Yumurtalık Kanseri Hakkında Her Şey
Yumurtalık kanseri belirtileri dünya genelinde kadın sağlığını tehdit eden ciddi bir hastalıktır. Yumurtalık kanseri ölüm oranı da yüksek kanser türleri arasındadır. Türkiye’de de sıklıkla görülen ve giderek artan bu kanser türünün önemini vurgulamak adına kanserin ne olduğu, belirtileri, tanısı, tedavi yöntemleri hakkında bilmeniz gerekenleri sizler için derledik.
Yumurtalık Kanseri Nedir?
“Over kanseri nedir?” sorusu merak edenler için şu şekilde yanıtlanabilir:
Over kanseri olarak da bilinen bu durum kadınların üreme sisteminde en sık görülen kanser türlerinden biridir. Yumurtalıklar kadınlarda yumurta üretimi, hormon salgısı gibi önemli işlevleri yerine getirir. Ancak bazen hücreler anormal şekilde büyümeye başlayarak kanser oluşur.
Yumurtalık Kanseri Neden Olur?
“Yumurtalık kanseri neden olur?” diye merak ediyorsanız öncelikle kanser türünün kadın üreme sisteminin bir parçası olan yumurtalıklarda meydana geldiğini bilmelisiniz. Yumurtalık kanseri sinsi bir hastalık olarak kabul edilir çünkü erken belirti vermez, genellikle ileri evrede teşhis edilir. Bunun yanında yumurtalık kanserinin nedenleri bilinmemekte. Ancak bazı risk faktörleri bulunmaktadır. Faktörler arasında aile öyküsü, yaş, sigara kullanımı, obezite ile hormon tedavisi yer alır. Yumurtalık kanseri yaş aralığı da 60-64 yaştır ancak her yaşta görülebilir.
Yumurtalık (Over) Kanseri Risk Faktörleri
Over kanseri belirtileri yaratan bazı risk faktörleri bulunur. Başlıca over kanseri risk faktörleri aşağıdaki gibidir:
- Aile öyküsünde yumurtalık ya da meme kanseri öyküsü,
- Hiç doğum yapmamış olmak,
- İdeal kilonun üzerinde olmak,
- İleri yaş,
- İleri yaşta doğum öyküsü,
- Kısırlık tedavisi,
- Meme kanseri öyküsü,
- Menopoz sonrası hormon terapisi almak,
- Sigara kullanımı,
- Yumurtlamayı artıran ilaç kullanımı.
Yumurtalık Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Yumurtalık kanseri erken evrelerinde belirti vermeden ilerleyebilen bir hastalıktır. Ancak ilerleyen evrelerde bazı belirtiler ortaya çıkar. Yumurtalık kanserinin en büyük belirtisi kanserin ileri evrelerinde görülür. Belirtiler ise karında ele kitle gelmesi, karın bölgesinde sıvı birikimi, karında şişlik, bağırsakla idrar şikayetleridir. Peki diğer yumurtalık kanseri belirtileri nelerdir?
- Bel ağrısı,
- Gaz ve sindirim problemleri,
- Halsizlik,
- İdrar sırasında zorlanma,
- İlişki sırasında ağrı,
- İştah kaybı,
- Kabızlık veya ishal,
- Karın ağrısı veya şişkinlik,
- Karın iç basıncında artma ve şişkinlik,
- Kasıklarda ağrı ya da şişkinlik,
- Mide bulantısı,
- Regl döngüsünde değişiklik,
- Sık idrara çıkma ihtiyacı.
Yumurtalık (Over) Kanseri Teşhisi Nasıl Yapılır?
Yumurtalık kanseri teşhisi genellikle fizik muayene, ultrasonografi, kan testleri, görüntüleme teknikleri kullanılarak yapılır. Ancak tanı konulmasını sağlayan tek bir over kanseri taraması bulunmaz. Over kanseri ultrason yöntemi yumurtalıklarla rahmin görüntülerini oluşturmada sıklıkla kullanılır. Kan testleri de bazı belirteçlerin (CA-125 gibi) seviyelerinin ölçülmesi yoluyla teşhis yardımcı olur. Bunların yanında emisyon tomografisi (PET), bilgisayarlı tomografi, pozitron, manyetik rezonans görüntüleme gibi görüntüleme teknikleri de kullanılabilir. Testler kanserin yayılımı ile diğer organlara olan etkisini değerlendirmek için yapılır. Teşhis sürecinde biyopsi de uygulanabilir. İşlemde doktorunuz ince bir iğne ile yumurtalığın içinden numune alarak laboratuvar analizi için incelenmesini sağlar.
