Nefes Darlığı Olduğunu Nasıl Anlarız?

01 / MAR
2023

Tıp literatüründe dispne olarak adlandırılan nefes darlığı, kiÅŸinin yeteri kadar nefes alamamasıdır. Yaygın yaÅŸanan bir durumdur ve “Nefes darlığı ne iyi gelir?” sorusunu akıllara getirir. Nefes nefese kalma, nefesin yetmemesi, düz bir yolda yürürken diÄŸerleri kadar hızlı gidememe, aktif olma anında sık dinlenme ve soluklanma ihtiyacı duyma belirtileri arasındadır. KiÅŸinin dinlenmesi sırasında derin derin nefes alma ihtiyacı hissetmesi, aniden göÄŸsünün sıkışması da belirtiler arasındadır. Psikolojik nefes darlığı da yaÅŸanan bir durumdur.

Nefes Darlığı Nedir?

“Nefes darlığı nedir?” sorusu merak edenler için ÅŸu ÅŸekilde yanıtlanabilir:

Tıp literatüründe dispne olarak adlandırılan nefes açlığı olarak da tanımlanan bu durum; kiÅŸinin rutin hayatını yerine getirmesini zorlaÅŸtıran bir rahatsızlıktır. Pek çok farklı sebebe baÄŸlı olarak geliÅŸse de kiÅŸinin nefes alma sırasında güçlük hissetmesi ile karakterizedir. Bazı durumlarda akciÄŸere ya da kalp problemlerine baÄŸlı olarak da geliÅŸebilir. Bu nedenle de nefes darlığı durumu akciÄŸere baÄŸlı ve akciÄŸer dışı nedenler olarak iki ayrı kategoride deÄŸerlendirilir.  Ani baÅŸlayan nefes darlığı problemleri çoÄŸunlukla akciÄŸer ve kalbe baÄŸlı olarak geliÅŸir. Günler içinde yavaÅŸ seyirde ortaya çıkan dispne ise kronik nedenler olarak deÄŸerlendirilir. Dispne ayrıca burun yapısında bozukluk olan kiÅŸilerde oluÅŸan bir durumdur.

Nefes Darlığı Belirtileri Nelerdir?

Nefes darlığı belirtileri kiÅŸinin yaÅŸam kalitesini düÅŸürür ve rutin yaÅŸantısını engeller. Ciddiye alınması gereken bu durumun altında yatan nedenler mutlaka araÅŸtırılmalıdır. Sıklıkla görülen belirtiler ise ÅŸöyledir:

• Ayak bileklerinde ve bacaklarda ÅŸiÅŸlikler,
• BaÅŸ aÄŸrısı ve baÅŸ dönmesi,
• Bilinç bozukluÄŸu,
• Dinlenme anında soluk alıp vermede güçlük,
• GöÄŸüs aÄŸrısı,
• Havasız kalma hissi,
• Hırıltılı solunum,
• Kalp çarpıntısı,
• Kanlı balgam,
• Kilo kaybı,
• Kronik ve ani baÅŸlayan öksürük,
• Nefes alamadığını hissederek gece uykudan uyanma,
• Nefes alıp vermede güçlük,
• Normal süreçte yapılan aktivitelerde zorluk yaÅŸama,
• Yeterli nefes alamama hissi,
• Yorgunluk.

Nefes Darlığı Neden Olur?

“Nefes darlığı neden olur?” sorusu da konu hakkında merak edilenler arasında.

Aniden ortaya çıkan nefes darlığı nedenleri aÅŸağıdaki gibidir:

• AkciÄŸer arterlerinde ani kan pıhtılaÅŸması sonucu pulmoner emboli,
• Kalp krizi,
• Kan kaybı,
• Pnömoni (zatürre),
• Solunum yolu tıkanıklıkları ve yabancı cisim varlığı,
• Astım,
• SönmüÅŸ akciÄŸer (pnömotoraks),
• Kalp yetmezliÄŸi,
• Tansiyon düÅŸüklüÄŸü.

Kronik nefes darlığı nedenleri aşağıdaki gibidir:

• Astım,
• Ä°nterstisyel akciÄŸer hastalıkları (romatizmal hastalıklar, toz ve gaza maruziyet),
• Obezite,
• Restriktif akciÄŸer hastalıkları (kalp yetmezliÄŸi, anemi),
• Tıkayıcı akciÄŸer hastalıkları (sigara kullanımı, KOAH),
• YaÅŸlılık.

AkciÄŸere BaÄŸlı Görülen Nefes Darlığı Nedir?

AkciÄŸere baÄŸlı nefes darlığı ÅŸikayetleri akciÄŸerin kapasitesinde düÅŸmeye sebebiyet veren astım kaynaklıdır. Astım havayollarında daralmaya sebep olur ve göÄŸüste daralma hissi yaratarak kiÅŸinin yeterince nefes almasını engeller. AkciÄŸerlerde ıslık ve hırıltı sesine benzer bir ses ile karakterizedir. AkciÄŸerin tamamı ya da bir kısmının sönmesi durumu olan pnömotoraks kaynaklı da akciÄŸer bölgesinde aÄŸrı ile birlikte nefes darlığı görülebilir. Bunun yanında akciÄŸerlerdeki kan damarlarının pıhtılaÅŸması sonucunda kan dolaşımının kısmen ya da tamamen durması da nefes darlığı yaratabilir.

Kalbe BaÄŸlı Görülen Nefes Darlığı Nedir?

Kalbe baÄŸlı nefes darlığı belirtileri ani olarak ortaya çıkmaz. Åžikayetler zamanla artarak devam eder. Bu durumda da hasta yaÅŸadığı nefes darlığını uzun süre tolere edebilir. Kalp krizi belirtileri göÄŸüste ÅŸiddetli aÄŸrı ile karakterizedir ve erken evrede nefes darlığı ÅŸikayetine yol açabilir. Bunun yanında kalp çarpıntısı da yeteri kadar nefes alamama durumunu yaratabilir.

Nefes Darlığı Nasıl Anlaşılır?

“Nefes darlığı nasıl anlaşılır?” diye merak ediyorsanız ilk olarak hastanın öyküsünün alındığını ardından hastaya ayrıntılı fiziki muayene uygulandığını bilmelisiniz. Hekimin gerekli görmesi durumunda da tomografi, akciÄŸer grafisi, bronkoskopi, kan testleri, koroner anjiyografi, solunum fonksiyon testleri gibi farklı radyolojik ve laboratuvar testleri istenebilir. Nefes darlığı tedavi süreci kiÅŸinin psikolojik deÄŸerlendirmesi ile birlikte alınan sonuç raporuna göre düzenlenir.

Nefes Darlığı Nasıl Geçer?

“Nefes darlığı nasıl geçer?” sorusu da merak edilen konular arasında. Nefes darlığı için uygulanacak tedavi altta yatan duruma göre farklılık gösterir. Bu nedenle süreç uzman bir hekim kontrolünde olmalıdır. Peki nefes darlığına ne iyi gelir? Uzman tedavi sürecini destekleyecek önlemler de sigara kullanımını sonlandırmak, kimyasal temizlik ürünlerini karıştırmamak, kirli havada uzun süre kalmaktan kaçınmaktır.

Nefes Darlığı Ä°çin Hangi Doktora Gidilir?

Nefes darlığı için hangi bölüm üzerinden randevu almanız gerektiÄŸini merak diyorsanız kronikleÅŸen nefes darlığı durumunda göÄŸüs hastalıkları uzmanına, kalbe baÄŸlı görülen nefes darlığında da kardiyoloji uzmanına gitmelisiniz.