Artrit Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

 

“Artrit nedir?” sorusu eklem aÄŸrıları söz konusu olduÄŸunda sıklıkla merak edilen konuların başında gelir. Biz de Dünya Artrit Günü özelinde merak edilen bu rahatsızlık hakkında bilmeniz gerekenleri sizler için derledik. Artrit bakıldığında tek bir rahatsızlık deÄŸildir. Bu terim eklem hastalığı ya da eklem aÄŸrısını ifade eder ve 100'den fazla artrit türü bulunur. Her yaÅŸtan insanda görülebilen bu rahatsızlık, engelliliÄŸin önde gelen nedenleri arasındadır. Sık olarak kadınlarda görülen bu durum yaÅŸlanmayla ilgili bir hastalık olmamasına raÄŸmen bazı artrit türleri gençlerden çok yaÅŸlı insanlarda görülür. Bu rahatsızlığın yaygın semptomları arasında eklemlerde ÅŸiÅŸme, aÄŸrı, sertlik ve azalan hareket aralığı bulunur. Bu semptomlar hafif ve ÅŸiddetli bir seyirde ilerleyebilir. Ayrıca kalıcı eklem deÄŸiÅŸikliklerine de neden olabilir.

Artrit Nedir?

“Artrit ne demek?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir:

Artrit romatizma kaynaklı hastalıklar gibi hareketlerin kısıtlanmasına, ÅŸiÅŸe ve aÄŸrıya sebebiyet veren bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık vücudun baÄŸ dokularını ve eklemlerini etkiler. Eklemlerde ÅŸiÅŸlik ve kızarıklık anlamına gelen artrit, 100'den fazla türe sahiptir.

Artrit ÇeÅŸitleri Nelerdir?

Artrit çeÅŸitleri arasında en yaygın görüleni osteoartrit artrit ve romatoid artrit türüdür. Tüm artrit çeÅŸitleri aÅŸağıdaki gibidir:

• Ankilozan spondilit: Omurga kemiklerinin büyümesine ve vücutta iltihaplanmaya neden olan durumdur.
• Gut: Ürik asit kristallerinin ayak baÅŸparmağı gibi küçük eklemlerde birikmesidir.
• Juvenil idiopatik veya juvenil romatoid artrit: Çocukların yaÅŸadığı bir artrit tipidir. Ä°ltihaplanma ve eklem sertliÄŸine neden olur.
• Lupus: Organ, eklem ve tendonlarda hasara ve iltihaba neden olan otoimmün hastalıktır.

• Osteoartrit: “Osteoartrit nedir?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir: Omurga, diz ve kalçada ağırlık taşıyan eklemlere etki eden kronik bir hastalıktır. Bu hastalık kıkırdağı yok ederek eklemlerdeki aralığı daraltır. Ek olarak kemikte fonksiyon azalmasına, kemiÄŸin aşırı büyümesine ve kemik çıkıntılarına neden olur.
• Romatoid artrit: “Romatoid artrit nedir?” sorusu da merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde açıklanabilir: Eklemlerin iltihaplanması durumudur. Romatoid artrit belirtileri ve iltihap tüm eklemlere etki edebilir. Buna ek olarak akciÄŸer ve kalp gibi diÄŸer organlara da yansıyabilir.

• Skleroderma: Vücutta deri ve diÄŸer baÄŸ dokularında kalınlaÅŸma ve sertleÅŸmeye neden olan bir otoimmün hastalıktır.

Artrit Hastalığının Nedenleri Nelerdir?

Artrit nedenleri bu rahatsızlığın altında yatan artrit türüne baÄŸlıdır. Artrit hastalığının bazı türleri genetik nedenlerle ilgilidir. Osteoartrit eklemlerin yıpranması, aşınması veya aşırı kullanımı ile oluÅŸur. Lupus, skleroderma ve romatoid artrit ise vücudun bağışıklık sisteminin kendi dokularına saldırması nedeniyle yaÅŸanır. Gut ise eklemlerde kristal birikmesi ile görülür.