Yumurtalık (Over) Kanserinde Erken Teşhisin Önemi
Yumurtalık (Over) kanseri kadınlarda sıklıkla görülen ölümcül bir kanser türüdür. Erken teşhis edilmediği takdirde tedavisi zor hale gelebilir. Bu nedenle düzenli jinekolojik kontroller, yumurtalık kanserinin erken teşhiste hayati öneme sahiptir. Erken teşhisin önemi kanserin yumurtalık kanserinin son aşaması öncesinde yakalanması ve daha etkili bir şekilde tedavi edilebilmesidir. Yumurtalık kanseri belirtileri genellikle başlangıç aşamasında fark edilemeyebilir veya diğer rahatsızlıkların belirtileriyle karıştırılabilir. Bu nedenle düzenli jinekolojik muayeneler, ultrasonografi, kan testleri ve gerekirse MRI gibi tetkikler ile yumurtalık kanseri erken teşhis edilebilir. Yapılan araştırmalar erken evre yumurtalık kanserinin tedavisinde cerrahi müdahalenin son derece önemli olduğunu göstermektedir. Over kanseri ameliyatı tümörlü dokunun tamamen çıkarılmasını amaçlar. Ayrıca kemoterapi ile radyasyon terapisi de uygulanabilir.
Yumurtalık (Over) Kanseri Evreleri Nedir?
Yumurtalık (Over) kanseri kadınlar arasında yaygın görülen kanser türlerindendir. Kanserin evreleri değişiklik gösterir, tedavi yöntemleri evrelere göre belirlenir. Yumurtalık kanseri evreleri kanserin yayılım derecesine göre belirlenir. Over kanseri figo evrelemesi aşağıdaki gibidir:
Evre 1
- Evre 1a: Kanserin en erken evresidir, sınırlı bir alanda bulunur. Yumurtalık kanseri evreleri arasında en düşük riskli gruptadır. Bu aşamada sadece bir yumurtalığın içinde kanser hücreleri bulunabilir veya her iki yumurtalığı da etkileyebilir ancak diğer organlara yayılmamıştır.
- Evre 1b: Kanserin diğer yumurtalığı da etkileyen evresidir.
- Evre 1c: Kanser hücreleri hem karın zarına hem de diğer organlara yayılmıştır. Tedavi daha agresif olabilir, kemoterapi gibi ek tedaviler gerekebilir.
Evre 2
- Evre 2a: Kanserin sadece yumurtalıklara yayıldığı veya diğer yakındaki organlara yayılmadığı durumlarda tanımlanır. Hastanın iki yumurtalığı da etkilenmiş olabilir. Laparotomi (karın bölgesinde açık ameliyat) yapılarak tespit edilir.
- Evre 2b: Kanserin yumurtalık dışındaki organlara da yayıldığı bir aşamadır. Genellikle hastanın karın bölgesinde şişlik, ağrı, mide bulantısı gibi belirtiler ortaya çıkar. Hastaların büyük çoğunluğu karaciğer ya da lenf nodlarına metastaz yapmıştır. Bu nedenle tedavi süreci daha karmaşıktır.
Evre 3
- Evre 3a1: Yumurtalıkların yanındaki lenf düğümlerindeki kanser hücrelerinin varlığına işaret eder. Diğer evrelerde olduğu gibi tedavi seçenekleri vardır. Kemoterapi, cerrahi müdahale, radyoterapi gibi yöntemler kullanılabilir. Tedavinin başarı oranı hastalığın ne kadar ilerlediği ile bireysel faktörlere bağlı olarak değişebilir.
- Evre 3a2: Yumurtalıklardan çevre dokularla lenf düğümlerine doğru yayılmış olan kanserin bir alt evresidir. Bu evrede kanser hücreleri daha fazla sayıda lenf düğümüne yayılmıştır, bu nedenle tedavi daha zor olabilir.
