444 3 703

Panik Atak Nedir? Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

Panik atak belirtileri kiÅŸiyi tehdit eden gerçek bir tehlike ve neden olmamasına raÄŸmen, ÅŸiddetli ÅŸekilde yaÅŸanan korku ataklarıdır. Atakların baÅŸlangıcı genellikle 15-20 yaÅŸ dönemi olan ergenlikte görülür. Peki dışarıdan panik atak belirtileri nasıl olur? Bu atak dışarıdan bakıldığında kiÅŸinin kalp krizi geçirdiÄŸini ya da ölmek üzere olduÄŸunu düÅŸündürecek kadar korkutucu ve ÅŸiddetlidir. KiÅŸinin yaÅŸadığı birçok bedensel ve ruhsal sıkıntı atak ve benzeri ÅŸikayetlere sebebiyet verebilir. Bu nedenle atak yaÅŸadığını düÅŸünen kiÅŸinin doÄŸru tedaviyi almak için alanında uzman bir hekim tarafından detaylı deÄŸerlendirilmesi önemlidir.

Panik Atak Nedir?

Panik atak nedir kısaca tanımlamak gerekirse; korku nöbeti olarak da adlandırılan bu durum kiÅŸiyi hayati olarak büyük bir tehlikede olduÄŸunu düÅŸündüren korku ataklarıdır. Bu ataklar sırasında kiÅŸinin hissettiÄŸi her ÅŸey gerçektir ve atak en fazla 30 dakika sürer. Atağın ilk 10 dakikası ÅŸiddetlidir ve dakikalar ilerledikçe korkunun ÅŸiddeti yavaÅŸ yavaÅŸ azalır. Bu ataklar geçtikten sonra da kiÅŸi beklenti anksiyetesi yaÅŸar. Yani her an yeni bir atak geçireceÄŸini düÅŸünür ve korkar. Bu nedenle kiÅŸiler ilk ataklarını geçirdiÄŸi yerlerden kaçınma durumunu yaÅŸar.

Panik Atak ÇeÅŸitleri Nelerdir?

Panik atak çeÅŸitleri aÅŸağıdaki gibidir:

  • Durumsal olarak yatkınlık gösterilen panik atak: Belirli bir durum karşısında ortaya çıkan atak tablosudur ve her zaman tekrarlamaz.
  • Durumsal panik atak: Atağın yaÅŸanmasını tetikleyen bir durum hissinde ortaya çıkar.
  • Spontan panik atak: Gün içinde beklenmeyen bir yer ve zamanda ortaya çıkar.

Atak sebepleri ve bu atağın karakteristik özelliÄŸi ne zaman ve nerede yaÅŸanacağının bilinmemesidir. KiÅŸi gece uyku anında bile arak geçirebilir. YaÅŸanan ilk atak durumu bedensel ya da ruhsal stresin dayanma sınırının aşıldığı zamanlarda ortaya çıkar. KiÅŸi gece uyku anında da atak geçirebilir. Gece panik atak belirtileri genellikle rüya uykusu dışındaki dönemlerde yaÅŸanır.

Panik Atak Belirtileri Nelerdir?

Panik atak nöbetleri belirtileri aniden ortaya çıkar ve aÅŸağıdaki gibidir:

  • AteÅŸ basması,
  • BaÅŸ dönmesi,
  • BoÄŸuluyormuÅŸ hissi,
  • DehÅŸet hissi,
  • GöÄŸüs aÄŸrısı,
  • GöÄŸüs sıkışması,
  • Hızlı kalp atışı,
  • Kalp krizi geçiriyormuÅŸ hissi,
  • Kollarda ve bacaklarda titreme,
  • Nefes alamama,
  • Ölüm korkusu,
  • Vücutta uyuÅŸma,
  • Vücuttan kopuk hissetme.

Panik Atak Nasıl Olur?

“Panik atak neden oluÅŸur? Nasıl oluÅŸur?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir:

Panik atak baÅŸlangıcı ile ilgili birçok teori mevcut. Bu teorilerden biri de atağın sinir siteminde yaÅŸanan kimyasal dengesizlik nedeniyle oluÅŸtuÄŸu. Bu dengesizliÄŸe neden olan kimyasallar ise kortizol, gamma-aminobütirik asit (GABA), serotonin. Bunun yanı sıra yaÅŸanan atağın geliÅŸmesinde çevresel faktörlerin etkili olduÄŸu da bu teoriler arasında.

