Çocuk resimleri psikolojik analizi eğitim alanında olan çoğu uzmanın dikkatini çeken bir alandır. Psikologlar, araştırmacılar, eğitmenler ve ebeveynler de bu çizimlerin neyi ifade ettiğini anlamak için çeşitli gözlemler ve araştırmalar yapmakta. Küçük çocukların çizimlerini gözlemleme ve analiz etme süreciyle, her çocuğun sosyal/duygusal, fiziksel ve entelektüel gelişimi hakkında bilgi edinilebilir. Çocuklar genellikle etraflarındaki dünyayı küçük çocuklar için entelektüel, fiziksel ve duygusal yöntemlerle keşfederler; kalem, fırça ve kağıt, onların en büyük umutlarını ve en derin korkularını iletmenin en iyi yoludur.
Çocuğunuzun çizdiği resimlerin psikolojik analizlerinin yapılmasını istiyor, bu resimlerde gördüğünüz anormal detayların anlamını merak ediyorsanız yazımıza göz atabilirsiniz. Bu yazımızda Hospitalpark Darıca Hastanesi Psikoloji Bölümü’nden Sena Cabbar, çocuk resimleri psikolojik analizi hakkında önemli bilgiler verdi.
Çocuklar sözle ifade edemedikleri duygu, düşünce ve davranışlarını resim yaparak veya oyun üzerinden anlatırlar. Çocuğun iç dünyasını anlayabilmek için çizdikleri resimlerdeki detaylar önemlidir. Resimleri yorumlayarak çocukların zorlandığı, anlatamadığı şeyleri anlayabilmemiz mümkün olabilir. Tek bir resim üzerinden yorum yapmak bize doğru sonuçlar vermeyebilir.
Örneğin;
Çocuk resimleri analizi için çocuğun kağıda döktüğü şekillerden, boyutlardan, çizgilerden ve daha birçok belirteçten yararlanılabilir. Ancak bu belirteçler mutlaka çocuğun ruh sağlığı ve yaşına göre değerlendirilmelidir. Ancak bu parametrelere bağlı kalınarak yapılan bir analiz doğru olacaktır. Bu sebeple de çocuk resimlerinin analizi yalnızca bu alanda eğitim almış uzman kişilerce yapılması son derece önemlidir.
Çocukların yaşlarına göre genel çizimleri ise şu şekilde anlatılabilir: 1-4 yaş arası çocukların yaptığı çizimler genel olarak basit karalamalardır. Bu dönemdeki çocuklar genel olarak oyun amaçlı ve rastgele çizimler çizer ve renkleri de bu şekilde kullanır. 4-7 yaş arası çocuklar ise çocuk resimleri psikolojik analizinde şema öncesi dönemindedir. Bu yaş aralığında olan çocuklar bir insanı çizmek istediğinde yuvarlak kafa ve ayaklardan oluşan bir figür resmeder. Yaşın ilerlemesi ile çocuğun hem el becerisi hem de hayal dünyası gelişir ve bu nedenle 7 yaşındaki çocuğun resmi daha farklı detaylar sunar.
Resimden psikolojik analiz denildiğinden aile ile ilgili olan resimler çocukların iç dünyasındaki sorunlar ve kişiliği hakkında önemli bilgiler verir. Çocuklar bu türden resimlerde genel olarak anne, baba ve varsa kardeşe karşı hissettiği duyguları ve bu kişilerle olan ilişkisini yansıtır. Bu resimlerde çocuklar ailesinde bulunan bireyleri farklı yerler ve boyutlarda çizer. Özellikle resimde kişiyi bir yere hapsetme ya da kendisinden uzak bir yere çizme gibi bir durum söz konusu ise bu çocuğun kaçış ve korunma duygularının resmettiği anlamına gelir. Mutlu bir aile ortamında olan ve kendini aileden gören çocukların resminde anne, baba ve kardeş ya da kardeşler detaylı, eşit boyutta ve yakın çizilir.
Çocuğun çizdiği resmi yorumlama, çocuğunuzun zihninde neler olduğu hakkında önemli detaylar sunabilir. Resimlerdeki önemli detaylarla çocuğunuzun yaşadığı duygusal ve fiziksel deneyimler hakkında ipuçları alabilirsiniz. Bunlar:
1. İlk Bakış
Çocuğunuzun resmine ilk baktığınızda iç dünyasında neler hissettiğini anlayabilirsiniz. Resme baktığınızda neşeli mi yoksa iç karartıcı mı görünüyor? Bu soruyu sorarak ilk ipuçlarını alabilirsiniz.
2. Renk Kullanımı
Çocuklar büyüdükçe deneyimleri ve keşfettikleri duygular da artar. Bu nedenle duygusal anlamda sağlıklı olan bir çocuk, resimlerinde geniş bir renk yelpazesine yer verir. Çocuğunuzun resimlerinde hemen hemen tüm renkler bulunuyorsa çocuğunuzun mutlu olduğunu anlayabilirsiniz. Resimlerdeki renkler duygular hakkında önemli bilgiler sunduğundan belirli renk ya da renklerin aşırı derecede kullanımı da bu anlamda size ışık tutabilir. Çocuğunuzun resimlerinde yeşil ve mavi renkler hakimse çocuk iç dünyasında mutlu ve uyumludur. Sarı ve turuncu gibi sıcak renkler de neşeli olduğunu gösterir. Koyu renklerin hakim olması da çocuğun iç dünyasında bir hüznün hakim olduğu anlamına gelebilir ve bir uzmandan yardım alınmalıdır.
Çocuklar üç aşamada resim çizer:
Uzmanlar yalnızca çocukların yaşadığı sıkıntıları bulmak ve çocukta davranış değişikliği yaratmak amaçlı resim incelemesi yapmaz. Çocukların yaptığı çizimler rutin hayatta neler yaşadığını ve davranışlarının anlamanın bir aracıdır. Bazın dönemlerde çocuklar çizdikleri resimlerde kavga, silah, öfke gibi garip detaylara yer verebilir. Siz de çocuğunuzun resimlerinde bu türden detayları yaygın bir şekilde gözlemlemeye başladıysanız mutlaka bir uzmana başvurmalısınız. Bunun yanında uzmana başvurmanız gerektiğini gösteren diğer durumlar da şöyle anlatılabilir:
Tüm bunlara rağmen çocukların resimlerine bir bütün olarak bakmak oldukça önemli. Çünkü çocuklar resimlerinde çılgın ve eğlenceli detaylara yere verebiliyor ve bu detaylar dönem dönem değişebiliyor. Bu nedenle çocuğunuzun resimlerini bir bütün olarak değerlendirmelisiniz. Ancak çocuğunuzun çizdiği resimlerin psikolojik analizlerinin yapılmasını istiyor, bu resimlerde gördüğünüz anormal detayların anlamını merak ediyorsanız psikiyatri uzmanları ve psikologlara başvurabilirsiniz.