Bilirubinin vücut için herhangi bir fonksiyonu bulunmaz ancak düÅŸüklüÄŸü ya da yüksekliÄŸi anemi, karaciÄŸer ve safra yolu gibi hastalıkları bir belirtisi olabilir. KaraciÄŸerin hasara uÄŸraması ile bilirubin idrar ve kana sızıntı yapabilir. Bu nedenle kan ve idrar testleriyle ölçülmesi bu hastalıkların teÅŸhis edilmesi ve tedavisinin planlanmasında önemlidir. Peki, bilirubin nedir?
“Bilirubin nedir?” sorusu test hakkında merak edilen konuların başında gelir. Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin vücut tarafından parçalanması ile ortaya çıkan bir maddedir. Bu sarımsı madde, karaciÄŸerde bulunur ve sindirim anında vücuttan atılır. Ancak karaciÄŸerin hasara uÄŸraması durumda bu madde kan ve idrara sızar ve karaciÄŸer hastalığının bir belirtisi olur. Bilirubin testi de bu durumu ve kanda bulunan maddenin miktarını ölçmek adına uygulanır.
Test, karaciÄŸerde meydana gelen bozuklukları tanılamak ve izlemek adına kullanılır. KiÅŸide karaciÄŸer hasarı, hemolitik anemi, safra yolu tıkanıklığı ya da karaciÄŸerle iliÅŸkili metabolik sorunlara ait bulgular gözlemleniyorsa durum bilirubin testi ile ölçülür.
Bilirubin testi, yeni doğan bebeklerde topuktan kan alınması ile uygulanır. Yetişkinlerde ise kolda bulunan damarlardan numune alınarak test uygulanır.
“Bilirubin yüksekliÄŸi nedir?” konu hakkında merak edilen soruların başında gelir. Bilirubin yüksekliÄŸi, göz akı ve ciltte sararma ÅŸeklinde belirti verir ve sarılık olarak da tanımlanır. Bu durum direkt bilirubin yüksekliÄŸi ve indirekt bilirubin yüksekliÄŸi olarak farklı baÅŸlıklar altında incelenir. Bilirubin yüksekliÄŸi tedavisi de bu doÄŸrultuda gerçekleÅŸtirilir.
“Bilirubin düÅŸüklüÄŸü nedir?” sorusu da merak edilen diÄŸer bir konudur. Total bilirubin seviyesinin 0’dan daha düÅŸük bir seviyede olması bilirubin düÅŸüklüÄŸü olarak tanımlanır. Total bilirubin düÅŸüklüÄŸü ciddi bir problem yaratmaz ve beslenme düzenine dikkat edilerek tedavi edilebilir bir durumdur.
Kandaki direkt ve indirekt bilirubin formlarının toplamı total bilirubindir. Bunun yüksekliÄŸi, direkt ve indirekt bilirubini yükselten tüm hastalıklardan etkilenir.
Direkt bilirubin ise suda çözünebilir bir özellikte olan bilirubindir. Yüksek olma durumu genellikle yetiÅŸkinlerde tıkanma sarılığında görülür. Tıkanma sarılığında karaciÄŸer dışındaki safra yollarında safra akışı durur ve düzey artarak akıllara “Direkt bilirubin kaç olursa tehlikeli?” sorusunu getirir. Bu sorunun en doÄŸru yanıtı test ve uzman yorumu ile alınabilir.
“Ä°ndirekt bilirubin nedir? Ä°ndirekt bilirubin testi nedir?” merak edilen diÄŸer konu baÅŸlıklarıdır. Ä°ndirekt bilirubin, suda çözünme özelliÄŸi bulunmayan bilirubindir. Eritrositin yıkımı ile oluÅŸan bu bilirubin, karaciÄŸere taşınır.
Normal bilirubin deÄŸeri yaÅŸa göre deÄŸiÅŸiklik gösterir. Bu deÄŸerler:
Prematüre bebekler için |
0,40-12,00 mg/dl |
7 günlük bebekler için |
0,40-16,00 mg/dl |
7 gün ile 1 aylık bebekler için |
0,40-10,00 mg/dl |
2-3 aylık bebekler için |
0,40-2,00 mg/dl |
3 ay çocuklar ve yetiÅŸkinler için |
0,40-1,35 mg/dl |