Panik Atak Neden Olur?

Panik atak belirtisi, herhangi bir kiÅŸide ortaya çıkabilecek psikiyatrik bir rahatsızlıktır. Genel olarak kadınları etkisi altına alan bu rahatsızlık ise erken eriÅŸkinlik döneminde pik yapar ve 14 yaÅŸ altındaki kiÅŸileri pek etkilemez. Yapılan araÅŸtırmalara göre panik atak nedenleri ise ÅŸöyledir:

  • Beyindeki kortizol, gamma-aminobütirik asit (GABA), serotonin gibi maddelerdeki dengesizlikler,
  • Cinsel saldırı,
  • ÇeÅŸitli anatomik bozukluklar,
  • Çevresel faktörler,
  • Çocukken istismara uÄŸrama,
  • Genetik yatkınlık,
  • Kimyasal ajanlar ve karbondioksit,
  • KiÅŸilik yapısı,
  • Sevilen birinin kaybı.

Panik atak krizleri tedavi edilmediÄŸi takdirde kiÅŸide araç kullanma korkusu, evden çıkma korkusu, sık aralıklarla tıbbi bakım alma takıntısı, iÅŸ ve okul sorunları, sosyallikten kaçınma, çeÅŸitli psikiyatrik sorunlar, madde ve alkol kullanımına eÄŸilim, intihar isteÄŸi ve finansal problemlere neden olur.

Panik Atak Tanısı Nasıl ‌Konur?

Panik atak tedavisi için doÄŸru tanının konulması önemlidir. Pek çok hastalığı taklit edebilen bu durumda ilk olarak hasta ve sonrasında hastanın yakınlarından detaylı öykü alınmalıdır. Ardından hastaya solunum fonksiyon testi, kan sayımı, EKG, tiroit testi uygulanabilir. Atak yaÅŸayan herkeste panik bozukluk olması gibi bir durum söz konusu olmadığından DMS kriterlerine de bakılır. Bu kriterler:

  • Sık tekrarlayan ve beklenmedik yaÅŸanan panik ataklar,
  • Ataklardan en az birinden sonraki süreçte en az 1 ve daha fazla atağın yaÅŸanacağına dair korku,
  • Korkuların kontrolü kaybetme, akli dengeyi yitirme ya da kalp krizi geçirme gibi duygulara dayanması,
  • KiÅŸinin atağı tetikleyeceÄŸini düÅŸündüÄŸü ortamlardan uzak durması,
  • Atakların altında herhangi bir ilaç ya da madde kullanımı sebebi olmaması,
  • Atakların yaÅŸanmasına herhangi bir organik tıbbi hastalığın neden olmaması.

Peki panik atak için hangi doktora gidilir? Bu ataÄŸa neden olan problem zihinsel ya da fiziksel kaynaklı olabilir. Bu nedenle ilk olarak bir kardiyolog uzmanına baÅŸvurmak önemlidir. Uzman gerekli gördüÄŸü takdirde psikiyatri doktoruna yönlendirir. Panik atak belirtileri testi yapılır. Bu testte atakların yaÅŸanma sıklığı, atakların süresi, hangi belirtilerin yaÅŸandığı, kiÅŸinin ailesinde atak yaÅŸayan olup olmadığı gibi sorular sorulur.

Panik Atak Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tanı doÄŸrulanmışsa temel tedavide hem psikoterapi uygulamaları hem de ilaç tedavisi kullanılır. Psikolojik tedavide de BDT uygulamaları temel olarak kullanılır. BDT ise kiÅŸinin kendi deneyimlerini hedefler ve panik belirtilerinde farkındalığı saÄŸlar. Psikoterapi teknikleri tedavide zaman ve çaba isteyen bir süreci kapsar. Bu süreçte hastalar birkaç haftanın ardından belirtilerin azaldığını hisseder. Birkaç aylık terapinin sonunda da belirtiler belirgin olarak azalır. Terapi süreci 6-12 seans kadar sürebilir.

