Kalp Krizi Belirtileri: Kalp Krizini Nasıl Anlarsınız?

 

Kalbiniz, yumruÄŸunuzdan biraz daha büyük olan kaslı bir pompadır. Dolaşım sistemi aracılığı ile tüm vücudunuza kan pompalar. Kanınız ise vücudunuzdaki her hücrenin ihtiyaç duyduÄŸu oksijene sahiptir. Kalbiniz oksijenden zengin kanı akciÄŸerlerden kalbe ve oradan da vücudun geri kalanına pompalar. Kalbe kan gitmesini saÄŸlayan damarda tıkanıklık yaÅŸandığında kalp krizi görülür. Kalp krizinin en yaygın belirtisi boyun, sırt, çene ve kollara yayılabilen göÄŸüs rahatsızlığı veya aÄŸrısıdır. GöÄŸüs rahatsızlığı veya aÄŸrısı birkaç dakika sürebilir veya gelip gidebilir. Kalp krizi, kalbinize giden kan akışının yeniden saÄŸlanması adına acil tedaviyi gerekli kılar.

Kalp Krizi Nedir?

“Kalp krizi nedir?” sorusuna kalbe giden kan akışının kesintiye uÄŸraması ya da kesilmesi ile meydana gelen durumdur ÅŸeklinde yanıt verilebilir. Kalbe giden kan oksijen bakımından zengin deÄŸilse, etkilenen bölgeye zarar verebilir. Sonuç olarak kalp kası ölmeye baÅŸlar. Kalbiniz düzgün çalışması için gereken kan ve oksijeni alamıyorsa bu sizi kalp yetmezliÄŸi ve diÄŸer ciddi komplikasyonlar açısından daha yüksek riske sokabilir. Kalbinize normal kan akışını geri kazandıran tıbbi tedaviyi ne kadar erken alırsanız, baÅŸarılı bir sonuç alma ÅŸansınız o kadar artar.

Kalp Krizinin Belirtileri Nelerdir?

Kalp krizi belirtisi herkeste farklıdır. Bazı kiÅŸilerde semptomlar hafif olabilirken bazılarında ÅŸiddetli olabilir ve bazı kiÅŸilerde de hiçbir semptom görülmez. Genel belirtiler ÅŸöyledir:

• GöÄŸüs aÄŸrısı veya rahatsızlık
• Nefes darlığı
• Kolunuzda, omzunuzda veya boynunuzda aÄŸrı
• Mide bulantısı
• Terlemek
• BaÅŸ dönmesi veya baÅŸ dönmesi
• TükenmiÅŸlik
• Üst vücut aÄŸrısı
• Nefes almada zorluk

Kalp Krizi Tipleri Nelerdir?

Kalp krizi kendi içerisinde NSTEMI, STEMI ve koroner spazm (unstabil anjina) olarak farklı tiplere ayrılır. Bu tipler aÅŸağıdaki gibidir:

• STEMI: EKG tetkikindeki ST segmentinde yükselme olarak kendini gösteren kriz paternidir. Bu kalp krizi türü, koroner arterlerin tamamen tıkanması sonucu ortaya çıkar ve kalp dokusunun büyük bir kısmının beslenmesinin bozulması ÅŸeklinde görülür.
• NSTEMI: Bu tip kalp krizinde segment yüksekliÄŸi son konusu deÄŸildir ancak kalp dokusuna zarar verebilen majör kalp krizi grubundadır. Ancak NSTEMI’de koroner arterler kısmen tıkalıdır ve bu sebeple EKG tetkikindeki ST segmenti ile ifade edilen bölgede deÄŸiÅŸiklik görülmeyebilir.
• Koroner spazm (unstabil anjina): Gizli kalp krizidir. Belirti olarak STEMI ile benzerlik gösterir ancak sindirim problemi ve kas aÄŸrısı gibi ÅŸikayetlerle karıştırılabilir. Kalp damarlarındaki kasılmalara baÄŸlı olarak oluÅŸum gösterir. Kriz sırasında kalp dokusunda herhangi bir kasara neden olmaz ancak sonraki dönemlerde kriz geçirme riskinde artışa neden olabilir. Bu nedenle ihmal edilmemelidir.

