Gut Hastalığı: Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

28 / ARA
2022

Gut hastalığı aniden ortaya çıkarak ataklar halinde seyreden bir hastalıktır. Genellikle ayak baÅŸparmağında bulunan eklemde ÅŸiddetli aÄŸrı, kızarıklık, ÅŸiÅŸlik ve ısı artışı ile belirti verir. Kandaki ürik asit düzeyi ile yakından iliÅŸkilidir. Bu hastalarda ÅŸeker, hipertansiyon, damar ve kalp hastalıklarının görülme riski de yüksektir. Halk arasında kralların hastalığı ya da zengin hastalığı olarak da tanımlanır. Erkeklerde daha yaygın görülen bu hastalık hem romatizmal hem de metabolik rahatsızlıklar arasındadır.

Gut Hastalığı Nedir?

“Gut hastalığı nedir?” sorusu merak edenler için daha detaylı olarak ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir:

Sık görülen ve uzun seyirde yaÅŸanan bir eklem iltihabıdır. Bu durum monosodyum üratin dokularda birikimi ile yakından ilgili bir romatolojik hastalıktır. Normal bir süreçte vücutta bulunan atık maddeler ürik aside çevrilir ve vücuttan atılır. Ürik asidin atılmasında yaÅŸanan aksaklıklar ya da bu maddenin aşırı üretimi vücut ve kanda birikime neden olabilir. Bu durum hiperürisemi olarak adlandırılır ve zamanla da gut hastalığına dönüÅŸür ve kiÅŸinin aÄŸrılı eklem iltihabı yaÅŸamasına sebebiyet verir. Buna ek olarak hiperürisemi sonucu kan ve idrar da asidik bir yapı kazanır. Kanda aşırı miktarda ürik asit bulunması nedeniyle bu asit doku aralıklarına sızarak birikir. Birikme sonucunda da iltihaplanma, aÄŸrı ve hareket kısıtlılığına neden olur. Bu durum da özellikle diz eklemlerini ve ayak baÅŸparmağı tutar.

Gut Hastalığı Evreleri Nelerdir?

“Gut hastalığı nasıl olur?” sorusu evrelerle yanıtlanabilir:

Bu hastalık akut atak, kronik gut, interkritik dönem ve tofüslü gut olarak farklı evrelerde seyreder.

• Akut atak: Hastalık ani olarak eklemde baÅŸar ve 5-10 gün sürer. Bu süreçte eklemlerde aÄŸrı ve ÅŸiÅŸmeler gözlenir.
• Ä°nterkritik dönem: Bu evrede hastanın ÅŸikayetleri geçer. Ancak evrenin sonlanmasının ardından ataklar yeniden ÅŸiddetlenir.
• Kronik gut: YaÅŸanan atakların arasında geçen süre giderek kısalır ve durumun tedavi edilmemesi halinde eklemlerin bir veya birkaçında hareket kısıtlılığı, kalıcı ÅŸiÅŸlik ve aÄŸrı yaÅŸanır.
• Tofüslü gut: Hastalığın seyri ilerledikçe ürik asit birikimi eklem ve çevre dokularda artar ve tofüs olarak adlandırılan ÅŸiÅŸlikler meydana gelir. Bu ÅŸiÅŸlikler dirsek, ayak baÅŸ parmağı, parmak üstü ve tarak kemiÄŸinde ortaya çıkar.

Gut Hastalığı Belirtileri Nelerdir?

Gut hastalığı belirtileri her hasta özelinde farklı geliÅŸebilir. Bazı hastalarda belirti vermeyen bir seyirde ilerlerken bazı gut hastalarında da kanda ürik asit seviyelerinin yüksek tespit edilse bile hastalığa dair herhangi bir ÅŸikayet görülmez. Ataklarda yaÅŸanan ÅŸikayetler ise genel olarak tek bir eklemde görülür. Ayak baÅŸparmağı ise sıklıkla etkilenen bölgedir. Hastanın yaÅŸadığı ÅŸikayetler ise 12 ile 24 saat arası gibi bir sürede yaÅŸanır. Bazı hastalarda bu belirtiler 10 gün devam edebilir. Atak yaÅŸayan hastalarda ataklar arasındaki sürede herhangi bir ÅŸikayetleri gözlenmeyebilir. Ataklar sırasında aÄŸrı, ödem ve kızarıklık gibi temel belirtiler gözlemlenir. Ayak baÅŸparmağı dışında vücutta bulunan diÄŸer eklemlere de tutunabilen bu hastalık durumundan dirsek, bilek eklemleri, topuk, parmaklar ve ayağın üst kısmı da etkilenebilir. Bu bölgelere yapılacak küçük temaslar bile kiÅŸide dayanılmaz aÄŸrılara neden olur. KiÅŸide atakların baÅŸlaması durumunda etkilenen bölgede ÅŸiÅŸme, aÄŸrı, sertlik ve yanma meydana gelebilir.