Panik Atak Belirtileri Kaç Gün Sürer?

Panik atak aniden baÅŸlar ve giderek ÅŸiddetlenir. Ancak günlerce sürmez, çoÄŸunlukla 10 ya da 30 dakika ve nadir olarak da 1 saat sürer.

Panik Atak Anında Ne Yapılmalı?

Yapılan araÅŸtırmalara göre kriz anında yapılması gerekenler aÅŸağıdaki gibidir:

  • Atak doÄŸru bir ÅŸekilde sınıflandırılmalıdır.
  • Farkındalık ile yaÅŸanan durumun atak olduÄŸu hatırlanmalıdır.
  • Atağın yaÅŸandığı durum terk edilmeli ve sakinleÅŸmeye yardımcı olan yer bulunmalıdır.
  • Nefes doÄŸru bir ÅŸekilde alınıp verilmelidir.
  • DüÅŸüncelerdeki doÄŸruluk kontrol edilmelidir.
  • Ä°yi hissetmeye yardımcı olan düÅŸünce ve durumlara odaklanılmalıdır.
  • YaÅŸanan her atağın başında saate bakılmalı ve sonlanma zamanı not edilmelidir.

“Panik atak geçiren kiÅŸiye ne yapmalı?” sorusu kadar kriz anında nelerin yapılmaması gerektiÄŸi de merak edilen konular arasında. Ä°ÅŸte yapılmaması gerekenler:

YaÅŸanan ataktan korkulmamalı, yaÅŸanma olan sonraki atak ihtimali düÅŸünülmemeli, atak anında alkol, madde ya da sigara kullanılmamalıdır.

Panik Atak Nefes Egzersizi

Panik atak tedavi sürecinde nefes egzersizlerinin önemli bir yer vardır. Nefes egzersizi ile kiÅŸinin gevÅŸemesi saÄŸlanır. Bu gevÅŸeme ile kiÅŸinin kalp hızında düÅŸme, solunumda yavaÅŸlama, oksijen tüketiminde azalma, kan basıncında düÅŸme, analitik düÅŸünme ve beynin alfa aktivitesinde artma yaÅŸanır. Bu nedenle atak geçiren kiÅŸilerin her gün 20-30 dakika kadar gevÅŸeme ve nefes egzersizleri yapması önemlidir. Atak nedeniyle kalp krizi geçirme, boÄŸulma, bayılma, dengeyi kaybetme, delirme ve kontrolü yitirme korkusu yaÅŸanır. Ancak bu durumlar panik atakla baÄŸlantılı deÄŸildir.

Panik Atak Nasıl Geçer?

Panik atak nedir tedavisi nasıl olur?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir:

Erken evrede baÅŸlatılan tedavi ilk adım olmalıdır. Bununla birlikte rutin hayat, yeterli uyku, saÄŸlıklı beslenme, aşırı kafein tüketiminden kaçınma da önemlidir. Atak semptomlarını azaltmak için de nefes egzersizleri, meditasyon ya da yoga yapılmalıdır. Ayrıca kiÅŸi yaÅŸadığı korkuları sınıflandırmalı, bu korkularla yüzleÅŸme çabasında olmalı, korkuya neden olacak durum ve yerlerden de kaçınmalıdır. Ayrıca kiÅŸi, stresi yönetme becerisini de kazanmalıdır. Atak yaÅŸayan kiÅŸilerin BiliÅŸsel Davranışçı Terapi (BDT) uygulamalarında edindiÄŸi baÅŸ etme becerilerini hayatında sık kullanması önemlidir. Bu kiÅŸiler karın solunumu yapmalıdır. Ayrıca stresle yüzleÅŸme becerileri de mutlaka kazanılmalıdır. KiÅŸinin bu süreçte kendine zaman ayırması ve kendini kabul etmesi de ayrıca önemlidir. Düzenli egzersizler de bu süreçte yardımcıdır.

Web ve Tıbbi Yayın KuruluGüncellenme Tarihi: 08.12.2022 00:00Yayınlanma Tarihi: 08.12.2022 00:00
Yorum Ekle


KATEGORÄ°LER