- Evre 3b: Kanserin vücudun diğer bölgelerine yayılmaya başladığı bir dönemdir. Bu aşamada tümör çevre dokular ile lenf düğümlerine yayılmış olabilir. Yani tedavi seçenekleri oldukça kısıtlı hale gelir.
- Evre 3c: Yaygın olarak ilerlemiş bir evredir, tedavisi zorlu olabilir. Kanser hücreleri karın zarında veya diğer organlara yayılmıştır. Hastanın yaşam kalitesini etkileyebilecek semptomlar ortaya çıkabilir. Semptomlar arasında karın ağrısı, şişkinlik, iştahla kilo kaybı yer alır.
Evre 4
- Evre 4a: Kanserin en ileri evresi olarak kabul edilir. Bu evrede kanser hücreleri karın boşluğunun ötesine yayılmıştır, diğer organlara da sıçramış olabilir. Tedavi seçenekleri oldukça sınırlıdır, genellikle palyatif bakım uygulanır.
- Evre 4b: Diğer organlara yayılmış olan kanser hücrelerinin varlığına işaret eder. Yani yumurtalıklardaki tümör artık sadece çevredeki dokulara değil lenf nodlarına ve uzak organlara da yayılmıştır. Bu durumda tedavi yöntemleri daha kapsamlı olabilir.
Yumurtalık Kanserinin Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Yumurtalık kanseri tedavisi için kullanılan yöntemler hastalığın evresiyle yayılımına göre değişebilir. Bu nedenle over kanseri nedenleri iyi incelenmeli, her hasta için özelleştirilmiş bir tedavi planı oluşturulmalıdır. Yumurtalık kanseri kemoterapi, ameliyat, radyoterapi veya yöntemlerin kombinasyonu ile tedavi edilir. Bu kanser türü hakkında daha detaylı bilgi edinmek istiyorsanız "Yumurtalık Kanserinin 10 Belirtisine Dikkat!" başlıklı yazımıza da göz atabilirsiniz.
Yumurtalık kanseri erken evrelerinde belirti vermediği için teşhis edilmesi zor bir hastalıktır. Ancak erken teşhis ve tedavi ile başarılı sonuçlar elde edilebilir. İlerlemiş evrelerde ise ölümcül olabilir. Bu nedenle düzenli olarak jinekolojik muayene yaptırmak, olası belirtilere karşı dikkatli olmak önemlidir. Ayrıca risk faktörlerini minimize etmek için sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek de faydalıdır.
Yumurtalık kanseri genellikle erken evrelerinde belirti vermez, ağrı yapmaz. Ancak ilerleyen evrelerde yumurtalıkların büyümesi, çevre dokulara baskı yapması sonucu karın ağrısı oluşabilir. Ayrıca kanserin yayılmasıyla birlikte sırt ağrısı, bacaklarda şişlikle ağrı gibi şikayetler de görülebilir. Bu nedenle herhangi bir rahatsızlık hissedildiğinde doktora başvurmak önemlidir. Erken teşhis ve tedavi tedavinin etkinliği açısından oldukça önemlidir.
Yumurtalık kanseri tekrarlama riski olan bir kanser türüdür. Hastanın tedavi süreci, evresi ile diğer faktörler tekrar riskini belirleyebilir. Tedavinin ardından düzenli takip, kontroller ile erken teşhis sağlanarak tekrar riski azaltılabilir. Ancak her hasta farklı olduğu için tamamen tekrar riske karşı korunmak mümkün değildir. Bu nedenle hastaların doktorlarıyla yakın iş birliği içinde olmaları, düzenli olarak kontrolleri yaptırmaları önemlidir.
Yumurtalık kanseri smear testi ile belirlenemez çünkü smear testi rahim ağzı kanserini taramak için kullanılan bir testtir. Yumurtalık kanseri için farklı tarama yöntemleri mevcuttur. Yöntemler genellikle ultrason veya kan testleri gibi daha spesifik tıbbi testlerdir. Bu nedenle yumurtalık kanseri şüphesi olan hastaların doktorlarına danışmaları, gerekli tıbbi testleri yapmaları önerilir.
Yorum Ekle
