Kolon Kanseri Önlenebilir mi?
Kolon kanseri belirtileri tıp dünyasının üzerinde çalıştığı önemli hastalıklardan biri. Kalın bağırsak kanseri olarak da bilinen bu kanser türüyle ilgili yapılan araştırmalara göre erken tanı ile hastanın yaşam şansı yüksek. Doğru tanının konulmasında altın standart ise kolonoskopi.
Kolon Kanseri Nedir?
“Kolon kanseri nedir?” sorusunun yanıtı ile ilk olarak bu kanser türü hakkında temel bilgiyi vermek daha doğru olur. Aynı zamanda kalın bağırsak kanseri olarak adlandırılan kolon kanseri, sindirim sisteminin en sonunda bulunan bölgede gelişir. Tedavisi erken teşhis ile mümkündür. Ancak tedavi edilmediğinde dalağa, mideye, lenf bezlerine ve kan yoluyla vücudun diğer bölgelerine yayılabilir.
Kolon Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Kolon kanseri 1 evre belirtileri dışkıda salgı bulunması, geçmeyen kabızlık veya ishal, anüs ya da dışkıda kan olması, dışkıda incelme şeklinde görülür. Kolon kanseri son evre belirtileri ise kilo kaybı, karın bölgesinde ağrı ya da şişlik, karında kitle oluşması, demir eksikliği ve kansızlık, dışkılamada ağrı ve zorlanma şeklindedir. Kanserin belirtileri genel olarak da aşağıdaki gibidir:
- En yaygın belirti makattan kan gelmesidir.
- Bir diğer belirti dışkılama alışkanlıklarının değişmesidir. (Kişinin bir süre ishalken kabız olması ya da devamlı olarak ishal / kabız olması)
- Kişinin sık sık dışkılama ihtiyacı duyması ancak dışkılayamaması da belirtiler arasındadır.
- Orta yaştan itibaren ortaya çıkan anemi de bir diğer önemli belirtidir.
Kolon Kanserinin Öncül Belirtileri Nelerdir?
Bu kanser türünün en önemli öncül belirtisi kalın bağırsağın değişime uğramasıdır. Bu değişiklik bağırsağın iç yapısı olan mukozada ilk kabarıklık ve ardından da yapının büyüyerek polip oluşturması şeklindedir. Ardından bu polip zamanla büyüyerek yükselti oluşturur. Büyümenin devam etmesiyle de polipte kanserleşme başlar. Bu oluşumun tümü 4-5 yıllık bir süreyi kapsar.
Normalde 50 yaşına kadar polip oluşumu fazla görülmez. 50 yaşından sonra da toplum genelinde rastlanma oranı %5-10’dur. Bu oran 70 yaşından sonra %20’ye çıkar. Yani polip oluşumu kişinin ilerleyen yaşı ile birlikte artar. Ancak polip görülen herkeste kolon kanseri olmaz. Kanserleşme oranı bu polip oluşumunun şekline, yapısına ve boyutuna göre değişir. Polip boyut olarak büyüdüğünde kanser riski de artar. Ancak polipte kanserleşme olmasa bile kişi mutlaka doktor kontrolü görmelidir ve biyopsi uygulanmalıdır. Bunun yanında polip oluşumu kanserleşmeden önce alındığında kanser riski de sıfırlanır.
Polipler Nasıl Teşhis Edilir?
Poliplerin teşhisinde yaygın olarak kolonoskopi kullanılır.
Kolon Kanseri Önlenebilir mi?
Erken tanı konulduğunda kolon kanseri olgularının %85’e yakını önlenebilir.
Kolon Kanserinde Kimlerde Görülür?
Bu kanser türü her yaşta ortaya çıkabilir. Ancak görülme riski 50 yaşından sonra artar.
Kolon Kanseri Tedavisi Nasıldır?
Kolon kanseri tedavisi cerrahi işlemle gerçekleştirilir. Bu işlemle kanserli kolon alınır.
Kolon Kanseri Ameliyatı Sonrası Nelere Dikkat Edilmeli?
Kolon kanseri ameliyatı sonrası yaşam süresi için belli başlı noktalara dikkat edilmesi önemli. Cerrahi iyileşme ameliyattan 7-10 gün sonra olur. Hastada lenf bezinde tutulum varsa 1 ay içinde hasta kemoterapiye yönlendirilir. Ameliyatın ardından hastaların ilk 2 yıl 4 ayda 1 ve sonraki süreçte 6 ayda 1; ameliyattan 3 yıl sonra da senede 1 kontrole gitmesi gerekir.