Kalp Krizi Nedenleri Nelerdir?

Kalp krizi nedenleri arasında en sık tespit edilenlerden biri de kalbin beslenmesini saÄŸlayan damarlardaki yaÄŸ yapıdaki plakların oluÅŸmasıdır. Bunun yanı sıra damarlardaki yırtılma ya da pıhtılar da krize neden olabilir. DiÄŸer nedenler de ÅŸöyledir:

• Sigara kullanımı
• Kan damarlarındaki basıncın artması
• Kolesterol
• Åžeker hastalığı
• YaÅŸ
• Obezite
• Kötü kolesterolün yükselmesi
• Ä°yi kolesterolün düÅŸmesi
• Metabolik sendrom
• Hareketsiz yaÅŸam
• UyuÅŸturucu kullanımı
• SaÄŸlıksız beslenme
• Otoimmün durum
• Genetik yatkınlık
• KaraciÄŸer tarafından üretilen lipoprotein A, C-reaktif protein, fibrinojen ve homosistein gibi maddelerin kanda yükselmesi

Kalp Krizi Nasıl Oluşur?

Kalp krizinin nedenleri kadar nasıl oluÅŸum gösterdiÄŸi de merak konusudur. Damar duvarına kolesterol birikmesi ile oluÅŸan plakların yırtılması ile damar tıkanır ve kalp kasının kan ihtiyacı karşılanamaz. Bu durumun bir sonucu olarak da kalp kası hücreleri ölmeye baÅŸlar ve tıkalı olan bölgede kalp kası fonksiyonunu kaybeder.

Kalp Krizi Ne Kadar Sürer?

GöÄŸüs bölgesinde sıkışma ve yanma hissi, nefes darlığı, terleme ve solgunluk krizin ilk belirtileridir. Kalp damarı tam tıkanmışsa bu belirtiler saatler boyu devam eder ve müdahaleyi gerekli kılar. Damar tıkanmamışsa ve daralma gibi bir durum söz konusuysa 10-15 dakika kadar ÅŸiddetli göÄŸüs aÄŸrısı eÅŸliÄŸinde ortaya çıkar.

Kalp Krizi Anında Ne Yapılmalı?

“Kalp krizi esnasında ne yapılmalı?” sıklıkla merak edilen konular arasındadır. Ä°lk kriz iÅŸaretlerinden biri olan göÄŸüs aÄŸrısı, ilk olarak yanma ve baskı ile kendini gösterir ve ardından boyundan kola doÄŸru yayılır. Bu esnada alın ve sırtta soÄŸuk terleme baÅŸlar. ÇoÄŸu zaman ÅŸiddetli bulguların eÅŸlik ettiÄŸi kalp krizi, bazı durumlarda da hafif bir rahatsızlık ÅŸeklinde yaÅŸanır. Bu durumun yaÅŸandığı anda harekete baÄŸlı olarak aÄŸrı artar. Dinlenince azalan bu aÄŸrı tamamen geçmez. Bu durum 30 dakikadan uzun sürebilir ve bu duruma mide bulantısı ile soÄŸuk terleme eÅŸlik edebilir. Bu sebeple göÄŸüs aÄŸrısı hafif ya da ÅŸiddetli olsun hemen dikkate alınmalı ve zaman kaybetmeden tıbbi yardım alınmalıdır. Kriz geçiren kiÅŸinin merdiven çıkma gibi hareketlerden kaçınması da önemlidir. Kriz geçiren bir yakın için zaman kaybetmeden 112 aranmalıdır. KiÅŸi krizi yalnız geçiriyorsa yakınını ya da 122’yi hemen aramalıdır. Kravat ya da gömlek gibi kıyafetler gevÅŸetilmelidir. Ortamın bol oksijenle dolması saÄŸlanmalıdır. KiÅŸi araç kullanırken kalp krizi belirtileri yaşıyorsa hemen aracını durdurmalı ve yardım istemelidir.