Gut Hastalığı Neden Olur?

“Gut hastalığı neden olur?” diye merak ediyorsanız bu hastalığın en önemli nedeninin vücudun ürik asit üretiminin fazla olması ya da üretilen bu asidin böbreklerden dışarıya atılamaması olduÄŸunu bilmelisiniz. Bunun yanında kiÅŸinin saÄŸlıksız beslenmesi, aşırı alkol tüketmesi, yaÅŸadığı hastalıklar, eklem travmaları, çeÅŸitli ilaçlar, böbrek hastalıkları da bu duruma sebebiyet verebilir. KiÅŸinin yaşının ilerlemesi de bu hastalığa yakalanma riskini artırır. Ayrıca bu hastalık bazı kiÅŸilerde ailesel geçiÅŸ kaynaklı da olabilir.

Gut Hastalığı Tanısı Nasıldır?

Gut hastalığı sebepleri tanı aÅŸamasında detaylı incelenir. Bu hastalık için standart tanılama yöntemi ise eklem boÅŸluÄŸundaki sıvı (Sinoviyal sıvı) analizidir. Bu analizde monosodyum ürik asit kristallerini tespit edilir. Bunun yanında tanılamada c-reaktif protein (CRP), beyaz kan hücresi sayısı ve eritrosit sedimentasyon hızı (ESR) gibi çeÅŸitli laboratuvar çalışmalarından da yardım alınabilir. Görüntüleme çalışmalarından da ultrasonografi ve X-ray grafiler de kullanılabilir.

Gut Hastalığı Tedavisi Nasıldır?

Bu hastalıkta ataklar sırasında ve atakların geliÅŸeceÄŸi dönemlerde ayrı tedaviler uygulanır. AÄŸrıların ÅŸiddetli olduÄŸu dönemlerde antiinflamatuar gut hastalığı ilacı kullanılır. Bu ilaçlar hastalığın seyrine göre doktor tarafından deÄŸiÅŸtirilebilir. Bazı kiÅŸilerde hastalık kronik ve ÅŸiddetli bir seyirde yaÅŸanabilir. Bu tür durumlarda yaÅŸanabilecek böbrek taşı, tofüs gibi komplikasyonların önüne geçmek için vücutta ürik asit yapımını azaltan ya da ürik asit atılımını artıran ilaçlar da kullanılabilir. Tedavi sürecinde hastalara istirahat önerilir. Bunun yanında hastalara diyetisyen tarafından özel bir diyet uygulanır.

Gut Hastalığına Ne İyi Gelir?

Bu hastalık için yapılması gerekenler ÅŸöyledir:

• Hastalar gün içinde 8 ile 16 bardak kadar su tüketmeye özen göstermelidir.
• Diyet programına uyulmalıdır.
• Alkolden uzak durulmalıdır.
• Fazla kilolardan kurtulunmalıdır.
• Hafif tempoda spor yapılmalıdır.
• Ayakları sıkan ayakkabılar tercih edilmemelidir.
• Ä°laçlar düzenli kullanılmalıdır.

Peki gut hastalığı hangi bölüm kontrolünde tedavi edilir? Romatizmal bir hastalık olduÄŸundan romatoloji uzmanı tarafından takip edilir.

*Ä°çeriklerde Büyük Anadolu Hastaneleri'nin tedavi sunan saÄŸlık hizmetlerine yönelik bilgiler bulunmamaktadır. Sayfamızdaki bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır, tedaviye yönlendirme amacı taşımamaktadır.