Kolon Kanseri Ne Kadar Yaygın Bir Kanser Türü?
Akciğer kanserinden sonra kolon konseri görülme yaygınlığı olarak ikinci sırada. Ancak yaygın görülen bir kanser türü olmasına rağmen erken evrede müdahale edildiğinde iyileşme oranı da yüksek. Pankreas, akciğer, meme kanseri ve diğer organ kanserlerinde kanser direkt başlar, bu kanserlerde tümör erken evrede fark edilmiş olsa bile kanser olarak tanı alır. Ancak bağırsak kanserinde evreleme hemen kanser olarak başlamaz. Bu kanser tanı almadan önce polipler ile kendini gösterir. Bu polipler normalde 50 yaşına kadar çok fazla görülmez. 50 yaşından sonra da toplum genelinde görülme oranı %5-10, 70 yaşında sonra ise %20.
Kolon Kanserinde Erken Tanı İçin Neler Yapılabilir?
Tanıda %30 oranında doğruluk sağlayan bir yöntem gaitada gizli kan aranması. Bu yöntemi genellikle 2 kez olacak şekilde 3-5 gün arayla yeniden uygulamak gerekir. Bu test erken tanı konulmasından çok oluşmuş kanserin düşük oranda teşhisini sağlar. Erken tanıda altın standart ise kolonoskopik tetkik. Bu tetkik aynı zamanda kanser olmadan önlemeyi de sağlar.
Ancak hastanın kalın bağırsağında polip bulunuyorsa mutlaka kolonoskopi uygulanır. Polipler alınamayacak ise poliplerden biyopsi örneği alınır. Çıkan patolojik raporda kanserleşme belirtilerinin görülmesi durumunda da kolon kanseri ameliyatı aşamasına geçilir. Büyük poliplerden alınan yüzeysel biyopsilerde bazı durumlarda kanseri saptamak mümkün olmaz. Bu nedenle bu büyük polipli kolon kısmı ameliyatla alınabilir. Bu uygulamanın gerçekleştirildiği hastalar ilk birkaç yıl 1 ya da 2 senede bir ve sonra belli aralıklarla kolonoskopi tetkiki yaptırır.
Koruyu amaçlı kolonoskopi de 50 yaşından sonra yapılmalıdır. Bu kontrol sonucunda herhangi bir oluşum saptanmazsa tetkik 5 yıl sonra tekrar uygulanmalıdır. Ailesinde kolon kanseri bulunan kişilerin kontrolleri 40-45 yaş döneminde başlaması ve 3 yıl ara ile tekrar edilmesi erken tanıda önemlidir.
Kolon Kanserinden Korunmak İçin Neler Yapılmalı?
“Kolon kanseri önlenebilir mi?” sorusuna verilebilecek bir diğer yanıt bu kanserden korunmak adına yapılması gerekenlerdir. Bu hususta kişinin kolonoskopik tetkikten çekinmemesi önemli. Özellikle 50 yaş sınırında olan ve daha önce saydığımız belirtileri gösteren kişiler bu tetkiki mutlaka yaptırmalı. Kolonoskopi ile yakalanan poliplerin çıkarılması ile kanserin önlenmesinden en önemli adın atılabilir. Peki kolon kanserine ne iyi gelir? Önlemek adına neler yapılabilir? İşte bu sorunun yanıtı:
- Düzenli egzersiz yapılmalı.
- Fazla kilolar verilmeli.
- Sigara bırakılmalı.
- Aşırı alkol tüketiminden kaçınılmalı.
- Beslenmede sağlıklı gıdalar tercih edilmeli. Bu gıdalar düşük yağ ve yüksek lif oranına sahip olmalı.
Daha detaylı bilgi için kolon kanserinin nedenleri, evreleri, ameliyatı hakkında bilgi veren kolon kanseri yazımıza göz atabilirsiniz.
Bilgi talep formunu doldurarak Büyük Anadolu Hastaneleri tarafından uygulanan kolon kanseri ameliyatı ile ilgili merak ettiklerinizi öğrenebilirsiniz.
