444 3 703

Meme Kanserinde Erken Tanı ve Tarama Yöntemleri

Bilgi Talep Formu

Sıklığı giderek artan kanser türlerinden biri olan meme kanseri için erken evrede tanı konulması ve gerekli tedavinin uygulanması mümkün. Erken evrede tanı alması nedeniyle uygulanabilir tedavi seçeneklerinin sayısı, tedavinin başarıya ulaşma oranı ve hastanın hayatta kalma şansı önemli oranda artar. Yayılma olmadan erken evrede tanı alan meme kanserinde hastaların %90’lık oranından fazlası normal yaşamını sürdürebilir. Hatta tümör büyük boyutlara ulaşmadan konulan tanı sayesinde meme korunabilir.

Erken evrede tanılama için birbirini tamamlayan bazı yöntemler bulunur. Bu yöntemler:

  • Doktor tarafından hastaya uygulanan klinik kontroller,
  • Mamografi, meme ultrasonografisi gibi tarama yöntemine hastanın yaşına, klinik muayene bulgularına ve meme yapısına karar verilmesidir.

 

Hastalarda tıbbi yardımı geciktiren temel nedenlerden biri kanser olma korkusudur. Ancak meme kanserinin erken tanıda tedavi edilebilen bir kanser türü olduğu ve meme kanserinde erken tanının önemi unutulmamalıdır. Bunun yanında meme kanserinde hastanın sağ kalmasını etkileyen en önemli belirtilerden biri de koltuk altı lenf düğümlerinin tutulumudur. Hastanın tanı ve tedavi alması geciktikçe bu tutulum riski artar. Bu sebeple meme kanserinde erken tanı ve tedaviye önem verilmelidir.

Klinik Meme Muayenesi

Genel olarak 40 yaşına kadar ve gerek görülmesi durumunda 40 yaşından sonra her yıl klinik muayene yaptırılmalıdır. Bu muayene sıklığı ise memede gözlemlenen belirtiler doğrultusunda belirlenir.

Mamografi

Meme kanserinde erken tanı yöntemleri arasında en önemli görüntüleme yöntemlerinden biri de mamografidir. Düşük dozda X ışını ile çekilen özel bir meme filmi olan mamografi sırasında herhangi bir ilaç kullanımı olmaz ve hastaya iğe yapılmaz. Yöntemin uygulanması için hastanın memesi iki plak arasına hafifçe sıkıştırılır. Bundaki amaç; memenin sabit kalmasını sağlamak ve böylelikle elde edilecek görüntü kalitesini artırmaktır. Bu sıkıştırma ile ayrıca memenin kalınlığı da azaltılarak daha az X ışını alınması ve memenin üst üste gelmesi engellenir.

Kanserli memenin mamografi görüntüsü yatay ve dikey olarak çekilir. Çekimin yapılması için herhangi bir ön hazırlık gerekmez. Hastanın regl durumuna göre elde edilecek görüntülerde herhangi bir değişiklik olmaz. Ancak hastanın regl dönemi nedeniyle yaşayabileceği hassasiyet nedeniyle çekimin regl öncesi ya da sonrası çekilmesi daha konforludur. Çekim anında hastanın bel üstü çıplak bırakılır. Elde edilecek görüntüyü etkilememesi adına hastanın meme ve koltuk altı bölgesine losyon, deodorant ya da pudra sürmemesi bu aşamada önemlidir.

Mamografi ne zaman çektirilmeli?

40 yaşından sonra yılda 1 kez çektirilen mamografi ile kanser oluşumunun çoğu erken dönemde fark edilebilir.

Mamografi kansere neden olur mu?

Mamografi çekimi sırasına kullanılan X ışınının miktarı oldukça düşüktür. Bu nedenle sanılanın aksine kanser yapma etkisi yok denilecek kadar azdır.

Mamografi çekiminde kanser net bir şekilde tespit edilir mi?

Bazı kanser türleri meme dokusunu taklit edebilir. Bunun yanında bazı durumlarda da mamografi net çekilmiş olsa da tümörün ayırt edilmesi mümkün değildir. Bu durumlar meme kanserinin %15’lik kısmıdır. Mamografi çekiminin duyarlılığı yağ dokusu yüksek olan memede yüksektir. Bu sebeple yoğun bir meme dokusuna sahip olan 45 yaş altı kadınlarda mamografi tarama sonucu tanı değeri düşük olabilir.

Meme Ultrasonografisi

Meme ultrasonografisi, yoğun bir meme dokusuna sahip olan kadınlar için kullanılan bir yöntemdir. Yaş olarak genç olan ve ailesinde meme kanseri öyküsü bulunan kadınlarda, mamografinin normal çıktığı ancak elle hissedilen kitle durumlarında da etkili sonuçlar verir. Bu yöntem, radyasyon içermez. Bu sebeple 40 yaş altında olan kadınlarda ele kitle gelmesi durumunda ilk ultrasonografi yöntemi kullanılır. Gerekli olması halinde de mamografi uygulanır.