Artrit Hastalığı Bakımından Risk Altında Olan Kişiler

“Artrit nedir belirtileri en çok kimlerde görülür?” diye merak ediyorsanız bu sorunun yanıtı ÅŸöyledir:

• YaÅŸlılar (YaÅŸlandıkça, artrit hastalığına yakalanma riski artar.)
• Kadınlar
• Fazla kilolu insanlar
• Yaralanma ile hasar almış eklemlere sahip olan kiÅŸiler
• Herhangi bir enfeksiyon nedeniyle reaktif artrit yaÅŸayan kiÅŸiler
• Çömelme ve eÄŸilme gibi hareketlerin sık yapıldığı iÅŸlerde çalışanlar

Artrit Belirtileri Nelerdir?

Artrit belirtileri her hasta özelinde farklıdır. En yaygın belirtiler ise ÅŸöyledir:

• Eklemlerin 1 veya daha fazlasında kızarıklık ve sıcaklık hissinin olması.
• Eklemlerin 1 veya daha fazlasında ÅŸiÅŸmenin yaÅŸanması.
• Eklemlerin 1 veya daha fazlasında geçmeyen veya tekrar eden aÄŸrının görülmesi.
• Normal hareketleri gerçekleÅŸtirirken eklemlerin 1 veya daha fazlasında problem yaÅŸanması.
• Eklemlerin 1 veya daha fazlasında sertlik hissinin olması.

Artrit Tanısı Nasıl Yapılır?

“Artrit nedir tıp dalında nasıl teÅŸhis edilir?” sorusu da merak edilen konular arasında. Tanıda doktor tıbbi öykü alır ve ardından fiziki muayeneyi gerçekleÅŸtirir. Ek olarak bazı testler ister. Bu testler ÅŸöyledir:

• Antinükleer antikor (ANA) testi
• Beyaz kan hücresi sayısı
• Eklem aspirasyonu (artroentez)
• Hematokrit
• HLA doku tiplemesi
• Ä°drar tahlili
• Kas biyopsisi
• Kreatinin
• Psoriatik artrit gibi hastalıkların teÅŸhis edilmesinde psoriatik artrit
• RF (romatoid faktör) ve CCP (siklik sitrüline peptid) antikor testleri
• Röntgen veya diÄŸer görüntüleme testleri
• Sedimantasyon hızı
• Hemogram - Tam kan sayımı (CBC)
• Ürik asit testi

Artrit Nasıl Tedavi Edilir?

Artrit tedavisi kiÅŸinin yaÅŸadığı semptomlara, yaşına, genel saÄŸlık durumuna ve yaÅŸadığı artritin türüne göre planlanır. Ayrıca bu rahatsızlığı tamamen ortadan kaldıracak bir tedavi yöntemi yoktur. Uygulanan tedaviler aÄŸrıyı, iltihabı azaltarak ekleme kaybettiÄŸi iÅŸlevi geri kazandırmak amaçlıdır. Kısa süreli tedavilerde ilaç, sıcak ve soÄŸuk uygulamalar, eklemlerin hareketsizleÅŸtirilmesi, transkutanöz elektriksel sinir stimülasyonu, masaj ve akupunkturu içerir. Uzun vadeli tedavilerde de antiromatizmal ilaçlar, hiyalüronik asit tedavisi, kortikosteroidler ve ameliyat yöntemleri kullanılır. Artrit tedavisi multidisipliner bir anlayışla aile hekimliÄŸi veya dahiliye, diyetisyen, fizik tedavi uzmanı, fizyoterapist, ortopedi uzmanı / ortopedi cerrahı, psikolog veya psikiyatrist, rehabilitasyon hemÅŸiresi ve romatolog tarafından gerçekleÅŸtirilir.

Artrit ile YaÅŸam

“Artrit nedir tedavisi sürecinde neler yaÅŸanır?” sorusu da merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir:

Tedavisi bulunmayan bu rahatsızlıkta aÄŸrıyı ve iltihabı azaltarak eklemleri çalışır kılmak önemlidir. Bu nedenle artrit ile yaÅŸamda kiÅŸinin hayat kalitesini artıracak alışkanlık kazanması gerekir. Bu süreçte de kiÅŸi fazla kilolarını vermeli, egzersiz yapmalı, eklemleri dinlendirmeli, baston, koltuk deÄŸneÄŸi ve yürüteç gibi yardımcı cihazlardan yardım almalı ve doktoru tarafında reçete edilen ilaçları kullanmalıdır.