Çocuklarda büyüme ağrısı, ergenlik bitimine kadar ara ara gözlenebilir ve genel olarak fizyolojik gelişim süreci ile ilgilidir. 4 ile 12 yaş arası çocukların hemen hemen yarısında görülen bu ağrılar büyümenin bir parçası olduğundan iyi huylu ağrılar olarak kabul edilir. Ancak hangi ağrıların büyüme ağrısı olduğu ve hangi ağrıların da dikkate alınması gerektiği iyi bilinmelidir.
“Büyüme ağrısı nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir:
4 ile 6 yaş civarında başlayan ve 12 yaşına dek devam eden kas-iskelet ağrılarıdır. Büyümenin bir parçası olan bu ağrılar, çocuğun yaşı ilerledikçe azalır.
Büyüme ağrıları 4-12 yaş arasındaki her 5 çocuktan 2’sinde görülür. Normal bir sürecin parçası olan ağrılar ile birlikte yüksek ateş, genel halsizlik, ağrıyan bölgede kızarıklık, renk değişimi, morluk, şişlik gibi durumlar söz konusuysa mutlaka bir uzman değerlendirmesine başvurulmalıdır.
Kas-iskelet sistemi, çocuklarda gelişimi süreklilik gösterir ve bu süreklilik ergenlik döneminin sonuna kadar da devam eder ve büyüme ağrısı görülebilir. Kız çocuklarında 8-10 yaş, erkeklerde de 10-12 yaş civarı başlayan ergenlik dönemiyle birlikte kas-iskelet sistemi gelişimi, boy uzaması hızlanır. Bu süreç kız çocuklarında 15-17 yaş ve erkek çocuklarında da 16-18 yaş civarında sonlanır. Bazı çocuklarda bu büyüme ve ergenlerde büyüme ağrısı 20-21 yaşına kadar devam eder. Büyüme ağrılarının tam nedeni bilinmemekle birlikte bu ağrıların aşağıdaki nedenlerden kaynaklandığı düşünülmektedir:
Çocuklarda büyüme ağrısı belirtileri genellikle akşama doğru ve geceleri yaşanır. Boy uzama ağrısı belirtileri olarak da ağrıda aşırı efor sonrası artma, ağrının dizin üst ve alt tarafındaki kaslarda görülme durumu söz konusudur. Bunun yanında çocuğun doğal büyüme ve gelişme süreci genellikle ağrısızdır. Ancak büyümenin gerçekleştiği dönemde çocuğun fiziksel aktivitelerinde artış ile birtakım ağrılar söz konusu olabilir.
“Büyüme ağrısı vücudun hangi bölgelerinde görülür?” diye merak ediyorsanız işte bu sorunun yanıtı:
Peki büyüme ağrısı tek bacakta olur mu? Bu ağrılar genellikle tek bacakta olmaz. Çocuğunuzda tek taraflı ağrı durumu yaşanıyorsa bu ciddi bir durumun işareti olabilir. Bu nedenle doktorunuzla görüşmelisiniz.
Büyüme ağrısı çocuklarda genellikle alt ekstremitelerde ortaya çıkar. Kalça, bel ve üst ekstremitelerde nadiren görülür. Bu ağrılar sıklıkla uyluk ön yüzü, diz arkası ve baldırlarda akşam ve geceleri ortaya çıkan, uykudan uyandıran, birkaç dakikadan birkaç saate dek sürebilen ağrılardır. Eklem veya kemikte değil, kasta ağrı söz konusudur. Genelde, artmış fiziksel aktivite sonrası görülür. Bazen günlerce ağrı olmazken, bazen de tekrarlayıcı bir özellik gösterebilir. Ağrılar kramp şeklinde, derin, rahatsız edici bir tarzda hissedilir. Sıklıkla çift taraflı ve simetriktir. Bazı çocuklarda bütün gece boyu sürebilir. Bu hastalarda topallama, eklemlerde şekil bozuklukları, fiziksel aktivite kaybı olmaz. Ağrılar genellikle sabahları tamamen geçer.
“Büyüme ağrısı kaç yaşında başlar?” diye merak ediyorsanız büyüme kaynaklı ağrıların genellikle 3 ile 5 ve 8 ile 12 yaşlarında ortaya çıktığını bilmelisiniz. Bu durumda 3 yaşındaki çocuğun bacak ağrısı yaşaması mümkündür. 3 yaşında başlayan 5 yaşındaki çocuğun bacak ağrısı ise çocuğun yaşının ilerlemesi ile birlikte azalır.
Büyüme ağrısında öykü tipiktir. Tanılamada kemik taraması, röntgen, tomografi, MR ve laboratuvar testleri ile görüntüleme testleri anormal fizik muayene bulgusunun varlığında ya da atipik öyküde kullanılarak yapısal, enfeksiyon, travmatik, romatolojik ve onkolojik sebeplerin tespitinde kullanılır.
Daha küçük yaşlardaki veya 16 yaşında büyüme ağrısı genellikle herhangi bir tedaviye gerek kalmadan azalarak biter.
“Çocuklarda büyüme ağrısına ne iyi gelir?” sorusunun yanıtı ise şöyledir:
Daha küçük yaşlarda veya 19 yaşında büyüme ağrısı şu durumlarda bir uzman bakış açısıyla değerlendirilmelidir:
Boy uzama ağrısı belirtileri tek taraflı, lokal ve sürekli, gündüzleri daha baskın, eklemlerde sertlik ve şişlikle ilgili ise bu durumun altında romatizmal hastalıklar, enfeksiyon, eklem problemleri yatıyor olabilir. Büyüme ağrısı karıştırılan hastalıklar ise şöyledir: