Gaitada gizli kan testi, dışkıda sindirim sisteminizdeki bir sorunun iÅŸareti olabilecek mikroskobik kan olup olmadığına bakar. Dışkıda kan görülmesinin birçok nedeni bulunur. Bu nedenler ÅŸöyle sıralanabilir:
“Dışkıda HHB nedir?” sorusu dışkı örneklerinde gizli kan olup olmadığını kontrol eden bir laboratuvar testidir ÅŸeklinde yanıtlanabilir. Dışkıdaki gizli kan, kolon kanserini ya da polipleri gösterebilir. Ancak bu durum tüm kanserler için geçerli deÄŸildir. Gizli kan küçük miktarlarda olduÄŸundan bu durum dışkıda gizli kan testinde kullanılan kimyasallar ile tespit edilebilir. Gaitada gizli kan pozitif çıkarsa, kanamanın kaynağını belirlemek için ek testler gerekebilir. Gaitada gizli kan testi sadece kanın varlığını veya yokluÄŸunu tespit edebilir, kanamaya neyin sebep olduÄŸunu belirleyemez.
Gaitada gizli kan testi, 45 yaÅŸ ve üzeri kiÅŸilerde mide ve kolon kanseri taraması için kullanılır. Aile öyküsünde kanser olan kiÅŸiler için bu yaÅŸ sınır 40’a iner. Kanser taraması için yıllık olarak yapılan bu test ile kolaylıkla uygulanabilir. Test sonucunda anormal bir deÄŸere rastlanması durumunda hastaya kolonoskopi ve endoskopi uygulanır.
Gaitada gizli kan testi pozitif çıkması için kiÅŸide ince bağırsak, mide, kalın bağırsak, ağız içi ya da yemek borusunda az miktarda kanama olması bile yeterlidir. Dışkıda gizli kan testinin pozitif çıkması halinde bu organlardan kaynaklanan kanserler dikkate alınır. Bunun yanı sıra sindirim sistemi ülserleri, inflamatuvar bağırsak hastalığı, mide ve bağırsak kanamaları, burun veya ağız içi kanamalar, basur ve divertikül kanaması gibi durumlarda testin pozitif çıkmasına neden olur.
“Gaitada gizli kan nedir? Her zaman doÄŸru çıkar mı?” sorusu sıklıkla merak edilir. Gaitada kan testi sonucunun pozitif çıkması için bazı ÅŸartlar gerekir. Çünkü testin sonucunun yanlış olarak negatif ya da pozitif çıkması durumu sık yaÅŸanır. Bu nedenle testin uygulanmasında bazı durumlara dikkat edilmelidir. Testin uygulanması için üç ayrı bağırsak hareketinde örnek alınır. Bu durumda hastanın 3 gün üst üste dışkı örneÄŸi vermesi gerekir. Verilen numunenin idrar ya da su ile karışmadığından emin olunması önemlidir. Bunun yanında bazı ilaçlar ve yiyecekler de test sonuçlarını etkiler. Testten önce 7 gün boyunca aÄŸrı kesici alınmamalıdır. Yine testten önce 7 gün boyunca C vitamini barındıran takviye ve meyveler tüketilmemelidir. Testten 3 gün önce kırmızı et tüketilmemelidir. Bu etlerdeki kan izleri testin yanlış çıkmasına neden olabilir. Bu da “Gaita testi güvenilir mi?” sorusunun yanıtıdır.
Gaitada kan testi yalnızca kanın olup olmadığı tespit eder. Ancak kanamanın sebebini belirleyemez. Mide ya da kolon kanseri semptomları olan kiÅŸiler için bu test önerilmez. “Evde gizli kan testi nedir?” sorusu da konu hakkında sıklıkla merak edilir. Türkiye’de bu test genel olarak saÄŸlık kuruluÅŸlarından uygulanır ancak evde hastanın kendi uygulayacağı hazır kitler de bulunur.