Meme ultrasonografisi nasıl uygulanır?

Ultrason, ses dalgaları ile görüntü elde eden bir yöntemdir. Bu görüntü, cihazın ucundaki prob ile elde edilir. Görüntülerin elde edilmesi için hastadan belden üstü kıyafetlerini çıkarması istenir. Hasta yatma pozisyonundayken de meme üzerine jel sürülür ve prob meme dokusunda gezdirilir. Bu gezdirme sırasında elde edilen görüntüler de ekrana yansıtılır. Şüpheli bir bulgu elde edilmesi durumunda da görüntü kaydedilir. Elde edilen sonuçlara göre de biyopsi ya da mamografi süreci planlanır.

Manyetik Rezonans / MR

Manyetik rezonans, büyük boyutlu mıknatıslarla oluşturulan güçlü manyetik alan içinde radyo dalgaları ile görüntü elde edilmesidir. Radyasyon içermeyen bu görüntüleme yöntemi, hastanın vücudundaki farklılıkları ve doğal sürece aykırı olan oluşumları tespit etmek için kullanılır. Bu yöntemle yumuşak dokuların görüntülenmesinde başarılı sonuçlar elde edilir. Bu yöntem özellikle yoğun yapılı memelerde cerrahi tedavinin planlanmasında yardımcıdır. MR, meme kanseri tedavisi sonrasında kontrol amacıyla ve hastanın aldığı kemoterapinin etkinliğini ölçmek adına da kullanılır. Bu çekim için regl bitiminden itibaren 1. ve 3. günler arasında yapılır.

Manyetik rezonans nasıl uygulanır?

Manyetik rezonans; şüpheli yapıların görüntülenmesine yardımcı olan kontrast madde kullanılarak çekilir. Bu madde uygulandığında vücuttaki farklı oluşumları boyar. İlacın verilmesi için işlemden önce damara kateter yerleştirilir. Hasta yüzüstü sedyeye uzanır ve ilacın verilmesiyle görüntüleme işlemi başlatılır. Bu işlem 25-30 dakika sürer. İşlem sırasında hastanın hiç hareket etmemesi gerekir. Hastanın hareket etmesi durumunda işlemden önce ve sonra alınan görüntüler arasında farklılık olabilir.

BI-RADS (Meme Görüntüleme ve Raporlama Sistemi)

Radyolojik görüntüleme sonucunda uygulanacak yolu gösteren bir raporlama tekniğidir. Bu rapora göre;

  • BI-RADS 0: Görüntülemede bir şeyin tespit edildiği fakat ne olduğunun anlaşılmadığı durumu ifade eder. Bu durumda hastaya ek tetkiklerin uygulanması gerekebilir.
  • BI-RADS 1: radyolojik görüntüleme sonucunun normal olduğunu ifade eder.
  • BI-RADS 2: Görüntülemede bir şeyin tespit edildiği fakat %100 olarak iyi huylu olduğundan emin olunduğu durumdur.
  • BI-RADS 3: Yüksek olasılıkla tespit edilenin iyi huylu olduğunun düşünüldüğü durumu tanımlar. Bu durumda hastaya 6 ay sonra takip önerilir.
  • BI-RADS 4: Sonucun mutlaka biyopsi ile desteklenmesi gerektiği durumu tanımlar. Görülen kitlenin kanser olma ihtimali bulunur.
  • BI-RADS 5: Meme kanserinin varlığını yüksek oranda ifade eder.
  • BI-RADS 6: Meme kanserinin kesin olarak saptandığı görüntülemedir.

Meme Biyopsisi

Görüntüleme yöntemleri sonucu memede şüpheli bir lezyona rastlanması durumunda, bunun kanser olup olmadığının kesin tespiti için hücre yapısı düzeyinde tarama gerekir. Değerlendirme yapılması için uygun olan örneğin alınması meme biyopsisidir. Tespit edilen lezyon MR, mamografi ya da meme ultrasonu ile daha iyi görüntülenebilir. Bu nedenle en iyi yöntemle birlikte biyopsi gerçekleştirilir.

Bilgi talep formunu doldurarak Büyük Anadolu Hastaneleri tarafından uygulanan meme kanseri tedavisi ile ilgili merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.

Web ve Tıbbi Yayın KuruluGüncellenme Tarihi: 15.03.2024 13:56Yayınlanma Tarihi: 16.12.2022 00:00
Yorum Ekle


KATEGORİLER
Bilgi Talep Formu

Bilgi almak için formu doldurun!