Covid-19 pandemisi ile “Entübe nedir?” sorusu sıklıkla gündeme gelmeye başladı. Hastanın durumunu ifade etmek adına kullanılan bu durum entübasyon olarak da adlandırılır. Entübasyon, hastanın bedeni kendi başına nefes alma fonksiyonunu gerçekleştiremediğinde uygulanan bir prosedürdür. Bu prosedürde doktor, nefes alma güçlüğü yaşayan hastanın soluk borusuna boğaz yolu ile bir tüp yerleştirir ve böylelikle havanın ciğerlere girip çıkması kolaylaşmış olur. Bu hastanın ciğerlerine ekstra oksijen de pompalanmış olur. Yerleştirilen bu tüp ayrıca ciğerlerde bulunan karbondioksitin dışarı verilmesini de kolaylaştırır. Tüm bu işlemlerin sonunda hastanın ciğerlerinde bulunan karbondioksit ve oksijen seviyeleri normal bir düzeye getirilir. Konu hakkında bilinmesi gereken bazı terimler de bulunur. Bu terimler:
Hastanın solunum yolunun hasar görmesi, tıkanması, akciğerin işlevini gerçekleştirememesi, hastanın bilincini kaybetmesi sonucu solunum kontrolünün olmaması, kalp fonksiyonunun aniden kaybolması, genel anestezi gerektiren cerrahi operasyonlar, solunuma engel olan travmalar ve hastalıklar olması durumunda bu işlem uygulanır.
“Entübe nedir nasıl yapılır?” sorusu da konu hakkında merak edilenler arasında. İşlem öncesinde hasta sedasyonda tutulur ya da hastanın bir nedenden ötürü bilinci kapalıdır. Bu durumlar hastanın hava yolu ve ağzının gevşek olmasını sağlar. İşlem için hasta sırt üstü ve düz yatırılır. Ardından hastanın ağzı açılır ve hastanın diline hafif basınç uygulanır. Bu işlem sırasında da hastanın ağzından boğazına doğru ucunda ışık olan bir tüp ile ilerlenir. Bu tüp hastanın solunum yoluna kadar indirilir. Tüp istenen yer geldiğinde tüpte bulunan balona benzer yapı açılır ve sabitlenir. Bu işlemin ardından stetoskop ile hastanın akciğerleri dinlenerek işlemin doğruluğu kontrol edilir. Ek olarak hastanın göğüs röntgeni de çekilir. İşlem doğru yapıldığından tüpün girdiği nokta bantlanır. Bazı durumlarda ağız ya da boğazda bir ameliyat durumu varsa solunum tüpü burundan da geçirilebilir. Bu işlem de nazal entübasyondur. Peki entübe hasta uyutulur mu? İşlem sırasında hasta uyku durumunda anestezili ya da sedasyon halindedir.
“Entübasyon kaç gün sürer?” diye merak ediyorsanız hastanın kaç gün entübede kalma süresinin yaşanan hastalık ve genel sağlık durumu ile yakından ilgili olduğunu bilmelisiniz.
“Entübe nedir tıp uygulamalarında riskli midir?” sorusu da merak edilen konular arasında. Bu işlem genel olarak güvenlidir ve hastanın hayatını kurtarabilen bir prosedür olarak kabul edilir. Fakat nadiren görülen bazı komplikasyonlar da bulunur. Tüm bu komplikasyonlar işlemden hemen önce hasta ya da hasta yakınlarına anlatılır. İşlem uygulanırken ve tüp gırtlaktan geçirilirken ses tellerinin zarar görmesi sonucu ses kısılması olabilir. Bunun yanında cihaz ağızdaki dokuların tahriş olmasına da neden olabilir. Tüp yanlış sabitlendiğinden yemek borusundan soluk borusuna maddeler gidebilir. Bunun yanı sıra işlemin beraberinde getirdiği riskler şöyledir:
“Entübe nedir yoğun bakım bölümünde kim tarafından uygulanır?” sorusu da merak edilir. Bu işlemi yoğun bakım, anestezi ve acil servis doktorları uygular.
Hastaya kısa süreli entübasyon uygulandıysa hastanın beslenmeye ihtiyacı olmaz. Bu türden durumlarda tüp çıkarıldıktan sonra hasta doktorun önerdiği zamanda normal beslenmesini uygulayabilir. Ancak entübasyon uzun sürecekse hastanın beslenme ihtiyacı giderilmelidir. Bu nedenle hastanın beslenmesi damar yolu ile ya da mideye yerleştirilen tüple yapılır. Damar yolu ile yapılan beslenmede hastanın ihtiyacı olan miktarda protein, karbonhidrat, makromolekül ve sıvıyı içeren karışım hazırlanır. Hastanın midesine tüp yerleştirilmesi durumunda hastanın beslenmesi nazogastrik yöntemle sağlanır.
“Entübe nedir ne işe yarar? Koronavirüs hastalığında kullanılır mı?” diye merak ediyorsanız bu işlemin koronavirüs belirtileri sonrasında hastalara solunum desteği sağladığını bilmelisiniz.