Covid-19 pandemisi ile “Entübe nedir?” sorusu sıklıkla gündeme gelmeye baÅŸladı. Hastanın durumunu ifade etmek adına kullanılan bu durum entübasyon olarak da adlandırılır. Entübasyon, hastanın bedeni kendi başına nefes alma fonksiyonunu gerçekleÅŸtiremediÄŸinde uygulanan bir prosedürdür. Bu prosedürde doktor, nefes alma güçlüÄŸü yaÅŸayan hastanın soluk borusuna boÄŸaz yolu ile bir tüp yerleÅŸtirir ve böylelikle havanın ciÄŸerlere girip çıkması kolaylaÅŸmış olur. Bu hastanın ciÄŸerlerine ekstra oksijen de pompalanmış olur. YerleÅŸtirilen bu tüp ayrıca ciÄŸerlerde bulunan karbondioksitin dışarı verilmesini de kolaylaÅŸtırır. Tüm bu iÅŸlemlerin sonunda hastanın ciÄŸerlerinde bulunan karbondioksit ve oksijen seviyeleri normal bir düzeye getirilir. Konu hakkında bilinmesi gereken bazı terimler de bulunur. Bu terimler:
Hastanın solunum yolunun hasar görmesi, tıkanması, akciÄŸerin iÅŸlevini gerçekleÅŸtirememesi, hastanın bilincini kaybetmesi sonucu solunum kontrolünün olmaması, kalp fonksiyonunun aniden kaybolması, genel anestezi gerektiren cerrahi operasyonlar, solunuma engel olan travmalar ve hastalıklar olması durumunda bu iÅŸlem uygulanır.
“Entübe nedir nasıl yapılır?” sorusu da konu hakkında merak edilenler arasında. Ä°ÅŸlem öncesinde hasta sedasyonda tutulur ya da hastanın bir nedenden ötürü bilinci kapalıdır. Bu durumlar hastanın hava yolu ve aÄŸzının gevÅŸek olmasını saÄŸlar. Ä°ÅŸlem için hasta sırt üstü ve düz yatırılır. Ardından hastanın aÄŸzı açılır ve hastanın diline hafif basınç uygulanır. Bu iÅŸlem sırasında da hastanın aÄŸzından boÄŸazına doÄŸru ucunda ışık olan bir tüp ile ilerlenir. Bu tüp hastanın solunum yoluna kadar indirilir. Tüp istenen yer geldiÄŸinde tüpte bulunan balona benzer yapı açılır ve sabitlenir. Bu iÅŸlemin ardından stetoskop ile hastanın akciÄŸerleri dinlenerek iÅŸlemin doÄŸruluÄŸu kontrol edilir. Ek olarak hastanın göÄŸüs röntgeni de çekilir. Ä°ÅŸlem doÄŸru yapıldığından tüpün girdiÄŸi nokta bantlanır. Bazı durumlarda ağız ya da boÄŸazda bir ameliyat durumu varsa solunum tüpü burundan da geçirilebilir. Bu iÅŸlem de nazal entübasyondur. Peki entübe hasta uyutulur mu? Ä°ÅŸlem sırasında hasta uyku durumunda anestezili ya da sedasyon halindedir.
“Entübasyon kaç gün sürer?” diye merak ediyorsanız hastanın kaç gün entübede kalma süresinin yaÅŸanan hastalık ve genel saÄŸlık durumu ile yakından ilgili olduÄŸunu bilmelisiniz.
“Entübe nedir tıp uygulamalarında riskli midir?” sorusu da merak edilen konular arasında. Bu iÅŸlem genel olarak güvenlidir ve hastanın hayatını kurtarabilen bir prosedür olarak kabul edilir. Fakat nadiren görülen bazı komplikasyonlar da bulunur. Tüm bu komplikasyonlar iÅŸlemden hemen önce hasta ya da hasta yakınlarına anlatılır. Ä°ÅŸlem uygulanırken ve tüp gırtlaktan geçirilirken ses tellerinin zarar görmesi sonucu ses kısılması olabilir. Bunun yanında cihaz ağızdaki dokuların tahriÅŸ olmasına da neden olabilir. Tüp yanlış sabitlendiÄŸinden yemek borusundan soluk borusuna maddeler gidebilir. Bunun yanı sıra iÅŸlemin beraberinde getirdiÄŸi riskler ÅŸöyledir:
“Entübe nedir yoÄŸun bakım bölümünde kim tarafından uygulanır?” sorusu da merak edilir. Bu iÅŸlemi yoÄŸun bakım, anestezi ve acil servis doktorları uygular.
Hastaya kısa süreli entübasyon uygulandıysa hastanın beslenmeye ihtiyacı olmaz. Bu türden durumlarda tüp çıkarıldıktan sonra hasta doktorun önerdiÄŸi zamanda normal beslenmesini uygulayabilir. Ancak entübasyon uzun sürecekse hastanın beslenme ihtiyacı giderilmelidir. Bu nedenle hastanın beslenmesi damar yolu ile ya da mideye yerleÅŸtirilen tüple yapılır. Damar yolu ile yapılan beslenmede hastanın ihtiyacı olan miktarda protein, karbonhidrat, makromolekül ve sıvıyı içeren karışım hazırlanır. Hastanın midesine tüp yerleÅŸtirilmesi durumunda hastanın beslenmesi nazogastrik yöntemle saÄŸlanır.
“Entübe nedir ne iÅŸe yarar? Koronavirüs hastalığında kullanılır mı?” diye merak ediyorsanız bu iÅŸlemin koronavirüs belirtileri sonrasında hastalara solunum desteÄŸi saÄŸladığını bilmelisiniz.