Stent Takılan Hasta Tekrar Kalp Krizi Geçirir mi?

Kriz sonrası tıkanmış olan damarın açılması amacıyla kiÅŸiye anjiyo yapılır ve stent ile tıkalı olan arter açılır. Cerrahi bir müdahale olan stent takılması bazı risklere sahiptir ve bazı damarların stent almama ihtimali de bulunur. Bu durumda da yeniden tıkanma ya da damarın daralması gibi durumlar yaÅŸanırsa kiÅŸi ikinci kez kalp krizi geçirebilir. Bu sebeple stent takılmasının ardından doktor tarafından önerilen süre boyunca ilaçlar kullanılmalı ve tavsiyeler uygulanmalıdır.

Kalp Krizi Tanısı Nasıldır?

“Kalp krizi belirtisi nedir? Tanı nasıl konulur?” diye merak ediyorsanız EKG’nin kalp krizini tespit etmek adına kullanılan ilk tetkiklerden biri olduÄŸunu bilmelisiniz. Ekstremitelere ve göÄŸse yerleÅŸtirilen elektrotlar ile yapılan ve kalbin elektriksel hareketliliÄŸini ölçmeyi saÄŸlayan EKG’de elektriksel sinyaller monitöre ya da kağıda yansıtılır. Bunun yanında çeÅŸitli biyokimyasal analizler de krizin tanısında fayda saÄŸlar. Kan tetkikleri, akciÄŸer filmi, bilgisayarlı tomografi, ekokardiyografi ve rezonans görüntüleme gibi radyolojik tetkiklerden de faydalanılabilir. Ayrıca anjiyografi krizin tanı ve tedavisinde önemli bir araçtır. Uyluk veya kolda bulunan damarlardan ince bir tel ile girilerek kan damarları incelenir. Tıkanıklık görülmesi halinde de anjioplasti ile damarın açılması saÄŸlanabilir.

Kalp Krizi Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Acil bir durum olan kalp krizi, belirtiler ile kendini gösterdiÄŸi anda mutlaka bir uzman destek altında takip edilmelidir. Kalp krizi nedeniyle yaÅŸanan ölümlerin çoÄŸu kriz baÅŸladıktan sonraki ilk 1-2 saat içinde gerçekleÅŸtiÄŸi de bu süreçte unutulmamalıdır. Bu sebeple gereken tanı hızlı bir ÅŸekilde konulmalı ve müdahale doÄŸru bir ÅŸekilde yapılmalıdır. Kalp krizi ÅŸikayeti ile acile gelen hastalara gerekli acil tedaviler uygulanır ve kan sulandırıcı ilaç verilmesinin ardından da hasta kardiyoloji uzmanına yönlendirilir. Bu aÅŸamada gerek görüldüÄŸünde hastaya anjiyo uygulanabilir ve uygulanan anjiyo sonucuna göre de cerrahi iÅŸlem uygulanır ya da ilaçlı tedavi gerçekleÅŸtirilir. Bypass cerrahisi, anjiyoplasti ve stent temel tedavi seçeneklerindendir.

Ä°kinci Bir Kalp Krizini Önlemek Adına Neler Yapılabilir?

Kalp krizi sonrası kadar öncesinde durumun yaÅŸanmasını önlemek adına bazı önlemler alınmalıdır. Bu önlemler:

• Tütün kullanımı alışkanlığı bırakılmalıdır.
• SaÄŸlıklı beslenmeye özen gösterilmelidir.
• Daha hareketli bir yaÅŸam tarzı benimsenmelidir.
• Verilen ilaçlar düzenli bir ÅŸekilde kullanılmalı ve doktor tavsiyeleri eksiksiz uygulanmalıdır.
• Kilo kontrol altına alınmalıdır.