıdır. Miyelin, merkezi sinir sisteminde bulunan sinirsel lifleri korumaya alan bir kılıftır ve sinir liflerinin elektrik akışını iletmesinde yardımcıdır. MS hastalığında bu kılıf hasar görür ve bazı kısımlarda da yok olur.

MS Hastalığı (Multiple Skleroz) Nedenleri Nelerdir?

“MS hastalığı neden olur?” hastalık hakkında merak edilen konuların başında gelir. MS hastalığı çeşitli nedenlere bağlı olarak görülür. Konu hakkında merak edilen bir diğer detay da “MS hastalığı genetik mi?” sorusudur. Bu hastalığın oluşumunda genetik etkilidir. Ancak hastalığın nedenlerine dair farklı teoriler de bulunur. Bu hastalığın nedenleri hasta özelinde farklılık gösterse de genetik nedenler her hasta için sabittir. Hastalığın nedenleri genel olarak şöyledir:

• Çevresel faktörler
• Kalıtım
• Virüsler
• Etnik köken
• Genetik faktörler
• Alerjik reaksiyonlar
• Beyin ve kan arasında bulunan bariyerin hasar görmesi
• Anne karnında yaşanan biyokimyasal olaylar

MS Hastalığı (Multiple Skleroz) Nasıl Teşhis Edilir?

“Multiple skleroz nedir?” sorusu kadar merak edilen bir diğer konu da hastalığın teşhisidir. Bu hastalığın teşhisi oldukça zordur. Çünkü hastalığı teşhis edebilecek bir test yöntemi henüz geliştirilememiştir. Ancak MS hastalığı MR görüntüleri ile gözlemlenebilir. Şöyle ki; MR filmleri omurilik ve beyin hakkında detaylı bilgi sunar ve bu hastalığın teşhisi için oldukça önemlidir. MS hastalığı ile bağlantılı olan lezyonların bu filmde soluk olması ile teşhis gerçekleşir. Teşhis için bir diğer yöntem de beyin omurilik sıvısının incelenmesidir. Bu sıvıda bağışıklık sistemi aktivitesini tanımlayan protein saptanabilir. Uyarılmış yanıtlar da bir diğer teşhis yöntemidir. Bu testler ile sinirlerin ileti hızlı ölçülebilir.

MS Hastalığı (Multiple Skleroz) Tedavisi Nasıldır?

“MS hastalığı tedavisi var mı?” sorusuna MS, doğru bir tedavi süreci ile kontrol altında tutulabilir bir hastalıktır şeklinde yanıt verilebilir. Ancak Multiple skleroz tedavisi hasta özelinde uygulanmalı ve erken evrede başlanmalıdır. Genellikle 20 ile 40 yaş arasında görülen MS hastalığı tedavisi ne kadar erken dönemde başlarsa o kadar iyi sonuçlar elde edilebilir. Bu hastalığın tedavi sürecinde koruyucu tedavi olarak bilinen aşı da etkilidir. Bu nedenle MS atakları yaşanır yaşanmaz bir uzmandan yardım alınmalıdır. Ancak bu hastalığın tam tedavisi bulunmamakta, atakların etkilerini azaltmaya yönelik tedaviler uygulanmaktadır. Tedavi sürecinde dikkat edilmesi gereken bir konu da kronik MS hastası olma riskine sahip olan hastalara bağışıklık sistemini baskılayan koruyucu tedaviler uygulanmamalıdır.

MS Hastalığı (Multiple Skleroz) İyi Bir Seyirde İlerliyorsa:

MS iyi ve kötü seyirde ilerleyebilen hastalıklardan biridir. İlk bulgusu görme ya da duyusal alanlar ile ilgili olan hastalıklar iyi seyirde ilerleyebilir. Buna ek olarak; hastalığın 25 yaşından önce olması, sadece tek bölgede başlangıç göstermesi, 2 atak arasındaki sürenin uzun olması, beyin omurilik sıvısında myelin proteininin ataklar dışında olmayışı, başlangıçta MR’da çok az lezyon görülmesi, ataklardan sonra düzelmenin tama yakın olması, durumun başlangıcından 5 yıl sonra durumdan etkilenen nörolojik bölümlerin az olması ve hastanın kadın olması önemli bir avantajdır.

MS Hastalığı (Multiple Skleroz) Kötü Bir Seyirde İlerliyorsa:

“Multiple skleroz hastalığı nedir?” sorusu kadar hastalığı seyri de merak konusudur. MS hastalığı son evresi başlangıçta etkilenen alanları çok olması ile başlayabilir. Buna ek olarak; rahatsızlığın 40 yaşından sonra belirmesi, ilk evrede Emar - MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme) görüntüleme lezyonlarının çok olması, ilk evrede hastalığın progresif seyirde olması, 1 yıldan daha az bir süre içinde ataklar yaşanması, hastanın erkek olması, erken evrede motor ve beyin sapı ile bağlantılı olan belirtilerin olması ise bir dezavantajdır.

MS hastalığı (Multiple Skleroz) hamileliğe engel mi?

Bu hastalığa sahip olan kadınların hamile kalmasında herhangi bir sakınca bulunmaz. Yalnızca hastalığın çok ağır seyretmesi durumunda anne adayının çok ağır işlerden kaçınması gereklidir.

MS Hastalığı (Multiple Skleroz) nasıl kontrol altında tutulabilir?

Bu süreçte MS hastalığı ilaçları kadar yaşam tarzı değişiklikleri de önemli. Çünkü bu hastalık doğru bir tedavi planı ve yeni alışkanlıkların kazanımı ile kontrol altına alınabilir. Multiple Skleroz hastalığında beslenme başta olmak üzere yorucu işlerden kaçınma, alkol ve sigara gibi maddelerden uzak durma, hareket etme, sıcak ortamlar yerine ılık ortamlar ve ılık su tercih etme ve stresi kontrol altında tutabilme son derece önemlidir.